You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
IV. Narzędzia ku odżywianiu ciała przeznaczone; przyrządy: po-<br />
karmowy, krążenia krwi i jej odświeżania (oddechowy).<br />
W budowie przyrządu pokarmowego u ryb, znajdujemy cechy<br />
nader ważne, a zarazem bardzo przydatne do określeń rzędów,<br />
rodzin, a nawet rodzajów. Usta, ze względu na ich urządzenie,<br />
ustawienie i uzębienie, przedstawiają taką rozmaitość, iż<br />
wymieniać tu wszystkich modyfikaoyj nie będziemy, odsyłając<br />
do części opisowej, tern bardziej, iż łatwe są do zrozumienia;<br />
zwrócimy jednak uwagę, iż w skupieniu Ozłonkopromiennych<br />
przy określaniu rodzin, szczególniej ważną jest cechą, czy<br />
w ulcształceniu brzegu górnego ust biorą udział i kości międzyszczękowe,<br />
i kości szczęki górnej jak u Szczupaka, Łososia; czy<br />
tćż utworzony jest on przez same tylko kościmiędzyszczękowejak<br />
u Suma, Karpia. Zęby gardłowe karpiowatych, są podstawą najnowszej<br />
klassyiikacyi w tej najliczniejszej w naszej faunie familii:<br />
trzeba się z niemi koniecznie obeznać, aby zrozumieć rodzaje na<br />
tej głównie cesze oparte. Przełyk u ryb jest w ogólności obszerny,<br />
zwykle krótki. Żołądek u jednych ma kształt workowaty,<br />
to jest z boku przewodu pokarmowego tworzy mniej więcej<br />
głębokie i obszerne wypuklenie (Sum, Mientuz, Okuń); u innych<br />
jest kiszko waty, nie tworzący oddzielnćj torby, lecz proste<br />
rozszerzenie w kierunku samego przewodu leżące (Szczupak,<br />
Karp'); kiszka przy wyjściu z żołądka u jednych jest gładka,<br />
bez żadnych na zewnątrz wyrostków (Karp', Szczupak), u innych<br />
opatrzona mnićj więcej licznemi wyrostkami ślepemi (appendices<br />
pyloricae, Łosoś, Mientuz,- Okuń). W dalszym biegu kiszka<br />
u wszystkich naszych ryb kościstych jest wewnątrz gładka, przeciwnie<br />
u Jesiotra opatrzona fałdem, śruboArato jej ściany wewnątrz<br />
obiegającym; u Minoga przewód pokarmowy jest tak<br />
szczupły, iż zdaje się jakoby w stanie dojrzałym żadnego nie<br />
przyjmował pokarmu.<br />
Długość całego przewodu pokarmowego, podobnie jak<br />
jego z winienie w jamie brzusznej, jest w różnych rodzinach,<br />
a nawet w różnych rodzajach jednej rodziny bardzo różna;<br />
http://rcin.org.pl
Change language