Pellasge-Etruske-Shqiptare Pelasgi-Etruschi-Albanesi
Pellasge-Etruske-Shqiptare Pelasgi-Etruschi-Albanesi
Pellasge-Etruske-Shqiptare Pelasgi-Etruschi-Albanesi
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
pagina 9 . Anno 7 . n. 3 . Giugno 2009 .<br />
Kur dje degjova ne lajme deklarimin e Kryeministrit<br />
Berisha se qeveria e tij ka vendosur të<br />
paraqese më 28 prill kërkesën për aplikim per<br />
statusin e vendit kandidat për në BE, nuk po ju besoja<br />
syve e vesheve. Gjate gjithe muajve te fundit, qe prej<br />
dhjetorit te kaluar kur per here te pare Berisha e hodhi<br />
kete ide, kisha ndjekur me interes e vemendje ecurine e<br />
ketij procesi (duke qene e “parceles” perkatese). Ne 12<br />
dhjetor 2008 Berisha deklaroi se qeveria e tij do aplikonte<br />
per statusin ne fillim te 2009 meqe “vendi ishte<br />
gati”. Arsyet per kete sipas qeverise shqiptare ishin:<br />
finalizimi i procesit te MSA-se, kryerja shume e sukseshme<br />
e reformave, si dhe kerkesa per aplikim e Malit te<br />
Zi (pa pritur te mbaronte ratifikimin e MSA-se).<br />
Gjithesei keto ishin arsyet zyrtare, sepse arsyeja<br />
kryesore ishte diku tjeter: shfryrtezimi i kesaj fjale<br />
atraktive e magjike si slogan per fushaten zgjedhore qe<br />
ishte ne prag. Teorikisht pasi nje vend perfundon procesin<br />
e ratifikimit te MSA-se dhe pasi kjo hyn ne fuqi,<br />
vendi ka te drejte te aplikoje per statusin e kandidatit<br />
dhe anetaresim ne BE. Berisha e hodhi idene para se<br />
ratifikimi i MSA-se te kish perfunduar (ai perfundoji ne<br />
janar me aprovimin e vendit te fundit, te Greqise) dhe<br />
para hyrjes ne fuqi (qe ndodhi me 1 prill). Por nuk eshte<br />
ky problem - ka vende qe e kane bere aplikimin shume<br />
kohe pas perfundimit te ratifikimit (bile dhe pas disa<br />
vitesh) dhe ka te tjera qe e kane bere pa perfunduar<br />
akoma (si Kracia, Maqedonia e Mali i Zi).<br />
Problemi eshte qe gjate ketyre 4 muajve te fundit<br />
institucionet e BE-se, ne vecanti Komisioni dhe Keshilli<br />
Europian (European Council), nepermjet zyrtareve<br />
te tyre te larte ja kane thene e perseritur ne menyre te<br />
vazhdueshme qeverise shqiptare qe nuk duhet te paraqese<br />
aplikimin ne BE gjate Presidences Ceke (ndonese<br />
qeveria shqiptare ka deklaruar dhe instistuar qe do ta<br />
parqese kerkesen brenda kesaj periudhe). Ne 23-24<br />
shkurt, trojka e BE-se ne takimin qe pati ne Bruksel me<br />
Ministrin e Jashtem Basha, theksoi qe nuk eshte momenti<br />
i duhur qe Shqiperia te aplikoje dhe kjo per dy arsye:<br />
se pari BE-ja ka problemet e veta dhe se dyti duhet<br />
pritur deri ne perfundim te zgjedhjeve parlamentare ne<br />
Shqiperi. Ministri i Jashtem Cek dhe momentalisht Pre-<br />
Është e habitshme dhe befasuese (natyrisht për<br />
ata që kuptojnë) që një pergamenë me lëkurë<br />
majmuni vigan (të ashtuquajtur edhe si Njeriu<br />
i Dëborës, që ende jeton në Himalajë, është motiv<br />
kurioziteti sfilitës dhe i gjithfarë haluçinacionesh, si<br />
edhe i trukeve filmike të dokumentarëve të shoqërive<br />
dhe akademive natyrore, shkencore) që ruhet në bibliotekën<br />
e manastirit më të vjetër në Tibet, lexohet një<br />
paragraf aktual rebel për lirinë e krijimit kozmokonik,<br />
si liri e mirëfilltë e Perëndisë së paidentifikuar, por të<br />
perceptuar gjithkund. Teksti është i shkruar të paktën<br />
dy shekuj para Luftës së Trojës dhe shumë më herët se<br />
subjekti ekzistencial i Eposit të Gilgameshit e librat e<br />
Fenikasve e Babilonasve. Kjo lashtësi marramendëse të<br />
huton dhe të trishton. Debati për mendimin e lirë dhe<br />
për lirinë e të shprehurit, është i pafund edhe kontradiktor,<br />
plot paradokse logjike dhe juridike. Ky debat me<br />
mjedisin mitik shqiptaro-ballkanik, ka patur dhe ka karakterstika<br />
të veçanta psiko-emocionale, specifike dhe<br />
shpesh të kobshme, domethënë edhe unikalë. Fjalë e<br />
paturpshme e Tersitit, këtij akeu leckaman kundër aristokratit<br />
(Bazileut), Agamemnon (shih: "Iliada" - Kënga<br />
e Dytë, Vargjet 271-274).<br />
Është gjesti i parë i një ardhmërie rebeluese, protesta<br />
e parë e paqartë sociale e demokratit të parë të Evropës.<br />
Goditja e Tersitit, për arrogancën e tij qe shpagimi i lirisë<br />
së mednimit, tepër i nxituar, por jo i parakohshëm.<br />
Rebeli Tersit u demaskua fuqishëm me përkorje dhe me<br />
tallje publike të skajshme. Homeri e përshkruan Tersitin<br />
të shëmtuar, gungaç dhe të shëmtuar, njësoj si shtypi i sotëm<br />
grotesk i partive i përshkruan kundërshtarët inoçentë,<br />
që synojnë njëkohësisht, simultanisht të jenë në kreun e<br />
pushtetit. Është e vështirë të besohet se ky personazh i<br />
karikaturizuar në kuvendin ushtarak të mbretërve Akeas<br />
do të ishte prototipi i Sokratit dhe Krishtit, të cilët guxuan<br />
intelektualisht njësoj publikisht dhe pësuan të njëjtin fat<br />
të turpshëm nga turmat e politizuara, nga tradita agamemnonase<br />
e autoritetit absolut të padiskutueshëm. Pa dyshim<br />
që skulpturat pagane të Sokratit dhe ikonat madhështore<br />
të Krishtit zotërohen nga koncepti i Bukurisë, Urtësisë<br />
dhe Profecisë. Kjo gjë i bën paradoksale estetikat, sepse e<br />
Shëmtuara del më paralajmëruese dhe arketip i kategorive<br />
të tjera të privilegjura të quajtura "fisnike", "të kultivura",<br />
"artistike". Sfida estetike e Tersitit, çoi në lindjen e surealizmit<br />
në shekullin XX dhe Salvador Dali-a tërë kryengritjen<br />
e vet pikturike e imitoi nga karikatura tersitiane. Kjo<br />
është arsyeja gjenuine dhe supreme që Xhejms Xhojsi e<br />
rishkroi subjektin homerik si parodi, duke shkatërruar pa<br />
mëshirë monumentalitetin epik si një mbishtresë të panevojshme,<br />
ose si një zbukurim të stilit barok të zotërinjve<br />
prepotentë të pushtetit dhe të opinioneve njerëzore.<br />
Lahuazje Laforti, historian i filozofisë në Universitetin<br />
e Sorbonës botoi në vitin 1965, librin ambicioz dhe erudit<br />
"Filozofia para rënies së Bastijës", ku në mënyrë jo elokuente,<br />
të vrazhdë, por plot parashtresë dhe indikacione<br />
të vlefshme, bën lidhjen e figurës së Tersitit homerik me<br />
Spartakun trakas, Jan Husin, Omar Khajamin, Oliver Kromuellin,<br />
Rablenë, duke i shmangur jo pa qëllim filozofët<br />
problematikë bashkëkohorë të Zhan Pol Sartrit. Këtij libri<br />
i bën reçensione të mprehta me vërejtje metaforike për stilin,<br />
por afirmativ për strukturën konceptuale Adorme, Patocka,<br />
Malroja, Derrida, Kangerga. Kapitulli që i kushtohej<br />
NOpinioniM<br />
Aplikimi ne BE paciperia dhe mashtrimi i rradhes<br />
sidenti i rradhes i Keshillit Europian, Karel Schwarzenberg,<br />
u shpreh ne menyre metaforike “Eshte e vertete<br />
qe ne ju kemi ftuar ne shtepi, por kur ju trokisni dhe<br />
nderkohe qe qe une vij t’ju hap deren, tubacionet e ujit<br />
shperthejne ne shtepine time. Pra nuk eshte momenti<br />
t’ju hap deren juve, pasi duhet te merrem me kete gje<br />
njehere qe eshte prioritare, pra te ftilloj ujin qe me ka<br />
shperthyer ne shtepi”.<br />
Komisioneri per Zgjerimin Olli Rehn, tha qe Shqiperia<br />
duhet te perqendroje vemendjen dhe energjite<br />
ne kryerjen sa me mire te zgjedhjeve sipas standarteve<br />
nderkombetare, “ky duhet te jete prioriteti juaj dhe jo te<br />
harxhoni energji dhe kohe me aplikimin” – tha ai. Kjo<br />
sepse aplikimi per anetaresim eshte nje procedure jo e<br />
lehte qe kerkon perkushtim, profesionalizem dhe kohe:<br />
vetem pyetesori qe dergohet nga Komisioni do shume<br />
pune e kohe te plotesohet dhe plotesimi i tij duhet bere<br />
ne menyre shume cilesore dhe me pergjegjesi (ne rastin<br />
e Maqedonise pyetesori ishte 100 faqe dhe qeverise<br />
maqedonase ju desh te shkruante 15.000 faqe per t’ju<br />
pergjigjur vetem pyetjes se pare). Nje muaj me vone, ne<br />
mars, ne takimin e ministrave te jashtem te BE-se, duke<br />
ju referuar kerkesave per aplikim te vendeve ballkanike<br />
ne BE (Malit te Zi dhe Shqiperise), Rehn perseri tha<br />
“vendet duhet te aplikojne kur te jene gati (dmth kur te<br />
kene kryer sic duhet reformat), jo si nje akt politik”. Pra<br />
me fjale te tjera, aplikimi per anetaresim ka te beje me<br />
aftesite dhe kapacitetet e nje vendi per te kryer reformat<br />
e kerkuara, dhe jo me ca data kalendarike.<br />
Nese i behet nje analize faktoreve te jashtem dhe te<br />
brendshem te Shqiperise duket qarte qe nuk eshte moment<br />
i duhur per aplikim. Te faktoret e jashtem shkurt<br />
do te permendja: krizen financiare qe ka mberthyer<br />
Europen, vonesen ne ratifikim te Traktatit te Lisbones,<br />
faktoret institucionale (qe njihet me emrin “enlargement<br />
fatigue”) ku qofte qeverite e vendeve anetare te<br />
BE-se qofte opinioni publik (e shprehur ne rezultatet<br />
e Eurobarometrave) nuk jane aq suportiv dhe entuziast<br />
per futjen ne nje te ardhme te afert te vendeve aplikante<br />
(ato te Ballkanit Perendimor dhe Turqise), pasojat<br />
negative qe erdhen nga pranimi i parakohshem dhe i<br />
Pier Alebardit (1079-1142) filozof parizian brilant, që tërë<br />
jetën argumentoi në debat të pamëshirëshëm me Bernardin<br />
e Klervosë dhe Anselmin e Kenterberrit, se "arsyeja është<br />
para autoritetit, qoftë ky i fundit edhe teologjik", u vlerësua<br />
posaçërisht. Alebardi si rrjedhim i tezës kryeneçe të<br />
mësipërme, shtroi edhe kërkesën anticipuese, për drejtësi<br />
sociale duke i kërcënuar njerëzit e fuqishëm shtetërorë të<br />
kohës së vet me dënime të paimagjinueshme dhe me dënime<br />
ferri.<br />
Ky teprim sfidues dhe mendjelehtë, i kushtoi shumë.<br />
Koncili i Suasonit vendosi në 1141 të digjeshin në sheshe<br />
qytetesh tërë librat e tij të dëmshëm dhe për shkak<br />
të dashurisë së tij të fshehtë me murgeshën Eloiza, u rrah<br />
nga tre kryepeshkopë dhe ... u troll. (kastrua). Letrat e mallëngjyera,<br />
pasionante të Alebardit për Eloizën, pas këtij<br />
akti katastrofal, janë burim sentimentalizmi, plot revoltë<br />
intelektuale, asketike deri në blasfemi. Është meritë e la<br />
Fortit që jep një interpretim origjinal për masakrën fetare<br />
të njohur si Nata e Shën-Bartolemeut, në 1572, duke cilësuar<br />
të ngjashëm me dukuritë dhe frymëzimet e populizmit<br />
militant të shekullit tonë, si dhe pushtetit të pestë televiziv,<br />
të studiuara por të pashpjeguara dot deri në fund nga Erich<br />
Fromi, Jungu, Kurasava, Poperi. Xhafersoni dhe Medisoni,<br />
duke besuar në lirinë natyrore të njeriut, në mënyrë kauzale<br />
shtjelluan konceptin esencial të Amendamentit të Parë<br />
të Kushtetutës Amerikane, që lirinë e pacënueshme të bindjeve<br />
e lidhin me hedhjen poshtë në perspektivë të tëra<br />
ligjeve të mundshme kundër shtypit të lirë.<br />
Xhafersoni i mrekullueshëm formuloi shprehjen tronditëse<br />
se "mes një qeverie pa gazeta dhe gazetave pa qeveri",<br />
do të preferonte këtë të fundit, si më demokratikun.<br />
Për këtë, e akuzuan si jakobin francez mes amerikanëve,<br />
pretencioz dhe kokëshkretë. Gabimet e gazetarëve, madje<br />
edhe ato më të tmerrshmet, Xhafersoni i klasifikoi me një<br />
durim shembullor si "monumente të dobësisë njerëzore,<br />
të mosnjohjes, anomali të pashmangshme të intelektit".<br />
Makartizmi, gjuetia e shtrigave, ku-klus-klanasit, gjyqet<br />
staliniste të Moskës, Uotërgeiti, qenë sindroma politika të<br />
ngjashme me sëmundjet infektive. Studiuesi i sociologjisë<br />
etimologjike, Ulliam Fajteri, i Universitetit të Mançesterit,<br />
jo i pandikuar nga shkolla bihoveriste, si edhe nga stili i<br />
lartë i xhorxh Berklit, arriti në përfundimin (në Traktatin<br />
"Hierarkia e Ideve") se ka një antagonizëm të paralindur të<br />
kategorive ideore, kështu mendimi i lirë është edhe shprehje<br />
e lirisë dhe e shtrëngimit, domethënë e së kundërtës,<br />
kinse se shtypi i lirë nuk mund të quhet i tillë, nëse nuk do<br />
të ekzistonte edhe censura e lirë, ose liria e censurës, një e<br />
drejtë natyrore dhe themelore e njeriut (!?).<br />
Dr. Gunter Gyt, shefi i Policisë Politike në Berlin gjatë<br />
Rajhut III, ka botuar një libër memorialistik të sinqertë<br />
ku me këmbëngulje kërkon të vendoset klinikisht një raport<br />
i ndryshëm i funksionimit biologjik midis trurit dhe<br />
organeve seksuale. Ai kishte vërejtur se zhvillimi i trurit<br />
të njeriut bashkëkohor, ishte më i madh, më efikas, sesa i<br />
organeve seksuale, çka çon pashmangshmërisht në triumfin<br />
e racionalitetit mbi instiktet, kur duhej të ishte ndryshe,<br />
për të përjetuar totalitarizmin subkoshient dhe borokratik<br />
të shtetit. Gyti seriozisht propozonte ndërhyrje kirurgjikale<br />
ose hormonale në trurin e njerëzve që në lindje për të<br />
shmangur anomalinë, siç e quante ai të parësisë diabolike<br />
"të materies së hirtë". Nëse në shekullin XVI Paracelsi,<br />
mendoi të krijonte njeriun-artificial - Homonculusin, në<br />
nga Mirela Bogdani<br />
pamerituar i Bullgarise dhe Rumanise, si dhe zgjedhjet<br />
e Parlamentit Europian ne maj. Faktoret e brendshem<br />
kane te bejne me kryerjen e “detyrave te shtepise”, pra<br />
me shume te perfolurat reforma. Nderkohe qe qeveria<br />
shqiptare kerkon ti mbushe mendjen vetes dhe “sovranit”<br />
qe ka bere reforma cilesore e te suksesshme (bile<br />
cudia dhe paciperia arriti deri aty sa ne deklaraten e<br />
djeshme kryeministri tha qe i ka bere ne kohe shume te<br />
shpejte, me shpejt se gjithe vendet e rajonit !!!), raportet<br />
zyrtare te institucioneve te ndryshem nderkombetare<br />
qe na kontrollojne e monitorojne tregojne te kunderten,<br />
si psh raporti i fundit i Komisionit Europian i nentorit<br />
2008, ai i Departamentit Amerikan te Shtetit, i Ministrise<br />
se Jashtme Britanike, Transparency International,<br />
Human Rights Watch, etj.<br />
Ne vecanti korrupsioni dhe krimi i organizuar mbeten<br />
problematike, shteti ligjor teper i dobet, administrata<br />
publike joprofesionale dhe jomeritokratike, sistemi<br />
gjygjesor joindipendent dhe i korruptuar, prokurimet<br />
publike problematike, liria e medias gjithashtu, etj,<br />
duke mos u ndalur ketu tek niveli i ulet ekonomik, arsimor<br />
dhe shendetesor i popullates. Nje raport i The<br />
Economist ne janar 2009 e konsideroi Shqiperine nje<br />
“hybrid democracy”, pra nje system ndermjet democracise<br />
dhe totalitarizmit.<br />
Pas ketij background-i dhe per arsyet e larpermendura,<br />
lajmi qe qeveria ka vendosur te paraqese kerkesen<br />
per anetaresim ishte befasues dhe irritues. Dmth<br />
flisni ju se ne do bejme tonen. Per me teper genjeshtrat<br />
sipas te cilave “ky vendim është i bashkërenduar me<br />
vendet anëtare dhe strukturat e Bashkimit Evropian”.<br />
Cilat vende dhe cilat struktura? Apo “vendim i yni nuk<br />
vjen si një vendim i njëanshëm, por vjen si një vendim<br />
plotësisht i bashkërenduar me vendin kryesues të BEsë<br />
dhe me Komisionin Evropian”. Mjafton te shohesh<br />
deklaratat e mesiperme te Schwarzenberg dhe Rehn.<br />
Vertet Presidenca Ceke e ka pasur si nje nder prioritetet<br />
e saj perspektiven e zgjerimit, por nuk eshte shprehur<br />
asnjehere me terma konkrete per vendet e Ballkanit<br />
Perendimor (me perjashtim te Kroacise) apo s’e ka<br />
pasur te shkruar nominalisht ne programin e saj. Nje<br />
Mendimi i lire dhe liria e shtypit<br />
nga dr. Moikom Zeqo<br />
fund të shekullit XX dhe në fillim të shekullit XXI, inxhinierët<br />
genetistë guxuan atë që nuk guxohej kurrë më parë,<br />
krijimin e komanduar të "Ajnshtajnëve dhe kryeministrave<br />
artificialë", sipas parametrave të koduar saktësisht dhe me<br />
mirëkuptim nga shteti. Vetëkuptohet se kështu realizohet<br />
harmonia e ëndërruar e shtypit, mënjanohen ekseset, sensacionet<br />
e panevojshme, streset dhe krimet informative që<br />
bëjnë kërdinë sot.<br />
Për komunizmin totalitar lindor dhe për atë më absurdin,<br />
më sterilin, ballkaniko-shqiptar, shtypi i lirë ishte një<br />
katrahurë, që kërcënonte doktrinën, mjekrën sibilike e të<br />
ideoliziar të Karl Marksit dhe heronjtë paranojakë kombëtarë<br />
komunisto-niçeanë. Për hir të së vërtetës, duhet<br />
vënë në reliev fakti që semiologu dyshimtar, i shumë kritikuari<br />
dhe i admiruari Umberto Eko me esenë e tij heretike<br />
"Tregtarët e Apokalipsit" e ka parashikuar trishtueshëm<br />
këtë dukuri, sepse pikërisht këtë ese ai ia kushton shqiptarit<br />
Milo Temesvari, i larguar dhunshëm nga atdheu në<br />
1947, pas akuzës për devijacion të majtë. Milo, tepër inteligjent,<br />
pasi ndenji disa kohë si lektor i gjuhëve të rralla<br />
kaukaziane në universitetin Rutgest në SHBA, përfundoi si<br />
asistent në bibliotekën kabalistike të Buenos-Ajresit, ku u<br />
njoh edhe me Jorge Luis Borgesin, që infektoi me silogjizmat<br />
e teologut mesjetar Thoma Akuini, i quajtur ndryshe<br />
edhe Aristoteli me tonsur i Kishës Katolike. Në shkrimet<br />
dhe librat e tij kontradiktorë, shqiptari Milo Temesvar e<br />
quajti të pavërtetuar antologjikisht kategorinë e lirisë, duke<br />
shtuar se liria e mendimit dhe për më tepër shtypi i lirë,<br />
është kundër simetrisë dhe kristalogjisë moderne. Këto<br />
materiale u futën ilegalisht në Shqipëri ndërmjet një ishambasadori<br />
të shtetit komunist dhe sot republikan i djathtë<br />
dhe u bënë objekt reflektimi nga dijetarët e punësuar në<br />
shërbimet sekrete dhe juristët me kurse 5-mujore të parlamentit,<br />
të cilët pozitivizmin juridik e kanë vënë në dyshim<br />
si edhe teori të tjera të pavërtetuara.<br />
Po ç'është liria? Liria (gr. eleutheria - lat. libertas),<br />
është enigma më e madhe e njeriut. Determinizmi teologjik<br />
e bën Shën-Agustinin të thotë se liria është e paracaktuar.<br />
Edhe filozofët e antikitetit para tij, kësaj teze i dhanë një<br />
lustër kozmogonike. Viklifi thotë "njeriu është shërbëtor jo<br />
i lirë i Zotit". Martin Luteri shprehet më skajshëm: "Djalli<br />
e ka gjetur fjalën - liri". Piko de la Mirandola vë në gojën<br />
e Zotit: "Të kam krijuar vetëm me një qëllim, që të jesh<br />
ndërtues dhe zotërues i lirë i vetvetes". (De dignitate hominis).<br />
Bekoni dhe Hobsi e identifikuan lirinë me fuqinë e<br />
njeriut, sa dimë, aq mundemi; sa mundemi, aq jemi të lirë.<br />
Hobsi: "Njeriu (liria e tij) u nënshtrohet po atyre ligjeve,<br />
sikurse edhe natyra." Spinoza thekson: "Në sytë e mi, liria<br />
nuk konsiston në dekretin e lirë, por në domosdoshmërinë<br />
e lirë". Kanti bën fjalë për të ashtuquajturën "liri trascedentale",<br />
liria nuk është e mundur në botën empirike ku<br />
sundon kuazaliteti. Hegeli: "Liria është domosdoshmëria<br />
e njohur, e kuptuar". Madje dhe Marksi i ri: "Njeriu është<br />
qënia e lirë, pra qënia universale - Liria është aristokracia<br />
e amëshueshme e natyrës së njeriut", tezë që u keqkuptua<br />
tragjikisht nga historia e njerëzimit. Hajdeger: "Liria,<br />
ndjenjë fundamentale e qënies, është ndjenja e frikës nga<br />
mundësia që të mos jemi, të jemi nga qënie në joqënie".<br />
Satri: "Liria nuk është veti e njeriut, por substanca e tij,<br />
njeriu është i dënuar që të jetë i lirë". Kështu liria ndodhet<br />
midis dy poleve: determinizmit dhe indeterminizmit.<br />
A ekziston liria e vullnetit? Kalvini: "Vullneti i njeriut<br />
deklarate tjeter e Berishes ishte qe “gjatë këtyre muajve<br />
janë bërë negociata intensive me kancelaritë e vendeve<br />
anëtare dhe kanë gjetur mbështetje për këtë”. I vetmi<br />
rast qe te vjen nder mend eshte Franca gjate vizites se<br />
fundit te kryeministrit atje, por kjo u mor vesh pse u<br />
tregua aq bujare, pasi kish interesin e shitjes se helikoptereve.<br />
Sepse ne te kundert dihet qe Franca, bashke<br />
me Gjermanine dhe Hollanden, jane vendet qe kohet e<br />
fundit jane shprehur me skeptiket dhe me pak suportivet<br />
ndaj zgjerimeve te ardhshme dhe mendohet qe do te<br />
votojne kunder aplikimit te Malit te Zi ne mbledhjen e<br />
ardhshme te Keshillit Europian.<br />
Pra pse behet e gjithe kjo, pse kjo kokefortesi dhe<br />
persistence ne paraqitjen e kerkeses brenda qershorit,<br />
qe arrin deri ne kundershtime ndaj keshillave e sugjerimeve<br />
te BE-se? Ne menyre qe aplikimi per status te shfrytezohet<br />
si nje slogan gjate fushates zgjedhore qe sapo<br />
ka nisur. Qe shqiptareve tu thuhet qe PD-ja, pervecse<br />
e futi vendin ne NATO, do ta fusi edhe ne BE (ndonese<br />
dhe pranimi ne NATO nuk u bë siç përpiqet ta propagandojë<br />
qeveria shqiptare, pra si rezultat i kryerjes<br />
së reformave të suksesshme, por si pasojë e interesave<br />
gjeopolitike të “lojtarëve” kryesorë si SHBA-ja). Sepse<br />
eshte mania per te fituar zgjedhjet me cdo kusht e me te<br />
gjitha mjetet. Ashtu si ne vitin e mbrapshte 1996, kur<br />
ndonese Amerika e Europa i kerkuan Berishes e PD-se<br />
perseritje te zgjedhjeve, babezia per fitore me cdo kusht<br />
dhe fitore tahmaqare spektakolare i bene ta humbin fare<br />
pushtetin, bile dhe me turp dhe me nje kosto te larte.<br />
Perderisa po insistohet nga BE-se qe s’jeni gati, nuk<br />
do ishte per tu cuditur qe pergjigja per statusin mund<br />
te vije dhe negative (gje qe nuk ka ndodhur me asnje<br />
vend perpara ne historine e BE-se, pervecse rastit te<br />
Turqise ne 1997). Aplikimi per anetaresim ne BE nuk<br />
duhet perdorur si forme e slogan per te fituar zgjedhjet<br />
dhe nuk duhet te behet nje qellim ne vetvete, por duhet<br />
te sherbeje si nje insentive per te kryer reforma reale,<br />
qe do te kene nje impakt konkret ne progresin e vendit<br />
dhe rritjen e standartit te jeteses se shqiptareve..<br />
Eksperte dhe lektore e politikave te BE-se dhe integrimit<br />
europian, autore e librave mbi Shqiperine dhe<br />
BE-ne.<br />
është si një kalorës që gjendet midis të dyve: Nëse në shalë<br />
hipën Zoti, atëherë njeriu do të shkojë si të dojë Zoti. Nëse<br />
në shalë hipën Djalli, atëherë njeriu do të shkojë nga të<br />
dojë Djalli." Teza heretike e paraqet njeriun "farkëtar të fatit<br />
të vet (Fortuna suae ipse faber". Indeterminizmi, e ndan<br />
njeriun, lirinë nga domosdoshmëria. Epikuri, i kundërvihet<br />
fatalizmit që është thelbi i maksimalizuar i rastësive, kërkon<br />
që njeriu të synojë lumturinë (e drejta e tij natyrore)<br />
pra drejt një "atarksia" si gjendje e paturbullueshmërisë<br />
shpirtërore.<br />
Idetë e mësipërme janë të nevojshme të njihen nga pushtetarët,<br />
por edhe nga opozitarët. Vizionarizmi e bën politikanin<br />
të lirë, kriticist. Njëshi partiak dhe njëkohësisht<br />
Njëshi Ekzekutiv, i modelon të tjerët sipas vehtes. Një parti<br />
që nuk ka liri brenda saj, kur vjen në pushtet mungesën e<br />
lirisë e kthen në thagmë për të dhunuar mbi njerëzit që e<br />
duan lirinë, mbi intelektualët, personalitete të vërteta të<br />
kulturës. Deputetët dhe ministrat pushtetarë bëhen kështu<br />
vegla të verbëta, celulizmi bëhet katastrofik, duke mos<br />
qenë të lirë për vehte, mëtojnë të prekin edhe lirinë e të<br />
tjerëve dhe në përgjithësi. Nuk kam artikuluar më kot, çka<br />
kam thënë më sipër. Liria ka dialektikën e vet, të cilën<br />
nuk mund ta quajmë "një shkarravitje arabeske". Politika<br />
shqiptare në përgjithësi, nuk e ka idenë e lirisë. Militantët<br />
e partive kur vijnë në pushtet, janë manikenj, koncepti<br />
i tyre propagandistik është si lufta antagoniste midis të<br />
mirës (ata e identifikojnë paturpësisht, subjektivisht veten<br />
e tyre me të mirën) me të keqen, që janë përherë të tjerët,<br />
kundërshtarët, opozitarët. Ky thjeshtëzim, është fatal, buron<br />
konfliktualitetin antagonist, mitik, pra vetëshkatërrues.<br />
Syzet bardhë e zi, janë optika e tmerrshme e shoqërisë së<br />
sotme. Kjo margjinalizon sende, njerëz, idetë. Një rrugë<br />
shtëpimi për të gjetur lirinë që nuk e njohin dot, është<br />
shtypi dhe masmedia. Po a janë shtypi dhe masmedia të<br />
lirë? Pas shkatërrimit të ortodoksisë komuniste, të shtypit<br />
të saj të komanduar, kanë ndodhur ndryshime të mëdha.<br />
Komunizmi totalitar, kishte një shtyp totalitar, kjo na kushtoi<br />
tragjikisht. Për fat të keq, shtypi postkomunist është<br />
plot infektime dhe reminishenca të rënda nga e kaluara.<br />
Kështu ndodh që mëditësit shkrimorë janë shërbëtorët e<br />
politikës, sepse nuk u intereson liria e vërtetë. Ky mercenarizëm,<br />
është i frikshëm. Por megjithatë, nuk duhet të<br />
jemi fatalistë. Duhet të shpresojmë për të ndërtuar opinionin<br />
publik të shoqërisë civile. Ky pushtet i fjalës së lirë<br />
duhet të përfillet nga qeveritarët.<br />
Ndryshe, shtypi dhe masmediat, nuk do të gëzojnë<br />
autoritetin, atë autoritet të padiskutueshëm dhe patjetërsueshëm<br />
që të jep liria. Opinionbërësit, ndonëse të paguar<br />
shumë shtrenjtë, që janë tepër komodë, por që kanë mllefe<br />
me emra të caktuara politikanësh, janë larg të kuptuarit<br />
të dukurive të vërteta që shqetësojnë Shqipërinë sot dhe<br />
kështu nuk arrijnë dot të konstruktojnë opinionin publik,<br />
të vërtetë. Nuk mund të ketë opinion publik, pa ide dhe<br />
pa dituri, nuk mund të ketë opinion publik nëse nuk beson<br />
dhe nuk sakrifikon asgjë për lirinë, jo për lirinë e keqkuptuar<br />
dhe të shpërdoruar të vetvetes, por për lirinë e të gjithëve.<br />
Kjo do të thotë që shtypi dhe masmediat, nuk duhet<br />
t'i kontrrollojnë grupet e interesit, siç ndodh në Shqipëri.<br />
Opinioni publik duhet të jetë substanca e të gjithëve së<br />
bashku. Nuk mund të ketë liri të disave dhe njëkohësisht<br />
mungesë të lirisë për të tjerët. Liria u takon të gjithëve. Në<br />
këtë apoteozë, shtypi i lirë dhe masmediat, kanë një mision<br />
të shenjtë.