05-04-2013

Column
økkiheÚke øktøkkMðYÃk {kík]þÂõík
MÃktËLk
˜ zkì. fkirþf {nuíkk
økíkktfLkwt [k÷w...
yksLke fnuðkíke rþrûkík {kíkkykuLku
ÃkkuíkkLkk MktíkkLkku MkkÚku ðkík fhíkkt Þ
ftxk¤ku ykðu Au. Úkkf ÷køku Au. {kÚkwt Ëw:¾u
Au. çkk¤fLke yu fux÷e {kuxe f{LkMkeçke
! yu Aíkkt Þ ÃkkAe {kíkkLku {níðkfktûkk
íkku nkuÞ s. çkk¤f íkku íkuLku {kxu «ríkckLkwt
ÃÞkËwt. Ëhuf {kLku nt{uþk yuðwt s ÚkkÞ fu
{khwt çkk¤f Mkðoøkwý MktÃkLLk Úkðwt s
òuEyu , xkpÃkh Úkðwt s òuEyu yLku yux÷u
yuLkk{kt fux÷e ûk{íkk Au, fux÷e þÂõík Au
yu òuÞk fu rð[kÞko rðLkk s Mkexe Ãkh
Mkexe {khe {uhuÚkkuLk huMk{kt ntVkÔÞk fhu Au
yu xâwþLkkuLke ðýÍkh. çkk¤fLku {kxu
íkku {kLkku «u{ yux÷u «kýðkÞw... yuLku
òuRyu Au {kLkku «u{. {kLkku Mk{Þ. {kLke
Mkn¼køkeËkhe. yufðkh †e {kíkk çkLku
yux÷u yuýu yuLkwt Mk{økú yÂMíkíð íkuLkk
MktíkkLk{kt s Mk{ŠÃkík fhe Ëuðwt Ãkzu yu íkku
s íkuLkk MktíkkLkLkku Mkk[ku Lku Mkkhku rðfkMk
ÚkkÞ. fuhe ¾kðe nkuÞ íkku yktçkku ðkððku
Ãkzu
yLku yuLkwt síkLk fhðwt Ãkzu íkku s
fuheLke {eXkþ {kýe þfkÞ. Ãký ¼kzqíke
{kýMkkuLku MkkUÃke ËELku ftE ykuAwt yu
Ãkrhýk{ Ãkk{e þfkÞ ? MktíkkLk yux÷u íkku
{kLke «ríkf]rík, {k su heíku çkku÷u, [k÷u,
ðíkuo íku s heíku íkuLkwt çkk¤f fhðkLkwt. ík{u
fnku fu Lk fnku Ãký ykÃkýu çkk¤fLkk hku÷
{kpzu÷ ÚkðkLkku ¼u¾ ÷uðku s Ãkzu. yu íkku
s ykÃkýu ykÃkýk ¼krðLkku {Ëkh yuLkk
Ãkh çkktÄe þfeyu. çkk¤f ykÃkýu fneyu
íku{ Lknª, Ãký ykÃkýu fheyu íku{ fhu Au
yux÷u òu çkk¤fLku r[ºk þe¾ððwt nkuÞ íkku
{kyu r[ºk Ëkuhðk çkuMkðwt s Ãkzu. yksLke
{níðkfktûke {kíkkLku íkuLkk çkk¤fLku
Mkðoøkwý MktÃkLLk çkLkkððku Au. ÃkkuíkkLkwt
MksoLk Mkðo©uc s çkLku yuðe ¼kðLkk nkuÞ
íku{kt fþwt ¾kuxwt LkÚke. íkku s MktíkkLkLkku
Mkkhku rðfkMk ÚkE þfu Ãký íkuLke þÂõík,
ûk{íkk, íkuLke yr¼Yr[, yr¼ÞkuøÞíkk,
yk çkÄktÞLkku Ãký rð[kh íkku fhðkLkku Lku
? yLku yk çkÄktÞÚke ðÄw sYhe yu Au fu
yu {kxuLkwt ðkíkkðhý çkk¤fLku {¤ðwt
òuEyu. yZkh ð»koLkk økìÃk ÃkAe {U
nkÚk{kt ÃkªAe Ãkfze. yLku {khe yuf çkksw
ºký ð»koLkku Ëefhku yLku çkeSçkksw A
ð»koLke Ëefhe r[ºk fhðk çkuMke síkkt. {U
ðk¤Lku MkVuË ÚkðkLkk ½ýk fkhýku Au. ¾kMk fheLku
su{ su{ ík{khe ðÞ ðÄíke òÞ Au íku{ íku{ ðk¤Lkk
htøk {kxu sðkçkËkh fkurþfkyku {u÷uLkkuMkkExTMk
ykuAe ÚkE òÞ Au. suLkkÚke ðk¤ MkVuË Úkðk {ktzu Au.
rËðMkku rËðMk ðÄíkwt «Ëq»ký Ãký ðk¤Lke rðrðÄ
Mk{MÞkyku {kxu sðkçkËkh Au. suLku fkhýu s ðk¤Lku
çkeò htøkkuÚke htøkðkLkk Vku{qo÷kLkwt yÂMíkíð ÚkÞwt.
ðk¤Lku htøkðkLkk Ãký ºký «fkh Au xuÃkhuhe YÃku htøkðwt
{ík÷çk WÃkhÚke htøkLkwt yuf Ãkz [Zkððwt. yk heík
{kuz÷ yLku f÷kfkh ðÄw yÃkLkkðu Au, fkhý fu íku{Lku
Úkkuzk Mk{Þ{kt ðk¤Lku htøk fhðku Ãkzu Au. yufðkh
{kºk þuBÃkw fhðkÚke yk MkkV Ãký ÚkE òÞ Au.
Mku{e Ãkh{LkUx {ík÷çk Úkkuzk ÷ktçkk Mk{Þ {kxu
íkku Ãk[kMkuf r[ºkku fÞkO. ºkýuf økúwÃk þku
fÞkO, Ãký Akufhktykuyu Ãký Mkku¤-Mk¥kh
sux÷k ELkk{ku {u¤ÔÞk. su{kt fux÷ktf
RLxhLkuþLk÷ «kRÍ «urMkzuLx
ðe.ðe.økeheLkk nMíku yLku RÂLËhk
økktÄeLkk nMíku {u¤ððk Ãký ¼køÞþk¤e
çkLÞk. yux÷u {k Võík {k Lknª Mkíkík
rðãkŠÚkLke, rþûkfk yu {kíkkLke ºkuðze
¼qr{fk{kt òu nkuÞ íkku s MktíkkLkkuLkku Mkkhku
rðfkMk ÚkkÞ. yuðwt s Mktøkeík{kt ÚkÞwt.
h{ý¼kE Ëðu Mkwøk{ Mktøkeík þe¾ððk
ykðu. nwt økkô yLku {khku Ëefhku
nk{kuorLkÞ{ yu íkçk÷kt ðøkkzu.. yuðe s
heíku rMkíkkhMkknuçk íkku hkíku Lkð ðkøku
ykðu. y{u çku rMkíkkh hk¾u÷e. rMkíkkh
Mkknuçk íkçk÷kt ðøkkzu yLku nwt yu {khku
Ëefhku fu yuLkk ÃkÃÃkk rMkíkkh ðøkkzeyu.
y{khe çkuXf hkíkLkk {kuzu MkwÄe [k÷u.
yu yu{ yu rMkíkkh þe¾e økÞku. yuðwt s
Lkkxâf÷kLkk ûkuºku Ãký ÚkÞwt. xeðe yu
hurzÞku Ãkh nwt yLku {khk MktíkkLkku MkkÚku s
ÃkìLk÷ Ãkh ykŠxMx íkhefu ÃkMktË ÚkÞu÷kt
yLku Lkkxfku fhíkkt. {kçkkÃk su fhu Au yu
fhðkLke MktíkkLkkuLku {Ík yuðk Au.
«kuíMkknLk {¤u Au yLku yux÷u s nwt
{kçkkÃkLku Mkíkík fnwt Awt fu ykÃkýkt
yksLkk t çkk¤fku ¾qçk çkwrØþk¤e Au.
yu{Lku ykÃkýkt «uhýk yu «kuíMkknLk
òu ÞkuøÞ heíku {¤u. ½h{ktÚke s
ðkíkkðhý {¤u íkku s yu þe¾ðk{kt
yu{Lku hMk Ãkzu Au. {khk ËkurnºkLku
fhkxu{kt hMk ÷uíkku fhðk yuLkk ÃkÃÃkk Ãkkuíku
zkuõxh yu Mk{ÞLke íkký Aíkkt MkkÚku
fhkxu fhðk síkkt. {kçkkÃk fnu íku{ Lknª,
Ãký fhu íku{ MktíkkLkku fhu Au, íku{ktÞ {k
íkku MktíkkLk {kxuLke hku÷ {kpzu÷ s Au yu
yux÷u s {k yu SðLk¼h ºkuðze ¼qr{fk
¼sððkLke Au. hkusuhkus Lkðwt þe¾þu,
òýþu Lku rs¿kkMkkLku òøk]ík hk¾þu,
{ík÷çk yk 10-12 þuBÃkw ÃkAe s Lkef¤u Au. yk
¾kMk fheLku MkkÄkhý ¼qhk htøkLkk ðk¤ {kxu ðÃkhkÞ
Au. Ãkh{LkUx htøkðkLkku {ík÷çk Au ðk¤Lku fkÞ{ {kxu
htøkðk. yk heík{kt ÃkhykuõMkkEz yLku yu{kurLkÞkLkku
WÃkÞkuøk fhðk{kt ykðu Au. yk{k yuf ¾k{e yu Au
fu Ëh ºký [kh {rnLku ík{khu Lke[uLkk ðk¤Lku Vhe
htøkðk Ãkzþu. fkhý fu su{ su{ ðk¤ ðÄþu Lke[uÚke
yuLkk{kt rðãkÚkeo rðãk {u¤ððkLke Mkíkík
ík{Òkk nþu íkku s íkuLkk MktíkkLk{kt S¿kkMkk
òøkþuu. {U {khk MktíkkLkkuLkk WAuh {kxu
Mkkík ð»ko MkwÄe çke.ze. fkp÷ìs{kt
yæÞkÃkLk fkÞo fÞko ÃkAe yZkh ð»ko MkwÄe
ûkuºk MkLÞkMk ÷eÄku.yZkh ð»ko ÃkAe
MktíkkLkku íkku fkp÷ìs{kt ÃknkU[e økÞk. Ãkkt¾
ykðe, Ãkt¾e Wzðk ÷køÞk, {Lku
þqLÞkðfkþ ÷køkðk {ktzâku. yZkh
ð»koLkk Mk{Þøkk¤k ÃkAe rÃkMíkk÷eMk ð»kuo
nwt Ãkeyu[.ze.Lkk hSMxÙuþLk {kxu
økwshkíkÞwrLk.Lkk hrsMxÙkh ÃkkMku økE.
íku{ýu fÌkwt : “WŠ{çkuLk, Rx RÍ xq ÷ux
xw Mxze Lkkð..” yLku {U fÌkwt : “{Lku
zeøkúe Lknª {¤u íkku ðktÄku Lknª Ãký {Lku
¿kkLk íkku {¤þu Lku.” yu {U
ykR.ykR.yu{.Lkk «ku. Ãkwr÷Lk økøko
ÃkkMku Ãkeyu[.ze. fÞwO. 1987{kt zeøkúe
{u¤ðe. yuLkku rð»kÞ Ãký ykÃkýku yk s
rð»kÞ suðku níkku. ‘yksLke ¼ýu÷e †e
{kíkk, ÃkíLke yLku øk]rnýe íkhefu fuðe
Au?’ †eLke ºkuðze ¼qr{fk : yuLku
rLk¼kððe Mknu÷e LkÚke. Ãký yu
MkV¤íkkÃkqðof rLk¼kðu Au Ãký ¾he fkhý
yu þÂõík Au. yuLkk{kt ¾qçk
ykí{rðïkMk yLku yzøk rLkùÞçk¤ Au.
Ëhuf òøk]ík †e íkuLkk MktíkkLk MkkÚku
Ãk¤uÃk¤ Sðu Au. yuLke høkuhøk MkkÚku
òuzkÞu÷e s nkuÞ Au yu yux÷u s yk
ºkuðze ¼qr{fk íkku íkuLku {kxu Mkknrsf Au.
ykÃkýe ykMkÃkkMk íkku ¿kkLkLkk yZ¤f
¼tzkh íkku Ãkzâkt Au. ¿kkLk Võík
ykiÃk[krhf rþûkýÚke LkÚke {¤íkwt, Ãký
Mkðkh Ãkzu Lku ykt¾ku ¾ku÷ku. ík{khe
rs¿kkMkk òøku Lku ík{u ftELku ftE Lkðwt
þe¾ku. {kíkk{kt òu yk rðãkÚkeoLkku
ykí{k Mk[uíkLk nþu íkku yuLkwt MktíkkLk
rMkrØLkk MkkuÃkkLkku sYh Mkh fhþu. {kíkk
MkðoMð Au. {kík]Ëuðku ¼ð ÞÚkkÚko s Au.
þw¢ðkh
5 yur«÷ 2013
yurLk{uþLk yLku økuE{ ykxo
07
yurLk{uþLk rMk÷uçkMko
{kxu ðÄíkku síkku ¢uÍ
1950Lkk Ëþfk{kt ÃkkuíkkLke LkkLke þYykík çkkËÚke økuE®{øku rLkrùík heíku
÷ktçke {s÷ fkÃke ÷eÄe Au. yurLk{uþLkLke ËwrLkÞk nðu Úkúe zkE{uLþLk÷
ðMíkwykuÚke yku¤¾kÞ Au, su yMk÷e ËwrLkÞkLke su{ ÷køku Au.
økúkrVxe Mfq÷ ykuV yurLk{uþLk ykxo økúußÞwyuxTMk {kxu yurLk{uþLk{kt ÃkkuMx
økúußÞyux fkuMko ykuVh fhu Au. yk yuf ð»koLkku Vw÷ xkE{ fkuMko Au. su çkeS yLÞ
çkkçkíkku WÃkhktík rVÕ{ rLk{koý, MÃku~Þ÷kEÍuþLk, «kuzõþLk Ãkh æÞkLk furLÿík fhu
Au. yuf yurLk{uþLk rVÕ{ rLk{koýLke Mk{økú «r¢ÞkykuLkku íku{kt Mk{kðuþ ÚkkÞ Au.
ÃkÃkuxTMkLke h{íkku, zÙku#øk, yu®õxøk, rVÕ{ {u®føk, rVÕ{ rhÔÞqLkk ðfoþkuÃk íku{kt
¼hÃkqh nkuÞ Au. yu{ íkku «kuzõþLk yøkkWLke ðMíkwyku yLku yðÄkhýk Ãkh ðÄw
¼kh nkuÞ Au, Ãkhtíkw rðãkÚkeoykuLku íku{Lke MkkÚku xufrLkõ÷ ÃkkMkkykuÚke Ãký ðkfuV
fhkÞ Au. rðãkÚkeoykuLku fìhuõxh rzÍkELk, Mxkuhe çkkuzo, ÷uykWxTMk íkÚkk rVÕBMk
MxkE®÷økLkkt þkuÄ fkÞkuoÚke YçkY fhkðkÞ Au.
yufuz{e ykuV økuE®{øk yuLz yurLk{uþLk ÷ûÞ rzrsx÷ MkkÚku {¤e økuE{ ykxo
fkuMko ykuVh fhu Au. yLkw¼ðe f÷kfkhku {kxu yk A {kMkLkku fkuMko Au, ßÞkhu
xu÷uLxuz £uþMko {kxu íku 18 {kMkLkku fkuMko Au. fkuMko {kxu W{uËðkh{kt Mfu®[øk íkÚkk
rðÍTÞw÷kEÍuþLkLke {sçkqík ÂMfÕMk íkÚkk fBÃÞwxhLkwt çkurÍf ¿kkLk nkuðwt òuEyu,
fkuMko Ãkqýo fÞko çkkË rðãkÚkeoykuLku ½ýe ftÃkLkeykuLke íkfku {¤u Au.
økuE{ zuð÷Ãk{uLx yLku økuE{ ykxo ½ýwt ð¤íkh ykÃkLkkh ELzMxÙe Au.
yußÞwfuþrLkMx íkhefu y{u ykŠxMxku íkÚkk yurLk{uxhkuLku «kuíMkkrník fheyu Aeyu.
y{u yu þõÞíkkyku «íÞu íku{Lku MktðuËLkþe÷ çkLkkðeyu Aeyu, su økuE®{øk
ELzMxÙeÍ{kt íku{Lke hkn òuíke nkuÞ Au.
ÞkuøÞíkk : VkELk/yuÃ÷kEz ykxoMk{kt rzøkúe/rzÃ÷ku{k MkkÚku økúußÞwyuxTMk.
fkuMko Ve : Yk. 0.5Úke 1.5 ÷k¾
EÂLMxxâqxTMk : økúkrVxe Mfq÷ ykuV yurLk{uþLk, yufìzu{e ykuV økuE®{øk yuLz
yurLk{uþLk.
rðãkÚkeo{ktÚke økrýík¿k çkLkkðíkku yÇÞkMk¢{
{uÚku{urxõ÷ xÙu®Lkøk yuLz xu÷uLx Mk[o :
økrýík{kt Mðíktºk rð[kh rðfMkkððk yLku «rík¼kþk¤e ÞwðkLkkuLku økrýíkLkk
ŸzkýÃkqðofLkk yÇÞkMk {kxu «kuíMkknLk Ãkqhwt Ãkkzðk {kxu Ëh ð»kuo ËuþLke fkuE
ÏÞkíkLkk{ MktMÚkk{kt {uÚku{urxf÷ xÙu®Lkøk yuLz xu÷uLx Mk[o (yu{xexeyuMk)
«kuøkúk{Lkwt ykÞkusLk fhðk{kt ykðu Au. yk «kuøkúk{ økrýíkLkk «rík¼kðtík
rðãkÚkeoykuLku {t[ Ãkqhwt Ãkkzu Au. yk{ yk heíku økrýík{kt fkhrfËeo çkLkkððkLkku
ÃkkÞku Lk¾kÞ Au. yu{xexeyuMk{kt økrýík rð»kÞ ÃkhMÃkhLkk MktðkË îkhk ¼ýkðkÞ
Au. ynª rðãkÚkeoyku òíku Mk{MÞkykuLke VkuBÞwo÷k çkLkkðu Au. Äkhýk, ÃkqðoÄkhýk
íkiÞkh fhu Au yLku íkuLku ÔÞkÏÞkrÞík fhðkLkku «ÞíLk fhu Au. ËhhkusLkku yÇÞkMk
÷uõ[h yLku Mk{MÞkLkk n÷ ðå[u ðnU[kÞu÷ku Au.
{uÚku{urxõMk xÙu®Lkøk yuLz xu÷uLx Mk[o (yu{xexeyuMk)Lkk «kuøkúk{{kt ¼ýkððk
fkuE yuf Lknª Ãkhtíkw ËuþLke yLkuf yøkúøkÛÞ MktMÚkkyku{ktÚke VìfÕxeLku yk{trºkík
fheLku çkku÷kððk{kt ykðu Au.
yk yæÞkÃkfku økrýíkLkk ûkuºku ÏÞkíkLkk{ yLku økrýíkLku Mk{ŠÃkík nkuÞ Au. yk
«kuøkúk{Lkku Mk{Þøkk¤ku ÷øk¼øk yuf {rnLkkLkku nkuÞ Au. yÇÞkMk {kxuLke
÷kÞfkík : økrýík rð»kÞ{kt MLkkíkf ÚkÞu÷k rðãkÚkeoyku (çke.yuMkMke. rðÚk {uÚMk,
çke.Mxux, çke.xuf ðøkuhu) yÚkðk íkku Ãknu÷k fu çkeò ð»ko{kt yuf rð»kÞ íkhefu
økrýíkLkku yÇÞkMk fhLkkh rðãkÚkeoyku yk{kt ¼køk ÷E þfu Au. «ðuþ :
yu{xexeyuMk «kuøkúk{ ytøkuLke ònuhkík ÷øk¼øk rzMkuBçkh {rnLkk{kt ËuþLkkt {wÏÞ
y¾çkkhku{kt «rMkØ ÚkkÞ Au. yk WÃkhktík çke.yuMkMke. økrýík MkkÚku òuzkÞu÷e
MktMÚkkyku{kt ÃkkuMxh {kuf÷kðkÞ Au.
«ðuþ {u¤ððk {kxuLke yhS Mkk{kLÞ heíku Vuçkúwykhe{kt fhkÞ Au.
yhSÃkºkf yLku íkuLku ÷økíke òýfkhe {kxu ÞwrLkðŠMkxeLkk økrýík rð¼køkLkk
yæÞûkLkku MktÃkfo fhe þfku Aku. yk fkuMko {kxu ÃkMktËøke Ãkk{u÷k W{uËðkhkuLku {k[o
MkwÄe{kt òý fhðk{kt ykðu Au.
nuh f÷h fhkðíkk Ãknu÷kt ykx÷wt æÞkLk hk¾òu
ðk¤ fk¤k fhðkLke ½u÷Ak
¼÷u hk¾íkk nkuð Ãký
fur{f÷Þwõík ÃkËkÚkkuoÚke [uíkòu
íku{Lkkuu yMk÷e htøk Ëu¾kððk {ktzu Au. ðk¤Lku htøkíke
ð¾íku MkkðÄkLke hk¾ðe òuEyu fkhý fu ykLkkÚke
ík{Lku yu÷So ÚkE þfu Au. fux÷ef Mkkð[uíke yk
«fkhLke Au...
- øk{u íku søÞkyuÚke ðk¤Lku htøkðkLku çkË÷u yuf
s rðïkMkÃkqýo yLku økwýð¥kkðk¤k Ãkk÷ohLku ÃkMktË
fhku.
- òuu ík{Lku fkuE «fkhLke yu÷So, zuzÙV yÚkðk
yLÞ íkf÷eV nkuÞ íkku ðk¤Lku htøkðkÚke çk[ku.
- nt{uþk f÷h Mkkhe õðku÷exeLkku s ÃkMktË fhku.
MkMíkkLkk [¬h{kt ðk¤Lke íktËwhMíkeLku LkwfMkkLk Lk
ÃknkU[kzku.
- {kºk yufçkeòLkwt òuELku f÷h fhðkLku çkË÷u
rðþu»k¿kLke Mk÷kn ÷ELku ík{khk ðk¤ {kxu f÷h
ÃkMktË fhku. f÷h yuðku nkuðku òuEyu su ík{khk
ÔÞÂõíkíðLku {u[ fhu.
- Mk{S, rð[kheLku ðk¤{kt htøk fhkðku, fkhý fu
yufðkh htøk [Zâk ÃkAe íkuLku Wíkkhðk{kt ðk¤Lku
LkwfMkkLk ÚkkÞ Au. suLku fkhýu ðk¤ íkwxu Au yLku ¾hu
Ãký Au.
- f÷h fhu÷k ðk¤ {kxu swËk «fkhLkk þuBÃkqLku
ðkÃkhku.
- fzf íkzfktÚke ðk¤Lku çk[kðku, fkhý fu ykLkkÚke
ðk¤ þw»f yLku htøk ykAku ÚkE òÞ Au.
- ðk¤Lku {rnLkk{kt yuf ðkh zeÃk ftzeþ®Lkøk fhku
Ëhuf þuBÃkw ÃkAe ftzeþLkhLkku WÃkÞkuøk fhku.