Farmakologia dla Ratowników Medycznych - Wyższa Szkoła ...

ROZDZIAŁ I
FARMAKOLOGIA OGÓLNA
Farmakologia jest nauką o lekach. Nazwa dyscypliny wywodzi się z języka greckiego
i pochodzi od słów: farmakon (lek) oraz logos (nauka). Farmakologia zajmuje się
wszystkimi typami mechanizmów działania leków na żywy organizm (tj. działaniem
leczniczym i niepożądanym). Główne zadania farmakologii to:
• Poszukiwanie nowych leków.
• Badanie mechanizmu działania leków.
• Ustalanie wskazań, przeciwwskazań i dawek dla każdego leku.
• Badanie działań niepożądanych i określanie toksyczności leków.
Farmakologię można podzielić na kilka działów, a do najistotniejszych należą farmakodynamika
i farmakokinetyka.
Farmakodynamika zajmuje się skutkami działania leku na cały organizm (bada
wpływ leku na poszczególne narządy oraz mechanizm jego działania).
Farmakokinetyka zajmuje się matematyczną oceną procesów jakim lek podlega
w organizmie (wchłanianie, dostępność biologiczna, dystrybucja, metabolizm i wydalanie).
Lek to substancja chemiczna lub surowiec, którym w wyniku odpowiednich zabiegów
technologicznych nadano właściwą postać, możliwą do zastosowania w leczeniu
ludzi lub zwierząt. Spotykamy leki pochodzenia mineralnego, roślinnego, zwierzęcego
oraz – najczęściej w dzisiejszej medycynie i farmacji – syntetycznego.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE I TOKSYCZNE LEKÓW
Lek podany w zbyt dużej dawce, podawany zbyt często lub niewłaściwą drogą może
wywołać działania niepożądane lub toksyczne. Nie istnieją leki całkowicie pozbawione
działań ubocznych. Można zatem przytoczyć słowa Paracelsusa, który w połowie
XVI w. stwierdził, że „wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną, a decyduje o tym
tylko dawka”.
© Wyższa Szkoła Medyczna w Legnicy 2012 5