30.04.2013 Views

Shkarko këtu... - Mileniumi i Tretë

Shkarko këtu... - Mileniumi i Tretë

Shkarko këtu... - Mileniumi i Tretë

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

10<br />

Përse u ngjajmë prindërve<br />

tanë?<br />

Dikush është më i gjatë, tjetri më i shkurtër, dikush ka flokë të bardhë e dikush të zinj,<br />

dikush ka sy të gjelbër e tjetri të kaltër.<br />

Këto tipare bëjnë që njerëzit të veçohen dhe njëkohësisht edhe të jenë të ngjashëm me të<br />

tjerët.<br />

Shumë më parë në literaturë u përdor emri gjen dhe më tutje vazhduan studimet dhe<br />

kërkimet të cilat dëshmuan edhe për shumë fakte të tjera që mund t'i lexoni në vazhdim.<br />

Në trupin tonë ka deri në njëqind trilion qeliza. Pothuajse secila prej tyre përmban një grup<br />

udhëzimesh që i tregojnë qelizës si të rritet dhe çfarë të bëjë. Këto udhëzime quhen gjene.<br />

Gjenet përbëhen nga një lëndë kimike e quajtur ADN (acidi dezoksiribonukleik), i cili ruhet<br />

brenda çdo qelize, në një zonë që quhet bërthamë.<br />

ADN – ja krijon fije të gjata dhe të holla, që shpesh përdridhen dhe formojnë një formë “X”<br />

që quhen kromozome.<br />

ADN – ja përmban katër lëndë kimike: adeninën (A), citozinën (C), guaninën (G) dhe<br />

timinën (T), të cilat mund të japin në përgjithësi 64 kombinime.<br />

Nukleotidet (njësitë e vogla të përbëra nga një molekulë e madhe) përbëhen nga dy vargje<br />

të përdredhura që ndërmjet tyre formojnë një lloj të shtëpizës të përdredhur të kërmillit,<br />

kjo strukturë quhet heliksi i dyfishtë, që u zbulua në vitin 1953 nga James Watson dhe<br />

Fransis Kriku.<br />

ADN<br />

Kombinimet e ndryshme të lëndëve kimike, janë<br />

ato që quhen kod gjenetik.<br />

Informacionet gjenetike gjenden brenda në ADN<br />

dhe që të mund të sintetizohen proteinat, ADN<br />

formon një bazë që është përgjegjës për bartjen e<br />

urdhrave. Bartësi është ARN-t (bartësi i acideve<br />

ribonuklenike), ajo është makromolekulë gjatore<br />

që bart informacion në ADN – në e kopjuar. Kur<br />

arrin te ribozomi fiksohet në të dhe fillon të<br />

formojë proteina.<br />

Kjo është ajo që e bën më interesante jetën tonë<br />

dhe mbi të gjitha nga të tjerët na dallon. Kjo është<br />

ajo që na bën tu përngjajmë prindërve tanë.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!