Przegląd Techniczny

Na 50 PRZEGLĄD TECHNICZNY 1075
c) Polskiego ustawodawstwa naftowego.
Powyższe zagadnienia są obecnie stałym
przednuotem troski sfer przemysłowych oraz Rządu,
który — zwłaszcza w zakresie popierania kopalnictwa
naftowego — podjął zdecydowaną politykę
szczególnego uprzywilejowania ruchu wiertniczego-.
Taką samą tendencją bądzie owiane no-
we polskie ustawodawstwo, naftowe, którego zasady
stanowią przedmiot aktualnych narad sfer rządowych
i gospodarczych. Natomiast sprawa organizacji
przemyski, zwłaszcza handlowej, stanęła od
począltlku b. r. na martwym, punkcie i — jak dotąd
— małe są widoki rozwiązania tej zawiłej, a
dla przemysłu tak ważnej — ;sprawy.
O popieraniu kopalnictwa naftowego.
Ustawodawstwo naftowe. Polityka naftowa.
Napisał Dr. Sta?iislaw Schutzel.
Statystyka ostatnich kilkunastu miesięcy wykazuje
nieznaczny wprawdzie, ale wyraźnie zaznaczający
się spadek produkcji ropy surowej. Spadek
ten zauważyć się daje przedewszystkiem w zagłębiu
borysławsko-tustanowickiem, będącem od lat
kilkunastu najważniejszym ośrodkiem naszego kopalnictwa
naftowego. Zmniejszenie produkcji tego
ośrodka nie jest zjawiskiem niespodziewanem i
wywołane jest naturalnem wyczerpywaniem się
złóż, eksploatowanych od lat przeszło 30-tu, Inne
odkryte dotychczas tereny naftowe nie wykazują
nigdzie produkcji tak obfitej, któraby, w najbliższym
przynajmniej czasie, zastąpić mogła ubytek
produkcji borysławskiej.
Jedynym sposobem powstrzymania spadkii
produkcji jest odkrycie nowych, odpowiednio wydajnych
złóż naftowych, a jedynym sposobem do
osiągnięcia tego celu jest przeprowadzenie szeregu
wierceń poszukiwawczych, opartych na możliwie
dokładnych i szczegółowych badaniach geologicznych
i geofizycznych.
Wiercenia takie połączone są jednak z olbrzymim
nakładem kosztów, oraz ze znacznem ryzykiem
kapitałów, wyłożonych na wiercenia eksploracyjne.
Państwo mogłoby wprawdzie pomóc przemysłowi
w sposób bezpośredni, subwencjonując
lub premjując wiercenia poszukiwawcze, względnie
biorąc czynny udział w spółkach wiercących
na nowych terenach, pomocy tej jednak w obecnej
sytuacji finansowej Państwa nie prędko spodziewać
się możemy. Słusznie natomiast domagać
się możemy i musimy pomocy pośredniej, a w
szczególności należytego i tak powiększonego dotowania
Instytutu Geologicznego w Warszawie,
względnie Stacji Geologicznej w Borysławiu, oraz
Instytutu Geofizyki we Lwowie, aby instytucjom
tym umożliwić szybkie i należyte przeprowadzenie
szczegółowych badań naszego Podkarpacia i
ułatwić w ten sposób przedsiębiorstwom prywatnym
dalsze poszukiwania w drodze trudnych i kosztownych
wierceń.
Obok stosowanych już — choć w tempie zbyt
powolnem — badań geologicznych, poświęcićby
należało więcej uwagi niepraktykowanym jeszcze
u nas badaniom geofizycznym. Badania te, przeprowadzane
zagranicą na szeroką skalę, przyczyniły
się już niejednokrotnie, w połączeniu z pracami
geologicznemi, do odkrycia nieznanych poprzednio
złóż minerałów kopalnych, Zważywszy,
że koszty nabycia odpowiedniej aparatury, wraz z
kosztami wyszkolenia personelu, wyniosłyby oko-
ło 100 000 zł,, t, j, mniej nawet, aniżeli suma potrzebna
do odwiercenia jednego płytkiego szybu
naftowego, — stwierdzić należy, że suma potrzebna
na ten cel znaleźćby się bezwarunkowo powinna,
tem więcej, że w łonie Uniwersytetu lwowskiego
posiadamy już Instytut Geofizyczny, który jedynie
z braku środków materjalnych nie może dotychczas
rozwinąć tak pożytecznej dla kopalnictwa
naftowego działalności.
Prace te, które objąć muszą szersze połacie
kraju i których, z natury rzeczy, poszczególne
przedsiębiorstwo nie ma możności przeprowadzić,
wykonane być muszą przez instytucję państwową
i ze środków publicznych. Na cele powyższe obrócićby
należało w pierwszym rzędzie dochody, jakie
Skarb Państwa czerpie z własnych terenów
naftowych w postaci udziałów brutto, a wydatki
takie opłacać się muszą stokrotnie przez podniesienie
produkcji, zatrudnienie nowych pracowników
i zwiększenie siły podatkowej przedsiębiorstw.
Ułatwienie jednak rozpoczęcia wierceń poszukiwawczych
przez wskazanie przedsiębiorstwu
prywatnemu miejsca, w którem przeprowadzenie
ich połączoneby być miało, dzięki poprzednim
badaniom, ze zmniejszonem ryzykiem, nie
wyczerpuje jeszcze działalności ze strony Państwa.
Dla przedsiębiorstw, inwestujących olbrzymie
kapitały w wiertnictwo naftowe, stworzyć należy
takie warunki, któreby, po chwilowych nawet
niepowodzeniach, zachęcić je mogły do dalszej
pracy, a w razie osiągnięcia wyników pomyślnych,
umożliwiłyby im pełne ich wyzyskanie.
Warunkiem takim jest oparcie kopalnictwa
aaftowego na odpowiedniem ustawodawstwie, ze
szczególnem uwzględnieniem wierceń poszukiwawczych,
Przemysł naftowy oczekuje tedy z niecierpliwością
ogłoszenia, zapowiedzianego już przed kilku
miesiącami, rozporządzenia o poparciu wierceń
poszukiwawczych, spodziewając się, że istniejące
obecnie przeszkody zostaną niebawem usunięte.
Wzmiankowane wyżej rozporządzenie posiadać
jednak będzie tylko charakter przejściowy,
przyznane bowiem przez to rozporządzenie ulgi
celne i podatkowe obowiązywać mają tylko dla
wierceń, leżących w pewnej odległości od istniejących
już kopalń, na niewielkim stosunkowo obszarze
i na czas zgóry ograniczony.
Dla stworzenia trwałych podstaw dla kopalnictwa
naftowego, znowelizować obecnie należy