Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
Pressing<br />
Fjalët e Botës<br />
Për gjithçka ekziston<br />
hera e parë<br />
MOTI PRISHTINË<br />
Sot<br />
Nesër<br />
<strong>Gazeta</strong> <strong>Express</strong> është botim i MediaWorks, LLC<br />
Adresa: Dardania 1/1<br />
Prishtinë, 10000, Kosovë<br />
E-Mail: info@gazetaexpress.com<br />
Tel. +381 (0)38 76 76 76; fax: 038 76 76 78<br />
www.gazetaexpress.com<br />
CAMILLA,<br />
Camilla, dukesha<br />
e Cornwall, derisa<br />
reagon ndaj sulmit mbi<br />
veturën në të cilën po<br />
udhëtonin ajo dhe burri<br />
i saj, princi Charles,<br />
nga ana e studentëve<br />
që protestonin në<br />
Londër, për shkak të<br />
kundërshtimit të rritjes<br />
së taksave të shkollimit.<br />
Ata kanë një raport<br />
shumë të ngrohtë...<br />
Ekziston një lidhje unike mes<br />
atyre që e kanë bërë këtë punë<br />
Robert Gibbs<br />
Zëdhënës i Shtëpisë<br />
së Bardhë, për<br />
presidentin Obama<br />
dhe ish-presidentin<br />
Clinton; Obama kërkoi<br />
një takim me Clintonin,<br />
për t’u këshilluar lidhur<br />
me marrëveshjen<br />
e tatimeve, që e<br />
ka përmbyllur me<br />
republikanët në<br />
Kongres.<br />
Në jetë ka njerëz që i<br />
thyejnë gjërat dhe ka asi<br />
që i rregullojnë ato. Ky njeri<br />
është rregullues i tyre<br />
Barbara Walters,<br />
Derisa e emëron<br />
gjeneralin David Petraeus,<br />
që është kryekomandant<br />
amerikan në Afganistan,<br />
për personin e saj më<br />
fascinant për vitin 2010.<br />
Max: 4 °C<br />
Min: -2 °C<br />
Max: 3 °C<br />
Min: -2 °C<br />
Në qoftë se<br />
nuk ndërhyhet<br />
për ndryshimin<br />
e gjërave duke<br />
ndryshuar<br />
vetë jetën<br />
tonë, mund ta<br />
ndajmë “me<br />
vullnet” veten<br />
tonë nga Nëna<br />
Natyrë.<br />
E hënë, 13 dhjetor 2010<br />
Kryeredaktor: Leonard Kerquki leonard.kerquki@gazetaexpress.com<br />
Nacionale dhe siguri: Jeton Musliu jeton.musliu@gazetaexpress.com Ekonomi: Arben Hyseni arben.hyseni@gazetaexpress.com<br />
Ballkanexpress: Faton Raçi faton.raci@gazetaexpress.com Bota: Arsim Buxhovi arsim.buxhovi@gazetaexpress.com<br />
Arte: Arben Idrizi arben.idrizi@gazetaexpress.com Sport: Valdet Hasani valdet.hasani@gazetaexpress.com<br />
Fotografia: Atdhe Mulla atdhe.mulla@gazetaexpress.com,<br />
Drejtore e marketingut: Vjollca Musa, marketing@gazetaexpress.com redaksia: info@gazetaexpress.com tel: 038 76 76 76, ; fax: 038 76 76 78;<br />
Shtypi: Lindi Printing Center: MediaWorks.<br />
Frrok.Çupi<br />
Kush ia ndan<br />
Mamanë njeriut?<br />
Sa shume njerëz po “alarmohen” dhe po bëhen<br />
kritizerë kundër kujtdo, duke thënë se iu vjen keq<br />
për njerëzit, iu vjen keq për militantët e partisë<br />
së tyre dhe për miqtë. Si shprehet kjo keqardhje?<br />
Keqardhja për njeriun shprehet në mënyrë cinike<br />
dhe jonjerëzore. Në momentin kur njeriun e<br />
ndan prej Natyrës, prej asaj që është vetë mamaja,<br />
atëherë njeriun e ke bërë asgjë. Njeriu jeton<br />
në Natyrë dhe është produkt i saj... njëmijë herë<br />
para se njeriu të jetë qenie politike ose shërbëtor<br />
i dikujt tjetri. Në mënyrën më arbitrare, tendenca<br />
për ta shkëputur njeriun prej natyrës, u konstatua<br />
në Shkodër. Që më 1 dhjetor Shkodra dhe<br />
rrethinat e saj, si dhe disa zona të tjera të vendit,<br />
ndodhen nën ujë. Janë përmbytur mbi 13 mijë<br />
hektarë tokë dhe mijëra shtëpi, duke detyruar<br />
rreth 15 mijë njerëz të lënë shtëpitë dhe të evakuohen.<br />
Kjo i ngjan një katastrofe apokaliptike<br />
natyrore, por shumë kush do ta shkëpusë nga<br />
fjala natyrë. Ka disa njerëz që thonë banalitetin<br />
më të madh të botes se “ujin nuk e solli natyra”,<br />
se “përmbytja erdhi prej kutive të votimit”, se<br />
“i përmbyti qeveria”, etj. Kjo është ta marrësh<br />
njeriun me dhunë nga krahu dhe ta ndash nga<br />
Natyra, Mamaja e tij e padiskutueshme. Gjatë<br />
vitit 2010, jo vetëm këtu, por në mbarë globin<br />
ndodhën katër katastrofa të mëdha të Natyrës,<br />
që iu ngjanin modeleve të lashta të kozmologjisë.<br />
Katastrofat ndodhën në thelbin e Natyrës,<br />
në elementët bazikë të saj: në AJER, në TOKE,<br />
në ZJARR dhe në UJE. Këta janë katër përbërësit<br />
e Natyrës, dhe prej këndej erdhën katastrofat.<br />
Nga Ajri erdhi hiri vullkanik i Islandës, që paralizoi<br />
trafi kun ajror mbi kontinentin e Evropës;<br />
nga Toka erdhi rrëshqitja tokësore në Kinë dhe<br />
tërmetet; nga Zjarri erdhi tragjedia e Moskës që<br />
gati e bëri qytetin e madh të pajetueshëm dhe<br />
nga Uji erdhi cunami në Indonezi, përmbytjet<br />
në Pakistan, me miliona njerëz të zhvendosur,<br />
përmbytjet në Evropë dhe në Shkodër... Ja, kështu<br />
bëri Nëna Natyrë edhe ndaj krijesave të saj, që<br />
janë njerëzit. Kush e ndan Njeriun nga Natyra, ky<br />
ka bërë dhunën më të madhe të botes. Pse është<br />
bërë Natyra e egër me njeriun? Pyetja është e<br />
gjerë dhe iu përket kategorive të shkencëtarëve;<br />
por një pyetje tjetër duket më e thjeshtë për njeriun:<br />
A mund të përballojë Njeriu edhe egërsinë<br />
e Natyrës dhe a do të ketë gjatë vitit 2011 egërsi<br />
natyrore? Nganjëherë, duke kërkuar përgjigje,<br />
na duket se po bëhemi dëshmitarë të fundit të<br />
Natyrës. Ose shpesh e përdorim magnitudën<br />
natyrore, si një armë për të mprehur njeriun me<br />
njeriun. Vetëm shkencëtarët e motit nuk lejo-<br />
hen të fl asin, ose këta lejohen vetëm në fund.<br />
Mbasi kishin folur të gjithë në Shkodër, një ditë<br />
u pa edhe profesor Hoti, kërkuesi i shkencës<br />
së Ujërave, që u lejua të fl iste. Edhe në botë po<br />
ankohen për një fenomen si ky. Madje shumë<br />
shpesh, ekspertët e Natyrës janë thërritur të<br />
bëjnë rolin e “ekspertëve të opinionit”. Studiues<br />
të katastrofave natyrore në botë, po alarmohen<br />
pse mes Njeriut dhe Natyrës kanë hyrë elemente<br />
shkatërrimtare, që ndajnë krijesën nga krijuesja.<br />
Vetëm ekspertët mund ta shikojnë “vrimën<br />
e ozonit”, shkruan Slavoj Zizek, një fi lozof politik<br />
dhe kritik kulture i lindur në Slloveni. Filozofi do<br />
të thotë me këtë, se ekspertët duhen vendosur në<br />
rolin e tyre, gjithashtu njeriu në rolin e krijesës<br />
që varet nga Natyra. Ose siç shkruante Wagneri<br />
i falshëm, plagën mund ta mbyllë vetëm maja e<br />
gozhdës që e ka bërë atë”. Vetëm natyra e shëron<br />
natyrën. Në bazë të së gjithës, qëndron mençuria<br />
e shenjtë se Natyra përbëhet nga Toka, Era,<br />
Ajri, Uji dhe Zjarri. Ndërsa shkencëtarët po e<br />
ndihmojnë njeriun, shkenca nuk mund ta bëjë<br />
të gjithë punën. Ashtu sikurse askush nuk mund<br />
ta bëjë gjithë punën; aq me pak politika. Politika,<br />
si në rastin tonë konkret, shikon gabimisht<br />
gjithçka në dorën e një pike; herë e shikon te<br />
qeveria, herë te vetëm një njeri që është kryeministër,<br />
herë e shikon shpëtimin te vetvetja.<br />
“Unë iu shpëtoj nga gjithçka”,- arrin opozita<br />
të thotë marrëzira. Ndërsa shikojmë te shkenca,<br />
ose vetëm te politika që të shpëtojë botën,<br />
në fakt duhet të kërkojmë nga vetvetja dhe të<br />
mësojmë të imagjinojmë e të krijojmë një botë<br />
të re. Të paktën për ne njerëzit që e rendisim<br />
veten në hemisferën perëndimore, është shumë<br />
e vështirë që të pranojmë të rrimë vetëm si<br />
vëzhgues dhe të shikojmë çfarë po ndodh me<br />
fatin tonë. Çfarë po dëshmon edhe qëndrimi<br />
ynë, sidomos ky më i fundit? Gjysma jonë është<br />
angazhuar në përpjekjen për të përballuar<br />
“çmendurinë” e Nenës Natyrë; ndërsa gjysma<br />
tjetër (të paktën) po shikon si do të përfundojë<br />
fati. Nganjëherë po kapen edhe duarkryq, ose të<br />
gëzuar se po ndodh “çmenduria” e natyrës për të<br />
fi tuar pushtet prej saj. Sa tragjike është. Në anën<br />
tjetër vërejmë qëndrime perverse të martirizimit<br />
të parakohshëm, që shprehet kështu: “Ne e ofenduam<br />
Nenën Natyrë, kështu që po marrim atë që<br />
meritojmë”. As kjo nuk shkon. Edhe kjo mund të<br />
na kthehet kundër. Në qoftë se nuk ndërhyhet<br />
për ndryshimin e gjërave duke ndryshuar vetë<br />
jetën tonë, mund ta ndajmë “me vullnet” veten<br />
tonë nga Nëna Natyrë.