Θέατρο Θεσσαλονίκης - Καθημερινή

H Πειραματική Σκηνή της «Tένης»
Mε πλύμρη πρσρά, τ «άλλ» θέατρ της Θεσσαλνίκης κλείνει δεκακτώ ρνια καλλιτενικής πρείας
Tυ Xρήστυ Aρνμάλλη
Δημσιγράυ, ηθπιύ
H AΠOTIMHΣH μιας δεκατάρνης
καλλιτενικής πρείας, απ κάπιν
πυ στ μεγαλύτερ μέρς της έει
εμπλακεί πρσωπικά, είναι έργ ιδιαίτερα
δύσκλ. Kυριτερ εμπδι
η συναισθηματική ρτιση, κυρίως
στην ανάμνηση των πρώτων ρνων,
ταν μια μάδα νέων ηθπιών, στην
πλειψηία τυς απίτων της
Δραματικής Σλής τυ Kρατικύ
Θεάτρυ, ιδρύσαμε, με πρωτυλία
τυ ττε διευθυντή της Σλής, Nικηρυ
Παπανδρέυ, την Πειραματική
Σκηνή της «Tένης».
Tα πρώτα εκείνα, «ηρωικά» ρνια
των μεγάλων δυσκλιών και της σεδν
αμισθί ενασλησης με λα σα
ρειάνται για να στηθεί ένα θέατρ,
ασικς συνδετικς κρίκς ανάμεσα
στα μέλη της Πειραματικής
Σκηνής ήταν η επιθυμία για ένα «άλλ»
θέατρ, διαρετικ απ αυτ
πυ επικρατύσε ττε στ θεατρικ
τπί της πλης.
Στα ρνια πυ πέρασαν απ ττε,
τ παιδί μεγάλωσε, επαγγελματπιήθηκε,
στεγάστηκε (στ θέατρ
«Aμαλία» εδώ και δέκα ρνια), ενηλικιώθηκε,
και είναι σήμερα ένας απ
τυς πι πλυπρσωπυς και πι
παραγωγικύς ελληνικύς θιάσυς,
τ μν επιρηγύμεν (με τριετή
πργραμματική σύμαση) ελεύθερ
θέατρ πυ δεν έει την έδρα τυ
στην Aθήνα.
Tυ έμεινε μν, ως ανάμνηση
παιδικής ασθένειας, τ επίθετ τυ
τίτλυ, πυ δεν ανταπκρίνεται ύτε
στν αρακτήρα, ύτε στN στ,
ύτε στ εκτπισμα της δυλειάς
τυ, αλλά ρησιμπιήθηκε στ εκίνημα
για να σηματδτηθεί απλώς η
καλλιτενική ανησυία και η νεανικτητα
(ττε) τυ θιάσυ.
Θέατρ ρεπερτρίυ
H αρή έγινε με τ «Oνειρ καλκαιρινής
νύτας», στις 18 Oκτωρίυ
1979. H σκηνθεσία ήταν ενς
Aγγλυ ηθπιύ, πυ άθηκε πρωρα,
τυ Kλιν Xάρις, στν πί η
Πειραματική Σκηνή ρωστάει και την
ευάνταστη «Oδύσσεια». Hδη, απ
τν δεύτερ ρν πρστέθηκε
στυς σταθερύς συνεργάτες Nίκς
Xυρμυιάδης, με παρθενική
σκηνθεσία την «Πλη», τ γνωστ
τρίπτυ της Aναγνωστάκη.
Eκττε, θίασς ανέασε 55 έργα,
κλασικά και νεώτερα, ελληνικά και
ένα, ένα ευρύ άσμα συγγραέων,
πυ περιλαμάνει κλασικύς: Eυριπίδη,
Aριστάνη, Σαίπηρ, Mαρι,
Γκλντνι· νεώτερυς κλασικύς:
Iψεν, Tσέω, Λρκα, Mπρετ· σύγ-
ρνυς: Mπέκετ, Iνέσκ, Πίντερ·
ένυς δραματυργύς πυ η Πειραματική
παρυσίασε για πρώτη ρά
στην Eλλάδα: Mισίμα, Mπέργκμαν,
Pμέρ, Nτίλαν Tμας, Kατρίν
Aν, Γιασμίνα Pεά, Tιμπερλέικ Γυερτενμπέικερ,
Σάρλτ Kίτλι, Tμ
28 H KAΘHMEPINH - KYPIAKH 21 ΣEΠTEMBPIOY 1997
Σκηνή απ τ «Oνειρ καλκαιρινής νύτας» τυ Σαίπηρ (1979) πυ παίτηκε σε σκηνθεσία Kλιν Xάρις. Aπ αριστερά:
Nίκς Σεργιανπυλς, Xρήστς Aρνμάλλης, Σωκράτης Tερπυλς, Γιάννα Tσκυ, Kαρυυλλιά Kαραμπέτη.
Mέρι· τέλς, πλλύς Nεέλληνες:
Kαπετανάκη, ενπυλ, Kαμπανέλλη,
Πντίκα, Pίτσ, Eλύτη, Λύλα
Aναγνωστάκη, Στέλλα Mιαηλίδυ,
Aκη Δήμυ, Mαργαρίτα Λυμπεράκη.
H έννια της διάρκειας
Eνα απ τα ασικά αρακτηριστικά
της Πειραματικής Σκηνής, τα τελευταία
έι ρνια, είναι τ εναλλασσμεν
ρεπερτρι. Παίνται δύ και
συντερα τρία διαρετικά έργα
μέσα στην εδμάδα, πρακτική πυ
συνεπάγεται μεγάλ μθ, αλλά
πυ πλυτίει τα ερεθίσματα για τ
κιν, σε μια πλη με τωή πστικά
θεατρική ωή. Aυτ, η δυναττητα
δηλαδή επανάληψης ενς έργυ,
ένα, δύ ή και περισστερα ρνια
μετά την πρεμιέρα, είναι εικτ επειδή
υπάρει η έννια τυ θιάσυ,
τ πνεύμα τυ θιάσυ, η διάσταση
της διάρκειας. Ωστσ, δεν πρκειται
για σήμα κλεισμέν στν εαυτ
τυ. Oλα αυτά τα ρνια συνεργάστηκαν
με την Πειραματική Σκηνή
πάνω απ εδμήντα ηθπιί, αλλά
πάντα για σετικώς μεγάλα διαστήματα.
Πιυς να πρωταναέρω; Yπάρ-
υν αυτί πυ τράηαν για την
Aθήνα, πως Nίκς Σεργιανπυλς,
η Kαρυυλλιά Kαραμπέτη, η
Bαράρα Mαυρμάτη, Kωστής
Συρικίδης, η Σία Φιλιππίδυ, η
Eλισάετ Nαλίδυ, Bλαδίμηρς
Kυριακίδης, Kώστας Zααράκης,
Γιώργς Kρμανς, Aνδρέας Nάτσις.
Aυτί πυ πέρασαν στ Kρατικ,
πως η Δώρα Σκαρλάτυ, η Λένα
Σαίδυ, η Θάλεια Σκαρλάτυ, η
Λένα Kυρύδη, Θδωρς Tεκνετσίδης,
Aλέανδρς Mύκανς.
Kαι, έαια, αυτί πυ μιράνται
σήμερα την πρεμιέρα της Πειραματικής
Σκηνής, δεκαπενταμελής θίασς
των τελευταίων ρνων, πυ καταέρνει
να παρυσιάει έι έργα
μέσα στην ίδια θεατρική περίδ, με
τυς παλιτερυς: Eη Σταμύλη,
Δημήτρη Nαίρη, Eλένη Δημπύλυ,
Mένη Kυριάκγλυ, Nίκ Kυμαριά,
Στέλλα Mιαηλίδυ, Pύλα
Mανισσάνυ και τυς νεώτερυς:
Γιάννη Mλα, Kυριακή Mατσακίδυ,
Στάθη Mαυρπυλ, Δημήτρη Σακατή,
Λευτέρη Tεκτνίδη, Aννα Kυριακίδυ,
ωρίς να ενώ τις σπραδικές,
λ και πι συνές συνεργασίες,
της Λυδίας Φωτπύλυ και
τυ Nίκυ Λύτρα...
H επιδίωη της σταθερτητας, η
πία εασαλίει μέσα απ την
πικιλια των έργων, ένα καλλιτενικ
πρσωπ, διαπιστώνεται και
στυς καλλιτενικύς συντελεστές.
Tα περισστερα έργα έυν σκηνγραηθεί
απ την Iωάννα Mανωλεδάκη,
τν Aπστλ Bέττα και τν
Pίτσαρντ Aντνι, έυν επενδυθεί
μυσικά απ τν Kώστα Bμλ
και τν Hρακλή Πασαλίδη, έυν
ωτιστεί απ τν Στράτ Kυτράκη.
Aνάλγη σταθερτητα και στη σκηνθεσία,
με συντερη την παρυσία
τυ Nίκυ Xυρμυιάδη (15 παραστάσεις),
τυ Nίκυ Aρμάυ (6),
τυ Πέτρυ Zηανύ (6), τυ Nικη-
ρυ Παπανδρέυ (5), τυ Nίκυ
Zατηπαπά (3), ενώ απ δύ σκηνθεσίες
έυν πραγματπιήσει η
Eρση Bασιλικιώτη, η Πέπη Oικνμπύλυ
και η Γλυκερία Kαλαϊτή
–ωρίς να λείπυν και ι έκτακτες
συνεργασίες (Bυτσινάς, Xαραλάμπυς,
Πλίτης, Kαλπυλς,
Kαρπέτα).
H Πειραματική Σκηνή υπήρε ένας
θίασς της απκέντρωσης: έει
πραγματπιήσει περιδείες σε λκληρη
την Eλλάδα, απ τη Θράκη ώς
την Kρήτη, δίνντας παραστάσεις σε
πλεις και ωριά. Παράλληλα, και
αυτ δεν απτελεί αντίαση, είναι ένας
θίασς ανιτς στ θέατρ τυ
κσμυ: συμμετή σε ένα εστι-
άλ (Aγγλία, Iταλία, Aυστραλία, Aίγυπτς,
Συηδία)· διργάνωση απ τ
H ιδιαίτερα «ανατλίυσα» ατμσαιρα αρακτήριε την παράσταση «Nύ-
τες αμένων ερώτων» τυ Mίσιμα (1988) πυ πρωτπαίτηκε απ την Πειραματική
Σκηνή της «Tένης» σε σκηνθεσία Nίκυ Aρμάυ.