Report ni Philip Alston, Special Rapporteur mainaig iti pammapatay ...
Report ni Philip Alston, Special Rapporteur mainaig iti pammapatay ...
Report ni Philip Alston, Special Rapporteur mainaig iti pammapatay ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
pa<strong>ni</strong>d 2<br />
Dagup<br />
Kadag<strong>iti</strong> napalabas nga innem a tawen, adu dag<strong>iti</strong> napasamak nga extrajudicial wenno<br />
laksid-<strong>iti</strong>-linteg a <strong>pammapatay</strong> kadag<strong>iti</strong> aktibista a maibilang a kas leftist wenno adda <strong>iti</strong><br />
akinka<strong>ni</strong>gid a benneg <strong>iti</strong> pul<strong>iti</strong>ka. Dagitoy nga <strong>pammapatay</strong> ti nang-gibus dag<strong>iti</strong> mangidadaulo <strong>iti</strong><br />
gimong-sibil, karaman dag<strong>iti</strong> mangikanawa kadag<strong>iti</strong> karbengan-tao, mangipagna <strong>iti</strong> unyo<strong>ni</strong>smo,<br />
ken mangilaban <strong>iti</strong> reporma-agraryo. Napabutngan ti dakkel a bilang kadag<strong>iti</strong> agtigtignay <strong>iti</strong><br />
gimong-sibil, ken naiyakikid ti pul<strong>iti</strong>kal a diskurso. Depende no sino ti agbilang ken kasano a<br />
maaramid ti panagbilang, sangagasut inggana nasurok nga walo a gasut ti amin a napatpatay..<br />
Tapno maawatan no apay nga agtultuloy ti <strong>pammapatay</strong>, importante nga amirisen ti stratehia<br />
kontra <strong>iti</strong> insurhensya, kasta met dag<strong>iti</strong> baro a panagbaliw kadag<strong>iti</strong> prayoridad <strong>iti</strong> sistema ti<br />
hustisya <strong>mainaig</strong> kadag<strong>iti</strong> krimen.<br />
Iti uneg ti Gubyerno, adu dag<strong>iti</strong> mammati a dakkel a bilang kadag<strong>iti</strong> orga<strong>ni</strong>sasyon ti<br />
gimong-sibil ti agserserbi a kas prente ti CPP wenno Commu<strong>ni</strong>st Party of the <strong>Philip</strong>pines<br />
(Partido-Komu<strong>ni</strong>sta ti Pilipinas) ken ti armado a puersa na a ti NPA wenno New People’s Army<br />
(Baro a Buyot ti Umili). Maysa kadag<strong>iti</strong> sungbat ket dag<strong>iti</strong> kontra-insurhensya nga operasyon<br />
nga agresulta ti <strong>pammapatay</strong> kadag<strong>iti</strong> aktibista nga leftist. Iti mano a lugar, sistematiko a<br />
maanup dag<strong>iti</strong> lider wenno mangidadaulo kadag<strong>iti</strong> leftist nga orga<strong>ni</strong>sasyon babaen <strong>iti</strong><br />
pananginterrogar ken panangtortyur kadag<strong>iti</strong> nakaammo <strong>iti</strong> ayan da. Kadawyan a maaramid ti<br />
panagpatay kadag<strong>iti</strong> nakuna a lider kalpasan ti pamadakes nga panagkampanya kontra kadakuada<br />
a nakaturong <strong>iti</strong> pammutbuteng <strong>iti</strong> komu<strong>ni</strong>dad. Naikillo dag<strong>iti</strong> prayoridad <strong>iti</strong> sistema ti hustisya<br />
<strong>mainaig</strong> kadag<strong>iti</strong> krimen, ket naiturong daytoy <strong>iti</strong> panagusig kadag<strong>iti</strong> mangidadaulo <strong>iti</strong> gimongsibil<br />
imbes a kadag<strong>iti</strong> nangpatay kadakuada.<br />
Iliblibak ti militar dag<strong>iti</strong> kaso ti extrajudicial a <strong>pammapatay</strong> nga maipagarup nga<br />
nakairamanan ti soldados na. Ibagbaga ti opisyales na a kaaduan, wenno amin pay, kadag<strong>iti</strong><br />
extrajudicial a <strong>pammapatay</strong> ket inaramid dag<strong>iti</strong> rebelde a komu<strong>ni</strong>sta kas paset ti maysa nga<br />
internal a pananggugor. Agpayso nga adda ar-aramiden ti NPA ti extrajudicial a <strong>pammapatay</strong> ,<br />
a maiparparang a kas paset ti “rebolusyonaryo a hustisya”, ngem haan pulos nga kapapati ti<br />
ebidensya nga, <strong>iti</strong> agdama, adda ipagpagna ti NPA a nasaknap a pananggugor. Ti panangipilit ti<br />
militar nga usto ti teorya na <strong>iti</strong> pananggugor ket pakakitaan laeng <strong>iti</strong> panangpadas da nga talawan<br />
ti rebbengen da.<br />
Iti panagbisitak <strong>iti</strong> Pilipinas, inadal ko met dag<strong>iti</strong> dadduma pay a sitwasyon a<br />
pakapasamakan ti extrajudicial a <strong>pammapatay</strong>. Umad-adu dag<strong>iti</strong> pasamak ti <strong>pammapatay</strong><br />
kadag<strong>iti</strong> periodista gapu <strong>iti</strong> narimbaw a kinadarimakmak ti <strong>pammapatay</strong> ken gapu <strong>iti</strong> struktura ti<br />
industriya ti media. Mapaspasamak met laeng ti <strong>pammapatay</strong> kasilpu kadag<strong>iti</strong> risiris a<br />
rumusrussua <strong>iti</strong> baet dag<strong>iti</strong> mannalon ken makinbagi-ti-daga, nayon dag<strong>iti</strong> armado a grupo, <strong>iti</strong><br />
konteksto dag<strong>iti</strong> gay-at nga ipatungpal ti reporma-agraryo. Kadagitoy a risiris, agkurkurang ti<br />
proteksyon nga ited dag<strong>iti</strong> pulis kadag<strong>iti</strong> mannalon Adda ti death squad wenno bunggoy dag<strong>iti</strong><br />
manggudas nga aggargaraw <strong>iti</strong> syudad ti Davao, ket uray tinga ti aldaw, gagangay idiay ti<br />
pagpatay dag<strong>iti</strong> ubbing a gabat <strong>iti</strong> kalsada ken daduma pay a tatao. Nupay, kumpara <strong>iti</strong><br />
pananglabsing kadag<strong>iti</strong> karbengan-tao kasilpu <strong>iti</strong> insurhensya a komu<strong>ni</strong>sta, saan unay a<br />
madamdamag ti kasilpu <strong>iti</strong> gubat idiay Mindanao ken Sulu, nalatak latta nga adda dag<strong>iti</strong><br />
mapaspasamak a panangabuso, ket kasapulan ti naan-anay a meka<strong>ni</strong>smo <strong>iti</strong> panagbantay<br />
kadagitoy.
Change language