Report ni Philip Alston, Special Rapporteur mainaig iti pammapatay ...
Report ni Philip Alston, Special Rapporteur mainaig iti pammapatay ...
Report ni Philip Alston, Special Rapporteur mainaig iti pammapatay ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
pa<strong>ni</strong>d 22<br />
sistema ti hustisya <strong>mainaig</strong> kadag<strong>iti</strong> krimen, mabalin met a baliwan ti papel ti prosekyutor<br />
babaen <strong>iti</strong> panagamendar kadag<strong>iti</strong> pagannurotan <strong>iti</strong> panagusig ti husgado kadag<strong>iti</strong> krimen (Rules<br />
of Criminal Procedure) nga indatag ti Korte Suprema. 75 Rumbeng koma nga usaren ti Korte<br />
Suprema ti bileg na tapno agbalin a rekisito kadag<strong>iti</strong> prosekyutor ti panangited <strong>iti</strong> naan-anay a<br />
palawag <strong>iti</strong> desisyon da <strong>mainaig</strong> <strong>iti</strong> kinakurang wenno kinausto ti ebidensya kas basaran <strong>iti</strong><br />
darum, kasta met a piliten dag<strong>iti</strong> prosekyutor nga aktibo a tumulong tapno maiseguro ti umno a<br />
panangimbestigar wenno panagusig kadag<strong>iti</strong> kaso a kriminal.<br />
E. Saan nga umanay ti programa para <strong>iti</strong> proteksyon dag<strong>iti</strong> testigo<br />
52. Ti kinaawan ti testigo ti kangrunaan a gapu no apay nga awan ti mausig ken madusa para<br />
<strong>iti</strong> extrajudicial a <strong>pammapatay</strong>. Segun <strong>iti</strong> maysa nga eksperto, gapu <strong>iti</strong> kinaawan ti testigo, walo<br />
<strong>iti</strong> sangapulo a kaso ti extrajudicial a <strong>pammapatay</strong> ti maisaltek <strong>iti</strong> tukad ti i<strong>ni</strong>syal nga<br />
imbestigasyon imbes nga umabante <strong>iti</strong> aktwal a prosekyusyon. Iti gimong a relatibo a<br />
nakurapay, no dinno ket napigsa unay ti panagsanggir <strong>iti</strong> komu<strong>ni</strong>dad ken manmano laeng ti<br />
makaakar <strong>iti</strong> nagtaengan da nga ili, napeggad unay nga agtestigo laban kadag<strong>iti</strong> mammapatay no<br />
dagitoy ket mismo a dag<strong>iti</strong> tao a naikkan <strong>iti</strong> responsibilidad a mangkita <strong>iti</strong> seguridad dag<strong>iti</strong> umili.<br />
Ti mensahe nga ipadanon na daytoy a kasasaad ket tapno maalwadam ti biag mo, saan ka nga<br />
agtestigo <strong>iti</strong> a<strong>ni</strong>aman a panagusig <strong>iti</strong> <strong>pammapatay</strong>.<br />
53. Ti NPS ti mangimatmaton <strong>iti</strong> programa para <strong>iti</strong> proteksyon dag<strong>iti</strong> testigo. Problematiko<br />
daytoy gapu ta posible a liklikan ti prosekyutor nga isingasing a sumrek dag<strong>iti</strong> testigo <strong>iti</strong><br />
programa para <strong>iti</strong> proteksyon da gapu laeng ta masapul nga ipakita na nga awan ti pabpaburan<br />
wenno lablabanan na <strong>iti</strong> panagusig <strong>iti</strong> maysa a kaso. Ngem masolbar ti problema no adda<br />
maibangon a baro nga opisina a mangkita <strong>iti</strong> proteksyon dag<strong>iti</strong> testigo a naisina <strong>iti</strong> opisina dag<strong>iti</strong><br />
prosekyutor, nupay maipuesto latta <strong>iti</strong> uneg ti DOJ. 76 Iti kasta, nawaya a maipagna ti baro nga<br />
opisina ti trabaho ti panangited <strong>iti</strong> proteksyon kadag<strong>iti</strong> testigo.<br />
54. Adu ti pagkapuyan ti implementasyon <strong>iti</strong> linteg a nangibangon <strong>iti</strong> programa para <strong>iti</strong><br />
proteksyon dag<strong>iti</strong> testigo. 77 Rumrummuar nga epektibo daytoy <strong>iti</strong> limitado laeng a bilang dag<strong>iti</strong><br />
kaso. Iti aktwal nga aramid, bassit unay ti maited kadag<strong>iti</strong> karbengan ken benepisyo nga ikarkari<br />
ti linteg tapno mabaelan dag<strong>iti</strong> testigo a sumrek <strong>iti</strong> programa. 78 Maysa a pagkapuyan, a mabalin<br />
nga iramut <strong>iti</strong> kinakurang ti rekursos, ti panangilaksid <strong>iti</strong> programa kadag<strong>iti</strong> dadduma a miembro<br />
ti pamilya ti testigo nga agpeggad met laeng, nupay <strong>iti</strong> teorya, “mabalin nga admitaren <strong>iti</strong><br />
programa ti sinoman nga agpeggad a miembro ti pamilya ti testigo, inggana dag<strong>iti</strong> kapindua a<br />
kabagian wenno kasukob na.” 79 Ngem adda mas pundamental a problema: uray no adda ti<br />
testigo, manmano laeng a kaso ti napardas nga umabante <strong>iti</strong> uneg ti sistema ti hustisya, 80 ken no<br />
saan nga aggaraw ti kaso, maikkat ti testigo <strong>iti</strong> programa para <strong>iti</strong> proteksyon, uray no agpeggad<br />
latta isuna.<br />
F. Nakaro ti panagdependar kadag<strong>iti</strong> testigo gapu ta limitado dag<strong>iti</strong> rekurso para <strong>iti</strong><br />
forensics wenno siyentipiko a panangadal kadag<strong>iti</strong> pisikal nga ebidensya<br />
55. No dakdakkel koma ti kapasidad para aramaten ti pisikal nga ebidensya, mabalin nga<br />
iyabante dag<strong>iti</strong> kaso uray no awan ti testigo. Segun <strong>iti</strong> impormasyon nga inted ka<strong>ni</strong>ak dag<strong>iti</strong><br />
opisyales, addaan ti Ma<strong>ni</strong>la <strong>iti</strong> mano nga eksperto ken laboratoryo para <strong>iti</strong> siyentipiko a
Change language