Abstrakty wystÄ pieÅ - Instytut Botaniki PAN
Abstrakty wystÄ pieÅ - Instytut Botaniki PAN
Abstrakty wystÄ pieÅ - Instytut Botaniki PAN
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
20 X Ogólnopolskie Spotkanie Naukowe. Biologia traw<br />
ZRÓŻNICOWANIE IZOENZYMATYCZNE POLSKICH POPULACJI<br />
ANTHOXANTHUM ARISTATUM BOISS.<br />
Maria Drapikowska<br />
Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu,<br />
ul. Piątkowska 94C, 61-691 Poznań, e-mail: mariadra@up.poznan.pl<br />
Anthoxanthum aristatum Boiss. (tomka oścista) (Poaceae) jest przedstawicielem rodzaju<br />
liczącego na świecie około 20 gatunków traw jednorocznych i wieloletnich. Jest rośliną<br />
jednoroczną, diploidalną (2n = 10). Naturalny zasięg gatunku obejmuje obszary Europy<br />
atlantycko-śródziemnomorskiej oraz Afrykę północno-zachodnią. Od połowy XIX wieku<br />
nastąpiła jego ekspansja w kierunku wschodnim i objęła obszary południowej, zachodniej<br />
i środkowej Europy, znajdujące się pod wpływem klimatu atlantyckiego. Na teren Polski<br />
gatunek ten wkroczył pod koniec XIX wieku z zachodu. W kolejnych dekadach rozprzestrzeniał<br />
się poprzez centralną Polskę w kierunku wschodniej granicy naszego kraju, osiągając<br />
ją w ostatnim dwudziestoleciu. W obrębie wtórnego zasięgu Anthoxanthum aristatum<br />
zajmuje przede wszystkim oligotroficzne siedliska segetalne, ale także piaszczyste murawy,<br />
przydroża, odłogi i nieużytki.<br />
Anthoxanthum aristatum wykazuje znaczne zróżnicowanie morfologiczne zarówno na<br />
terenie pierwotnego jak i wtórnego zasięgu. Wykazane różnice fenotypowe mają częściowe<br />
podłoże dziedziczne, co potwierdzono badaniami genetycznymi.<br />
Celem niniejszych badań było ustalenie zróżnicowania genetycznego populacji A. aristatum<br />
zebranych na zróżnicowanych siedliskach w trzech obszarach Wielkopolski: w okolicach<br />
Obornik Wlkp., na terenie Puszczy Noteckiej oraz Puszczy Rzepińskiej.<br />
Porównano zakres zmienności populacji tomki ościstej pod względem 13 loci wykrytych<br />
w 9 układach enzymatycznych: PGI (EC 5.3.1.9.), IDH (EC 1.1.1.42), PRX (EC 1.11.1.7),<br />
GOT (EC 2.6.1.1), DIA (EC 1.8.1.4), PGM (EC 5.4.2.2), SHD (EC 1.1.1.25), 6PGD<br />
(EC 1.1.1.44), MDH (EC 1.1.1.37). Wszystkie badane populacje były polimorficzne pod<br />
względem analizowanych loci (P = 8.53). We wszystkich populacjach zanotowano ujemne<br />
wartości wskaźników imbredu (Fis), co jest charakterystyczne dla gatunku obcopylnego.<br />
Na podstawie obliczonych wskaźników zmienności genetycznej wykazano średnie zróżnicowanie<br />
genetyczne pomiędzy badanymi stanowiskami na poziomie Fst = 0,092 (P ≥ 0,05),<br />
natomiast stwierdzono relatywnie niższe zróżnicowanie genetyczne pomiędzy regionami<br />
(Fst = 0,052, P ≥ 0,05). Grupowanie populacji na podstawie odległości genetycznych<br />
Nei’a nie było zbieżne z ich lokalizacją.