andrzej kanicki, jerzy kozłowski stacje ... - ssdservice.pl

A. Kanicki, J. Kozłowski: STACJE ELEKTROENERGETYCZNE
Wartość współczynnika asymetrii β nie zawsze jest podawana przez producenta, wówczas
można przyjąć, że jest on równy wartości wyznaczonej z rys. 4.39 z normy [54]. Czas τ przyjmuje
się równy czasowi własnemu przy otwieraniu powiększonemu o minimalną zwłokę urządzeń
zabezpieczających, nie mniejszą niż połowa okresu częstotliwości znamionowej (czasu tego nie
powiększa się w przypadku zastosowania wyzwalaczy pierwotnych). Rys. 4.39 wykonano przy
założeniu, że wartość składowej okresowej jest stała, a współczynnik mocy obwodu zwarciowego
wynosi 0,07, co dopowiada stałej czasowej obwodu równej 45 ms. Jeżeli miejsce zainstalowania
wyłącznika jest dostatecznie odległe elektrycznie od maszyn wirujących to współczynnik tłumienia
składowej okresowej jest pomijalnie mały i należy tylko sprawdzić, czy współczynniki mocy
obwodu zwarciowego jest nie mniejszy niż 0,07 a minimalna zwłoka urządzeń zabezpieczających
nie mniejsza niż połowa okresu. Gwarantuje to, że składowa nieokresowa nie będzie większa od
przewidywanej dla wyłącznika, a warunki wyłączania nie będą gorsze niż przewidziano dla
wyłącznika. W niektórych sytuacjach warunki wyłączania mogą być ostrzejsze niż przewiduje
norma [54] na przykład, jeżeli wyłącznik znajduje się w pobliżu generatora to składowa okresowa
może zmniejszać się szybciej niż normalnie, przebieg prądu zwarciowego może wtedy przez wiele
okresów nie przechodzić przez zero. W takich okolicznościach warunki pracy wyłącznika można
ułatwić np. przez opóźnienie jego otwarcia. Trzeba jednak tu pamiętać, że układzie trójfazowym
brak przejścia przez zero występuje tylko w części faz. Otwarcie fazy, w której było przejście przez
zero (a dokładnie zgaszenie łuku w tej fazie) zmienia zasadniczo cały stan przejściowy. Takie
sytuacje należy badać używając odpowiedniego programu symulacyjnego np. EMTP. Jeżeli
wartości znormalizowane składowej nieokresowej są niewystarczające, wówczas wymaganą
wartość składowej nieokresowej należy podać producentowi, który na podstawie prób określi
możliwość zastosowania wyłącznika. Gdy minimalny czas do rozdzielenia się styków wyłącznika
jest równy lub większy od 0,1 s to warunek doboru prądu wyłączalnego upraszcza się do postaci:
Inws ≥ I b
(4.124)
4.4.3.4. Napięcie powrotne
Napięcie powrotne jest to napięcie, które występuje zaciskami bieguna wyłącznika po
wyłączeniu prądu. Dobór wyłącznika polega na porównaniu obwiedni napięcia powrotnego u p (t)
występującego w miejscu zainstalowania wyłącznika z obwiednią napięcia powrotnego obwodu
probierczego u pp (t), przy którym wyznaczono zdolność łączeniową wyłącznika. Wyłącznik jest
dobrany poprawnie, jeżeli napięcia te spełniają zależność:
u
pp
( t) ≥ u ( t)
p
(4.125)
Zamiast porównywania przebiegów napięć powrotnych można porównać charakterystyczne
parametry ich obwiedni:
• stromość S p ,
• współczynnik szczytu k sp ,
• współczynnik biegunowy k bp .
Na rys. 4.40 zaprezentowano znormalizowane przebiegi napięcia powrotnego:
• z obwiednią dwuparametrową,
• z obwiednią czteroparametrową
Strona 190 z 302