2. Njësia e Gjyqtarëve të EULEX-it

Neni 3.5 i Ligjit mbi kompetencat interpreton “nevojën e sigurimit të zbatimit të duhur të drejtësisë”. Sipas
këtij neni, gjyqtarët e EULEX-it mund të ndërhyjnë “po qe se ka pasur kërcënime të gjyqtarëve kosovarë, të
dëshmitarëve ose të palëve në procedurë lidhur me rastin, dhe kjo mund të shpie arsyeshëm në besimin se
do të kishte keqpërdorim serioz të drejtësisë nëse lënda mbetet nën përgjegjësinë ekskluzive të gjyqtarëve
të Kosovës.” Sipas dispozitës së njëjtë të LmK-së, kushti i dytë për caktimin e gjyqtarëve të EULEX-it në
procedurë penale është “nëse është e arsyeshme të besohet se aktiviteti i gjyqtarit të EULEX-it, për shkak
të natyrës së veçantë komplekse të lëndës, është i nevojshëm për t’i ikur keqpërdorimit të drejtësisë.”
Neni 5 i LmK-së u jep gjyqtarëve të EULEX-it kompetenca shtesë në (1) lëndët që bien nën kompetencën
e Dhomës së Posaçme të Gjykatës Supreme të Kosovës për çështjet që lidhen me Agjencinë Kosovare të
Mirëbesimit dhe (2) lëndët që bien nën kompetencën e çdo gjykate të Kosovës lidhur me ankesat mbi
vendimet e Komisionit Kosovar për Kërkesa Banesore Pronësore, Kompetenca e dytë shtesë kufizohet në
lëndët që kanë të bëjnë me pronën nëse ekziston dyshimi i bazuar se gjyqësori vendor nuk është në gjendje
të gjykojë lëndën e caktuar drejt. Nuk ekziston një dispozitë lidhur me atë se kush ka të drejtën e paraqitjes
së kërkesës mbi “marrjen përsipër” të lëndës nga EULEX-i. Në praktikë, janë pala në procedurë, kryetari
i kolegjit, kryetari i gjykatës apo gjyqtari i EULEX-it gjatë aktivitetit të tij/saj e MUK-ut, ata që adresojnë
kërkesën te Kryetarja e Asamblesë së Gjyqtarëve të EULEX-it
Më 2 mars 2009, Zyra e Kryetares së Asamblesë së Gjyqtarëve të EULEX-it (ZKGjE) ka nxjerrë Procedurat
Standarde Operative (PSO), të cilat kishin si qëllim sqarimin në hollësi të kushteve dhe të procedurës që
duhet të ndiqet gjatë marrjes së një lënde civile apo penale, në pajtim me nenet 3 deri në 5 të Ligjit mbi
kompetencat.
Procedura e përcaktuar me PSO parashikon që kërkesat për caktimin e një gjyqtari të EULEX-it në procedurën
penale apo civile duhet t’i dorëzohen ZKGjE-së dhe të gjitha ekipeve të GjQ-ve. Procedura që pason pas
dorëzimit të kërkesës përfshin fazën e procedurës paraprake dhe fazat e mëvonshme të procedurës
penale. PSO përmend nenin 3.6 të Ligjit mbi kompetencat që përcakton të drejtën e “gjyqtarit kosovar që
përndryshe duhet t’i jetë caktuar lënda, kryetarit të gjykatës kompetente apo të gjykatës së instancës më
të lartë dhe të palëve në procedurë” që të dëgjohen nga Kryetarja e Asamblesë së Gjyqtarëve të EULEX-it.
Siç parashihet me PSO, vendimi mbi caktimin e shqyrtimit duhet të merret nga Kryetarja e Asamblesë së
Gjyqtarëve të EULEX-it. Vendimi duhet që t’i komunikohet ekipit përkatës të EULEX-it në GjQ, i cili pastaj
duhet ta sigurojë dorëzimin e tij tek palët pa asnjë vonesë dhe jo më vonë sesa katër ditë para shqyrtimit
të caktuar.
PSO-ja për caktimin e gjyqtarëve të EULEX-it në procedurë penale dhe civile merr parasysh çështjen e
publicitetit të shqyrtimeve për kalimin e lëndëve, e cila nuk është rregulluar me Ligjin mbi kompetencat.
PSO-ja nënvizon se publiciteti është parimi kryesor që zbatohet kur bëhet fjalë për gjykimet. Megjithatë,
duke marrë parasysh karakterin ndryshe të shqyrtimeve sipas nenit 3.6 të Ligjit mbi kompetencat, PSO-ja
konstaton se ky lloj shqyrtimi nuk ka nevojë për publicitet, dhe për këtë arsye shqyrtimet për kalimin e
lëndëve nuk konsiderohen të jenë publike.
Kryetarja e Asamblesë së Gjyqtarëve të EULEX-it duhet “që t’ia ofrojë kryetarit të gjykatës që ka kompetencë
dhe palëve të procedurës arsyet e vendimit për pranimin apo refuzimin e kërkesës për të caktuar një gjyqtar
të EULEX-it në një procedurë të veçantë.” 16 Neni 3.6 i Ligjit mbi kompetencat përcakton se nuk lejohet ankesa
kundër vendimit të Kryetares së Asamblesë së Gjyqtarëve të EULEX-it.
16 Neni 3.6, Ligji mbi kompetencat
29