Sprawozdanie z działalności NIK w 2009 roku (plik PDF)

Ustosunkowując się do zmniejszenia przez Ministra Finansów kwot środków finansowych, przekazanych dysponentom
w grudniu 2008 r., co miało związek z zagrożeniem przekroczenia ustawowego limitu deficytu budżetu państwa, Kolegium NIK
zwróciło uwagę na fakt, iż działanie to nie miało wprawdzie istotnego wpływu na realizację w 2008 r. zadań finansowanych
z budżetu państwa, jednak powstałe z tego tytułu zobowiązania obciążyły wydatki budżetowe kolejnego roku. Zdaniem Kolegium
NIK, Minister Finansów nie wykorzystał wszystkich możliwości ograniczenia negatywnych skutków niepełnego wykonania
dochodów budżetowych.
Odnosząc się do relacji długu sektora publicznego do PKB, która zwiększyła się w latach 2007-2008 z 44,9% do 47,1%,
Kolegium NIK zwróciło uwagę, że wykazany w sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa deficyt sektora finansów publicznych
wyniósł wprawdzie 20 mld zł (1,6% PKB), jednak ustalony według obowiązujących w Unii Europejskiej zasad statystyki
finansów publicznych był on znacznie wyższy (3,9% PKB wobec 1,9% w 2007 r.). Ponadto uznało, że wysoki wzrost gospodarczy,
jaki miał miejsce w ostatnich latach, nie został wykorzystany do racjonalizacji wydatków publicznych. Stąd też pogorszenie
koniunktury gospodarczej wpłynęło niekorzystnie na wyniki całego sektora instytucji rządowych i samorządowych.
Skala i waga nieprawidłowości w wykonaniu budżetu państwa w 2008 r., stwierdzonych przez NIK w poszczególnych
częściach budżetowych, była stosunkowo niewielka i porównywalna z poprzednim rokiem. Najczęściej występującymi nieprawidłowościami
były nierzetelne planowanie wydatków majątkowych oraz brak skutecznego nadzoru nad planowaniem,
przygotowaniem i finansowaniem inwestycji ze strony dysponentów części budżetowych.
Kolegium NIK jednocześnie wskazało na pogarszającą się czytelność dokumentów budżetowych, a zwłaszcza sposobu prezentowania
operacji związanych z pozyskiwaniem i wykorzystywaniem środków pochodzących z budżetu UE, utrudniającego ocenę
procesów ich absorpcji oraz analizę struktury wydatków, a także deficytu budżetu państwa i sektora finansów publicznych.
Posiedzenia seminaryjne
W 2009 r. kontynuowano formułę seminaryjnych posiedzeń Kolegium NIK. Są one miejscem debaty nad istotnymi zagadnieniami
funkcjonowania państwa.
Jubileusz 90-lecia NIK
0gólne informacje o Najwy¿szej Izbie Kontroli
W dniu 6 lutego 2009 r., w Sali Kolumnowej Sejmu, odbyło się seminaryjne posiedzenie Kolegium NIK, poświęcone jubileuszowi
90-lecia NIK. Udział w posiedzeniu, obok członków Kolegium NIK, wzięli m.in.: Prezydent RP, wicemarszałkowie
Sejmu i Senatu, przedstawiciel Metropolity Warszawskiego, byli prezesi NIK, Prezes NBP, posłowie z Komisji ds. Kontroli
Państwowej z jej przewodniczącym i wiceprzewodniczącymi, szefowie Kancelarii Prezydenta RP i Kancelarii Sejmu, zastępca
szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przedstawiciele świata nauki oraz wielu innych znamienitych Gości.
Prezes NIK, witając przybyłych na uroczystość, stwierdził m.in., że z jednej strony budzą w nas najwyższy podziw dokonania
twórców i organizatorów Izby i to, jak dalekosiężnie rozumieli istotę kontroli państwowej ustanawiając podstawy funkcjonowania
NIK, z drugiej zaś powinny towarzyszyć nam rozważania nad tym, jak w ciągu minionych 90 lat zmieniły się świat i Polska, i jakie
stawia to wyzwania przed Najwyższą Izbą Kontroli. Musimy nadążać za wydarzeniami, a nawet wyprzedzać to, co dzieje się
w państwie, aby jako niezależny organ kontroli państwowej dobrze służyć krajowi i społeczeństwu.
W okolicznościowym wystąpieniu Prezydent RP prof. Lech Kaczyński stwierdził m.in.: (…) Najwyższa Izba Kontroli już
przed wojną miała uprawnienia istotnie szersze niż podobne organy, działające czy to jako izby obrachunkowe, czy do dziś
funkcjonujące trybunały kontrolne. W Polsce są zwolennicy takiego modelu, ale uważam, że należało podtrzymać tradycję
i zachować model izby obrachunkowej, jednak o nieporównywalnie szerszych kompetencjach. Najwyższa Izba Kontroli nie
jest dziś organem kontroli budżetowej, lecz organem kontroli państwa. (…) Dlatego po okresie wypracowywania procedur i
standardów funkcjonowania, z okazji doniosłego jubileuszu 90-lecia, życzę Najwyższej Izbie Kontroli przede wszystkim stabilizacji
prawnej. Życzę także, abyście Panie i Panowie działali z taką samą energią jak dotychczas, aby NIK była instytucją
skuteczną i dobrze znaną.
Życzenia skutecznego działania dla pożytku publicznego, dla dobra wspólnego skierowali też pod adresem NIK i jej pracowników
kolejni goście 8 .
8 Głos zabrali: Wicemarszałek Sejmu K. Putra, Wicemarszałek Senatu Z. Romaszewski, Ks. Biskup T. Pikus, Prezes NBP S. Skrzypek, Poseł do Parlamentu Europejskiego
i były Prezes NIK J. Wojciechowski, Wiceprzewodniczący Komisji ds. Kontroli Państwowej i były Prezes NIK M. Sekuła, Wiceprzewodniczący Komisji ds.
Kontroli Państwowej M. Błaszczak.
28