październik 2010 - Kompania Węglowa S.A.

L U D Z I E I M I E J S C A
Skarby pod naszymi stopami
Hałdy kopalni węgla kamiennego przedstawiają się z reguły ponuro, prawie
wszystko jest tam czarne, z wyjątkiem jasnego piaskowca lub rdzawych
konkrecji syderytowych...
Marcin Dobczyński ma 32 lata,
z wykształcenia jest ekonomistą,
ukończył Wyższą Szkołę
Bankową. Mieszka w Leszczynach. Jego
hobby, którym zajmuje się ponad 20 lat,
to zbieranie i fotografowanie minerałów.
Mówi: „Zaczęło się na koloniach w Karkonoszach,
polskiej skarbnicy minerałów.
To tu, w licznych kamieniołomach wydobywa
się nie tylko granity, bazalt, porfiry,
melafiry, ale również eksploatuje się rudę
miedzi i myśli się o eksploatacji kolejnych
złóż węgla brunatnego, tu w okresie powojennym,
w Kowarach wydobywało się rudę
uranu, a chlubną przeszłością jest wysokoenergetyczny
węgiel kamienny z Wałbrzycha
i Nowej Rudy.
To tu, na polach okolic Złotoryi znaleźć
można piękne agaty i szkoda jedynie, że
już tylko na zawodach poszukiwaczy złota
sięgnąć można po grudki tego kruszcu
w dolinie rzeki Kaczawy. Wszechobecna
«chińszczyzna», niestety, coraz bardziej
zdaje się przyćmiewać nasze mineralogiczne
bogactwo i jest bezimienną pamiątką
Kwarc z inkluzją
z wakacji. Tymczasem wystarczy się schylić
– a skarb czasami leży nam pod nogami”.
Opowiada dalej: „Hałdy na Górnym Śląsku
są określane mianem odpadów górniczych,
ale nie tylko moje doświadczenie – 10 lat
zbierania minerałów z hałd – zmienia ten
ponury stereotyp. Każda hałda przykopalniana
czy pokopalniana, nawet ta najbardziej
niepozorna i nieciekawa, częściowo
zarośnięta, usiana jest «skarbami» – trzeba
tylko czasu i wiele pracy, aby to co piękne
ujrzało światło dzienne. «Przefedrowywanie»
takich ilości skał nie miałoby
dla mnie sensu, gdyby nie mineralogiczne
ciekawostki. Doskonałym przykładem tego
jest bogactwo minerałów, które można
znaleźć na hałdach kopalni «Szczygłowice»
i byłej kopalni «Dębieńsko». Hałdy
kopalni węgla kamiennego przedstawiają
się z reguły ponuro, prawie wszystko jest
tam czarne, z wyjątkiem jasnego piaskowca
czy rdzawych konkrecji syderytowych
(sferosyderytów). To one stanowią źródło
owych minerałów. Pozyskiwanie minerałów
z hałd wymaga wiele samozaparcia
– często trzeba wyciągać kamienie z błota
(konkrecje syderytowe nie należą do najlżejszych
kamieni),a spędzenie kilku godzin
z «pyrlikiem» w ręku nie zawsze przynosi
efekty. Sferosyderyty to specyficzny
materiał mineralogiczny – sferolityczna
budowa oraz skład mineralny (syderyt,
kalcyt, minerały ilaste, kwarc, piryt, ankeryt,
dolomit) powoduje, że matka natura
niełatwo oddaje swoje cuda”.
Marcin zdradza tajemnicę umiejętności potrzebnych
do wypreparowania np. sferosyderytów,
które polega na ich precyzyjnym
odsłonięciu z, wydawałoby się, „nieciekawego”
kawałka kamienia oraz obycia z tak
wymagającym i specyficznym materiałem.
Mówi: „Delikatne i kruche minerały, jak
np. baryt, narastające na powierzchniach
spękań konkrecji są narażone przy rozbiciu
na zniszczenie i trzeba wiele doświadczenia
i wprawy, aby wydobyć to co najciekawsze.
Zmienność warunków, w których powstawały
konkrecje oraz ich składu chemicznego,
powoduje, że mamy do czynienia z bogactwem
form, które przyjmują minerały”.
18 |