wersja PDF - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
wersja PDF - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
wersja PDF - Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
9<br />
21 XI 2007 (środa) ___________________________________________________ Obrady w sekcjach I<br />
Sekcja I, Książki i wydawnictwa XIX i XX wieku 15.00–18.00<br />
Program<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Dr Sylwester Dziki: „Encyklopedia do krajoznawstwa Galicji...” – opus vitae<br />
Antoniego Schneidera<br />
Mgr Dorota Pawełczyk: XIX-wieczna edycja Dziennika spraw domu zakonnego OO.<br />
Jezuitów u św. Barbary w <strong>Krakowie</strong> Jana Wielewickiego SJ przygotowana przez<br />
Komisję Historyczną Akademii Umiejętności<br />
Dr hab. Dariusz Kuźmina: Ks. Stanisław Stojałowski – wydawca<br />
Dr Michał Zięba: Zygmunt Krasiński w wydaniach galicyjskich<br />
Mgr Paweł Bukowski: Lwowskie i krakowskie edycje wydań książkowych Marii<br />
Konopnickiej z przełomu XIX i XX wieku w zbiorach Biblioteki Muzeum w Żarnowcu<br />
Streszczenia<br />
Mgr Dorota Pawełczyk: XIX-wieczna edycja Dziennika spraw domu zakonnego OO.<br />
Jezuitów u św. Barbary w <strong>Krakowie</strong> Jana Wielewickiego SJ przygotowana przez<br />
Komisję Historyczną Akademii Umiejętności<br />
Historicum diarium Domus Professae Societatis Jesu Cracoviensis to niezwykle cenne, jedyne w swoim<br />
rodzaju źródło historyczne, obejmujące lata od 1579 r. do 1639 r. Stworzył je jezuita, historyk Jan Wielewicki<br />
(1566-1639), który w szerokim kontekście wydarzeń dziejowych przedstawił najistotniejsze wypadki polityczne,<br />
społeczne, religijne i kulturalne, rozgrywające się w <strong>Krakowie</strong> i całej ówczesnej Rzeczpospolitej, szczególną<br />
uwagę poświęcając wszystkim sprawom związanym z funkcjonowaniem w tym okresie Towarzystwa<br />
Jezusowego. Monumentalny rękopis sporządzony w języku łacińskim, liczył ponad 1.200 gęsto zapisanych<br />
stron. Do 1773 r. był własnością krakowskiego domu profesów.<br />
Autograf ks. Wielewickiego szczęśliwie przetrwał ponury okres dewastowania i rozkradania archiwów oraz<br />
bibliotek jezuickich, który nastąpił po kasacie zakonu. Bezcenny manuskrypt uratował przed zniszczeniem prof.<br />
<strong>Uniwersytet</strong>u Jagiellońskiego Jan Kanty Hieronim Stefan Rzesiński, dzięki któremu wszedł w jego posiadanie<br />
znany historyk, bibliograf i bibliotekarz, także prof. <strong>Uniwersytet</strong>u Jagiellońskiego Józef Muczkowski.<br />
Zawdzięczamy mu rozpoczęcie badań naukowych nad Diariuszem i upowszechnienie wiedzy o nim. Jego syn<br />
Stefan Muczkowski, który odziedziczył rękopis po śmierci ojca (1858), przekazał go na własność krakowskiej<br />
Akademii Umiejętności.<br />
Komisja Historyczna Akademii Umiejętności, uznając doniosłość dzieła Jana Wielewickiego, podjęła decyzję<br />
o jego opublikowaniu. Kierownictwo prac wydawniczych objął dr Józef Szujski. Współpracował z nim znany<br />
historyk jezuicki Stanisław Załęski, dokonując korekty oryginalnego tekstu ks. Wielewickiego. Pierwsza część<br />
Dziennika spraw domu zakonnego OO. Jezuitów u św. Barbary w <strong>Krakowie</strong> ukazała się w 1881 r., w serii<br />
Scriptores Rerum Polonicarum. Przedwczesna śmierć Józefa Szujskiego (1883), zaginięcie części rękopisu i brak<br />
funduszy, spowodowały zahamowanie prac wydawniczych. Zgodnie z decyzją Komisji Historycznej Akademii<br />
Umiejętności, następcą Józefa Szujskiego został ks. dr Władysław Chotkowski. Współpracując z dr Władysławem<br />
Ignacym Wisłockim i Stanisławem Załęskim SJ, wydał kolejne trzy części Diariusza w serii Scriptores Rerum<br />
Polonicarum (1886; 1889; 1899). Pomimo tego, iż każdy następny opublikowany tom był obszerniejszy od<br />
poprzedniego, coraz lepiej opracowany pod względem naukowym i technicznym, otrzymywał bardzo pochlebne<br />
recenzje, a do końca edycji pozostało ostatnie dziesięć lat opisanych przez Jana Wielewickiego, wydawnictwo<br />
nie zostało ukończone.<br />
W pierwszej połowie XX wieku dalsze prace w tym kierunku podejmowali Stanisław Bednarski SJ, a następnie<br />
Jan Poplatek SJ. Ostatnia część Diariusza została wydana przez krakowskie Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy,<br />
pod red. prof. Ludwika Grzebienia SJ, w 1999 r., po stuletniej przerwie.<br />
Dr hab. Dariusz Kuźmina: Ks. Stanisław Stojałowski – wydawca<br />
Stanisław Stojałowski (1845-1911), działacz ruchu ludowego, od wstąpienia do Towarzystwa Jezusowego był<br />
zainteresowany działalnością na rzecz upowszechnienia myśli społeczno-chrześcijańskiej. Na jego osobowość<br />
i poglądy polityczne bardzo duży wpływ wywarła encyklika „Rerum novarum”. Jako pisarz i wydawca rozpoczął<br />
głoszenie swoich przekonań na łamach pism związanych z Towarzystwem Jezusowym. Współpraca ta trwała aż<br />
do konfliktu, jaki miał miejsce w zakonie po ukazaniu się Ewangelii według św. Mateusza w 1872 r.<br />
z wprowadzeniem Stojałowskiego.