Raport Social Watch 2008 - Pomocnik ngo - Kampania Przeciw ...

Wprowadzenie: Prawa człowieka a system gospodarczyJaki jest związek między prawami człowieka, a strukturąekonomiczną i finansową świata? Kiedy to pytaniezostało postawione przed koalicją Social Watch,pojawiły się niezwykle złożone i zróżnicowane odpowiedzi.Podchodząc do nich z otwartym umysłemprzed czytelnikiem pojawia się wyzwanie by nie myślećzgodnie z utartymi schematami, a może nawetpołączyć w umyśle rzeczy, które wcześniej wydawałysię bardzo odległe.Coraz więcej ludzi zgadza się z tym, że katastrofarynków finansowych w USA i Europie, która pchacały świat w kierunku recesji, bezrobocia i społecznejdezintegracji, wzięła się z deregulacji banków na początkulat 90-tych, a także z braku nadzoru państwowegonad chciwymi jednostkami, podejmującymiryzykowne inwestycje.„Załamanie się instytucji publicznych naruszyłogospodarkę. Inicjatywy ze strony sektora prywatnego,a także mechanizmy rynkowe mają duży problemz przetrwaniem bez odgórnego zarządzania. Uprzedzenia,a także zorientowana tylko na własne korzyściekstremistyczna ideologia powstrzymała postęp społeczny,polityczny i ekonomiczny” - jak stwierdza jedenz analityków w raporcie Social Watch. Można te słowaz powodzeniem odnieść do obecnej sytuacji globalnychfinansów, ale autor mówił o Somalii, jednymz najbiedniejszych krajów świata, gdzie lokalna koalicjaSocial Watch była świadkiem załamania się państwana początku lat 90-tych. W rezultacie w Somalii szerzysię obecnie przestępczość, piractwo, a także wojnymiędzy frakcjami, które nie wahają się rekrutowaćżołnierzy nawet wśród dzieci, gwałcić dziewczynki,a także aby nie pozostawiać żadnych światków zbrodnizabijać dziennikarzy i aktywistów społecznych.Szwajcarska koalicja Social Watch, działającaw jednym z najbogatszych krajów świata donosi, że„kraj zapewnia skąpą pomoc rozwojową i nie bierzeudziału w wysiłkach by stworzyć innowacyjne mechanizmyfinansowania, jednocześnie pozostającmagnesem dla funduszy pochodzących z unikaniapodatków. Innymi słowy, Szwajcaria nie podejmujedziałań na rzecz stworzenia międzynarodowej politykipodatkowej”. Kraj ten, tym samym, nie honorujewłasnych zobowiązań do promowania rozwojui praw człowieka. Z kolei Social Watch w Salwadorzeocenia, iż wielkie korporacje uniknęły podatków nasumę 2,6 miliarda dolarów w 2006 roku. Jest tosuma mniej więcej równa budżetowi tego kraju zarok 2007. Unikanie podatków od początku lat 90-tychszacowane jest na sumę 25 miliardów USD. Ta sumapokryłaby cały zewnętrzny dług Salwadoru, którypożera obecnie jeden na cztery dolary państwowegoprzychodu.Globalizacja rosnąc w siłę z dnia na dzień, przybliżado siebie bardzo odległe realia. Niemiecka koalicjaSocial Watch apeluje do swojego rządu by tenuznał, iż „Niemcy mają zobowiązania wobec ludziżyjących w innych krajach, gdzie państwo, jego obywatelejak i jego firmy prowadzą swoją działalność”.Działania powinny być podjęte w zakresie handlui polityki inwestowania, a także w ramach funkcjonowaniabanków wielostronnego rozwoju. Holandiaposzła właśnie w takim kierunku ogłaszając, że prawaczłowieka będą „punktem wyjścia” ich zagranicznejpolityki, wzywając do wolności wyrazu, abolicji karyśmierci, zakazu tortur oraz promocji praw kobiet.Rząd zadeklarował, że „gdy jest to niezbędne, będziekrytyczny wobec swych sojuszników, ale będzie teżprzygotowany by w równym stopniu przyglądać sięwłasnym poczynaniom”. Jednak lokalni obserwatorzySocial Watch stwierdzili, że rząd nadal nie jestskory przyjąć zwierzchnictwo MiędzynarodowychKomitetów Monitorujących Przestrzeganie PrawCzłowieka, a także często jego polityka zaprzeczacelom rozwojowym i promocji praw człowieka.Podczas gdy Somalia żyje nadzieją na spokóji „przyszły demokratyczny rząd zdolny do zredukowaniabiedy i nierówności”, w DemokratycznejRepublice Konga wybory z 2006 roku stawiają przedrządem wymóg zagwarantowania, „iż społeczne korzyścidemokracji będą wkrótce widoczne”. Współpracapomiędzy krajami globalnego południa orazrewizja zasad koncesjonowania przemysłu wydobywczegosą strategiami promowanymi przez kongijskieorganizacje społeczeństwa obywatelskiego.W Nepalu, również jednym z najbiedniejszych krajówświata, obalenie monarchii i wybory nowego ZgromadzeniaUstawodawczego daje nadzieję lokalnymkoalicjantom Social Watch: „Długi okres brutalnegokonfliktu nareszcie się skończył.”. Liberalizacja handlubyła efektem dołączenia Nepalu w 2003 roku doŚwiatowej Organizacji Handlu (WTO). W efekcie tegowybuchł konflikt, gdyż zezwolono wtedy na masowyimport jedzenia z zagranicy, co niszczyło rodzimychfarmerów. W Nepalu rolnictwo jest źródłem zatrudnieniadla trzech czwartych obywateli, a sadzenie,żniwa i produkcja nasion to zajęcia, które podejmująprzede wszystkim kobiety, więc niszczenie ich źródłautrzymania jest pogwałceniem ich prawa do bezpieczeństważywieniowego.Związek pomiędzy konfliktami a pogłębiającą siębiedą ludzi i łamaniem praw człowieka jest oczywisty,jednak analizy przyczyn konfliktów nie przynoszą takjasnych odpowiedzi. W kenijskim raporcie SocialWatch autorzy spoglądają na problem konfliktu przezpryzmat ziemi oraz dostępu do zasobów i władzy.Społeczeństwo obywatelskie zaproponowało nowąkoncepcję „sprawiedliwości wzmacniającej”, którapodtrzymywałaby dobro publiczne, a niej jak dotychczaskonwencjonalna „sprawiedliwość karna”,która wzmacnia polaryzację społeczeństwa. Libanrównież stoi w obliczu konfliktu i stara się zapobiecniestabilnej zarówno politycznie i społecznie sytuacji,która może przerodzić się nawet w konflikt zbrojny.Obecne plany wdrażane przez rząd, a także popieraneprzez międzynarodowych donatorów, stawiają napierwszym miejscu zintegrowanie kraju z międzynarodowąekonomią, nawet ponad zabezpieczeniepodstawowych praw socjoekonomicznych Libańczyków.W badaniu na temat praw społeczności napoziomie lokalnym, tajlandzki Social Watch donosi,że przemoc może powstać z zaburzania zrównoważonychtrendów kulturalnych, jak i ekologicznych.Jeden z najdramatyczniejszych konfliktów dziejesię właśnie w Iraku, gdzie „codzienne życie stało siękoszmarem”. Irackie stowarzyszenie Al-Amal jużwcześniej, za czasów Saddam Husseina, raportowałodla Social Watch na temat cierpień jakie doznawaliIrakijczycy pod rządami dyktatora. W tym roku raportskupia się na milionach Irakijczyków, którzy zostalizmuszeni do opuszczenia swych domów w poszukiwaniubezpieczniejszych rejonów w kraju lub zagranicą.Jest to największa i najszybsza migracjaw nowoczesnej historii, dotykająca około 5 milionówludzi. Podczas gdy proces wciąż trwa, irackie społeczeństwoobywatelskie już planuje jak złagodzićcierpienia w ramach zakończenia konfliktu.Na drugim końcu problemu migracyjnego znajdujesię Hiszpania, gdzie rocznie przybywa 600 tysięcyimigrantów. „Podstawową przyczyną jest łamanieMiędzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych,Społecznych i Kulturalnych” - jak twierdzą przedstawicielehiszpańskiego Social Watch’a. „Pomimopostępów w ostatnich latach, które ułatwiają zdobyciezezwoleń na pracę, obcokrajowcy są częstokierowani do pracy w cięższych warunkach i za niższewynagrodzenie. Z kolei kobiety imigrantki są zagrożonez trzech powodów: jako imigrantki, pracowniczkii kobiety.” Jednak rząd Hiszpanii posiada kredytzaufania u swojego społeczeństwa ze względu nawzrost pomocy rozwojowej oraz promocję międzynarodowegoporozumienia o kontroli handlu bronią.Obserwatorzy Social Watch z Korei Południowejrównież niepokoją się o los imigrantów, których dotykadyskryminacja i złe traktowanie, mimo iż w 2001roku Sąd Konstytucyjny wydał wyrok, że „obcokrajowcymają takie samo prawo do godności, prawczłowieka i dążenia do szczęścia jako istoty ludzkie”.Na Cyprze Social Watch walczy o lepszą edukacjęjako środek do osiągnięcia społecznej sprawiedliwości,szczególnie dla rosnącego odsetku dzieci,których matki nie mówią po grecku jako pierwszymjęzyku. Na Malcie z kolei świetne osiągnięcia w dziedziniepraw człowieka są niszczone przez regularneprzypadki rasizmu i złe warunki w czterech państwowychośrodkach dla uchodźców.Każdego roku ponad milion ludzi, w większości kobiet,migruje z Filipin. Wysyłając pieniądze do kraju pod-Social Watch / 21