MÃ¼hazirÉ 1.

More documents

Recommendations

Info

Nəzəri hesablamalarla isbat edilmişdir ki,xətaları arasında aşağıdakı münasibət ödənilir:LvəM kəmiyyətlərinin orta kvadratik2 2 1 2( L ) ⋅ ( ΔM) ≥ cΔ (9)41cˆ= ( LM ˆ ˆ − MˆLˆ) (10)iTutaq ki, Lˆ və Mˆ operatorları kommutativdir. Onda (9) münasibətinin sağ tərəfi 0-abərabərdir. Bu o deməkdir ki,ikisi 0-a bərabərdir.həm dəΔMΔ L vəΔ M kəmiyyətlərinin hər hansı biri və ya hərL və M kəmiyyətləri bir-birindən fərqlənmədiyindən həm Δ L,-in sıfra bərabər olduğunu qəbul etmək lazımdır. Bu o deməkdir ki,L = L, M = M ödənilməlidir. Başqa sözlə desək, hər iki kəmiyyət eyni zamandavə dəqiq ölçülə bilərlər. Əgər Lˆ və Mˆ kommutativ deyildirsə, onda (9)-un sağ tərəfisıfırdan fərqli olur vəΔLvəΔM-dən hər hansı birinin sıfra bərabər olduğunudemək olmaz. Başqa sözlə, qeyd olunan kəmiyyətlər eyni zamanda və dəqiq ölçüləbilmirlər.İndi də bəzi xüsusi hallar üçün qeyri-müəyyənlik münasibətlərini alaq:<strong>1.</strong> x və px∂xˆ= x,pˆx = −ih∂x∂xˆpˆxψ = −ihxψ = −ihxψ′∂xˆp x∂xˆψ = −ih( xψ) = −ih(ψ + xψ′)∂xxˆpˆψ − pˆxˆψx x=xˆˆpx − pˆxxˆ= ihcˆ1= ih = hiihψhΔx Δpx≥ , eyni qayda ilə2
ΔyΔzΔpΔpyzh≥2h≥2(11)Göründüyü kimi koordinatın və impulsun eyni adlı proyeksiyaları eynizamanda və dəqiq ölçülə bilməzlər. Başqa sözlə desək zərrəciyin x koordinatı dəqiqölçülərsə,p x-in ölçülməsi qeyri-müəyyən qalır. Ona görə də kvant mexanikasındazərrəciyin trayektoriyası anlayışından danışmaq mümkün deyil. Göstərmək olar ki,və py, x və pz,yvəp , z və p , z və kəmiyyətlərinə uyğun operatorlarzxp yxbir-biri ilə kommutativdir. Yəni,yˆ pˆ− pˆyˆ= 0xxBu o deməkdir ki, y və p kəmiyyətləri eyni zamanda və dəqiq ölçülə bilərlər.x(12)
Page 1 and 2: Mühazirə 1. OPERATORLAR VƏ ONLAR
Page 3 and 4: qoşması elə onun özünə bərab
Page 5 and 6: *( L − L ) ψ ψ dτ⇒∫*0 =
Page 7 and 8: ərabərdir:x ˆ = x;yˆ= y;zˆ= z;
Page 9 and 10: Mˆ=İndi də Mˆs rM = i Mxxrixpˆ
Page 11 and 12: asılı hissəsidir.M2∂= −h∇
Page 13: ψ =n∑i = 1cψiiψ funksiyası il

MÃ¼hazirÉ 1.

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

MÃ¼hazirÉ 1.