Przewodnik geoturystyczny - Instytut Nauk Geologicznych PAN

K³odzko-z³otostocki masyw granitowy … 2zko-z³otostockich zapada ³agodnie ku pó³nocnemu zachodowi pod os³onê bardzk¹. Wzwi¹zku z takim ukszta³towaniem kontaktu intruzyjnego na granicy granitoidów iska³ jednostki bardzkiej obserwowaæ mo¿na zmiany endo- i egzokontaktowe. Tepierwsze dotycz¹ granitoidów, wzd³u¿ kontaktu z os³on¹ pojawiaj¹ siê tzw. facje brze-¿ne reprezentowane przez jasne granity drobnoziarniste, bezkierunkowe z³o¿one zkwarcu, skaleni potasowych, plagioklazów i niewielkiej iloœci ³yszczyków i chlorytu.Ska³y te powsta³y wskutek wzajemnych oddzia³ywañ termicznych i chemicznychmiêdzy magm¹ granitoidow¹ a ch³odnymi ska³ami os³ony. Zmiany egzokontaktowes¹ widoczne w przykontaktowym pasie wychodni osadowych ska³ jednostki bardzkiejo szerokoœci do 1 km na Podzameckiej Kopie, Grodzisku, Jedlaku i Obszernej. Podstawoweska³y jednostki bardzkiej to ska³y osadowe – dolnokarboñskie piaskowceszarog³azowe i mu³owce z wk³adkami wapieni i zró¿nicowanych ³upków ilastychi krzemionkowych. Ska³y te w rejonie kontaktu ulegaj¹ strefowym zmianom termicznym.W pobli¿u kontaktu wystêpuj¹ ciemnoszare lub czarne, bardzo drobnokrystalicznei zwiêz³e hornfelsy kordierytowo-andaluzytowe, czêsto z granatami, niecodalej – hornfelsy biotytowe oraz piaskowce i ³upki, w których materia³ spoiwa (t³a)ska³y uleg³ s³abej rekrystalizacji (serycytyzacja). W ciemnych hornfelsach pojawiaj¹siê nieregularne, oczkowe i sieciowe agregaty skaleniowo-kwarcowe. S¹ one wynikiemlokalnego up³ynnienia ³atwotopliwej frakcji jasnej (leukokratycznej) w strefieprzykontaktowej.Szczególnie interesuj¹ce ska³y zmienione kontaktowo mo¿emy obserwowaæw starych zaroœniêtych kamienio³omach w Podzamku, wsi po³o¿onej na po³udniowychstokach Grzbietu Wschodniego Gór Bardzkich. Kamienio³omy te (PD 7) s¹za³o¿one na dwóch wychodniach wapieni wyd³u¿onych w kierunku NE–SWtkwi¹cych w piaskowcach szarog³azowych. Wystêpuj¹ tu wapienie uznawane zadolnokarboñskie, choæ nigdy nie znaleziono w nich skamienia³oœci. W ³omachza³o¿onych we wschodniej wychodni mo¿na przeœledziæ bezpoœredni kontakt wapieniz granitoidami – w tym przypadku z granodiorytami œredniokrystalicznymi.Wapienie ulegaj¹ rekrystalizacji uzyskuj¹c struktury grubokrystaliczne i przechodz¹cw ciekawy zespó³ skarnów – czyli ska³ z³o¿onych z minera³ów wêglanowych(kalcyt) i glinokrzemianów wapnia. Na starych ha³dach i œcianach ³omów mo-¿na tu znaleŸæ interesuj¹ce i piêkne przyk³ady skarnów granatowych (grossularowych),piroksenowo-granatowych (z wollastonitem), granatowo-wezuwianowych,kalcytowo-granatowych i innych.Zapoznawszy siê z zagadnieniami granitoidów k³odzko-z³otostockich i zjawiskkontaktowych wyruszamy dalej w stronê K³odzka. Szosa biegnie ku zachodowipo³udniowymi, ³agodnymi stokami Gór Bardzkich. S¹ one przykryte p³aszczem glinpolodowcowych i stokowych powsta³ych w plejstocenie. Przed wsi¹ Paszkówka,4 km od Prze³êczy K³odzkiej, w prawo odchodzi skoœnie w¹ska szosa ku NW, doschroniska Kuku³ka. Z tarasu przed budynkiem rozci¹ga siê, zw³aszcza w pogodny37