FAQJA E POEZISËBAJAME HOXHAMOS ME BEJ QEJFINAshtu kot më erdhimbrëmë drithërima,Nga një mburrje që më bënëishte shumë vonë,tek po rrinja mendueshëmpërpara ordinatorit, po flisja me vete,Atëhere shkrova:Një poezi dashurieSi për të kujtuar kohërat furtuE një dhimbjeje të pafund,Që prej saj mora një grimë helmi,Për ditët e stuhishme,Për mjerimin e rinisë sime,Dhe s’u shërova kurrëEh, psherëtimat nuk heshtin,Ato, flasin me veten time,Më shajnë, më bërtasin , më kritikojnë,E qahen prej meje,Paskam qenë e keqe...ehNa helmove, më thonëPo, e di, e keqe kam qenëhelmova ndjenjat,psherëtimat, mendimin,Sikur të kisha dy psherëtima, dy ndjenja dymendime,Mjerishtn, kisha një ndjenje e su bënë kurrëdy,Kisha një mendim të blertë,E mbetën, shumë psherëtima për rreth...Adelina DokjaKu je shpirti im?Janë vargje te ngritura deri ne thjeshtesiper ty, i dashuri im bartin mall !Çfare ruaj ne shpirt dua te te rrefejper flaken dhe driten e pikëllimit!Nëse i lexon nje ditë mos u befasoperse ka zjarr e në të unë digjençdo çast vetmia me shkrumondhe ngrij ne heshtje si acari!Te ishe prane meje do te shikoje lotëtpushtuan permasën e rrjedhes nëper faqese zemra ndjente tërbimkur klitha : Ku je? Ku je shpirti im!Anjeza SakajTe pafajeshmitShkretetire e madhe , heshtje varri ,Levizin vec gjetheve e pemeve dhe bari .Mbizoteron qetesia , enigma e nje pajetesie ,Ecen vjedhurazi mes saj jeta dhe njeriu .Era e ftohte vjen rotull neper oborr ,Sikur do te rrembej jeten ne dore .Mes shkretetires kjo ftohtesi perfshin egersisht,Ata qe kurre s’kane pasur , mbi asgje gisht ...,Remzi BashaTrimërisht historinëndritiKushtuar luftëtarit Sadik HalitiTrimërisht historinë ndritiTrimi ynë Sadik halitiNë beteja prin I pariBir Kosove zëmërluaniKush lufon trimërisht në ballë ?Sadik Haliti trim I rallëNuk pranohet robëriaKëtu janë trojet e miaNë luftë trimi I sprovuarDardani s’të kam harruarTi më linde dhe më rriteOj Kosove me zëmër driteam krenar oj toka imeTokë e mbushur me mundimeTë luftoj si trim luanLe të vritem për vatanVenka CapaDebora nesyte e mi!Hedh syte nga mali i Dajtit ,ai dremit qetesisht’ ,eshte mbuluar me puder te lehteqe embelsisht te deh .Pemet kane veshur nje mantel te bardheme zogjte kane bere miqesi ,nen tingujt e cicerimavekercejne te emblen melodi .Hapesira qiellore ka tendosndricimin e saj tinezisht ,dielli i lagur rrezet e tij ka shtrirene imagjinaten e ngrohtesise .Po u...Mimoza BiciNGA LARGGjethet e pemëve folën ngadalë,Me shpirtin tim të trazuar.I shoh të bien çdo ditë,Lehte-lehte mbi trupin tim:Lëndojnë dashurinë.Mos më shih,Me sy të deshpëruar.Jam e jotjaDhe pse larguar!Sa më shumë vuaj,Më shumë të dua!Gjethët prapë pemët,kanë për t’i mbuluar!4
Nexhat RexhaDETERMINIM NDRIÇUES ME TEMATIKË AKTUALEIbrahim Kadriu ”Gloria në mes”, Botoi ”OMBRA GVG”, 2010,fq.225.Jeta krijon llahtari, e në të shumtën e rasteve ajo depërton edhe në poret më të ndieshme të saj. Kuptimisht, ndërhyrjet e koncepteve marrin trajta ngamë të ndryshmet.Verbi i të shprehurit është përditshmëria konstatuese që i jep kuptim kohëve. Ndërsa, veprimet dhe ndërhyrjet krijojnë skena nga mëtë ndryshmet, e në disa raste deri edhe në absurditet.Për të kuptuar këtë absurditet të jetës nëpër kohë e faza të ndryshme të zhvillimit të shoqërivenjerëzore është edhe nje herë më shumë se absuritet të shpaloset ky motivim i ngjarjeve që kanë ndodhur apo mund të ndodhin.Duke lexuar romanin e Ibrahim Kadriut ” Gloria në mes”, lexuesi kupton e mëson se flijmet e fateve janë nga më të ndryshmet dhe ato në tëshumtën e rasteve mbeten te heshtura , e të pa indentikifikara. Pse ndodhë kjo?. Është kuotizacion që kanë prodhuar shoqëritë me platformat e tyre tënjëmendësisë totalitare, e kush ka pësuar në këto rende botërore,autori me mjaftë elegance artistkike ka depërtuar nëpër këto vrima te pa dukshme tëtë ndodhurave, që ato barten përmes ktyeprotaganistes me disa emra; Dila, Tringa, Sadja, Hyria, Gloria. Narracioni i ngjarjeve përmes protagonistes,bartë dhe ruan ne vete intimitete tmerruse, por që të gjitha ato kanë lidhje me fatin e saj dhe me traditën tonë, të cilat janë ruajtur me një krenarishëmtuese për zhvillimin e fatit të individit dhe të kolektivitetit tonë, fatkeqësisht të ushqyer vazhdimisht nga kruzhoqe të farkuara mjaftë bukur , e qënjeriu ynë nëpër faza të ndryshme historike është protagonistë që ka bartur dhe ushqyer me mundin dhe djersën e tij këto blloqe politke, herë mevetëdije e herë pa vetëdije.Depërtimi në thellësi të këtyre intimiteve është i besueshëm, sepse autori nërpëmes protagonistit Bali Tuzi, ka dhënëdëshmi dhe ka shfaqur aftësinë e tij krijuese, duke qenë i vemendshëm në të ndodhurat e fatit të kryeprotagistes së romanit.Kompozicioni dheimperativi në shtjellimin e ngjarjeve ka harmoni dhe ajo gjithnjë raun në kerelacion ngjarjet dhe zhvillimin e tyre ne kontekstin kohor, që lirishtmund të kuptohet për ata, që dinë pak apo kanë informacion për këto shtjellime nëpër vorbullën e rrjedhave të kohëve në hapësirën gjeografikeshqiptare, që kanë ndodhur me të gjitha skenat e dëshirueshme apo të pa dëshirueshme.Identifikimi i peronazheve shtron dhe klasifikon apo bënëglorifikinin e të bërave dhe përcakton klauzolat e veçanta të tipareve, që bartin njerëzit, pavarësisht gjininë e tyre. Autori, ka skalitur edhe groteskunme saktësi, si; momente, skena e portrete, që janë të pranueshme në logjikën e veprimit konkrekt si dhe bartjen e lidhjen e tyre me kohët, qëpërcakrojnë klonimin e shoqërive si keto me rend e dialektikë Ballkanike. Prandaj, njeriu ynë është pjesë e këtij rendi edhe pse nuk është bartës ikëtyre rendeve, por është protagonistë zhvillimor i këtyre etapave historike. Autori ka arritur të bëjë ndryshime për të mirë, sepse vetë e kaluara epopullit tonë nën robërinë e shekujve ka kultivuar dukuri, e vese që gjithnjë kanë gjetur vend nëpër shtresat e disa familjeve, të cilët pastaj medinakërinë e tyre pushtuese, edhe kanë bërë jetën instituconale duke i shtrirë rrënjët sa më thellë, duke dëmtuar gjymtyrët më të ndieshme të kulturëssonë. Gjithnjë në damkosje për etnitetin tonë.Ibrahim Kadriu, përmes rrëfimeve ka pasqyruar ngjarje të para, gjatë dhe pas luftës së fundit në Kosovë.Ai ka dëshmuar se nuk është vetëm kronikan, që ka ruajtur në kujtesë këto të ndodhura, por me tërësinë e romanit ka dëshmuar se është njohtës ithellë i traditës sonë kombëtare. Për të shprishur këtë të keqe, e për të rifreskuar memorien se, dëmtuesit, dëmtojnë vazhdimisht shoqërinë tonë.Prandaj, ai freskon , e rifreskon memorien e lexuesit për të afirmuar vlerën njerëzore, në njëren anë, përmes Glorias, kurse në anën tjetër përmesSefos, të kthen në retrospektivë se tipat e tillë edhe sot janë element turbullues se ata dinë të depërtojnë dhe vazhdimisht dëmtojnë fatet e njerëzevedhe të shoqërisë. Njohësit e realitetit tonë, se paku të ketij gjysmëshekulli të fundit, e kanë të qartë se ky soj edhe sot ka arritur të, depërtojë edhe atyku nuk eka vnedin, në institucuone. Sepse, serviliteti i tyre është shumë ndjellakeq. Ata janë tipa kameleon, mashtrojnë edhe idealistët e dikurshëm,duke i shërbyer atyre, për të mbuluar të kaluarën e zezë të tyre. Duke u thirrë në merita, të atyre që nuk janë më. E rëndësishme është mënyra eqasjes dhe paraqitja e rrëfimit, si dhe dukja e imazheve nëpër kohë, e këto pamje ndriçojnë kultin e vlerësimit dhe të demaskimit, edhe si temë, edhesi pamje të karakterit të bartësve, sepse e kaluara ka funksionaur në rrjedhat e këtij trolli, vetëm permes prizmit; e sotmja është lule, e djeshmjaferrë, kurse për të nesërmen me eufemizem e mbeshtjellur me gënjeshtra te hermetizura.E këto hallka me korozion, autori dëshiron t`i pastrojë dhekështu më mirë, sot se nesër, të hiqen temat e ngjarjet tabu. Marrë në tërësi, Ibrahim Kadriu në romanin “Gloria në mes”, ka parashtruar përgjasimete karaktereve njerëzore, nga të gjitha shtresat shoqërore, gjithnjë me origjinalitet e frymë kombëtare, sepse vetem krijuesi mirëfilltë, i shtyrë ngadashuria e etnikumit, shkrinë artin në jetë dhe di të orientojë shigjetën kah e nesërmja.Ibrahim Kadriu në roman është treguar i vëmendshëm nëtrajtimin e kësaj problematike që shtjellon në të, sepse tamatika e romanit është e nje periudhe të re historike,në të kemi motive nga trashëgimia ebartur nëpër periudha të ndryshme historike.Mirëpo, ajo që e bënë veprën konkrete dhe pikë orientuese e saj është funksionaliteti tematik, për t`iadhënë lexuesit jo vetëm iden se çfarë ka ndodhur, por edhe për t`i dhënë atij vetëdijësimin e misterit të kësaj bote.Në roman kryprotagonostja medisa emra është paraqitje në kontuniutet, e cila bartë në vete ngjarje dhe fate. Ajo është një grua me veçanti, që në vete ka moral, ka idealizëm ,porajo që e dallon atë dhe i jep shpirtë romanit është shkashtësia e saj, edhe kur ajo gjendet në situata të ndërlikuara. Këto tipare të saj, janë veçanti tënjerëzve, sepse ajo dinë të luaj rolin në jetë në çdo moment. Ajo është(vrasëse)në vetëmbrojtje në dy momente por, ato vrasje janë shumë domethënësese,e para në mbrojtje të nderit të shtëpisë dhe moralit të saj, kurse vrasja e dyte ka peshë atdhetarie dhe kështu ajo shpalosë edhe tmerrin e njelufte, që ka instaluar pushteti serb ne Kosovë. Pra , ajo fiton simpatinë e lexuesit dhe edukaon njeriun. Edhe punësimi i saj në njërin nga institucionete Kosovës, në atë të pas luftës dhe nëpunësi keqpërdorues japin pamje realiste dhe shumëkuptimplote. Autori, mëton për mes këtyre skenave tëfunksionalozojë problematikën aktuale. Kush mund ta demantojë këtë dukuri shëmtuese edhe në ditët tona. Mirëpo, kryprotagonistja e romanit, tëgjitha veprimet i bënë me vetëdije e shkathtësi të natyrshme. Ajo nuk dramatizon, por vetem ilustron dhe bën shtegtime për zgjidhje ekzsitenciale,gjithnjë me konspiracion të arsyeshëm. Pikërisht veprimet me koncepcion e qartësi krijojnë mundësi për të arrirë atje ku synojnë dy protagonistët eromanit.Koordinatat e romanit reflektojne faza të rëndësishme historike të shoqërisë sonë. Ato kanë shtrirje e dimensionalitet mbi absurdin si dheme ruajtjen e kujtesës mbi kokrteten.Ibrahim Kadriu në këtë roman si dhe në disa të tjerë, sublimon të ardhmen, duke ndriçuar edhe kontrastet ekohëve. Ajo që e bën këtë roman më tërheqës, është koncepti identifikues i tërësisë së shtjellimit të të gjitha ngjarjeve të trajtuara në vepër, si dhe rolii personazheve kryesore, që aktualizojnë ngjarje, e skena edhe nga barbaria serbe gjatë vitit 1999, sepse ata ruajnë në vete kooperativitetin simbolizuesnë realizimin e referencave me procedim të ambientit autokton.Pra, kryeprotagonistët e romanit Gloria dhe Bali Tuzi, arsyetojne gjakimin në tëgjitha veprimet e tyre. Ata janë heronj ne vete e të pa identifikuar dhe nuk dëshirojnë reklamim, por ndriçojnë eklipsin e kohëve tona, sepse ndërtojnëe avansojnë kompleksitetin kohor, si dhe arrijnë të shpalosin nyjat e psikikën e individualiteteve me mospajtime gjatë periudhave deformuese. Dhekështu, ata krijojnë raporte e marrëdhenie të qëndrueshme, sepse gjithnjë janë në kërkim të zgjidhjes dhe luajnë rolin ndërveprues me argumente tëracionales. Tërësia e shtjellimit në roman determinon konceptin aritstik me ide e ngjarje ndriçuese, për të vën në funksion tamatikën aktuale edhe sidomosdoshmëri, edhe si katalizator që vë në veprim e në njohje shfaqje edhe për kulturat e shoqëritë më të të avansuara.Konsideroj, se romani ” Gloria në mes” , i Ibrahim Kadriut, radhitet ndër romanet më të realizua në këtë decenien e parë të këtij fillim shekulli.5
Change language