Akoma janë të paqarta pikëpamjet e para për shoqërinë ... - Gazetaria

Ligjërata nga lënda e Sociologjisë~ Fjala metodë rrjedh nga gjuha helene dhe do të thotë mënyrë ose rrugë drejt arritjes së ndonjëqëllimi të caktuar, kurse fjala tehne do të thotë shkathtësi ose zhdërvjelltësi. Në sociologji memetodë nënkuptojmë mënyrën ose rrugën e përgjithshme të hulumtimit të proceseve dhedukurive shoqërore, ndërsa me teknikë nënkuptojmë shkathtësitë dhe mekanizmat e përdorurgjatë rrugëtimit të hulumtimit shkencor. Ndërkaq metodologjia është shkencë që merret mestudimin e metodave, teknikave dhe procedurave tjera shkencore në përgjithësi.~ Shumica e sociologëve janë të mendimit se ecuria e çdo hulumtimi shkencor kalon nëpër katërfaza kryesore zhvilluese: 1. Definomi i problemit hulumtues (qëllimi, çka duhet studiuar, si duhethulumtuar, cilat metoda duhet zgjedhur) 2. Përzgjedhja e metodave hulumtuese (duhenshkathtësi dhe përvojë: p.sh, anketë a intervistë) 3. Analiza e rezultateve hulumtuese (përpunimi,trajtimi kritik dhe sistemimi i krejt materialit hulumtues) 4. Konkludimi hulumtues (rezultatet efituara nga hulumtimi përmblidhen në një kornizë statistikore-shkencore dhe publikohen nëopinion).~ Teknikat dhe metodat më të përdorura të hulumtimit shkencor në sociologji janë: 1) Vrojtimiobservacioniqë përkufizohet si veprim metodologjik për hulumtimin e dukurive dhe proceseveshoqërore, ku bëhet vrojtimi i natyrshëm i tyre përmes shqisave (vështirësi paraqet përcaktimi isaktë i vendit dhe kohës së hulumtimit, pamundësia e përsëritjes së hulumtimit. Kemi: a) direkt –kur vetë hulumtuesi merr pjesë aktive dhe b) indirekt – kur hulumtuesi nuk vrojton personalisht,por përmes personit tjetër të angazhuar. Sipas numrit të hulumtuesve kemi individual (kur kryhetnga një individ) dhe kolektiv (kur hulumtimi bëhet në grup ose ekip). Sipas kohëzgjatjesdallojmë: të njëkohshëm (realizohet për një kohë) dhe etapor (kur hulumtimi bëhet në etapa).Sipas funksionit të hulumtuesit: participues (kur në hulumtim merr pjesë direkt hulumtuesi) dhejoparticipues (kur në vend të hulumtuesit regjistron ndonjë sy elektronik, p.sh: kamera). 2)Hulumtimi i mostrës – ekzemplarit është metodë e cila paraqet mënyrën e hulumtimit të ndonjëdukurie shoqërore, ku problemi shqyrtohet nëpërmes studimit të ekzemplarëve të ndryshëm që epërbëjnë atë tërësi problematike (kjo d.m.th se hulumtimi i çdo dukurie do të jetë komplet vetëmnëse shtrihet në kategori të ndryshme sociale: klasa, shtresa, grupmosha, profesione, ideologji,vendbanime, pra për çfarëdo hulumtimi nuk merret vetëm një kategori si shembull, por nga tëgjitha shtresat, profesionet, vendbanimet, moshat, etj). 3) Hulumtimi i rastit nënkupton zgjedhjene një rasti më të vogël karakteristik që për nga forma dhe përmbajtja i përgjigjet natyrës sëproblemit që hulumtohet dhe i cili pasi përputhet në tërësi me çështjen hulumtuese, jep rezultateqë vlejnë për atë problem shoqëror në përgjithësi (p.sh: nëse duam t’i hulumtojmë marrëdhënietndërnacionale në ndonjë qytet në Kosovë, e marrim Prizrenin për shembull: atëherë mjafton tëhulumtohen ato raporte brenda një lagje prizrenase, ku jetojnë më së shumti nacionalitete). 4)Metoda krahasuese – komparative, Dyrkemi e quan eksperiment indirekt, është veprimhulumtues, gjatë së cilës bëhet krahasimi i dukurive të ngjashme shoqërore, për t’u parë se çkaështë e njëjtë e çka e ndryshme tek ato. 5) Metoda statistike paraqet një rrugë hulumtimi, kunjohja e dukurisë shoqërore arrihet me anë të operacioneve të ndryshme matematikore. Disasociologë si në shaka thonë se statistika është një shumës i saktë i të dhënave të pasakta. 6)35