Necip Fazıl Kısakürek - Aynadaki Yalan

— Hayır anne, yazıyorum!
(Tez)ine malzeme olarak karıştırdığı kitaplardan bambaşka bir dünya devşirdi. Ve eserinin dünyaya
açılan ka-- pisini unutur gibi oldu. Đçinde fıkırdadığı kaynar suda fikrin soğukkanlı iklimi eriyip
gidiyor ve yaşamak dururken tarif etmek diye bir şey kalmıyordu. Ama bu dünyayı o âleme
bağlamak için hissiz fikre el atmaya mecburdu.
Öyle bir âlemdi ki bu, içinde hiçbir madde ve fizik zoru yoktu. Nehirler tersine akabiliyor, yer
çekimi göğe doğru yön değiştirebiliyor, zaman olduğu yerde donabir*ror, mekân tavla zarı kadar
küçülebiliycrdu.
Bu âlemin dünya nizamına bakışı da, fildişi kaldırımlarında nur heykeli insanların gidip geldiği
(metropoliş-medineHerde, kimsenin kimseyle itişip kakışmadığı ideal cemiyetten haber veriyordu.
— Hiç ölmeyecek gibi dünya, hemen ölecek gibi ahi-ret...»
Đki dünya arası bundan daha muhteşem bir asma köprü kurulabilir miydi?.. Tasavvuf, dünyayı
miskin ve acizce bırakmayı değil, tam tasarruf altına aldıktan sonra zengin ve kudretli olarak
gözden düşürmeyi emrediyordu. Bundan daha şahane bir muvazene düşünülebilir miydi?
Tasavvufun cemiyete tatbikindeki bütün sır şu noktadaydı:
Allah'da fâni olmak gayesinin, mürşidde fâni olmakla başlayan ilk basamağı, cemiyette,
kalabalıkların, idrak çilesi çeken üstün insanlarda fâni olması şeklinde bir basamağa yol açabilirdi.
Đkinci basamak ve onun yepyeni bir
101
idare ve devlet nizamı... Böyle bir idare şekline de «münevverler aristokrasisi- ismi verilebilir; bu
idarede ferd ve sınıf hakları, o şahıs ve sınıflardan ziyade fikir çilekeşlerine ısmarlanabilirdi. Günün
baş derdi, Bâtılın istibda-diyle hürriyetin suistimali arasında gezen muvazenesizlik, ancak
dışlarından değil de içlerinden, yani vicdanlarından kilitli ellerde düzelebilirdi. Bu da, tasavvufun,
sır idrakinin, ezelde kanunlaşmış ve ebedle müjdelenmiş eseri olurdu. Ve Đslama yepyeni bir
davranışla öz revşini verecek olan bu dünya görüşü herhangi bir şahsın malı değil, Allah Resulünün
getirdiği nizam yumağından çekilmiş bir iplik yerine geçer ve nefsine hiçbir istiklâl ve benlik
tanımazdı.
Her şey (tez) inde olduğu gibi, Đşlâmı Đslâmda arayıp bulmak, insanlığa tek model olarak tanıtmak
ve miskal miktarı zam ve tarh kabul etmemek hikmetinde toplanıyordu.
Dünya çapında heykeltraş (Roden)e, heykellerini nasıl yaptığı, yaparken ne düşündüğü ve hangi
ölçüye bağlandığı sorulur.
Cevap-.
— Ben heykelimi yaparken, onu mermer içine gömülü hazır bir vücut gibi hayal ederim. Çekicim
onun şurasına burasına geldikçe dururum. Adetâ mermerde gizli heykelin üzerindeki moloz
tabakasını soyanm ve eserimi meydana çıkarırım.
(Roden)in bu tarifinde üstün idrak metodu vecd anlayışında toplanıyor ve bildiğini, anladığını
sanmaya karşı gerçek bilme ve anlamayı kabuktan içerilerde arama ve inandıktan sonra bulma
cehdine yol veriyor.
îşte tüm mesele; nur topu Đslâmı asırlar boyunca üzerine yığılan küf, pas ve moloz tabakalarından
sıyırıp ortaya
koyma dâvası!.. Ve onun aslında dışarıdan hiçbir şeye muhtaç olmadığını kestirme şuuru...
Đnsanoğlunu satıh üzeri buluşlarla bunca şımartan ve yolunu bulduğu hissini veren müsbet bilgilerin
vecde ve sonsuzluk iştiyakına bağlanmasındaki sır, tasavvufta...
Veli: .
— «Bir ilmin yanlışı onun son aşamasında belli olur.» Bunun yanında, hiçbir merhalede
duraklâmaksızın
hakikati arama cehdi yine tasavvufta...
Resul:
— Yârabbi, eşyanın hakikatini bana olduğu gibi göster!» '
Tekâmül, devamlı tekâmül, hiç bir oluşta mıhlanıp kalmamak ve her ân yenilenmek hamlesi...