DERMATOLOJİ Doç. Dr. Tuba Oskay Bayındır Hastanesi Söğütözü Dermatoloji Bölümü 38 Sağlıkla <strong>Randevu</strong> • www.bayindirhastanesi.com.tr
DERI KANSERI HAKKINDA FARKINDALIĞINIZI ARTIRIN En yaygın görülen kanser türlerinden olan deri kanserlerinin en önemli nedeni güneş ışınlarıdır. Yüksek oranda tedavi olanağı olan bu kanser türünde belirtilerin erken fark edilmesi ve erken tanı önemlidir. Deri kanseri dünyada en yaygın görülen kanser türlerindendir. Genellikle, güneşin deriye nüfuz eden ve yıpratan zararlı ultraviyole (UV) ışınları yüzünden ortaya çıkar. Deri kanserleri, en fazla iyileşme oranına sahip ve en çok tedavi edilebilir kanser çeşididir. Ancak deri kanseri belirtilerinde farkındalık azlığı, erken tanı fırsatının kaçırılmasına neden olmaktadır. Deri kanseri, deride yer alan hücrelerde DNA hasarı ortaya çıktığında ve bu hasar tamir edilemediğinde hasarlı hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu ortaya çıkar. Deri kanserlerinin %99’undan fazlasını üç tip kanser oluşturur. Köken aldıkları hücrelere göre melanom ve melanom dışı deri kanserleri olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. EN SIK RASTLANAN BAZAL HÜCRELİ KANSER Melanom dışı deri kanserlerinden en sık görüleni bazal hücreli karsinoma, tüm deri kanserlerinin %80’inden, diğer sık rastlanan melanom dışı deri kanseri skuamöz hücreli karsinom ise tüm deri kanserlerinin %16’sından sorumludur. Deri kanserleri arasında en az görülen tür (%4) malign melanoma, hayatı tehdit edebilen kötü huylu bir deri kanseridir. Bazal Hücreli Kanser: Derideki bazal hücrelerden gelişen, en sık karşılaşılan ama en az tehlikeli olan deri kanseridir. En çok güneşe maruz kalan deri bölgelerinde görülür. Genelde küçük, kırmızı veya deri renginde, parlak kenarlı bir kabartı gibi belirir ve ilerleyen zamanda deride tekrarlayan sıyrılma, yara, kanama ve kabuklanmalar olur. Yavaş büyürler ve vücudun diğer yerlerine hemen hemen hiç yayılmazlar. Ancak uzun süre tedavi edilmezlerse derin bir yaraya dönüşerek alttaki dokulara zarar verebilirler. Bu kanser tipi çok nadir olarak vücudun diğer yerlerine yayılabilir. Skuamöz Hücreli Kanser: Derideki keratinositlerden gelişen, ikinci sıklıkla görülen deri kanseridir. BENLER ARTTIKÇA RİSK ARTAR Açık renk gözlü, açık renk derili, açık renk saçlı (Sarı/ kızıl), çillenmeye yatkın, kolay güneş yanığı gelişen ancak bronzlaşmayan (Foto deri tipi I-II) kişilerde melanom riski iki kat artar. Özellikle çocukluk yaşlarında şiddetli güneş yanığı öyküsü olanlar ya da tüm hayatı boyunca yoğun güneşe maruz kalanlar, kişinin kendisinde önceden melanom olması, ailesinde melanom ya da deri kanseri öyküsünün olması riski arttırmaktadır. Ne kadar çok ben varsa kanser oluşma riski o kadar yüksektir. Ayrıca bu benler içerisinde düzensiz atipik şekilli, renk alacası içeren ve büyük çaplı benler varsa daha dikkatli Genellikle baş, boyun ve el sırtı gibi güneş ışınlarının uzun süreli ulaştığı alanlarda görülür. Deride kırmızı zeminli, soyulan, kabuklanan, sert kabarıklık bir alan şeklinde belirti gösterir. Burun, dudak ve kulak gibi kanlanma alanlarına sıklıkla yerleşir, bölgesel lenf nodlarına ve diğer organlara hızla yayılarak ölümle sonuçlanabilir. Kanser öncüsü aktinik keratoz olarak tanımlanan lezyonlar, kanser gelişiminden önceki basamak olarak kabul edilir ve %10 veya %15 oranında skuamöz hücreli kansere dönüşme potansiyeli taşır. Bu nedenle mutlaka erken tedavi edilmelidir. olunmalıdır. Herhangi bir nedenle bağışıklık sistemi zayıflamış ya da tedavi amaçlı bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanan kişilerde melanom riski daha fazladır. Yüksek sosyoekonomik düzey, tatil alışkanlıkları ve solaryum, melanom açısından riski artırmaktadır. Deri kanserlerinin önlenmesinde, ben kontrollerinin yılda bir kez düzenli olarak dermatoskopi ile yapılması (Riskli bireylerde daha sık olarak), yüz ve vücuttaki pigmente lezyonlara dermatoskopik inceleme yapılmadan lazer veya diğer cerrahi uygulamaların yaptırılmaması ve kuşkulu lezyonlarda mutlaka deneyimli bir dermatoloğa başvurulması önemlidir. Sağlıkla <strong>Randevu</strong> • www.bayindirhastanesi.com.tr 39
Change language