Fachowy Instalator 2/2017
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
I.<br />
instalacje<br />
Rury wielowarstwowe<br />
Rury warstwowe, zwane często wielowarstwowymi, składają się<br />
– jak sama nazwa sugeruje – z kilku naniesionych na siebie powłok,<br />
łączonych klejem. W potocznym rozumieniu funkcjonuje przekonanie,<br />
iż środkową warstwą zawsze jest jakiś metal, najczęściej aluminium,<br />
lecz jest to swoisty stereotyp, gdyż wielowarstwowość obejmuje<br />
również struktury wykorzystujące różne rodzaje tworzyw sztucznych<br />
z pominięciem warstwy metalu, choć faktycznie takie rury stanowią<br />
rynkową mniejszość. Jednakże o który wariant by nie chodziło,<br />
zawsze mamy do czynienia z doskonałym rozwiązaniem, stosowanym<br />
w wielu różnych typach instalacji z uwagi na jego całkowitą gazową<br />
antydyfuzyjność.<br />
Konstrukcja rur<br />
wielowarstwowych<br />
i używane w nich materiały<br />
Typowa rura warstwowa składa<br />
się z pięciu warstw: zewnętrznej<br />
polietylenowej (PE, HDPE),<br />
wewnętrznej również polietylenowej<br />
(ta warstwa często jest<br />
usieciowiona) oraz znajdującej<br />
się między nimi rury aluminiowej,<br />
zgrzewanej doczołowo lub<br />
na tzw. zakładkę, i łączących<br />
je wszystkie ze sobą dwóch<br />
warstw kleju. Zastosowany poli-<br />
etylen to zawsze jego odmiana o podwyższonej<br />
odporności temperaturowej<br />
i zgodna z obowiązującymi normami<br />
krajowymi i europejskimi (m.in. PN EN<br />
ISO-22391-1). Symbolika rur warstwowych<br />
– najczęściej „PE / AL / PE” prezentuje<br />
nie tylko zastosowane materiały, ale<br />
też i kolejność wszystkich warstw, przy<br />
czym rzeczą oczywistą jest, że klej znajdujący<br />
się między AL i zewnętrznym<br />
PE oraz AL i wewnętrznym PE nie jest<br />
uwzględniany w symbolice, gdyż nie<br />
ma większego znaczenia dla parametrów<br />
użytkowych tych rur.<br />
Fot. 1. Typowa rura warstwowa składa się z pięciu warstw: zewnętrznej polietylenowej,<br />
wewnętrznej również polietylenowej (ta warstwa często jest usieciowiona)<br />
oraz znajdującej się między nimi rury aluminiowej i łączących je wszystkie ze sobą<br />
dwóch warstw kleju.<br />
Fot. KISAN<br />
Jak już wcześniej zostało to wspomniane,<br />
istnieje niewielka oferta rur<br />
warstwowych, które nie uwzględniają<br />
aluminium, lecz wciąż cechują się<br />
nieprzepuszczalnością gazową. Ich<br />
wewnętrzną warstwę stanowić może<br />
sieciowany polietylen o wysokiej odporności<br />
temperaturowej i wysokim<br />
stopniu sieciowania (~70%), zaś zewnętrzną<br />
odpowiednio dobrana przez<br />
producenta warstwa antydyfuzyjna,<br />
zapewniająca 100% nieprzepuszczalności<br />
tlenu. Taką warstwą może być<br />
np. EVOH, czyli żywica kopolimerowa<br />
alkoholu etylowinylowego – tworzywo<br />
chętnie stosowane w branży opakowań<br />
ze względu na skuteczną barierowość<br />
dla tlenu. Obie warstwy takich rur<br />
łączy się klejem. Rury wielowarstwowe<br />
bez aluminium znajdują zastosowanie<br />
w ogrzewaniu podłogowym, przy podłączeniach<br />
do grzejników, ale też w zamkniętych<br />
układach hydraulicznych,<br />
gdzie trzeba zapewnić ochronę metalowych<br />
elementów instalacji przed<br />
korozją. Co ważne – maksymalne parametry<br />
pracy takich rur są niemal identyczne,<br />
jak w przypadku rur PE/AL/PE.<br />
Jednak znakomitą większość oferty<br />
rynkowej stanowią rury warstwowe<br />
łączące cechy polietylenu z cechami<br />
aluminium, dostępne w dość du-<br />
18<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 2 <strong>2017</strong>
Change language