Fachowy Instalator 2/2017
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
I.<br />
instalacje<br />
mocowane są naściennie, podwieszane<br />
podsufi towo, czy też wpuszczane w ścianę<br />
bądź zatapiane w betonie (lub innych<br />
rodzajach mas i zapraw).<br />
Istotnym parametrem rur wielowarstwowych<br />
jest ich elastyczność – łatwo<br />
poddają się ręcznemu gięciu, lub maszynowemu,<br />
gdy należy osiągnąć niewielki<br />
promień gięcia. W przypadku<br />
małych promieni, stosuje się tzw. giętarki,<br />
dzięki którym w trakcie zaginania nie<br />
dochodzi do żadnych załamań ani zwężenia<br />
światła rury – najczęściej przyjmują<br />
postać narzędzi ręcznych.<br />
Rury warstwowe są oferowane przez<br />
niektórych producentów w kilku wariantach,<br />
m.in. jako rury całkowicie<br />
elastyczne – stosowane chętnie w zabudowie<br />
suchej oraz w instalacjach naściennych,<br />
oraz jako rury o stabilnym<br />
kształcie – stosowane w instalacjach<br />
z d a n i e m<br />
E K S P E R T A<br />
Na czym polega przewaga rur warstwowych nad innymi<br />
systemami instalacyjnymi<br />
Karol Marzejon, Menedżer produktów, Pipelife Polska S.A.<br />
Wewnętrzne systemy instalacyjne z tworzyw termoplastycznych<br />
przeznaczone są do ogrzewania płaszczyznowego,<br />
instalacji grzewczych, przesyłu zimnej i ciepłej<br />
wody wodociągowej, instalacji chłodniczych oraz przemysłowych.<br />
Do najbardziej popularnych z uwagi na najszersze<br />
spektrum zastosowania należą rury wielowarstwowe<br />
z polietylenu sieciowanego PE-X/Al/PE-X z warstwą<br />
antydyfuzyjną z aluminium (Al) oraz rury z polietylenu<br />
PERT/Al/PERT z warstwą antydyfuzyjną z aluminium lub<br />
PERT/EVOH/PERT z warstwą antydyfuzyjną z alkoholu<br />
poliwinylowego. PE-RT jest to kopolimer octanowy polietylenu<br />
średniej gęstości o podwyższonej stabilności<br />
cieplnej. Warstwa aluminium pełni kilka istotnych funkcji,<br />
a mianowicie pełni rolę bariery dyfuzyjnej dla gazów czyli<br />
przeciwdziała przedostawaniu się tlenu przez ścianki rury,<br />
stanowiąc doskonałą ochronę przed korozją kluczowych<br />
i drogich metalowych elementów instalacji, np.: grzejników,<br />
pomp. Zastosowanie warstwy aluminiowej powoduje<br />
ponad 6-krotne zmniejszenie wydłużenia termicznego<br />
rur w stosunku do zwykłych rur PE-X, PE-RT oraz rur z warstwą<br />
antydyfuzyjną z alkoholu poliwinylowego (EVOH).<br />
Należy podkreślić, że nie wolno mieszać różnych systemów<br />
zarówno z uwagi na gwarancję, jak i stosowane<br />
narzędzia. Rury mają inne grubości ścianek, stosowane są<br />
różne profi le szczęk zaciskarek, złączki oraz kalibrowniki.<br />
Połączenia rur wielowarstwowych wykonywane są poprzez:<br />
• kształtki mosiężne mechaniczne zaprasowane lub<br />
złączki skręcane<br />
• kształtki mosiężne przejściowe zaciskowe z gwintem<br />
zewnętrznym lub wewnętrznym (złącza gwintowane)<br />
• złączki typu Eurokonus zaciskane mechanicznie za<br />
pomocą nakrętki i uszczelniane poprzez uszczelki<br />
elastomerowe<br />
Złączki zaprasowywane mogą być układane pod posadzką,<br />
natomiast skręcane powinny być układane<br />
nadtynkowo.<br />
Kształtki RADOPRESS wykonane są ze specjalnego stopu<br />
cynowanego mosiądzu o wysokiej wytrzymałości na rozciąganie<br />
min. 280 N/mm 2 (czyli 2800 kg/cm 2 ) oraz odporności<br />
chemicznej umożliwiającej przemysłowe zastosowanie<br />
np.: przesyłania sprężonego powietrza, środków<br />
spożywczych, chemikaliów.<br />
Należy odnotować nowej generacji rury z polipropylenu<br />
PP-RCT o krystalicznej budowie tzw. czwartej<br />
generacji o wyższej odporności na temperaturę i ciśnienie<br />
oraz rury wielowarstwowe PP-RCT/PP-RCT+CF/<br />
PP-RCT z warstwą stabilizowaną włóknem węglowym.<br />
Rury z warstwą z włókna węglowego stanowią alternatywę<br />
do rur PP-R z warstwą z aluminium. Rury PP-RCT<br />
w klasie PN 20 w porównaniu do zwykłych rury PP-R<br />
PN 20 posiadają o ok. 50% mniejsze opory hydrauliczne<br />
na przepływie, umożliwiając zastosowanie rury<br />
o mniejszej średnicy.<br />
Rury wielowarstwowe PP-RCT z warstwą z aluminium lub<br />
włóknem węglowym są stosowane do instalacji centralnego<br />
ogrzewania dla maksymalnej temperatury roboczej<br />
do 90° C (klasa 5), ogrzewania niskotemperaturowego 70° C<br />
(klasa 4) oraz ciepłej i zimnej wody użytkowej (klasa<br />
2). Połączenia rur wykonywane są poprzez zgrzewanie<br />
polifuzyjne kielichowe z kształtkami PP-R oraz kształtki<br />
PP-R z zatopionymi metalowymi Cr-Ni gwintowanymi<br />
wkładkami. Rury muszą posiadać informację o klasie zastosowania,<br />
ciśnieniu oraz maksymalnej temperaturze<br />
roboczej wraz z przywołaniem odpowiednich norm PN<br />
-EN ISO. Rury PE-X/Al/PE-X mogą być stosowane w instalacjach<br />
grzewczych oraz sanitarnych dla maksymalnej<br />
temperatury roboczej do 95° C i ciśnienia 10 bar.<br />
20<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 2 <strong>2017</strong>
Change language