اندیشه‌های کارل مارکس - آلن وودز

More documents

Recommendations

Info

اندیشه های کارل مارکس گروه تئاتر ا گزیت آلن وودز ‏بمنبممی گنجد.‏ در جای دیگری تلاش کرده ام این موضوع را توضیح دهم:‏ در کتاب ‏«عقل در شورش:‏ فلسفه ی مارکسیسم و علم مدرن»‏‎١‎ . در چند خط تنها می توابمنبمم خطوط کلی آن را ارائه کنم.‏ انگلس در کتاب آنبىتبىی‐دورینگ آن را این گونه توصیف می کند:«دیالکتیک علم قوانبنیبنن عمومی حرکت و رشد طبیعت،‏ جامعه ی انسابىنبىی و تفکر است.»‏ انگلس در کتاب دیالکتیک طبیعت نبریبرز خطوط کلی قوانبنیبنن اصلی دیالکتیک را ترسیم می کند:‏ آ ( قانون دگرگوبىنبىی کمیت به کیفیت.‏ ب)‏ قانون وحدت و مقاومت نبریبرروهای ‏مجممجخالف و دگرگوبىنبىی به یکدیگر هنگامی که به منتهاالیه کشیده می شوند.‏ ج)‏ قانون رشد از طریق تضادها یا به عبارت دیگر،‏ نفیِ‏ نفی.‏ کتاب انگلس دیالکتیک طبیعت علبریبررغم ماهیت نابمتبممام و از هم گسسته اش،‏ در کنار آنبىتبىی‐دورینگ برای شا گردان مارکسیسم بسیار حائز اهمھهممیت است.‏ واضح است که انگلس باید به دانش و یافته های علمی آن زمان تکیه می کرد.‏ در نتیجه ابعاد مشخصی از ‏مجممجحتوا عمدتاً‏ جنبه ی تاربجیبجخی دارند.‏ اما آبجنبجچه در دیالکتیک شگفت آور است،‏ این یا آن قسمت از جزئیات یا حقایق که پیشرفت علم به طرز اجتناب ناپذیری از آن سبقت گرفته نیست.‏ برعکس،‏ آبجنبجچه عجیب است،‏ مبریبرزان اندیشه هابىیبىی است که توسط انگلس بسط و توسعه یافته ‏‐اغلب اندیشه هابىیبىی که در جهت ‏مجممجخالف نظریات علمی زمانه اش حرکت می کرد‐‏ که هوسمشسممندانه توسط علم مدرن تایید شده است.‏ در سرتاسر کتاب،‏ انگلس بر این مسئله تأ کید می کند که ماده و حرکت ‏(که امروز آن را انرژی می نامیم)‏ جدابىیبىی ناپذیرند.‏ حرکت حالبىتبىی از وجود ماده است.‏ این نگاه پویا به ماده و کائنات حاوی حقیقبىتبىی عمیق است که پیش از آن توسط فلاسفه ی یونان ‏همھهممچون هرا کلیت درک شده بود و یا ‏بهببههبرتبرر بگوییم،‏ حدس زده شده بود.‏ برای او ‏«همھهممه چبریبرز هست و نیست،‏ چرا که ‏همھهممه چبریبرز در جریان است.»‏ ‏همھهممه چبریبرز دابمئبمماً‏ در حال تغیبریبرر است،‏ به وجود می اید و از ببنیبنن می رود.‏ برای عقل سلیم،‏ جرم یک شیء هرگز تغیبریبرر ‏بمنبممی کند.‏ برای مثال،‏ یک فرفره ی در حال چرخش ‏همھهممان وزبىنبىی را دارد که در هنگام ‏بىببىی حرکبىتبىی داراست.‏ بنابراین جرم صرف نظر از سرعتش دابمئبممی در نظر گرفته می شود.‏ بعدها کشف شد که چنبنیبنن امری صحت ندارد.‏ در واقع،‏ جرم با سرعت افزایش می یابد اما چنبنیبنن افزایشی تنها در مواردی قابل درک است که سرعت آن نزدیک به سرعت نور باشد.‏ برای مقاصد عملی زندگی روزمره،‏ می توانیم بپذیر ‏بمیبمم که جرم یک شیء صرف نظر از سرعبىتبىی که در آن حرکت می کند،‏ به طور مدام یکسان است.‏ هرچند،‏ برای سرعت های بسیار بالا چنبنیبنن ادعابىیبىی نادرست است و هر چه سرعت بالاتر رود،‏ سقم این ادعا نبریبرز بیشبرتبرر می شود.‏ ٤٤ published by Wellred Books ١
اندیشه های کارل مارکس گروه تئاتر ا گزیت آلن وودز پروفسور فینمن‎١‎ می گوید:«…از نظر فلسفی درباره ی قانون تقریب کاملاً‏ در اشتباه هستیم.‏ حبىتبىی ا گر جرم فقط کمی تغیبریبرر کند،‏ ‏بمتبممام تصویر ما از جهان دگرگون می شود.‏ این خصلت فلسفه یا ایده هابىیبىی که پشت علم قرار دارند بسیار عجیب است.‏ حبىتبىی یک اثر بسیار کوچک مستلزم تغیبریبررات اساسی در اندیشه های ماست…»‏ ٢ این مثال به وضوح تفاوت های بنیادین میان مکانیک ابتدابىیبىی و فبریبرزیک مدرن را ثابت می کند.‏ به ‏همھهممبنیبنن ترتیب،‏ تفاوت فاحشی میان ریاضیات مقدمابىتبىی که در زندگی روزمره مورد استفاده قرار می گبریبررد با ریاضیات پیشرفته ‏(حساب دیفرانسیل و انتگرال)‏ وجود دارد که انگلس در آنبىتبىی‐دورینگ و دیالکتیک طبیعت آن را مورد ‏بجببجحث قرار داده است.‏ ‏همھهممبنیبنن تفاوت میان منطق صوری و دیالکتیک وجود دارد.‏ برای زندگی روزمره،‏ قواعد منطق صوری کفایت می کند.‏ هر چند،‏ برای فرآیندهای پیچیده تر،‏ این قواعد وارونه می شوند.‏ حقیقت ‏مجممجحدود آبهنبهها نادرست می شود.‏ کمیت و کیفیت از دیدگاه ماتریالیسم دیالکتیک،‏ جهان مادی هیچ آغاز و پایابىنبىی ندارد،‏ بلکه متشکل از توده ی ماده ‏(یا انرژی)‏ در وضعیت حرکت دابمئبممی است.‏ این اندیشه ی بنیادین فلسفه ی مارکسیسم است و یافته های علم مدرن در طول صد سال اخبریبرر نبریبرز این را تأیید می کند.‏ هر مثالىللىی از زندگی روزمره را در نظر بگبریبررید:‏ هر پدیده ای در ظاهر ثابت است،‏ و در لایه ی زیرین آن می بینیم که در حالتِ‏ جاری است هرچند تغیبریبرر در نگاه اول نامربىئبىی است.‏ برای مثال یک لیوان آب:«در نظر ما،‏ به چشمان غبریبررمسلح ما،‏ هیچ چبریبرز تغیبریبرر ‏بمنبممی کند،‏ اما ا گر می توانستیم با یک میلیارد برابر بزرگنمابىیبىی آن را نگاه کنیم،‏ می دیدبمیبمم که از منظر خودش ‏همھهممواره در حال تغیبریبرر است:‏ مولکول ها سطح را ترک می کنند،‏ مولکول ها باز می گردند.»‏ ٣ این ها سخنان انگلس نیست،‏ بلکه گفته های دانشمند مشهور پروفسور ربجیبجچارد فینمن‎٤‎ است که سابقاً‏ در انستیتوی تکنولوژی کالیفرنیا فبریبرزیک نظری تدریس می کرد.‏ ‏همھهممبنیبنن نویسنده مثال مشهور انگلس را درباره ی قانون دگرگوبىنبىی کمیت به کیفیت تکرار می کند.‏ Feynman ١ R. Feynman, Lectures on Physics ٢ Richard P. Feynman, The Feynman Lectures on Physics, chapter 1, p. 8 ٣ ٤٥ Richard P. Feynman ٤
Page 1 and 2: ۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰
Page 3 and 4: اندیشه های کارل مار
Page 43: اندیشه های کارل مار
Page 69: اندیشه های کارل مار

اندیشه‌های کارل مارکس - آلن وودز

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?