You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dział 7<br />
SOLE<br />
Lek podawany przy<br />
niedoborze kwasów<br />
żołądkowych<br />
Chemiczne oczyszczanie<br />
ścieków<br />
Ukąszenie mrówki<br />
Jakie praktyczne znaczenie ma reakcja<br />
zobojętniania?<br />
Jednym z najważniejszych składników soku żołądkowego jest kwas<br />
solny, odpowiedzialny za aktywowanie odpowiednich enzymów niezbędnych<br />
do prawidłowego trawienia pokarmu, niszczenie zawartych<br />
w nim chorobotwórczych bakterii i innych drobnoustrojów. Jeśli wydzielanie<br />
kwasu solnego do soku żołądkowego przekroczy dopuszczalną<br />
dawkę, pojawia się nadkwasota, niebezpieczna dla zdrowia.<br />
W jej zwalczaniu bardzo ważną rolę odgrywa dieta, jednak często konieczne<br />
jest leczenie farmakologiczne. Pacjentom podaje się wówczas<br />
leki zobojętniające kwas solny i osłaniające błonę śluzową żołądka.<br />
Najczęściej stosowaną grupą medykamentów są leki o odczynie zasadowym,<br />
zawierające np. wodorotlenek magnezu.<br />
Pacjentom podaje się również leki zwalczające przyczynę niedoboru<br />
lub nadmiaru kwasu, a nie – tylko jego skutki.<br />
Do zobojętniania ścieków o odczynie zasadowym używa się gazów<br />
spalinowych o odczynie kwasowym, powstających z paliw zasiarczonych.<br />
Obok zastosowania tlenków siarki i tlenków azotu szczególnie<br />
korzystna jest neutralizacja za pomocą tlenku węgla(IV), ponieważ<br />
ten gaz jest naturalnym składnikiem wody. Nie powoduje korozji instalacji,<br />
nie zakwasza nadmiernie ścieków i jest bezpieczny dla środowiska.<br />
Do neutralizacji ścieków o odczynie kwasowym używa się<br />
mleka wapiennego lub gazów odpadowych zawierających amoniak,<br />
czyli odczynników o odczynie zasadowym. Ukąszenie mrówki, której<br />
jad zawiera przede wszystkim kwas mrówkowy, skutkuje najczęściej<br />
bolesnym pieczeniem i zaczerwienieniem skóry. Aby zmniejszyć<br />
te dolegliwości, należy zastosować zimne okłady i przemywać<br />
miejsca ukąszenia roztworem o słabym odczynie zasadowym, np.<br />
sodą oczyszczoną lub mydłem. Podobnie postępuje się w przypadku<br />
użądlenia przez pszczołę. Natomiast do zobojętniania zasadowego<br />
jadu osy stosuje się roztwór o słabym odczynie kwasowym – ocet lub<br />
sok cytrynowy.<br />
Ciekawostka<br />
Większość roślin rozwija się dobrze w glebach wykazujących pH od 6,1 do<br />
6,5. Niestety wiele gleb w Polsce to gleby kwaśne i bardzo kwaśne o pH<br />
poniżej 6,0. Aby zmniejszyć ich kwasowość, należy zastosować odpowiednie<br />
nawozy, spośród których najczęściej wykorzystuje się nawozy<br />
wapniowo-magnezowe. Zawierają one tlenki wapnia i magnezu oraz<br />
węglany tych metali. Związki te zobojętniają substancje zawarte w glebie<br />
i zmniejszają jej kwasowość. Czasami zachodzi jednak potrzeba obniżenia<br />
pH gleby, czyli jej zakwaszenia. Najlepiej do tego celu nadaje się torf,<br />
którego pH ma wartość mniejszą od 4,0.<br />
72
Change language