You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Sole wokół nas Temat 7.7<br />
Jakie sole są<br />
wykorzystywane<br />
do produkcji<br />
sztucznych ogni?<br />
Nieodzownym elementem ważnych<br />
uroczystości są sztuczne ognie – barwne<br />
fajerwerki eksplodujące w powietrzu.<br />
Aby uzyskać pożądany efekt,<br />
trzeba zmieszać wiele różnorodnych<br />
soli. Do produkcji materiałów wybuchowych<br />
i elementów składowych<br />
sztucznych ogni używa się azotanu(V)<br />
potasu. Jest on także podstawowym<br />
składnikiem prochu czarnego.<br />
Barwy kolorowych gwiazd rozrzucanych<br />
przez fajerwerki zawdzięczamy solom pewnych<br />
metali: azotan(V) baru i chloran(V)<br />
baru pozwalają uzyskać zieloną barwę płomienia,<br />
azotan(V) strontu i węglan strontu<br />
– barwę czerwoną, azotan(V) sodu oraz szczawian<br />
sodu – barwę żółtą, niektóre związki miedzi<br />
np. węglan miedzi(II) – barwę niebieską.<br />
azotan(V) strontu<br />
węglan strontu<br />
węglan miedzi(II)<br />
azotan(V) baru<br />
chloran(V) baru<br />
azotan(V) sodu<br />
szczawian sodu<br />
Benzoesan sodu to podstawowy związek umożliwiający<br />
uzyskiwanie gwiżdżących fajerwerków. Chloran(VII) potasu<br />
jest jedną z soli używanych przez przemysł pirotechniczny w największej<br />
ilości. W wysokiej temperaturze wydziela tlen potrzebny<br />
do spalania fajerwerków.<br />
Festiwal fajerwerków<br />
w Londynie<br />
Czy sole mogą być „wrażliwe”?<br />
Sole srebra są światłoczułe, czyli pod wpływem światła ulegają<br />
rozkładowi z wydzieleniem silnie rozdrobnionego srebra.<br />
Dzięki temu znalazły one zastosowanie w fotografii. Klisze<br />
zawierające chlorek srebra(I) stają się czarne w miejscach,<br />
gdzie pada światło, w pozostałych są białe. Po<br />
odpowiedniej obróbce chemicznej uzyskujemy fotografię<br />
czarno-białą. Bromek srebra(I) wykorzystuje<br />
się w produkcji tzw. szkieł fotochromowych (stosowanych<br />
np. w okularach), które się przyciemniają,<br />
gdy jest dużo światła, a rozjaśniają się, gdy jest<br />
go mało. <strong>Świat</strong>łoczułość jest cechą nie tylko soli<br />
srebra, lecz także innych związków (np. soli talu).<br />
Okulary fotochromowe<br />
93