You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BROŃ PANCERNA<br />
Najcięższe z włoskich dział samobieżnych – Semovente da 149/40. Ciężkie działo polowe posadowiono na podwoziu<br />
bazującym na podzespołach czołgu M15/42.<br />
Zdjęcie z prób Semovente da 149/40, dobrze widoczne lemiesze stabilizujące.<br />
i przewieźli go na próby do Hillersleben, gdzie w 1945 r.<br />
zdobyli go Amerykanie. Jedyny egzemplarz jest dziś<br />
prezentowany w Fort Still.<br />
Powstał także prototyp działa samobieżnego<br />
na zdobycznym czołgu Char B1 bis, oznaczony Semovente<br />
B1 bis. W 1940 r. Włosi, prowadzący działania bojowe<br />
na południu Francji, zdobyli w fabryce FCM około<br />
20 czołgów B1 (niektóre nieukończone), w tym też prototyp<br />
wozu w wersji B1 ter. Według trudnych do weryfikacji<br />
informacji, do Włoch trafiło od 2 do 8 czołgów,<br />
jedno źródło zaś sugeruje, że były to 2 podwozia,<br />
4 ukończone czołgi oraz prototyp Char B1 ter, oraz pewna<br />
liczba podzespołów i części zamiennych. Istnienie<br />
działa samobieżnego Semovente B1 bis jest pewnego<br />
rodzaju hipotezą. na pewno Armia Włoska testowała<br />
co najmniej dwa egzemplarze pozbawione wież w listopadzie<br />
1941 r. Testy te przeprowadzono pod kątem<br />
użycia niezbyt już nowoczesnych czołgów w roli pojazdów<br />
szturmowych do zwalczania umocnień. O dalszych<br />
losach wozów nic nie wiadomo.<br />
Działa przeciwlotnicze<br />
Wraz z pojawieniem się broni motorowych na polu<br />
walki pojawiła się potrzeba opracowania i wprowadzenia<br />
do uzbrojenia samobieżnych dział przeciwlotniczych.<br />
Bardziej popularne były co prawda działa<br />
samochodowe, jak Cannone 102/35 su FIAT 634N<br />
86<br />
używane w końcowym okresie walk w Afryce Północnej<br />
(także przeciw czołgom), ale Włosi próbowali skonstruować<br />
także samobieżne działo przeciwlotnicze<br />
na podwoziu czołgowym.<br />
Jedyną w miarę dojrzałą koncepcyjnie i technicznie<br />
konstrukcją w tej kategorii było samobieżne działo<br />
przeciwlotnicze Semovente M15/42 Contraero. Była<br />
to konstrukcja klasyczna dla tej kategorii sprzętu wojskowego,<br />
w ogólnym zarysie mocno przypominająca<br />
niemieckie czołgi przeciwlotnicze (Ostwind, Wirbelwind).<br />
Powstała ona w odpowiedzi na dużą skuteczność<br />
alianckich ataków lotniczych z użyciem działek,<br />
rakiet i bomb na wojska włoskie walczące w Afryce<br />
Północnej. Wobec tego w 1942 r. rozpoczęto prace nad<br />
projektem samobieżnego działa przeciwlotniczego,<br />
wykorzystującego podwozie czołgu średniego M15/42.<br />
Dla uproszczenia produkcji oraz skrócenia czasu prac<br />
badawczo-rozwojowych, postanowiono wykorzystać<br />
niemal niezmienione podwozie. Jedyną zmianą było<br />
przeprojektowanie przedniej płyty kadłuba, w której<br />
planowano zamontować standardowy 8 mm karabin<br />
maszynowy Breda mod.38 do samoobrony, co chyba<br />
nigdy nie miało miejsca. Nowa miała być za to wieża<br />
– od góry otwarta. Jej podstawa miała kształt wieloboku,<br />
pancerz zaś miał grubość 14 mm i chronił tylko<br />
przed bronią strzelecką. Różniła się jedynie płyta,<br />
w której były wycięte otwory na uzbrojenie główne,<br />
ta była trzykrotnie grubsza.<br />
Uzbrojenie zasadnicze stanowiły cztery sprzężone<br />
ze sobą (po 2 z każdej strony, jedna nad drugą) 20 mm<br />
armaty automatyczne Scotti-Isotta Fraschini o długości<br />
lufy 70 kalibrów. Była to bodaj najpopularniejsza lekka<br />
broń przeciwlotnicza Armii Włoskiej, opracowana jeszcze<br />
w 1932 r. i wykorzystywana przez wszystkie rodzaje<br />
sił zbrojnych. Nie była to broń tak wydajna, jak konkurencyjna<br />
armata Breda 20/65 mod.1939, ale za to łatwiejsza<br />
i tańsza w eksploatacji, co w warunkach wojny<br />
w Afryce Północnej miało duże znaczenie. W 1941 r. powstała<br />
zmodyfikowana wersja armaty, zasilana rozsypną<br />
taśmą amunicyjną, co zwiększyło szybkostrzelność<br />
do 600 strz./min (zatem cały zestaw uzbrojenia mógłby<br />
teoretycznie wystrzelić w ciągu minuty 2400 pocisków,<br />
co oczywiście w praktyce nie było możliwe). Wieża<br />
była w pełnym zakresie obracalna, a kąt podniesienia<br />
uzbrojenia w pionie wynosił od -5° do +90°. Załogę stanowiły<br />
3 osoby. Tak zmodyfikowany wóz miał wymiary<br />
5,09 x 2,28 x 2,55 m (był więc pojazdem dość wysokim<br />
– było to konsekwencją konieczności zapewnienia dużego<br />
kąta podniesienia uzbrojenia) i ważył 15,5 t.<br />
Pierwszy prototyp ukończono na przełomie stycznia<br />
i lutego 1943 r., po czym trafił on na testy. W marcu<br />
został przyjęty do uzbrojenia i przekazany do VIII pułku<br />
artylerii w Cecchignoli. We wrześniu wóz został przejęty<br />
przez Niemców i, jak uważają niektórzy specjaliści, stanowił<br />
dla nich inspirację do stworzenia własnych samobieżnych<br />
dział przeciwlotniczych na podwoziu czołgu<br />
Zdjęcie z prób pozbawionego wieży zdobycznego czołgu francuskiego Char B1 bis; 1941 r. Są przesłanki, by sądzić,<br />
że Włosi planowali użycie wozów tego typu w roli dział szturmowych.