LAI 9_2018_promo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NA TROPACH POSTĘPU<br />
Paweł Henski<br />
Śmigłowiec szturmowy<br />
Boeing AH-64E Guardian<br />
W 2017 r. rozpoczęto prace mające na celu wdrożenie pakietu V6, znaczenie zwiększającego możliwości bojowe śmigłowców AH-64E, szczególnie w zakresie wykrywania celów powierzchniowych<br />
oraz kontroli nad samolotami zdalnie pilotowanymi. Fot. Jeroen Stroes<br />
Siły Lądowe Stanów Zjednoczonych są w trakcie modernizacji śmigłowców szturmowych AH-64D Longbow<br />
Apache do wersji AH-64E Guardian. Śmigłowce AH-64E będą stanowić trzon uzbrojenia batalionów szturmowo-rozpoznawczych<br />
brygad lotniczych armii i mają pozostać w służbie do 2040 r.<br />
AH-64E z dywizjonu szturmowo-rozpoznawczego 1-25th ARB startuje z amerykańskiego okrętu desantowego USS Peleliu<br />
podczas ćwiczeń „RIMPAC 2014” na Pacyfiku. Fot. US Army<br />
W<br />
2005 r. Siły Lądowe Stanów Zjednoczonych<br />
(US Army) rozpoczęły kompleksowy<br />
program modernizacji śmigłowców<br />
szturmowych Boeing AH-64D<br />
Apache Longbow Block I-II do standardu Block III.<br />
Pierwszy egzemplarz AH-64D Block III został oblatany<br />
11 lipca 2008 r. Pakiet modernizacyjny Block III<br />
objął m.in. następujące elementy: nowe, mocniejsze<br />
silniki T700-GE-701D; nowe elementy konstrukcyjne<br />
kadłuba; nowe, kompozytowe płaty wirnika głównego;<br />
wzmocniony system przenoszenia napędu; nowy<br />
komputer pokładowy; elementy elektroniczne w zabudowie<br />
modułowej; zintegrowany system komunikacji,<br />
w tym komunikacji satelitarnej; system łączności<br />
z samolotami bezzałogowymi VUIT-2/UTA.<br />
Zastosowanie silników General Electric T700-<br />
GE-701D o maksymalnej mocy 1486 kW (w miejsce<br />
montowanych w AH-64D Block I-II silników T700-<br />
GE-701C o mocy 1409 kW) spowodowało zwiększenie<br />
prędkości i manewrowości śmigłowca. Wyeliminowano<br />
w ten sposób problem niedoboru mocy,<br />
który był jedną z największych bolączek modelu<br />
AH-64D Longbow Apache. Jakkolwiek modernizacja<br />
modelu AH-64A do standardu D objęła instalację<br />
mocniejszych silników (T700-GE-701C), to<br />
rozrost awioniki i systemów bojowych oraz zastosowanie<br />
radaru masztowego Longbow FCR ograniczyło<br />
osiągi AH-64D względem AH-64A. Dopiero<br />
wdrożenie silników T700-GE-701D przywróciło<br />
AH-64D Block III możliwości manewrowe modelu<br />
AH-64A. Prędkość maksymalna AH-64E wynosi<br />
303 km/h, czyli o 30 km/h więcej niż prędkość maksymalna<br />
AH-64D, co jednak ważniejsze, model E<br />
może wykonać zawis na wysokości 1828 m z pełnym<br />
obciążeniem, co jest nieosiągalne dla D.<br />
Wobec ilości dalszych planowanych zmian<br />
oraz modyfikacji, w 2012 r. postanowiono model<br />
AH-64D Block III oznaczyć jako AH-64E. W tym<br />
samym roku AH-64D Block III/AH-64E pozytywnie<br />
przeszedł wstępne testy operacyjne i ocenę<br />
systemu. Dostawy AH-64D Block III/AH-64E rozpoczęły<br />
się w listopadzie 2011 r., natomiast zgoda<br />
na rozpoczęcie wielkoliczbowej produkcji seryjnej<br />
została przyznana w październiku 2012 r. 8 stycznia<br />
2013 r. AH-64E otrzymał oficjalną nazwę własną<br />
– „Guardian” (obrońca/strażnik), a w lutym tego<br />
samego roku rozpoczęło się wdrażanie śmigłowca<br />
do jednostek bojowych. Wstępną gotowość operacyjną<br />
dla AH-64E armia ogłosiła 21 listopada 2013 r.<br />
W latach 2012-14 do standardu E Boeing zmodernizował<br />
91 AH-64D Block I. Produkcja objęła trzy<br />
transze (Lot 1-3). Są to egzemplarze zbudowane<br />
w tzw. pierwszej wersji oznaczonej jako AH-64E V1<br />
(Version 1).<br />
Boeing AH-64E V4<br />
W 2014 r. kolejna wersja wyposażenia oznaczona<br />
jako V4 (Version 4) przeszła pozytywnie pełne operacyjne<br />
testy systemu (FOT&E). Wersja V4 to wersja<br />
bazowa V1, którą poszerzono o elementy takie<br />
jak: łącze komunikacyjne Link 16; system transmisji<br />
obrazu wideo AAG (Air-to-Air-to-Ground Video<br />
Relay); podwieszane dodatkowe zbiorniki paliwa –<br />
system RCEFS; zintegrowany system diagnostyczny<br />
SLED; zestaw zmniejszający emisję cieplną siników<br />
ASPI; pakiet modernizacyjny systemu M-TADS/<br />
PNVS; system ostrzegania o opromieniowaniu<br />
radiolokacyjnym AN/APR-39D(V2) RWR.<br />
Link 16 to taktyczny system łączności zapewniający<br />
automatyczną wymianę danych w czasie<br />
rzeczywistym pomiędzy śmigłowcami AH-64E oraz<br />
pomiędzy śmigłowcami, a innymi uczestnikami prowadzonych<br />
działań np. samolotami rozpoznania<br />
pola walki i dowodzenia E-8C Joint STARS. Wszystkie<br />
platformy posiadające Link 16 „widzą” się wzajemnie<br />
na tle pola walki, swoje aktualne działania,<br />
uzbrojenie, zapas paliwa, linię własnych wojsk itd.<br />
W skład systemu wchodzi mały terminal radiowy<br />
ViaSat Harris STTR (Small Tactical Terminal Radio).<br />
Boeing wybrał go ze względu na małą masę – 4,3 kg<br />
(w porównaniu ze standardowymi STT, które ważą<br />
74<br />
Lotnictwo Aviation International WRZESIEŃ <strong>2018</strong>