Morze_12_2018_opt

More documents

Recommendations

Info

II wojna światowa Tadeusz Kasperski Bitwa koło Vella Lavella W nocy z 6 na 7 października 1943 r. doszło do bitwy pomiędzy silnym zespołem japońskich niszczycieli dowodzonych przez kadm. Matsuji Ijuina, które osłaniały ewakuację japońskiego garnizonu z Vella Lavella, leżącej w archipelagu Wysp Salomona, a słabszym zespołem amerykańskich niszczycieli, dowodzonych przez kmdr. Franka R. Walkera. To starcie było ostatnim w tym rejonie sukcesem Japończyków, choć od początku Amerykanie sporo ryzykowali, próbując powstrzymać przeciwników, ponieważ nie otrzymali na czas wsparcia dodatkowych sił. Widok na dziobowe armaty kal. 127 mm niszczyciela USS O’Bannon podczas ćwiczeń artyleryjskich w 1943 r. Fot. NHHC Lądowanie na Vella Lavella Bitwę morską poprzedziła wcześniej batalia o wyspę Vella Lavella (o 15 Mm od Kolombangary), na której Amerykanie planowali zbudować lotnisko, ważne później w planach kontynuacji ofensywy w stronę wyspy Bougainville. Grunt do jego powstania był tam najodpowiedniejszy, spodziewano się też znacznie słabszego oporu niewielkich sił Japończyków. Potwierdziło to rozpoznanie przeprowadzone przez grupę płk. P. L. Beadle’a, wysadzoną z kutra torpedowego w miejscowości Barakoma w nocy z 21 na 22 lipca 1943 r. W dniach 12-14 sierpnia oddział 100 żołnierzy amerykańskich wylądował na odcinku odległym o 600 m na południe od ujścia rzeki Barakoma, a 15 sierpnia desantowano główne siły, złożone z 4600 marines (wraz z zapasem 2300 t sprzętu i zaopatrzenia bojowego). Ich straty były z początku znikome – poległo kilkunastu ludzi, głównie od ostrzału z powietrza. Do 31 sierpnia amerykański garnizon powiększono liczebnie do 6500 ludzi. W Rabaulu słusznie oceniono, że kontrdesant przeprowadzony niewielkimi siłami (w porównaniu z amerykańskimi) nie przyniesie powodzenia. Oprócz tego realizowano rozkaz, który przyszedł 13 sierpnia z Tokio, polecający ewakuację garnizonu z wyspy Kolombangara na wyspy Choiseul i Bougainville. W operację wkrótce zaangażowano łącznie MORZE grudzień 2018 23
II wojna światowa Niemiecki okręt podwodny typu IX C/40 – U 530, zdjęcie z 1945 r. Fot. zbiory Mariusza Borowiaka Mariusz Borowiak Ucieczka U 530 do Argentyny 10 lipca 1945 r. U 530, pierwszy niemiecki okręt podwodny dopłynął do wybrzeży Argentyny. Dwa miesiące po zakończeniu II wojny światowej rząd Argentyny, na specjalnie zwołanym posiedzeniu gabinetu, zdecydował, że U-Boot typu IX C/40, którego 54 członków załogi poddało się w bazie Mar del Plata i złożyło zeznania na temat ucieczki, będzie do dyspozycji śledczych amerykańskich i brytyjskich. Odpowiednie instrukcje wydał w tej sprawie argentyński minister spraw zagranicznych, dr Cesar Ameghino. Od zakończenia II wojny światowej sposób, w jaki zorganizowano ewakuację najbardziej znanych zbrodniarzy z najbliższego kręgu Adolfa Hitlera, Heinricha Himmlera, Hermanna Göringa i innych przywódców Niemiec, których potem przez dziesiątki lat z ogromnym poświęceniem i determinacją poszukiwali tzw. łowcy nazistów, były tematem niezliczonych artykułów, książek oraz filmów dokumentalnych i fabularnych. Dzięki pracy historyków i dziennikarzy śledczych nasza wiedza na temat ewakuacji (szlaków przerzutowych), środków technicznych oraz nazwisk ludzi, którzy pomogli niemieckim zbrodniarzom dotrzeć do Ameryki Południowej, jest w większości dość dobrze znana. Oczywiście nie jest to wiedza ostateczna. Każdego roku archiwa na całym świecie odtajniają kolejne dokumenty. Załogi U-Bootów, które w 1945 r. uciekły do Ameryki Południowej były przesłuchiwane przez pracowników wywiadu Argentyny i Stanów Zjednoczonych. Drobiazgowemu prześwietleniu poddano ich także w Wielkiej Brytanii. Zdecydowana większość oficerów i podoficerów nie była skłonna do współpracy. Jeńcy unikali odpowiedzi na pytania o przebieg służby w marynarce wojennej, patrole frontowe i charakter ostatniego rejsu bojowego. Niektórzy z nich w czasie składania zeznań, na szczegółowe pytania śledczych, w ogóle nie odpowiadali lub zasłaniali się tajemnicą wojskową. W raportach sporządzonych na tę okoliczność amerykańscy wywiadowcy piszą, że starsi i młodsi podoficerowie byli pod wpływem swoich przełożonych. Życie niemieckich podwodniaków, którzy byli „rozmowniejsi i chętni do współpracy”, i nie zostali odosobnieni od pozostałych kolegów, mogło być zagrożone – takiego stwierdzenia użyli śledczy US Navy, kpt. mar. W. W. Webb i por. mar. rez. A. W. Green jr., w raporcie z 24 lipca 1945 r. Jak wynika z dokumentów amerykańskich służb wywiadowczych w Argentynie, które odtajniono i znajdują się w National Archives w College Park w Maryland oraz w Library of Congress w Waszyngtonie, przy odpowiednim prowadzeniu przesłuchania przez doświadczonych śledczych była szansa, że niektórzy starsi podoficerowie mogli ujawnić dużo więcej na temat wydarzeń, jakie zaszły w ostatnich dniach wojny i podczas rejsów ewakuacyjnych U-Bootów do Argentyny. Najbardziej skłonni do rozmowy marynarze twierdzili, że na pokładzie okrętów nie było poszukiwanych niemieckich zbrodniarzy, wojskowych prominentów ani więźniów wojennych, i że w trakcie pokonywania kilkunastu tysięcy kilometrów dzielących Europę od Ameryki Południowej żadna osoba nie zeszła wcześniej z pokładu. Mówili prawdę czy celowo kłamali? Czy wśród podwodniaków panowała zmowa milczenia? Wojenna służba U 530 Budowę okrętu podwodnego U 530 powierzono stoczni Deutsche Werft A.G. w Hamburgu. Umowę na realizację projektu podpisano 15 sierpnia 1940 r., położenie stępki pod budowę odbyło się 8 grudnia 1941, a wodowanie – 28 lipca 1942 r. 14 października 1942 r. U-Boot o długości blisko 80 m i szerokości 6,9 m wszedł do służby w Kriegsmarine. U 530 był jedną z 87 jednostek oceanicznych typu IX C/40. Załogę U 530 podczas kilkunastotygodniowych treningów i ćwiczeń z uzbrojeniem torpedowym i artyleryjskim na Bałtyku przydzielono do formacji szkolnej 4. U-Flottille w Szczecinie. Pierwszy dowódca U-Boota, 39-letni kpt. mar. Kurt Lange, odpowiadał za programowe szkolenie marynarzy przed wyjściem na patrol bojowy. Lange wymagał od podkomendnych perfekcyjnego wykonywania obowiązków. Program szkolenia na okręcie – rejsy próbne i ćwiczenia, był realizowany zgodnie z rozkazami naczelnego dowództwa U-Bootwaffe. U 530 wyruszył w dziewiczy rejs bojowy z Kilonii na północny Atlantyk 20 lutego 1943 r. U-Boot dołączył do okrętów liniowych grupy „Neuland” (4-6 marca), które operowały u wybrzeży zachodniej Irlandii. 7 marca U 530 i pozostałe jednostki wysłano na północny zachód, gdzie wespół z grupą „Ostmark” (6-11 marca) miały wziąć udział w polowaniu na statki żeglugi handlowej. Już podczas pierwszego rejsu frontowego U 530 odniósł spory sukces, co wzmocniło morale młodej załogi. 23 lutego z Nowego Jorku wyruszyła na Atlantyk armada 59 transportowców (konwój SC 121) załadowana zaopatrzeniem dla alianckich sił inwazyjnych. W czwartym dniu żeglugi wolny konwój spotkał się na wysokości Nowej Fundlandii z Grupą Eskortową A3 (d-ca kmdr Paul Heineman), która miała osłaniać statki w drodze przez ocean do Wielkiej Brytanii. Bezpośrednia eskorta składała się z kanonierki US Coast Guard Spencer, kanadyjskich korwet Trillium, Rosthern i Dauphin oraz brytyjskiej korwety Dianthus. Do zespołu dołączył także stary amerykański niszczyciel Greer. Z powodu złych warunków hydrometeorologicznych pomiędzy niemieckimi okrętami podwodnymi powstały spore „dziury”. U-Booty z tymczasowego stada „Westmark”, biorące udział w akcji nie potrafiły nawiązać ze sobą kontaktu wzrokowego. Dowództwo Kriegsmarine 30 grudzień 2018 MORZE
Page 1 and 2: Morski chrzest Ślązaka San Juan o
Page 3 and 4: Polska Marynarka Wojenna Tomasz Gro
Page 5: Katastrofy i wypadki Marcin Chała
Page 9 and 10: Epoka pary i pancerza Krążownik F
Page 11 and 12: Epoka pary i pancerza Krzysztof Kub
Page 13: Z polskich stoczni Prom Krzysztof S

Morze_12_2018_opt

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?