gazeta e muajit - Kisha dhe Jeta

Gjatë viteve të Koncilit Shqipëria nuk i 

dha Kishës universale etër dhe ekspertë 

konciliarë, por martirë dhe dëshmitarë të 

fesë së gjallë. 

Imzot RRok mIRdIta 

Organ i pËrmuajshËm infOrmaciOni i mETrOpOLisË TiranË-DurrËs nr. 8 

TeTor 2012 Çmimi 30 lekë 

rrugË tË mbarË 

nË Vitin e fesË

tetor 2012 Kisha dhe jeta 

2 

PËRMBAJTJA Kalendari Liturgjik 

Rrugë të mbarë në 

Vitin e Fesë 

Predikimi i Sh.T Imzot Rrok 

Mirdita në Meshën përuruese 

të Hapjes së Vitit të Fesë për 

Shqipërinë 

Domethënia e Koncilit 

të II të të Vatikanit për 

Kishën dhe për botën 

Nga Imzot George Frendo 

Meshtari – Dinjiteti 

më i lartë njerëzor 

Nga Drië Zefi 

Krenarì e ligjshme! 

Një vend për Nënë Terezën në 

Katedralen e Uashingtonit 

Nga Keida Kostreci 

Familja, vend 

shembullor ungjillëzimi, 

për të dëshmuar dhe 

transmetuar Fenë 

Nga d. Carmine Leuzzi 

Bekohet kisha e re në 

Spitallë - Durrës 

Nga Tone Froku 

Forumi I -rë Rinor në 

Arkidioqezën tonë 

Nga Motër Mimoza Paluca 

faqe 3 

faqe 5-7 

faqe 8 

faqe 9 

faqe 10 

faqe 11 

faqe 11 

Drejtor i përgjithshëm: 

Imzot George Frendo 

Kryeredaktor: 

D. Marjan Lumçi 

sekretar: 

Nikollë Loka 

Çështja e ringjalljes 

(Luka 20, 27-39) 

Pastaj iu paraqitën disa saducenj. 

Saducenjtë thonë se nuk do të ngjallen 

të vdekurit. Ata i bënë këtë pyetje: 

“Mësues, Moisiu na urdhëroi: 

‘Nëse ndokujt i vdes vëllai i martuar e 

nuk lë fëmijë, i vëllai le ta marrë gruan 

e tij dhe le t’i lindë trashëgimtarë. 

Tashti, ishin shtatë vëllezër. I pari 

u martua e vdiq pa fëmijë. Edhe i 

dyti edhe i treti e mori atë e kështu 

me radhë të shtatët nuk lanë fëmijë 

e vdiqën. Në fund vdiq edhe gruaja. 

Tashti, kjo grua, në ringjallje, gruaja e 

cilit do të jetë, sepse të shtatët e patën 

grua?” 

Jezusi iu përgjigj: 

“Bijtë e kësaj bote marrin gra 

ose burra. Kurse, ata që u gjetën të 

denjë të kenë pjesë në atë botë e në 

ringjallje të të vdekurve, as s’marrin 

gra as s’marrin burra. 

Ata as që mund të vdesin më: janë 

porsi engjëjt e, për arsye se e rifituan 

jetën me ringjallje, janë bijtë e Hyjit. 

E se të vdekurit do të ringjallen 

vetë Moisiu e shënoi në fragmentin 

‘mbi kaçubën’, në të cilin e quan 

Zotin ‘Hyji i Abrahamit, Hyji i 

Izakut, Hyji i Jakobit.’Hyji nuk është 

Hyj i të vdekurve, por i të gjallëve, 

sepse të gjithë për të jetojnë.” 

Atëherë disa skribë u përzinë në 

bisedë e thanë: 

“Mësues, mirë the!” 

Nëntor 2012 

redaksia: 

Kolec Çefa 

Ana Stakaj 

Zef Skanjeti 

Elidon Dodaj 

Grafika: 

Pjerin Sheldija 

foto: Pici 

01 nëntor – TË GJITHË SHENJTËRIT 

02 nëntor – Përkujtimi i të gjithë besimtarëve 

të vdekur 

03 nëntor – Sh. Martini nga Porres 

04 nëntor – E DIELA XXXI GJATË 

VITIT (B); Sh. Karl Borromeo 

05 nëntor – Të gjithë shenjtërit dhe të 

lumturit e Shqipërisë 

09 nëntor – Përkushtimi i Bazilikës së 

Lateranit 

10 nëntor – Sh. Leoni i madh 

11 nëntor – E DIELA XXXII GJATË 

VITIT (B); Sh. Martini nga Toursi 

12 nëntor – Sh. Jozafati 

15 nëntor – Sh. Alberti i madh 

16 nëntor – Sh. Margarita e Skocisë; Sh. 

Gertruda 

17 nëntor – Sh. Elizabeta e Hungarisë 

18 nëntor – E DIELA XXXIII GJATË 

VITIT (B); Kusht. Bazil. të Sh. Pjetrit e Palit 

21 nëntor – Kushtimi i Sh. Marisë Virgjër 

22 nëntor – Sh. Çeçilja 

23 nëntor – Sh. Klementi I; Sh. Kolumbani 

24 nëntor – Sh. Andrea Dûng-Lac e shokët 

25 nëntor – KRISHTI MBRET I 

GJITHËSISË; Sh.Katerina e Aleksandrisë 

27 nëntor – Sh. Valeriani 

30 nëntor – Sh. Andrea 

adresa: 

Katedralja e Shën Palit, 

Bulevardi Zhan D’Ark, 

Tiranë, Shqipëri 

E-mail: kisha.jeta@gmail.com 

www.kishadhejeta.com


3 

Rrugë të mbarë në Vitin e Fesë 

Tiranë, 19 tetor 2012 

Predikimi i Sh.T Imzot Rrok Mirdita 

në Meshën përuruese të Hapjes së 

Vitit të Fesë për Shqipërinë 

Shumë të dashur vëllezër e motra, 

leximi i parë i liturgjisë së sotme 

tregon për urdhërimet që Zoti i dha Moisiut 

e në mënyrë te veçantë për urdhërimin e 

madh të dashurisë për Zotin. Ndër të tjera, 

duke përmendur urdhërimet, në këtë lexim 

Zoti thotë: “Dëgjo, o Izrael, e vëri në jetë, 

që të jesh i lumtur...” (Ligj. i Përt., 6, 3). 

“Që të jesh i lumtur”! Lumturia e njeriut 

është mendimi i përhershëm i Zotit. Për 

lumturinë ai na ka krijuar, për lumturinë 

tonë është zbuluar dhe ka dërguar Birin e vet. 

Kur e ka humbur njeriu lumturinë? Libri i 

Zanafillës na tregon se njeriu e ka humbur 

lumturinë kur ka filluar të fshihet nga Zoti, 

pasi ka kuptuar se kishte kryer mosdëgjesën. 

Kur Zoti e pyet njeriun “Ku je?”, ai i 

përgjigjet: “Dëgjova zërin tënd në kopsht, 

pata frikë e u fsheha, se jam lakuriq”. 

Mosdëgjesa e ndaj Zotit është shkaku 

themelor i frikës së njeriut dhe i moslumturisë 

së tij. Leximi i parë i sotëm thotë: “Dëgjo, Izrael, 

që të jesh i lumtur!”. Me këtë lexim hapim 

Vitin e Fesë të shpallur nga Papa Benedikti XVI 

me letrën Porta e Fesë me 11 tetor 2011 dhe të 

hapur solemnisht me 11 tetor 2012, me rastin 

e pesëdhjetëvjetorit të Koncilit të Vatikanit II. 

Feja, besimi, është në thelbin e vet dëgjesë 

ndaj Zotit. Kush dëgjon beson dhe kush 

beson dëgjon. Dëgjesa ndaj Zotit bëhet 

konkrete kur njeriu pranon shpalljen solemne 

të Ungjillit të shpëtimit të kryer në fillim nga 

apostujt e pastaj nga pasardhësit e apostujve, 

ipeshkvijtë, të bashkuar me ipeshkvin e 

Romës. 

“Besimi vjen nga dëgjesa” – thotë 

apostulli Palë në letrën drejtuar Romakëve. 

Historia e njerëzve që kanë përcaktuar 

rrjedhën e ngjarjeve biblike drejt realizimit të 

premtimeve të Zotit, që nga Abrahami e deri 

tek Maria, është histori dëgjese. Megjithatë, 

asnjë nga këto histori nuk e ka ndrequr 

mosdëgjesën fillestare të Adamit. I vetmi që 

e ka çuar në vend gabimin fillestar është ai që 

“u bë i dëgjueshëm deri në vdekje, mu deri 

në vdekje në kryq” (Fil 2, 8). 

Të besosh, për të krishterin, do të thotë 

te pranosh se me dëgjesën e vet Krishti e ka 

shlyer mosdëgjesën tonë dhe ka përtërirë 

miqësinë e njeriut me Zotin. “Po ju, kush 

thoni se jam unë?” – i pyet Jezusi apostujt 

në Ungjillin e sotëm. E Pjetri i përgjigjet: 

“Ti je Mesia, Biri i Hyjit të gjallë!” Mesia, 

në kontekstin hebraik, është ai që restauron 

Izraelin dhe rivendos mbretërimin e Zotit 

mes popullit të vet. Krishti, pra, është 

ai që ka rivendosur mbretërimin e Zotit 

në zemrat tona, ai që i ka bërë të afta ta 

dëgjojnë atë dhe, duke e dëgjuar, rigjejnë 

lumturinë: “I lumi ti, Simon, Biri i Jonës!”. 

Kështu, sapo njeriu shpall besimin në 

Krishtin, Krishti shpall lumturinë e njeriut. 

Viti i fesë është viti i thellimit të këtij 

besimi. Shpallja e Këtij viti nga Ati i 

Shenjtë ka një pikënisje dhe një pikësynim. 

Pikënisja është përkujtimi i Koncilit të 

Vatikanit II dhe frymës së re që solli në 

mbarë Kishën, ndërsa pikësynimi është 

ai i frymëzimit të ungjillëzimit të ri. 

Para pesëdhjetë vjetësh ipeshkvijtë e gjithë 

botës u mblodhën në Romë dhe ja se çfarë 

thoshte Papa Gjoni XXIII për qëllimet e 

Koncilit: “Ajo që i intereson Koncilit mbi 

gjithçka është që të ruhet e të mësohet në 

formën me të frytshme përmbledhja e shenjtë 

e doktrinës së krishterë. 

Kjo doktrinë përfshin njeriun në tërësinë 

e tij, të përbërë me shpirt dhe me trup, dhe 

neve, që banojmë mbi këtë tokë, na urdhëron 

që të priremi si shtegtarë drejt atdheut”. 

Ruajtja dhe mësimi i doktrinës së krishterë 

që përfshin njeriun në tërësi është detyrë e 

përhershme e Kishës, por ku gjendej kisha 

shqiptare në kohën kur Koncili po diskutonte 

rreth këtyre argumenteve? Në fjalimin e hapjes 

së Koncilit Papa Gjoni XXIII nuk e lë në 

harresë kishën shqiptare që nuk mund të ishte 

e pranishme në atë mbledhje mbarëbotërore 

për arsye ideologjike, sikurse disa kisha të 

tjera qe vuanin nën diktatura. Ja si i kujtonte 

ai ipeshkvijtë që mungonin: “rrëfejmë se sot 

jemi të goditur nga një dhimbje e madhe, 

sepse mes jush mungojnë shumë barinj të 

Kishës që për ne janë shumë të shtrenjtë, 

të cilët janë të lidhur me zinxhirë apo janë 

të penguar në mënyra të tjera për shkak të 

besimit në Krishtin. Kujtimi i tyre na shtyn 

t’i lartësojmë Hyjit për ta lutje të zjarrta”. 

Shumë të dashur vëllezër e motra, nëse 

Koncili u mblodh për ruajtjen dhe tejçimin 

e depozitës së fesë, pikërisht për të njëjtën 

arsye barinjtë e Kishës në Shqipëri nuk patën 

mundësi të merrnin pjesë në Koncil. 

Nëse kishat e pothuajse të gjitha vendeve 

të botës kujtojnë përfaqësuesit e vet në Romë, 

Kisha në Shqipëri përkujton sot me respekt 

të thellë e me nderim te veçantë barinjtë e 

burgosur, të torturuar në mënyrë barbare e të 

vrarë nën regjimin ateist komunist për shkak 

të fesë në Krishtin.


4 

Entuziazmi që përfshiu kishën universale 

gjatë viteve të Koncilit iu mohua Kishës 

në Shqipëri, sepse kjo varej nga pushteti 

politik, por nuk iu mohua dëshmia e 

fuqishme për Krishtin dhe për fuqinë 

e dashurisë së tij shpëtimtare, sepse kjo 

varej nga besimi që frymëzonte barinjtë 

dhe besimtarët e Kishë sonë. Gjatë viteve 

të Koncilit Shqipëria nuk i dha Kishës 

universale etër dhe ekspertë konciliarë, por 

martirë dhe dëshmitarë të fesë së gjallë. 

Fryma e Koncilit hyri në vendin tonë me 

mbërritjen e misionarëve menjëherë pas 

rihapjes së lirisë së besimit. Le të kujtojmë në 

këtë kremtim të gjithë ata vëllezër e motra që 

të shtyrë nga besimi në Krishtin erdhën për ta 

dëshmuar atë mes nesh me fjalë e me vepra. 

Shumë prej tyre mund të jenë të 

pranishëm këtu sot. Të tjerë janë kthyer në 

vendet e tyre ose kanë shkuar në misione të 

ndryshme për të shpallur të njëjtin Ungjill, 

kurse disa kanë hyrë në atdheun qiellor. 

Të gjithë këta misionarë e misionare janë 

bij e bija të Koncilit. Mundi dhe lodhja 

e tyre në vendin tonë është e shtrenjtë 

para Zotit, ndërsa shpërblimi më i madh 

për ta është rimëkëmbja e kishës vendase. 

Po, rimëkëmbja e kishës vendase. 

Dëshmia për Krishtin, qoftë ajo e 

martirëve, qoftë ajo e misionarëve, i ka 

dhënë frytet e veta me lindjen e besimit 

në zemrat e shume fëmijëve, të rinjve, 

burrave dhe grave të Shqipërisë. Gjatë 

këtyre njëzet vjetëve i janë kushtuar Zotit 

shumë rregulltarë e rregulltare lë lindur e të 

rritur në Shqipëri e nga viti dymijë vijojnë 

shugurimet meshtarake vendase. Pamja e një 

kishe të rilindur që po rritet është burim i 

madh gëzimi. Tani na takon neve, barinjve 

të Kishës në Shqipëri, ta vendosim tërë 

besimin tonë tek kjo kishë e re e saporilindur. 

Nëse nga njëra anë, për të shpallur Vitin e 

Fesë, Ati i Shenjtë ka marre shkas nga Koncili, 

nga ana tjetër ka vënë si synim ungjillëzimin 

e ri. 

Nëse gjatë Koncilit kisha shqiptare e 

ka dëshmuar me martirizim besnikërinë 

e vet ndaj Krishtit dhe Kishës universale, 

sot, në kohën e ungjillëzimit të ri, kisha 

shqiptare duhet të dijë t’i tregojë kohës 

së vet bukurinë e besimit në Krishtin. 

Sikurse nxënësit në Ungjillin e sotëm, ajo duhet 

të jetë e gatshme t’i thotë Zotit të saj çfarë thonë 

njerëzit se ai është, dhe çfarë thotë ajo vetë. 

Çfarë thonë njerëzit për Krishtin në vendin 

tonë? Nga njëra anë shumë vetë e kërkojnë 

atë edhe pa e ditur se po e kërkojnë, sepse 

gjendja e tyre i sjell më afër kategorive të 

privilegjuara ungjillore. 

Këta janë të varfrit që nuk shohin rrugëdalje 

nga varfëria e tyre, të sëmurë që nuk gjejnë 

shërim në sistemin shëndetësor, të shtypurit e 

të shfrytëzuarit të cilëve u përplasen në fytyrë 

dyert e drejtësisë, punëtorë që nuk marrin 

shpërblimin e merituar si edhe viktimat e 

korrupsionit. Të tjerë nuk e kërkojnë sepse 

janë të verbuar nga përfitimi dhe fitimi i 

padrejtë, nga pushteti i keqpërdorur apo nga 

pushteti i shumëlakmuar, nga urrejtja dhe nga 

etja për hakmarrje. 

Të gjithë këta kisha duhet t’i dëgjojë 

me vëmendje, që të dijë t’i thotë Zotit të 

saj çfarë thonë njerëzit për të. Kundrejt 

kësaj shoqërie ajo duhet të qëndrojë e 

kristaltë në besimin e vet e duhet të shpallë 

me fjalë e me vepra, me Pjetrin dhe si 

Pjetri: “Ti je Mesia, Biri i Hyjit të gjallë!”. 

Ungjillëzimi i ri i Shqipërisë ju takon juve, 

fëmijë e të rinj që e keni shikimin të ngulur 

tek e ardhmja. Mos kini frikë nga errësira e 

orës së vështirë historike! Lejojeni Krishtin ta 

shpërndajë ketë errësirë me dritën e dashurisë 

së tij. 

Ungjillëzimi i ri i Shqipërisë ju takon 

juve rregulltarë e rregulltare që e ndjeni gjer 

në qelizën e fundit përkatësinë ndaj këtij 

populli. Mos kini frikë nga lartësia e detyrës 

për të cilën jeni thirrur. Ai që i njeh dobësitë 

tuaja do t’ju pajisë me forcën e hirit te vet, 

që ungjilli i shpëtimit të shpallet me fjalën e 

me jetën tuaj. 

Ungjillëzimi i ri i takon bashkësive 

famullitare, kishave dioqezane dhe mbarë 

kishës shqiptare të bashkuar rreth të njëjtit 

Zot, në të njëjtën fe dhe të udhëhequr nga 

pasardhësi i Pjetrit. Le të mos ketë frikë askush 

në kishën tonë që të heqë dorë prirjet personale 

për t’i lënë vendin Krishtit dhe fjalës së tij. 

“Kush beson në të nuk do të mbesë i 

zhgënjyer”, thotë Shën Pali në leximin e dytë. 

Shumë të dashur vëllezër e motra, besimi nuk 

zhgënjen, sepse Zoti është besnik. 

Le ta marrim për zemër ftesën e Papës 

për të kremtuar si duhet Vitin e Fesë e për te 

përtërirë kështu jetën e Kishës, sikurse thotë 

edhe ai vetë në letrën Porta e Fesë: “Përtëritja 

e Kishës kalon përmes dëshmisë së jetës së 

besimtarëve: me vetë ekzistencën e tyre në botë 

të krishterët janë të thirrur t’i japin shkëlqim 

Fjalë së të vërtetës që na ka lënë Zoti Jezus”. 

Maria, që e ka ngjizur Fjalën në kraharorin 

e saj, qoftë për ne shembulli i fesë dhe e 

udhëheqtë Kishën tonë drejt ungjillëzimit 

të ri! Amen.


5 

Domethënia e Koncilit të II të të Vatikanit 

për Kishën dhe për botën 

Ishte një ditë e veçantë ajo ditë e 11 tetorit 

1962. Tërë bota katolike kishte ngulur sytë 

mbi Romë, ku, në kishën më të madhe në botë, 

ishin grumbulluar ipeshkvijtë nga të gjitha anët 

e botës për një ngjarje që për pesëdhjetë vjet ka 

pasur një ndikim shumë të madh. Ishin gjithsej 

mbi 2900 ipeshkvinj. Në fjalimin e tij Papa Gjoni 

i XXIIItë tha: 

“E ndriçuar nga drita e këtij Koncili, 

shpresojmë se Kisha do të rritet me pasuri 

shpirtërore dhe, duke arritur gjallërinë e 

energjive të reja, do të hedhë një shikim 

të sigurtë ndaj kohrave të ardhshme … 

Duke ngritur, nëpërmjet këtij Koncili 

Ekumenik, pishtarin e së vërtetës katolike, 

Kisha Katolike dëshiron të dëftohet 

si nënë plot dashuri ndaj të gjithëve, 

dashamirëse, e durueshme, e mëshirshme 

dhe bamirëse ndaj vëllezërve të ndarë prej 

saj … Koncili që po fillon ngrihet në Kishë 

si një ditë e shndritshme me një dritë të 

shkëlqyeshme. Ende është agimi, por 

tashmë rrezet e para të diellit që po lind 

janë duke prekur shpirtrat tanë. Gjithçka 

këtu frymëzon shenjtëri, nxit ngazëllim.” 

Në mbëmje të po asaj ditë të paharrueshme, në 

sheshin e Shën Pjetrit u organizua një lutje me 

pishtarë. Në fund të takimit, Papa Gjoni i XXIIItë ka përshëndetur besimtarët e pranishëm dhe, me 

thjeshtësinë karakteristike të tij, e mbaroi kështu 

fjalimin e tij: 

“Kur të ktheheni në shtëpi do të gjeni 

fëmijët tuaj. Përqafojini dhe thojuni: Ky 

është përqafimi i Papës. Ndoshta do të 

shihni një lot që duhet ta fshini. Kini një 

fjalë ngushëllimi për ata që vuajnë. Të 

pikëlluarit le të dinë se Papa është më bijtë 

Nga Imzot George Frendo 

e tij veçanërisht në orët e trishtimit dhe të 

hidhërimit. Së fundi e mbi të gjitha duam 

të kujtojmë lidhjen e dashurisë, dhe, duke 

kënduar, duke psherëtirë ose duke qarë, 

por gjithmonë plot besim në Krishtin, i 

cili na ndihmon dhe na dëgjon, le të ecim 

përpara në shtegtimin tonë me qetësi dhe 

besim.” 

Nuk është e mundur, në një fjalim kaq të 

shkurtër, të flas për të gjitha pikat kryesore të 

mësimit të Koncilit. Prandaj kam vendosur 

të kufizohem në dy pika që më duken më të 

rëndësishme për të gjithë ne, sepse të gjithë ne 

jemi anëtarë të asaj familjeje të madhe që është 

Kisha e Krishtit. E do të flas së pari për jetën tonë 

në Kishë, e së dyti për marrëdhënien e Kishës me 

mbarë shoqërinë njerëzore. 

JETA JONË NË KISHË 

Në Koncilin e II të të Vatikanit Kisha nuk është 

përkufizuar si “shoqëri e përsosur”, ashtu si për 

shumë kohë kishte qenë përkufizuar. Më së pari, 

Kisha është mister, që pasqyron misterin e Krishtit 

Hyj dhe njeri, i dukshëm dhe i padukshëm. Kisha 

nuk paraqitet as si një piramidë, ku në majë është 

Papa dhe ipeshkvijtë dhe në bazë ka besimtarët 

laikë, por paraqitet si një popull, ku hierarkia, 

domethënë Papa, ipeshkvijtë dhe meshtarët, janë 

në shërbim të të gjithë popullit, sipas shembullit 

të Krishtit, Bariut të mirë, i cili erdhi jo për të 

qenë i shërbyer, por për të shërbyer. Kisha nuk 

paraqitet as si një kuti e mbyllur, brenda së cilës 

ka besimtarët katolikë, ndërsa të gjithë të tjerët 

janë krejt jashtë kësaj kutie. Kisha Katolike 

paraqitet si bashkësia e Krishtit, me të cilën kanë 

marrëdhënie edhe të krishterët e tjerë, madje 

edhe besime të tjera. 

Një nga qëllimet kryesore që e kishin shtyrë 

Papa Gjonin e XXIII të për të thirrur Koncilin 

ishte pikërisht bashkimi i të krishterëve – ç’ka 

quhet “Ekumenizmi”. Kisha Katolike ka një 

marrëdhënie të veçantë me të krishterët e tjerë 

(ortodoksë, anglikanë, protestantë). Të gjithë 

të krishterët shpallin të njëjtin Zot Jezu Krisht. 

Të gjithë pranojnë Fjalën e Zotit që gjendet 

në Shkrimin Shenjt. Të gjithë pranojnë të 

njëjtin sakrament të pagëzimit dhe kremtojnë 

eukaristinë. 

Kisha Katolike ka marrëdhënie edhe me besime 

të tjera (këtu përmendin në veçanti hebrenjtë dhe 

muslimanët). Dhe sot, më shumë se kurrë, në 

këtë botë të sunduar nga frika e terrorizmit dhe e 

fundamentalizmit fetar, kemi nevojë që të gjitha 

besimet të bashkëpunojnë për një shoqëri ku të 

sundojë drejtësia dhe paqja, të gjitha besimet të 

angazhohen për të mbjellë dhe për të mbrojtur 

jetën, familjen, të drejtat njerëzore, dhe vlerat e 

vërteta të dashurisë dhe solidaritetit. 

Është folur shumë, gjatë Koncilit, për besimtarët 

laikë. Sepse të gjithë të pagëzuarit, në sajë të 

pagëzimit, janë të thirrur për shenjtëri. Në 

fakt në shumë letra të tij shën Pali u drejtohet 

besimtarëve me titullin “të shenjtër”. Për shumë 

kohë ndoshta kishim përshtypje se thirrja për 

shenjtëri ishte një monopol për meshtarët 

dhe rregulltarët. Por, si ka thënë Tertulliani, “i 

krishteri është një Krisht tjetër”. Prandaj të gjithë 

besimtarët laikë janë pjesëmarrës në misionin e 

Krishtit prift, sepse flija e Besëlidhjes së Re është 

vetë personi ynë dhe çdo besimtar, nëpërmjet 

pagëzimit, u bë Tempull shpirtëror. Të githë 

besimtarët laikë janë pjesëmarrës në misionin 

e Krishtit profet, sepse secili është i thirrur, 

veçanërisht nëpërmjet sakramentit të krezmimit, 

të dëshmojë Jezu Krishtin në botë. Të githë 

besimtarët laikë janë pjesëmarrës në misionin 

e Krishtit mbret, sepse Krishti mbretëron me 

dashuri dhe çdo besimtar është i nxitur të 

ndërtojë një botë të re duke zbatuar urdhrin e 

dashurisë e duke kryer vepra bamirësie. Ja pse


6 

Koncili ka folur më këmbëngulje për apostullatin 

e laikëve. Dhe dua të theksoj këtë aspekt të jetës 

së besimtarëve laikë: kemi nevojë për ju! Kemi 

nevojë për besimtarë që kuptojnë thirrjen e tyre 

për të qenë bashkëpunëtorë me ne. Është nder i 

madh për ju të jeni apostuj të Krishtit në botë, 

duke shpallur ungjillin e Krishtit me shembullin 

e jetës, me fjalë, me vepra. Ju jeni dora jona e 

djathtë. Gëzohuni kur meshtari ju kërkon për 

ndonjë punë për Kishën. 

Në Dekretin mbi Mbarështimin Misionar të 

Kishës, Koncili ka thënë se plani shpëtimtar i 

Hyjit nuk mund të mbyllet e të kufizohet në 

brendësinë e zemrës së njeriut. Prandaj edhe 

Papa Benedikti, në Letrën me të cilën ka shpallur 

Vitin e Fesë, ka theksuar se feja duhet të shprehet, 

të kremtohet. Është absurd qëndrimi i atyre 

besimtarëve, të cilët shfajësojnë vetveten se nuk 

vijnë kurrë në kishë duke thënë: “Fenë e kam në 

zemër”! Ja pse në fakt dokumenti i parë i shpallur 

nga Koncili ishte Kushtetuta mbi Liturgjinë. Atje 

u vendos se pjesëmarrja e besimtarëve në Liturgji 

duhet të jetë e plotë, e vetëdijshme dhe aktive. 

Prandaj u vendos që gjuha e Liturgjisë të mos jetë 

gjuha latine, por gjuha që e flet populli. Liturgjia 

është gjuha e besimit tonë, atëherë duhet t’i 

afrohemi Hyjit në mënyrë që lavdia jonë të jetë 

me të vërtetë një dialog me Zotin. 

Dëshiroj t’u referohem edhe dy paragrafëve të 

rëndësishëm të Kushtetutës së Liturgjisë. 

I pari është paragrafi ku flitet për pranitë e 

ndryshme të Krishtit. Krishti është i pranishëm 

në Kishën e vet në Fjalën e tij, sepse është Ai që 

flet kur Shkrimi Shenjt lexohet në Kishë. Është i 

pranishëm kur Kisha lutet dhe këndon, sepse Ai 

premtoi: “Ku ka dy apo tre të bashkuar në emrin 

tim, unë jam në mesin e tyre”. Është i pranishëm 

në sakramentet, sepse, siç thotë shën Augustini, 

kur njëri pagëzon, është Krishti që pagëzon. 

E mbi të gjitha, Krishti është i pranishëm në 

eukaristinë e shenjtë, nën dukjet e bukës dhe 

të verës. 

Paragrafi tjetër është ai që flet për sakramentet. 

Bëhet fjalë për qëllimin e trefishtë të sakramenteve: 

shenjtërimi i njeriut, ndërtimi i Kishës dhe 

nderimi i Hyjit. Atëherë njeriu shenjtërohet 

nëpërmjet sakramenteve. Kisha ekziston në sajë 

të sakramenteve, kështu që nuk ka Kishë pa 

sakramente, as ka sakramente pa Kishë. Dhe 

Zoti do që ne t’i afrohemi jo vetëm në lutjet 

tona private, por edhe më shumë në mbledhjen 

liturgjike. Pastaj paragrafi vazhdon duke thënë 

se sakramentet jo vetëm nënkuptojnë fenë, por 

edhe, nëpërmjet fjalëve dhe sendeve, e ushqejnë, 

e forcojnë dhe e shprehin. Ky është një pohim 

shumë i rëndësishëm dhe dëshiroj që të gjithë ju ta 

kuptoni mirë. Së pari, sakramentet presupozojnë 

fenë. Ja pse, veçanërisht pas Koncilit, kërkojmë 

katekezë para pranimit të sakramenteve. Dhe 

katekeza nuk është thjesht të mësosh një libër, 

disa formularë ose disa lutje. Krishtërimi nuk 

është një ideologji, por është njohja e personit të 

gjallë të Krishtit. Përgatitja për sakramentet nuk 

është të mësosh diçka mbi Krishtin, por është 

një ecje me Krishtin. Sakramentet e ushqejnë 

dhe e forcojnë fenë: feja jonë vyshket nëse nuk 

ushqehet dhe forcohet me sakramentet. Së 

fundi, sakramentet e shprehin fenë. Feja duhet 

domosdoshmërisht të shprehet në mënyrë të 

dukshme, të jashtme dhe komunitare. Njeriu 

patjetër duhet të shprehë konkretisht ndjenjat 

e veta të brendshme. Dhe kjo vlen edhe për 

përmasën fetare të jetës së tij. Me fjalë të tjera, 

i krishteri duhet t’u afrohet sakramenteve. Pa 

sakramente është i krishterë vetëm me emër. 

MARRËDHËNIA E KISHËS ME 

SHOQËRINË NJERËZORE 

Këtu bëhet fjalë veçanërisht për dokumentin më 

të gjatë të Koncilit, të miratuar në ditën e fundit 

të Koncilit, e që sigurisht është ndër dokumentet 

më të rëndësishme. Është Kushtetuta Baritore 

mbi Kishën në Botën Bashkëkohore, e cila i 

përgjigjet pyetjes së botës: “Kishë, çfarë thua ti 

për veten?” Ishte dashur që Koncili t’i fliste edhe 

botës, dhe të përshkruante marrëdhëniet e Kishës 

me botën. Kisha në dhe për botën, dhe jo kundër 

botës. Qëllimi i dokumentit shprehet në këto 

fjalë: “për të shndritur misterin e njeriut dhe që të 

bashkëpunojmë në kërkimin e zgjidhjeve në pyetjet 

e ngutshme të kohës sonë” (n. 10). 

Qysh nga fillimi thuhet se dokumenti u 

drejtohet “të gjithë njerëzve” dhe shikon botën 

dhe kulturën bashkëkohore me optimizëm, 

megjithatë nuk mungon të flasë për problemet e 

mëdha që po përballon njeriu në botën e sotme. 

Cilësia kryesore e botës së sotme është ndryshimi 

i shpejtë. Procesi i ndryshimeve po bëhet 

vazhdimisht më i shpejtë. Por ky ndryshim 

shkakton më shumë pabarazi, për shembull mes 

të pasurve dhe të varfërve. Ndërsa gjendja e gruas 

ende është shumë përulëse në vende të ndryshme. 

Ndryshimi sjell rritjen e diturisë dhe të fuqisë e 

ka pasoja jo vetëm për shoqërinë në përgjithësi, 

por edhe për individin: e bën dyshues (edhe për 

sa i përket fesë), të pakënaqur, duke kërkuar më 

shumë. 

Të gjitha këto ndryshime po çojnë botën drejt 

një krize: “para saj hapet rruga e lirisë dhe e 

robërisë, përparimit dhe të prapësimit, vëllazërimit 

ose të urrejtjes” (9). Megjithatë jemi të bindur se 

“Krishti, i cili ka vdekur dhe është ngjallur për të 

gjithë, me Shpirtin e tij i jep njeriut dritën dhe 

forcën për t’iu përgjigjur thirrjes së tij të lartë ... 

Kisha beson se në Zotin e saj dhe Mësuesin gjendet 

çelësi dhe qendra si dhe caku i mbarë historisë 

njerëzore” (10). 

Një ide themelore e të gjithë Kushtetutës Baritore 

mbi Kishën në Botën Bashkëkohore është bindja 

se “Populli i Zotit dhe njerëzimi, i cili përfshin 

edhe këtë popull, i shërbejnë anasjelltas njëri-tjetrit” 

(11). Prandaj Kushtetuta vë shumë në dukje 

dinjitetin e personit njerëzor. Çfarë është njeriu? 

Nuk mund t’i përgjigjemi kësaj pyetje duke 

mohuar ekzistencën e Hyjit, ose pa iu referuar 

Krishtit, njeriut të përsosur (22). Dinjiteti i 

njeriut bazohet mbi faktin se ai “është i thirrur në 

bashkim me Hyjin” (19). Përnjëmend, njeriu “qe 

krijuar në përngjasim të Hyjit” (12). Mishërimi i 

Birit të Hyjit, domethënë misteri i Birit të Hyjit 

që mori natyrën tonë njerëzore, ka shtruar edhe 

një themel të ri për dinjitetin e veçantë të çdo 

njeriu, në mënyrë që në çdo njeri të mund të 

shohim fytyrën e Krishtit. Njeriu është pajisur 

me ndërgjegjen, që është “thelbi më intim dhe 

shenjtërorja e njeriut” (16). Ndërgjegja përfshin 

përgjegjësinë, dhe përgjegjësia përfshin lirinë. 

Kushtetuta kërkoi të mbrojë dhe të përparojë 

dinjitetin burimor të martesës dhe vlerën e saj të 

lartë dhe të shenjtë (47). Mund të theksojmë disa 

shenja pozitive të gjendjes së martesës në botën 

e sotme. Për shembull lëvizja për përparimin e 

gruas ka ndihmuar për një shqyrtim të martesës 

si bashkim i dy personave të barabartë. Por 

nuk mungojnë as shenjat negative. Në shumë 

mjedise, martesa nuk vlerësohet më si një 

bashkim i shenjte dhe i përjetshëm, por vetëm 

si një kontratë që mund të zgjidhet kur duan 

bashkëshortët, me divorcin. Koncili vëren se 

“denjësia e këtij institucioni nuk shndrit gjithkund 

e gjithnjë me të njëjtën qartësi” dhe përmend disa 

rreziqe (47). 

Pastaj Koncili jep një përkufizim të martesës që 

thekson dashurinë martesore e marrëdhëniet mes 

të martuarve (48-49). Martesa është një bashkësi 

dashurie, që për të krishterët është sakrament 

dhe pasqyrim i bashkimit të Krishtit dhe Kishës. 

Martesa ka si qëllime kryesore dashurinë dhe 

lindjen e fëmijëve. 

Atëherë Koncili jep disa këshilla praktike dhe


7 

shumë të rëndësishme. Flet me këmbëngulje mbi 

një pikë shumë praktike: liri që domosdosmërisht 

kërkohet për martesën: “Detyra e prindit apo 

kujdestarit është të udhëheqin të rinjtë duke i 

këshilluar urtësisht kur të formojnë familjen, kurse 

ata duhet të dëgjojnë me kënaqësi, por gjithnjë 

do të ruhen që mos t’i shtynë me zor në mënyrë të 

drejtë apo të tërthortë të martohen apo të zgjidhin 

me kë të martohen” (52). Më parë kishte thënë: 

“Mjerisht këto të drejta themelore personale ende 

nuk janë gjithkund të siguruara, si për shembull 

kur femra pengohet që të zgjedhë lirisht burrin” 

(29). Fatkeqësisht, deri më sot, pesëdhjetë vjet 

pas Koncilit, ende ekzistojnë situata të tilla. 

Koncili vëren zhvillimin e shkencave psikologjike, 

shoqërore, dhe historike, si edhe lëvizje si 

industrializimi dhe urbanizimi (54); për më 

tepër, është duke lindur një humanizëm i ri, 

“në të cilin njeriu përcaktohet më së pari sipas 

përgjegjësisë ndaj vëllezërve dhe ndaj historisë” 

(55). Autoriteti duhet “të sigurojë mjetet për 

nxitjen e jetës kulturore për të mirën e të gjithëve, 

por edhe të pakicave kombëtare të çdo shteti” (59). 

Të gjithëve “do t’iu sigurohen kushtet e punës që 

nuk i pengojnë, por do t’i nxisin në kulturën e tyre 

njerëzore” (60). 

Koncili thekson dinjitetin e punës njerëzore. 

Sepse puna e njeriut, e kryer me përgjegjësi, 

ka shumë vlerë kur ndihmon për përparimin 

njerëzor e shoqëror. Nga ana e saj, Kisha, “edhe 

pse s’ka gjithmonë përgjigje të gatshme në çdo pyetje, 

dëshiron të ndërlidhë dritën e Zbulimit me dijen 

profesionale të të gjithëve për të ndriçuar rrugën të 

cilën është duke ndjekur njerëzimi” (33). 

Duke folur për pabarazi mes njerëzve, thuhet se 

bashkëkohësit tanë janë të bindur “se mundësitë 

teknike dhe ekonomike, që bota e sotma i ka në 

dispozicion, mund dhe duhet të ndreqin këtë 

gjendje të mjerë” (63). Reforma ekonomike 

dhe shoqërore janë të nevojshme; dhe gabojnë 

ata që kundërshtojnë reforma të tilla “në emër 

të kuptimit të gabueshëm të lirisë” dhe ata “që 

sakrifikojnë të drejtat themelore të individëve 

dhe të grupeve në favor të organizatës kolektive 

të prodhimtarisë” (65). Puna e njeriut duhet 

të vlerësohet, dhe punëtorët mos të bëhen 

robërit e punës së tyre (67). Punëtorët kanë të 

drejtë të organizohen në sindikatë të cilat do 

t’i përfaqësojnë që të mbrohen dinjiteti dhe të 

drejtat e tyre (68). 

Të krishterët duhet “të bashkëpunojnë me të 

gjithë njerëzit për përforcimin e paqes midis tyre 

në drejtësi dhe në dashuri, dhe që të përgatitet 

ç’ka nevojitet për paqe” (77). Është rritur shumë 

prodhimi i armëve të tmerrshme; prandaj duhet 

“të vështrojmë rishtas pyetjen e luftës nga një aspekt 

krejtësisht i ndryshëm” (80). “Gara në armatim 

është një prej plagëve më të rënda të njerëzimit 

dhe dëmton në mënyrë të padurueshme të varfërit” 

(81). Është urgjent më shumë bashkëpunim 

ndërkombëtar për të shmangur rrezikun e 

luftës (83), për të plotësuar nevojat si ushqim, 

shëndetësi, edukim, punë, dhe nevojat e popujve 

në zhvillim, e të mërguarve, etj (84). Popujt e 

zhvilluar kanë detyrë të ndihmojnë popujt në 

zhvillim (86). 

Këtu besoj se duhet të theksoj ato fjalë: “përforcimi 

i paqes në drejtësi”. Pali VI dhe Gjon Pali II kanë 

përsëritur atë parim: “Nëse do paqen, angazhohu 

për drejtësi”. Kisha duhet të bëhet zë për ata që 

janë pa zë: të bëhet zëri i të mënjanuarve dhe i 

viktimave të padrejtësisë. Shpeshherë viktimat e 

para të një sistemi politik të korruptuar dhe të 

padrejtë janë më të dobëtit dhe më të varfërit. Të 

fortët dhe të pasurit gjithmonë kanë mundësi të 

korruptojnë dhe të fitojnë çka të duan, ndërsa të 

dobëtit e të varfërit s’kanë asnjë mundësi të tillë. 

Baritorja e Kishës, duke jehuar mesazhin e profet 

Amos, duhet të ndjekë shembullin e Jezusit dhe 

të zbatojë udhëzimet e Letrës së shën Jakobit. I 

krishteri nuk mund të mbetet indiferent përpara 

situatave të korrupsionit dhe të padrejtësisë, aq 

më shumë nuk duhet të bëjë asnjë kompromis 

me korrupsionin dhe padrejtësinë. 

PËRFUNDIM 

Të dashur vëllezër dhe motra, jemi duke përuruar 

Vitin e Fesë. Gjatë këtij viti le t’i pranojmë me 

kënaqësi porositë e Koncilit të II të të Vatikanit 

duke kërkuar përtëritjen e jetës sonë të krishterë 

dhe thirrjen e Zotit për një jetë të shenjtë. Prandaj 

bëjmë disa apele të veçanta. Dhe së pari u bëjmë 

apel atyre që ende nuk e kanë njohur Krishtin, 

por janë duke kërkuar të vërtetën, që me zemër 

dhe mendje të çiltër ta kërkojnë dhe ta gjejnë. 

U bëjmë apel atyre që quhen katolikë, ndërsa në 

fakt nuk janë as të pagëzuar, që të kenë vullnet 

të mirë të futen në rrugën e së vërtetës dhe të 

bashkohen me Krishtin e të bëhen anëtarë të 

Kishës Katolike në sajë të pagëzimit. U bëjmë 

apel atyre që janë të pagëzuar, por kanë humbur 

atë entuziazëm që prej shumë kohësh i ka çuar 

drejt ujrave të pagëzimit, që të rigjejnë atë 

entuziazëm dhe t’i afrohen Krishtit, i cili i pret 

me duar të hapura. U bëjmë apel atyre që janë 

të pagëzuar dhe ndoshta edhe vijnë rregullisht 

në kishë, por sjellja e tyre tregon një divorc mes 

fesë dhe jetës, që të kuptojnë dinjitetin dhe 

përgjegjësinë e tyre, të jenë dëshmitarë të vërtetë 

e besnikë të Jezu Krishtit që ua ka besuar këtë 

mision. 

Dhe së fundmi ju bëjmë apel të gjithë juve, të 

dashur vëllezër e motra, të cilët keni pranuar 

ftesën që sot të bashkoheni me ne në këtë ditë të 

privilegjuar për të përuruar Vitin e Fesë. Ju keni 

hyrë në këtë Kishë duke kaluar nëpër derën, që 

është Dera e Fesë, dera që ju lejon të takoheni 

me Krishtin, i cili na ushqen me Fjalën dhe me 

Trupin e Tij. Por pas pak do të dilni nëpër të 

njëjtën derë. Të mos rrimë këtu: duhet të dalim, 

që t’i shpallim botës Lajmin e Mirë që shpallet 

brenda këtyre murëve. Le t’i tregojmë botës se 

vetëm Krishti është rruga jonë, vetëm ai është e 

vërteta jonë, vetëm ai na dhuron jetën. Nuk është 

një rrugë qorre, por një rrugë e ndriçuar që ta 

shohim të vërtetën, një rrugë që na çon drejt jetës. 

Le t’i tregojmë botës se ka një shpresë të vërtetë 

për njeriun e sotëm, i cili njeh brenda vetvetes një 

boshllëk të madh që e çon drejt dëshpërimit ose 

drejt tekave që nuk janë veç maskë për të fshehur 

një fytyrë të dëshpëruar. Dhe le t’i tregojmë botës 

se ka një gëzim të vërtetë, të ndryshëm nga gëzimi 

që shumë njerëz të sotëm e kërkojnë në drogë ose 

në gjëra të tjera të kota. 

Le t’i tregojmë botës se jemi të lumtur, shumë 

të lumtur, sepse Krishti na ka thirrur, shumë 

të lumtur sepse kemi pranuar ftesën e tij për ta 

ndjekur, shumë të lumtur sepse kemi pranuar 

fjalën e tij çliruese, shumë të lumtur sepse 

jemi bashkuar personalisht me të nëpërmjet 

sakramentit të pagëzimit, që është sakramenti i 

fesë. Dhe jemi të vendosur të vazhdojmë ecjen 

tonën në këtë rrugë. Nëpër Krishtin, me Krishtin 

dhe në Krishtin.


8 

Meshtari – Dinjiteti më i lartë njerëzor 

ithçka të lidhësh mbi tokë, do të 

“Gjjetë e lidhur edhe në Qiell e gjithçka 

të zgjidhësh mbi tokë, do të jetë e zgjidhur 

edhe në Qiell.” (Mt 16;19) A ka Pushtet më të 

madh se ky? Meshtari është Princ i Tokës dhe i 

Qiellit. Sa herë Meshtari gjendet mes stuhive, në 

kohë lufte e paqeje, përballë fyerjeve e keqtrajtimeve, 

e për më tepër edhe martirizimit. Vetë 

Jezusi u pati thënë, “Shkoni! Ja, po ju dërgoj 

porsi qengja midis ujqish!” (Lk 10; 3) e 

fatkeqësisht kjo realizohet shpeshherë edhe prej 

të krishterëve. Pa Meshtarë nuk ka Shenjtër. 

Nëpërmjet Meshtarit rrjedhin hire të panumërta 

tek njerëzit. Meshtari është Ndërmjetësi mes Qiellit 

dhe Tokës, në planin vertikal, përsa i përket 

shpirtit njerëzor duke i kthyer njeriut dinjitetin 

e humbur me Pushtetin që i ka dhënë Krishti, 

ndërsa në planin horizontal është i dhuruar 

krejtësisht njeriut, krejtësisht në shërbim të 

njeriut. “Eukaristia e Shenjtë është Thesari më i 

Madh që Kisha ka mbi tokë. Është Krishti vetë.” 

(Kardinal Arinze) Po të mos ishte Meshtari nuk 

do të ekzistonte ky Thesar. Çfarë Madhështie, 

pikërisht në duart e Meshtarit zbret Krishti 

vetë. Shën Françesku i Asizit e më pas edhe 

Shën Gjon Maria Vianney thoshin, “Nëse do 

shihja një Engjëll dhe një Meshtar, ma parë do 

të ulesha në gjunj përpara Meshtarit, sesa para 

Engjëllit.” Meshtari është Zëvendësi i Krishtit në 

Tokë. “Sikurse Ati më dërgoi mua, edhe Unë po 

ju dërgoj ju.” (Gjn 20;21) Shën Gjon Maria 

Vianney thoshte, “Kur një person shkon tek 

Meshtari për tu rrëfyer, Meshtari nuk i thotë, 

Nga Drië Zefi 

“Zoti të ka falë mëkatet”, 

por, “Unë po 

të zgjidh nga mëkatet 

në emër të Atit e 

të Birit e të Shpirtit 

Shenjtë. Kush dëgjon 

ju, ka dëgjuar 

Mua, kush përbuz Ju, 

ka përbuzur Mua.” 

Gjatë Kushtimit Ai 

nuk thotë, “Ky është 

Trupi i Zotit tonë”, 

por; “Ky është Trupi 

im”, “Hoc est Corpus 

meum” 

“Gjithçka erdhi 

tek ne nëpërmjet 

Marisë e ne mund 

të themi, gjithçka 

vjen tek ne nëpërmjet 

Meshtarit, po, 

e gjithë lumturia, të 

gjitha hiret, të gjitha 

dhuratat e Qiellit. 

Nëse nuk do të ishte 

Sakramenti i Urdhrit 

të Shenjtë, ne nuk do 

ta kishim Zotin tonë” 

(Shën Bernardi). 

“Shko në rrëfim tek Virgjëra e Bekuar, ose 

tek një Engjëll, a do të mund të zgjidhnin nga 

mëkati Ata? Jo. A do të mund ta jepnin Ata 

Trupin dhe Gjakun e Krishtit? Jo. Virgjëra e 

Shenjtë nuk mund të bëjë, që të zbresë Biri i 

Saj Hyjnor në Hosten e Shenjtë. Ju mund ti 

keni edhe 200 Engjëj rreth, por Ata nuk mund 

tu zgjidhin nga mëkatet ju, ndërsa një Meshtar 

sado i thjeshtë të jetë, Ai mundet ta bëjë këtë. Ai 

të thotë, “Shko në paqe, Unë të fal ty!” Meshtari 

është Administruesi i Pasurisë së Qiellit. Pa 

Meshtarin, Mundimi dhe Vdekja e Jezu Krishtit, 

nuk do të kishin vlerë. Një prift nuk është prift 

për vetveten, por Ai është aty për ty” (Shën Gjon 

Maria Vianney). 

Për dinjitetin e Meshtarit, në letrën drejtuar 

të krishterëve të Myrnas, Shën Injaci Martir 

shkruan, “Meshtari është Qenja më sublime e 

të gjitha qenjeve, është maja e krejt dinjitetit 

njerëzor” Shën Efremi e thirrte me këtë emër 

Meshtarin; “DINJITETI I PAFUND” Thoshte, 

“Meshtari është mrekulli mahnitëse, e madhe, 

e pamasë, dhe e pafund”. Së fundi Shën Efremi 

thoshte, “Dhurata e dinjitetit Meshtarak e 

tejkalon çdo kuptim, çdo zgjuarsi, çdo njohuri. 

Për ne mjafton të dimë se Jezu Krishti na 

ka thënë, se ne duhet ti trajtojmë Meshtarët, si 

Jezusin vetë” “Meshtari është ndërmjet Zotit 

dhe njeriut, inferior ndaj Zotit dhe SUPERIOR 

ndaj njeriut” (Papa Inoçenti i III). Shën Denisi 

e quante Meshtarin, “Njeriu YJNOR”. 

Pikërisht për respekt të dinjitetit Meshtarak 

Shën Maria e Oignies dhe Shën Tereza puthnin 

tokën ku Meshtari kalonte. 

“Dinjiteti i Meshtarit e tejkalon edhe 

dinjitetin mbretëror, sepse edhe vetë mbreti e 

përkul kokën e vet në duart e Meshtarit për të 

marrë bekimin prej tij” (Shën Gjon Gojarti). “O 

dinjitet i mrekullushëm i Meshtarit, - thërriste 

Shën Agustini, - në duart e Tyre, si në Trupin 

e Virgjërës së Bekuar, Biri i Zotit mishërohet, 

e biles sa herë që Meshtari të dëshirojë, ndërsa 

tek Virgjëra e Bekuar kjo ka ndodhur vetëm 

njëherë. Të gjitha krijesat njerëzore apo Engjëjt 

nuk janë në gjendje Ti dhurojnë Zotit nder dhe 

lavdi të pafundme, siç mund t’ia dhurojë Zotit, 

Meshtari në një Meshë të vetme” (Shën Alfons 

Maria De Liguori). 

Duke menduar në dinjitetin e Meshtarit, në 

madhështinë e Tij, më vjen ndërmend koha e 

komunizmit, që i vrau Meshtarët, e humbi feja 

e gjithçka e mirë që vjen prej Zotit nëpërmjet 

Meshtarit. Me të drejtë ka thënë Shën Gjoni, 

“Lëreni famullinë për 20 vjet pa Meshtarë e 

ata do të bëhen si kafshë”, e aq më tepër që ne 

mbetëm për disa dekada pa Meshtarë, kush më 

mirë se ne e ka provuar mbi kurriz një gjë të 

tillë. E sot që ka ardhur dita për ti dhënë nder 

e lavdi Zotit, ku janë njerëzit? Dikur Meshtari 

është vrarë sepse i ka ndarë Sakramentet fshehtas 

atyre që e kërkonin. Sot të dashur vëllezër e motra 

është liri. Në urdhrin e katërt thotë, “Ndero 

prindin tënd , nëse do të jetosh shumë përmbi 

dhe”, e unë me respektin më të madhin që kam 

për Meshtarin, por edhe për 10 Urdhërimet e 

Zotit, po guxoj ta shtoj këtë pjesë: “Vlerësoje 

e respektoje pafundësisht Meshtarin e Sakramentet 

nëse dëshiron të jetosh shumë përmbi 

dhe” e ta kesh Jetën e Pasosur.. Se në këtë mënyrë 

e ke dashur vetë Jezu Krishtin. 

“Të korrat janë të mëdha, kurse punëtorë ka 

pak. Lutjuni pra Zotërisë së të korrave, të dërgojë 

korrtarë në të korrat e veta” (Mt 9,37-38) Edhe 

unë unifikohem me këtë thirrje të Krishtit, që 

me të vërtetë Zoti të ketë mëshirë për ne e të 

mos na lërë kurrë pa korrtarë. 

“Ju kërkoj, miq të dashur, ta doni Kishën, 

që ju lindi në fe, sepse të vetëm nuk mund ecni 

pas Jezusit”, tha Ati i Shenjtë Benedikti i XVI 

në Ditën Botërore të Rinisë. Zoti dhashtë që 

secili Meshtar ta gjejë forcën në Krishtin për të 

vazhduar përpara Misionin e Tij, sepse Ai vërtetë 

është me Ta deri në të sosur të botës: “Shkoni e 

bëni nxënës të mi të gjithë popujt! Ja, Unë jam 

me ju gjithmonë - deri në të sosur të botës” (Mt 

28,20) Vërtetë asnjëherë Zoti nuk i ka lëshuar 

Meshtarët nga Dora e Vet, edhe në situatat më 

të vështira të jetës. E thërras bekimin e Zotit, e 

në mënyrë të veçantë të Zojës së Bekuar, që është 

Nëna jonë, e shumë më tepër e Meshtarëve, që 

ti bekojë të gjithë Meshtarët, që me zell ta udhëheqin 

grigjën e tyre drejt Limanit të Amshuar! 

Zoti e bekoftë secilin Meshtar dhe secilin 

njeri që e respekton dinjitetin e Meshtarit! 

Amen!


9 

Zëri Amerikës 27.10.2012 

Një portret i skalitur në një nga pjesët 

më simbolike të Katedrales Kombëtare 

të Uashingtonit, e radhit Nënë Terezën 

mes figurave të tjera që kanë bërë vepra 

kuptimplota në mbrojtje të të drejtave të 

njeriut, drejtësi sociale, dhe mirëqenien e 

individëve. Një ceremoni e posaçme kombinonte 

nderimin për një nga dekanët më 

me ndikim të Katedrales dhe për veprën e 

Nënë Terezës. 

Katedralja e Uashingtonit është një 

nga objektet më të rëndësishme të qytetit, 

me peshë fetare dhe kombëtare. Ditët e 

fundit në një shërbesë të veçantë lutjesh 

të mbrëmjes, Nënë Tereza u bë pjesë e historisë 

së saj. Një portret i skalitur në një 

nga kolonat e saj në Këndin e të Drejtave 

të Njeriut, duket sikur shikon nga lart 

vizitorët. 

Ceremonia ishte organizuar për t’ia 

kushtuar bustin e saj ish- dekanit të 

Katedrales, i Përndershmi Samuel T. 

Lloyd III, i cili mbajti edhe predikimin 

për Nënë Terezën. Ai foli për punën e 

pareshtur të Nënë Terezës, e cila e vuri 

veten në shërbim të atyre më pafat dhe që 

megjithëse nuk kërkonte famë u bë një nga 

figurat më të njohura dhe të admiruara në 

botë dhe fitoi Çmimin Nobel të paqes. 

“Askush nuk mund ta kishte imagjinuar 

këtë lloj fame për këtë 18 vjeçare shtatvogël 

shqiptare që la shtëpinë e saj për t’u bashkuar 

me urdhrin katolik të Motrave të Loretos”. 

Duke folur për figurën komplekse 

të Nënë Terezës dhe për vuajtjen e saj 

kur për shumë vjet nuk e ndjeu praninë 

e Krishtit, megjithatë besoi deri në 

fund ai tha se ajo nuk ishte shenjtore 

që nuk ngrinte pikëpyetje për asgjë. 

“Ajo ishte si ne, plot me dyshime, shpesh e 

ngatërruar nga errësira”. 

Skalitja e bustit nuk ishte punë e 

thjeshtë, pasi u krijua nga guri ekzistues, 

pjesë e kolonës. Chas Fagan është skulptori 

që krijoi modelin, ndërsa Sean Callahan, 

është skalitësi i Katedrales që e gdhendi atë. 

“Sfida ime ishte që të krijoja skulpturën e 

dikujt që e njeh gjithë bota por që njëkohësisht 

të ishte një vepër e veçantë”. 

Zoti Callahan tha se me gjithë sfidat e 

gdhendjes në një gur 100 vjeçar, ishte kënaqësi 

për të skaliste portretin e Nënë Terezës. 

Krenarì e ligjshme! 

Një vend për Nënë Terezën në Katedralen e Uashingtonit 

Nga Keida Kostreci 

“Nënë Tereza është një zgjedhje e natyrshme 

për një kënd të të drejtave të njeriut. 

Dhe është e mrekullueshme të kesh përballë 

njëra tjetrës dy gra modeste që plotësojnë 

njëra-tjetrën. Duket një zgjedhje e natyrshme”. 

Zoti Callahan e ka fjalën për aktivisten 

e të Drejtave Civile Rosa Parks, portreti i së 

cilës qëndron përballë atij të Nënë Terezës. 

Të dy portretet u vendosën vitin e kaluar. 

Vetëm tre figura të tjera janë të skalitura në 

këndin e të drejtave të njeriut, Arqipeshkvi 

Oscar Romero, ish-zonja e parë Eleanor 

Roosevelt dhe ish dekani i Katedrales dhe 

Peshkop i Uashingtonit, John T. Walker. 

Motrat Mushkolaj, janë të prekura nga 

ceremonia. 

“Përshtypjet janë të mrekullueshme. Jam 

shumë e gëzuar që jam këtu në Uashington 

për vizitë këto ditë. Jam shumë e gëzuar që 

në Katedrale është edhe busti i Nënë Terezës”. 

Kam nderin të jetoj këtu sonte ku zbulohet 

busti i Nënës Terezë dhe shumë krenohem që 

në fjalimin që mbajtën ata përmendën që 

Nëna Terezë është shqiptare”. 

Patty Johnson, misionere e Katedrales 

thotë se Nënë Tereza ishte një simbol dinamike 

dhe modestie. 

“Jam shumë e lumtur që e nderuam sot në 

Katedrale, që e bëmë pjesë të këndit të të drejtave të 

njeriut dhe që ndoshta të gjithë ne të frymëzohemi 

të ndihmojmë ata që janë më pa fat në rrugët tona 

të Washingtonit dhe në gjithë vendin dhe botën, 

ata që kanë më pak, ata që janë të humbur dhe 

të lënë pas dore, sepse Nënë Tereza për ata luftoi 

dhe ne duhet të bëjmë të njëjtën gjë”. 

Ndërsa Abne B. Lall që është nga India, 

e vë theksin tek lidhja e veçantë e Nënë 

Terezës me atë vend. 

“Ishte shumë interesante që një e krishterë 

u mbështet në fillim nga njerëz të besimit 

Hindu për të filluar misionin e saj të madh”. 

Por ndoshta i përndershmi Lloyd e 

përmblodhi më mire kuptimin e kësaj shtese 

në Katedralen Kombëtare. 

“Falenderojmë Zotin që në një kënd të 

kësaj Katedraleje madhështore, do të jetë 

gjithmonë fytyra e thjeshtë, por njëkohësisht 

me një bukuri rrezatuese e kësaj gruaje shtatvogël 

shqiptare që gjithë jetën deshi njerëzit 

dhe deshi Krishtin”. 

Përgatiti për botim Zef Skanjeti


10 

Familja, vend shembullor ungjillëzimi, 

për të dëshmuar dhe transmetuar Fenë 

Komisioni Kombëtare për Laikë dhe Familje 

Nga d. Carmine Leuzzi 

Ungjillëzimi ka për qëllim transmetimin 

e thesarit të fesë së krishterë, solide dhe 

e shëndoshë, për anëtarët e familjeve tona, për 

komunitetet tona ekleziale, edhe për komunitete 

të tjera që janë jashtë Kishës, nëpërmjet dëshmisë 

së jetës së shenjtë dhe veprave të dashurisë, në 

shërbimin e Kishës. Me ndihmën e Shpirtit 

Shenjtë ky ungjillëzim, e animuar nga një 

entuziazëm i ri, i transmeton njeriut bashkëkohor 

dhe pritjeve të shoqërisë aktuale, të vërtetën e 

përjetshme të Jezu Krishtit, gjithmonë i ri dhe 

burim risie. Kisha, besnike ndaj misionit që ka 

marrë nga Apostujt, për të shkuar dhe të bëjë 

dishepuj të gjithë popujt, duke i pagëzuar dhe 

formuar me dëshminë, është e thirrur sot që të 

matet me shndërrimet shoqërore dhe kulturore 

që po e modifikojnë thelbësisht perceptimin që 

njeriu ka për vetveten dhe për botën globale, duke 

krijuar kështu çorientim, mosbesim, largim të 

besimtarëve mbi mënyrën e besimit tek Hyji. Në 

të vërtetë, feja gjendet e nënshtruar, më shumë se 

sa në të kaluarën, një serie pikëpyetjesh që vijnë 

nga një mendësi e ndryshuar që, veçanërisht sot, 

e kufizon fushën e sigurive racionale në atë të 

arritjeve shkencore e teknologjike. Megjithatë, 

Kisha nuk ka pasur kurrë frikë të tregojë se si mes 

fesë dhe shkencës së përnjëmendtë nuk mund të 

ketë asnjë konflikt sepse të dyja, edhe pse nëpër 

rrugë të ndryshme, priren nga e vërteta. Është 

shumë urgjente që të vihemi në lëvizje, për t’i 

nxjerrë burrat dhe gratë jashtë nga shkretëtira, 

drejt miqësisë dhe takimit me Jezu Krishtin, drita 

e njerëzve, Ungjill i Hyjit Atë për njeriun, që i 

shndërron, i mbledh dhe i integron, falë dhuratës 

së Shpirtit, në një jetë të re. Është e nevojshme 

që të zbulojmë gëzimin e të besuarit, të vetë 

identitetit të krishterë e të gjejmë entuziazmin 

dhe arsye të reja në komunikimin dhe shpalljen e 

dhuratës së fesë, në një ecje shenjtërie dhe kthimi, 

duke besuar tek dashuria, për faljen e mëkateve 

tona dhe mirësisë e mëshirës së Hyjit Atë, në 

përmbushjen e vullnetit të tij. 

Ungjillëzimi është oferta e Ungjillit që 

shndërron njeriun, botën e tij, historinë e tij, 

jetën e tij familjare. Kisha ungjillëzon kur, falë 

fuqisë së shpalljes së Lajmit të mirë të Ungjillit, 

bën që të rilindë nëpërmjet eksperiencë së 

vdekjes dhe ringjalljes së Jezusit, çdo eksperiencë 

njerëzore, duke e integruar në risinë e pagëzimit 

dhe jetës sipas Ungjillit, në marrëdhënien e Birit 

me Atin në Shpirtin duke e çuar njeriun që është 

në Krishtin tek Ati në Shpirtin. 

Ungjillëzimi i përgjigjet shndërrimeve 

shoqërore të sotme që i kanë dhënë fillimin 

një procesi kontrollimi dhe kritik i vlerave dhe 

themeleve të jetesës së përbashkët që kanë prekur 

fenë e personave edhe në brendësi të bërthamës 

familjare. Por nëse është e vërtetë që njerëzimi 

ka përftuar të mira të pamohueshme nga këto 

shndërrime dhe Kisha ka marrë vlerësime për 

t’ i dhënë rëndësi shpresës së krishterë, është e 

vërtetë edhe që është verifikuar një humbje pak 

shqetësuese e kuptimit të shenjtë, duke shtuar edhe 

vënien në pyetje të atyre themeleve që shfaqeshin 

të padiskutueshme, si feja në një Hyj krijues dhe 

provanues, zbulimi i Jezu Krishtit Shpëtimtari 

i vetëm, dhe mirëkuptimin e përbashkët të 

eksperiencave thelbësore të njeriut, si lindja, 

vdekja, jetesa familjare, institucion hyjnor dhe 

qelizë e shoqërisë, pikë referimi i një ligji moral 

natyror. Mëkati nuk më rëndësi dhe atëherë nuk 

shihet asnjë e keqe në miratimin e martesave mes 

homoseksualëve, mentalitetit egoist, konsumist 

dhe të shekullarizuar, mohimi i heshtur, masmediat, 

krizat ekonomike dhe politike dhe kulti 

i kërkimit shkencor dhe teknologjik i cili në një 

kontekst të dixhitalizuar dhe të globalizuar, bëhet 

“feja e re”, “mysterium iniquitatis”, misteri i së 

keqes, e betejës së Dragoit kundër pjesës tjetër 

të Breznisë së Gruas, “kundër atyre që ruajnë 

urdhërimet e Hyjit dhe kanë që janë në zotërim 

të dëshmisë së Jezusit” dhe në fund të misterit të 

lirisë njerëzore, dhuratë e Hyjit që njeriu e përdor 

edhe në mënyrë të gabuar, duke iu revoltuar Hyjit 

dhe duke iu kthyer kundër Kishës së tij. Nëse e 

gjithë kjo është përcaktuar si një çlirim, shumë 

shpejt e kemi vënë re shkretëtirën e brendshme 

që lind aty ku njeriu, duke e konsideruar veten 

si i pari i vetëm i natyrës dhe fatit të vet, e gjen 

veten të zbrazur nga ajo çka e përbën themelin e 

të gjitha gjërave. Është shumë e nevojshme për 

“ungjillëzimin e re”, duke qenë të vetëdijshëm 

se çdo Komb dhe Popull nuk duhet të pyesë 

veten; sot, për trashëgimin e tyre të krishterë, 

por në fakt nevojitet që të jenë në gjendje të 

vendosin sërish për të ardhmen e tyre në takimin 

me Personin hyjnor dhe me mesazhin e Jezu 

Krishtit. Ungjillëzimi i ri i përgjigjet një pyetjeje 

që Kisha duhet të ketë kurajon ta bëjë, për ta 

përdorur thirrjen e vet shpirtërore dhe misionare. 

Nevojitet që komunitetet e krishtera, familja, të 

ndikuar nga ndryshimet e forta shoqërore dhe 

kulturore, të gjejnë energji dhe rrugë për t’u 

kthyer dhe bashkuar me praninë e të Ringjallurit 

që i animon nga brenda. Viti i Fesë na fton të 

bëjmë një akt besimi mbi mesazhin e krishterë 

mbi martesën dhe familjen si “Kisha shtëpiake” 

që është një dhuratë e madhe që e bën familjen 

vendin shembullor për dëshmimin e fesë, për 

aftësinë e saj profetike për përjetimin e themeleve 

të eksperiencës së krishterë: dinjitet dhe plotësimi 

i burrit dhe gruas, të krijuar në përngjasimin e 

Hyjit, për hapjen ndaj jetës, për bashkëndarjen 

dhe bashkimin, për përkushtimin ndaj më të 

dobëtit, për përgjegjësinë atërore dhe amënore 

të edukimit të fesë fëmijëve dhe duke ia besuar 

Hyjit si burim i dashurisë. Duhet ta lëmë veten 

të udhëhiqemi nga Shpirti Shenjt dhe të shijojmë 

dhuratën e bashkimit me Hyjin Atë, i pari i 

veprës së shpëtimit, që në Zotin Jezus, nëpërmjet 

mandatit misionar që ka e ka dashur dhe dërguar 

në botë, të mund të dëshmojë shpëtimin e fesë së 

marrë, si dhuratën më të çmuar që zotërojnë. 

Gjatë këtij Viti do të jetë vendimtare të 

përshkojmë përsëri historinë e fesë sonë. Në këtë 

kohë do ta mbajmë vështrimin të ngulitur në Jezu 

Krishtin, “Autorin dhe Përkryesin e fesë” (Heb 12,2): 

në të gjen plotësi çdo travaj dhe dëshirë e zemrës 

njerëzore. Gëzimi i dashurisë, përgjigjja ndaj dramës 

së vuajtjes e të dhimbjes, forca e faljes para fyerjes së 

pësuar dhe fitorja e jetës para zbrazëtirës së vdekjes, 

gjithçka gjen plotësi në misterin e Mishërimit të 

tij, të bërjes së tij njeri, të bashkëndarjes me ne të 

dobësisë njerëzore për ta shndërruar atë me fuqinë 

e Ngjalljes së vet. Në Të, të vdekur e të ngjallur për 

shpëtimin tonë, gjejnë dritë të plotë shembujt e fesë 

që i kanë karakterizuar këto dy mijë vjet të historisë 

sonë të shpëtimit. 

Prej fesë Maria e pranoi fjalën e Engjëllit dhe i 

besoi lajmit se do të bëhej Nëna e Hyjit në dëgjesën 

e përkushtimit të saj. Prej fesë Apostujt lanë çdo 

gjë për të ndjekur Mësuesin. Prej fesë shkuan në 

tërë botën, duke ndjekur mandatin për t’ia çuar 

Ungjillin çdo krijese (krh. Mk 16,15) dhe, pa asnjë 

frikë, u kumtuan të gjithëve gëzimin e ngjalljes 

dëshmitarë besnikë të të cilës kishin qenë. Prej fesë 

nxënësit formuan bashkësinë e parë të mbledhur 

përreth mësimit të Apostujve, në lutje, në 

kremtimin e Eukaristisë, duke e bërë të përbashkët 

gjithçka kishin për të plotësuar nevojat e vëllezërve. 

Prej fesë jetojmë edhe ne: prej njohjes së gjallë të 

Jezusit Zot, të pranishëm në ekzistencën tonë dhe 

në histori. Askush të mos bëhet dembel në fe. Ajo 

është shoqe e jetës që lejon të perceptohen me 

vështrim gjithmonë të ri punët e mrekullueshme që 

Hyji bën për ne. E prirur të shohë shenjat e kohëve 

në të sotmen e historisë, feja e angazhon secilin 

prej nesh që të bëhet shenjë e dukshme e pranisë 

së të Ngjallurit në botë. Ajo për të cilën bota sot 

ka veçanërisht nevojë është dëshmia e besueshme 

e atyre që, të ndriçuar në mendje e në zemër prej 

Fjalës së Zotit, janë të aftë të hapin zemrën dhe 

mendjen e shumë vetëve ndaj dëshirës për Hyjin 

dhe për jetën e vërtetë, atë që nuk ka fund. Ne 

besojmë me siguri të patundur se Jezusi Zot i ka 

mposhtur të keqen dhe vdekjen. Me këtë besim të 

sigurt i besohemi Atij: Ai, i pranishëm në mesin 

tonë, e mposht pushtetin e të keqit (krh. Lk 11,20) 

dhe Kisha, bashkësia e dukshme e mëshirës së tij, 

mbetet në Të si shenjë e pajtimit përfundimtar me 

Atin. Le t’ia besojmë Nënës së Hyjit, të shpallur “e 

lume” sepse “ka besuar” (Lk 1,45), këtë kohë hiri. 

Pyetësorë: 

• Cilat janë sfidat aktuale që po përballon familja 

shqiptare për të jetuar idealin e krishterë? 

• Çfarë iniciativa konkrete mund të merren për 

ungjillëzimin e familjes së krishterë në vitin 

e Fesë, në ambjente të ndryshme shoqërore, 

kulturore dhe baritore derisa ajo të jetë e aftë 

të ungjillëzojë? 

• Si mundet vatra familjare ta kremtojë dhe dëshmojë 

fenë e saj që të ndihet një kishë shtëpiake?


11 

Bekohet kisha e re në Spitallë - Durrës 

Me 3 tetor 2012, u bë festë e madhe 

në Spitallë, sepse nga Arqipeshkvi i 

Arkidioqezës sonë Tiranë-Durrës Imzot Rrok 

Mirdita, u bekua Kisha e kushtuar Familjes së 

Shenjtë dhe Shën Leonardo Murialdo. 

Padre Giovanni, si meshtar i kësaj kishe, nën 

kujdesin e tij të veçante, kishte përgatitur gjithçka 

për kremtimin e kësaj Meshe të Shenjtë, e dhe 

për një festë nga fëmijët e kësaj kishe, duke qenë i 

ndihmuar edhe nga motrat e Nënë Terezes. 

Ishin të pranishëm shumë famullitarë të 

Arkidioqezës sonë. 

e kemi dëshirën e Hyjit? Me këtë pyetje 

A provokuese të don Francesco Guarnati-t, 

fillon Forumi I Rinor, që u zhvillua nën “çadrën 

mikpritëse” të Shkollës Ylber në një ditë plot me 

bekim shiu nga qielli. Të rinjtë pjesëmarrës edhe 

pse të paktë në numër, nuk ishin të paktë në 

entuziazëm dhe në interes për të thelluar më tepër 

fenë në të cilën “Unë besoj – Ne besojmë”. 

“Zoti e vendosi tendën e tij mes nesh duke u 

bërë pelegrin nëpër rrugët e botës”. 

Një pohim i tillë a duket i arsyeshëm? A duhet 

vetëm besuar?” Besim dhe arsye: çfarë lidhjeje 

mes tyre? Njeriut i është shkruar në ADN-në e 

tij aftësia për ta kërkuar Zotin”, thotë don Gjergj 

Meta, ligjërues dhe moderator i këtij takimi. Në 

fakt këto dy dhurata, besimi dhe arsyeja gjenden në 

çdo njeri. Dy “krahë” me anë të cilëve fluturojmë 

dhe kundrojmë Zotin. Dy rrugë me pikënisje 

të ndryshme por me një qëllim të vetëm: takim 

i Zotit me njeriun. Nuk ka rëndësi nëse nisesh 

me arsye apo me besim. E rëndësishme është të 

vihesh në udhëtim, të kërkosh. Shumë të rinj, nga 

bashkëndarjet që u bënë nëpër grupe dhe asamble, 

theksuan vështirësitë e këtij kërkimi duke shënuar 

disa nga shkaqet, tashmë të përhapura në realitetin 

shqiptar të të rinjve. Materializmi i tepruar me 

pasojën e konsumizmit, indiferencës fetare, 

Nga Tone Froku 

Arqipeshkvi ynë, Imzot Rrok Mirdita falënderoi 

përzemërsisht të gjithë ata që kanë kontribuar dhe 

vazhdojnë të kontribuojnë në këtë zinë baritore, 

por në veçanti falënderoi Atë Giovannin dhe 

motrat e Nënë Terezes, për punën e madhe dhe të 

palodhshme që zhvillojnë në mesin tonë. 

Na gëzuan me praninë e tyre e dhe bamirësit 

Irlandezë, të cilët ishin dhe kontribuesit kryesorë 

për ndërtimin e kësaj kishe. 

Ata mbetën shumë të kënaqur sepse kanë 

shikuar dhe vërtetuar sakrificat e tyre, dhe këtë 

gëzim e shtonte edhe më shumë fjala e Arqipeshkvit 

tonë, ku i ftoi të gjithë ta pranishmit që këta 

njerëz të ardhur prej së largu ti marrin si model të 

bamirësisë dhe kishën si ndërtesë që ata na e lanë 

si dhuratë ta shndërrojmë në kishë të gjallë me 

praninë tonë të përhershme në Meshën e Shenjtë. 

Të gjithë besimtarët ishin shumë të gëzuar për 

ndërtimin e kësaj kishe. 

Uroj që të gjithë ata besimtarë që janë ende 

larg besimit, duke parë shembuj të tillë të mund ti 

afrohen kishës, për të mirën e tyre shpirtërore por 

dhe për të bërë të mundur edhe më shumë forcimin 

e vetë bashkësisë tonë të krishterë. 

Forumi I -rë Rinor në Arkidioqezën tonë 

Nga Motër Mimoza Paluca 

kazinove dhe bixhozit, instrumentet mediatikë, të 

përdorura pa një kritikë të shëndoshë, si facebook 

që sjell si pasojë individualizmin, mbylljen në 

vetvete, vetërealizmin dhe largimin nga angazhimi i 

jetës së përditshme qoftë studentore, punëtore apo 

fetare. Këto dhe shumë faktorë të tjerë ndikues në 

jetën e të rinjve prekin edhe pjesën më të thellë 

të njeriut: botën shpirtërore. Në fakt, të ndikosh 

në botën perceptive (trupin) dhe atë psikike 

(mendjen) do të thotë të ndikosh edhe në botën e 

shpirtit. Këto “tre sfera në marrëdhënie me Zotin 

janë të lidhura ngushtë” dhe duhen harmonizuar 

vazhdimisht. 

“Jezus, bëj që unë të shoh!”. Po, bëj që unë 

të shoh me sytë e fesë mrekullinë tënde që është 

njeriu dhe mbarë universi dhe bëj të shoh me sytë 

e arsyes praninë tënde të qëndrueshme. “Jezus, 

bëj që unë të shoh” me të dy sytë sepse po të shoh 

“vetëm me një sy do të më mungonte thellësia”, do 

të isha sipërfaqësor. Bëj që të të kërkoj gjithmonë 

me besim dhe arsye duke e ditur se nuk jam i vetëm 

në këtë kërkim por me mua është një njerëzim të 

cilin Ti e ke menduar që nga përjetësia. Bëj që të 

takoj e të të shpall duke e thënë me jetë: Unë besoj 

– Ne besojmë se “Ti e ke vënë çadrën tënde mes 

nesh duke u bërë pelegrin nëpër rrugët e botës”.


12 

Mos thuaj AT’ ... 

Mos thuaj AT’ 

në kjoftë se çdo ditë nuk sillesh si bir. 

Mos thuaj YNË 

në kjoftë se jeton i mbyllun në egoizmin tand. 

Mos thuaj QË JE NË QIELL 

në kjoftë se mendon vetëm gjanat e tokës. 

Mos thuaj SHEJTNU KJOFTË EMNI YT 

në kjoftë se nuk e nderon. 

Mos thuaj ARDHTË MRETNIA E JOTE 

në kjoftë se e ngatërron me suksesin material. 

Mos thuaj U BAFTË VULLNESA E JOTE 

në kjoftë se nuk e pranon kur asht e dhimbshme. 

Mos thuaj BUKËN TONË TË PËRDITSHME JEPNA NEVE SOT 

në kjoftë se nuk shqetësohesh aspak për njerëzit që kanë uri, që janë pa 

kulturë e që nuk kanë minimumin për me jetu. 

Mos thuaj NDJEJNA NE FAJET E MËKATET TONA 

në kjoftë se në zemër ke inade me vëllanë tand. 

Mos thuaj MOS NA LEN ME RA NË T’KEQ 

në kjoftë se e ke ndërmend me vazhdu me mkatnu. 

Mos thuaj POR LARGONA PREJ GJITH’ S’KEQ 

në kjoftë se nuk e kundërshton të keqen. 

Mos thuaj AMEN 

në kjoftë se nuk i merr me seriozitet fjalët e lutjes 

ATI YNË

gazeta e muajit - Kisha dhe Jeta

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?