08.03.2019 Views

E801G6 - matematyka 6

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Z 0,5 litra (500 ml)<br />

zimnego mleka<br />

odlać 0,5 szklanki<br />

(ok. 125 ml), wsypać<br />

do niej zawartość<br />

opakowania i dobrze<br />

rozmieszać.<br />

Z 0,5 l zimnego mleka<br />

odlać ćwierć szklanki<br />

i rozmieszać w nim<br />

zawartość torebki,<br />

dodając 2 czubate łyżki<br />

(50 g) cukru.<br />

Z — 1 2 litra zimnego<br />

mleka odlać — 1 2 szklanki<br />

i wsypać do niej<br />

zawartość torebki,<br />

dobrze wymieszać.<br />

Resztę mleka<br />

zagotować, dodając<br />

2 łyżki cukru.<br />

Z pół litra mleka<br />

odlać — 1 2 szklanki,<br />

wsypać do niej<br />

zawartość torebki<br />

i dobrze rozmieszać.<br />

0,75 litra zimnego mleka<br />

(3 szklanki) i 3 łyżki cukru<br />

(ok. 60 g)<br />

1. Rozmieszać zawartość<br />

torebki w 1 szklance<br />

mleka.<br />

2. Zagotować 0,5 litra<br />

(2 szklanki) mleka<br />

z cukrem.<br />

Czy pamiętasz?<br />

liczby mieszanej.<br />

2— = 2—<br />

15<br />

36<br />

13<br />

50 100<br />

4<br />

3— =<br />

25<br />

3—<br />

100<br />

478<br />

— = —<br />

11<br />

1— =<br />

20<br />

1—<br />

100<br />

5<br />

— = —<br />

100 <br />

50 <br />

50 <br />

10 <br />

50<br />

20 <br />

100<br />

<br />

50 100 50<br />

20 50 50 5 = 10<br />

50 20 <br />

Na rysunku pokazano, jak można pomnożyć dwie liczby mieszane,<br />

i zapisano odpowiednie obliczenia. Przeanalizuj je.<br />

4 —<br />

1<br />

5<br />

4 — 1 5 ∙ 2 — 1 3 = 4 ∙ 2 + 4 ∙ — 1 3 + — 1 5 ∙ 2 + — 1 5 ∙ — 1 3 =<br />

1<br />

2 4 ∙ 2 — 5 ∙ 2<br />

—<br />

1<br />

3 4 ∙ — 1 —5<br />

1<br />

3 ∙ — 1 3<br />

1 m<br />

Przeciętna liczba jaj od jednej<br />

kury nioski (w sztukach)<br />

208 227 211 195 209 232<br />

2005 2010 2011 2012 2013 2014<br />

2 1 — 2<br />

l<br />

2 1 — 2<br />

l<br />

2 1 — 2<br />

l<br />

Spożycie jaj<br />

na 1 mieszkańca<br />

(w sztukach)<br />

188<br />

215 202<br />

172<br />

3 1 — 2<br />

m<br />

140 148<br />

2000 2005 2010 2011 2012 2013<br />

3 3 — 14<br />

m<br />

2 1 — 10 m<br />

O podręczniku<br />

Pamiętaj, jest to podręcznik wieloletni, dlatego nie pisz po nim – wszystkie<br />

rozwiązania zapisuj w zeszycie.<br />

Procenty.<br />

Liczby całkowite<br />

Wrzenie<br />

wody<br />

Zamarzanie<br />

wody<br />

Zero<br />

absolutne<br />

Hu, hu, ha! Nasza zima zła…<br />

100°C<br />

0°C<br />

–273°C<br />

212°F<br />

32°F<br />

–459°F<br />

373 K<br />

273 K<br />

0 K<br />

Celsjusz Fahrenheit Kelvin<br />

Skale Celsjusza, Fahrenheita oraz Kelvina to najbardziej<br />

znane na świecie skale temperatury. W większości<br />

krajów temperaturę podaje się w stopniach<br />

Celsjusza (°C), a w niektórych krajach anglosaskich<br />

(np. w USA) – w stopniach Fahrenheita (°F). Skala Kelvina,<br />

według której temperaturę podaje się w kelwinach (K),<br />

stosowana w badaniach naukowych, nazywana jest<br />

również bezwzględną skalą temperatury.<br />

tury.<br />

Kształty płatków śniegu<br />

Płatki śniegu nie zawsze przypominają<br />

gwiazdki. Kształt płatków zależy przede<br />

wszystkim od temperatury i wilgotności.<br />

0°C<br />

–10°C<br />

–20°C<br />

–30°C<br />

igiełki<br />

dendryty<br />

płytki<br />

kolumny<br />

Na podstawie podanych informacji odpowiedz na pytania i wykonaj polecenia.<br />

W jakiej temperaturze woda zamarza, a w jakiej – wrze? Podaj te<br />

temperatury w różnych jednostkach.<br />

Jaka była najniższa zanotowana temperatura w lutym? A jaka – w marcu?<br />

O ile niższa była w lutym niż w marcu?<br />

W którym miesiącu różnica między najwyższą a najniższą temperaturą<br />

była największa? Ile wynosiła?<br />

Rekordy ciepła i zimna<br />

miejscowość<br />

z najniższą<br />

temperaturą<br />

w miesiącu<br />

miejscowość<br />

z najwyższą<br />

temperaturą<br />

w miesiącu<br />

Strona działowa<br />

Każdy dział rozpoczyna się<br />

od infografiki, czyli takiego<br />

sposobu połączenia ilustracji<br />

z objaśnieniami, który ułatwia<br />

zapamiętywanie. Przyjrzyj<br />

się infografice i postaraj się<br />

zapamiętać jak najwięcej.<br />

Odpowiedz na pytania<br />

i zaproponuj inne.<br />

Ekstrema temperatury w poszczególnych miesiącach w Polsce.<br />

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII<br />

+17°C +21°C +26°C +31°C +36°C +37°C +40°C +39°C +35°C +29°C +23°C +20°C<br />

–41°C –41°C –31°C –15°C –6°C –3°C +1°C 0°C –6°C –14°C –25°C –30°C<br />

72 73<br />

Zadania wprowadzające<br />

wadz<br />

ając<br />

Każdy temat rozpoczyna się<br />

od zadań, które wprowadzą Cię<br />

w nowe zagadnienia.<br />

Zadania<br />

Do każdego tematu zaproponowano zadania<br />

(często z rozwiązanym przykładem), które pomogą<br />

Ci wyćwiczyć nowe umiejętności.<br />

7.<br />

Liczby dziesiętne a liczby mieszane.<br />

Zaokrąglanie liczb<br />

Porównaj podane fragmenty przepisów na przygotowanie budyniu.<br />

I<br />

II<br />

III<br />

IV<br />

V<br />

Czym różnią się te przepisy? Które są do siebie podobne?<br />

Opisz ułamkiem zwykłym i ułamkiem dziesiętnym, jaka część każdego kwadratu<br />

została:<br />

a ) zamalowana, b ) niezamalowana.<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

Liczbę dziesiętną można zapisać w postaci ułamka zwykłego.<br />

0,2 = — 2 10 0,15 = — 100 0,478 = — 1000 0,05 = — 100<br />

1,1 = 10 11— 1,36 = — 136<br />

100<br />

3,07 = — 307<br />

100<br />

2,076 = — 2076<br />

1000<br />

Liczbę dziesiętną z częścią całkowitą różną od zera można zapisać w postaci<br />

1,1 = 1 1 — 10 1,36 = 1 — 100<br />

3,07 = 3 — 7<br />

100<br />

2,076 = 2 — 76<br />

1000<br />

Zapisz podaną liczbę dziesiętną w postaci ułamka zwykłego.<br />

a ) 0,5 b ) 0,19 c ) 1,132 d ) 2,08<br />

e ) 11,27 f ) 13,25 g ) 15,36 h ) 16,76<br />

Zapisz podaną liczbę dziesiętną w postaci liczby mieszanej. Skróć część<br />

ułamkową, jeśli to możliwe.<br />

a ) 3,7 b ) 4,8 c ) 2,12 d ) 6,15<br />

e ) 8,04 f ) 7,012 g ) 5,005 h ) 4,205<br />

Zapisz podany ułamek zwykły w postaci liczby dziesiętnej.<br />

a ) —10 3 b ) 12— 100 c ) — 99<br />

100 d ) — 999<br />

1000<br />

e ) 99— 1000 f ) 3— 1000 g ) 7— 1000 h ) — 102<br />

1000<br />

i ) 17 — 10<br />

j ) — 123<br />

10 k ) — 736<br />

100 l ) — 1003<br />

100<br />

Zapisz podaną liczbę mieszaną w postaci liczby dziesiętnej.<br />

a ) 1 — 9 10<br />

b ) 1 — 57<br />

100 c ) 8 — 716<br />

1000 d ) 3 5— 100<br />

Jaką liczbę zakrył kleks?<br />

a ) —<br />

1 = — b )— = — 2 10<br />

c ) 1 100<br />

d ) 9 4<br />

20 100<br />

e ) 3<br />

5 10<br />

f ) g ) h )<br />

103<br />

4— =<br />

250 4—<br />

1000<br />

2.<br />

24<br />

25<br />

26<br />

27<br />

28<br />

29<br />

Mnożenie ułamków zwykłych<br />

Przykład<br />

= 8 + 4 — 3 + 2 — 5 + 1— 15 = 8 + 20 — 15 + 6 — 15 + 1— 15 = 8 + 27— 15 = 9 12 — 15 = 9 4 — 5<br />

Wykonaj mnożenie sposobem opisanym w przykładzie. Wynik przedstaw<br />

w najprostszej postaci.<br />

a ) 2 — 1 3<br />

∙ 1 — 1 7<br />

b ) 2 — 7 12<br />

∙ 1 — 4 5<br />

Oblicz pole i obwód kwadratu o boku długości 2 — 1 4<br />

m.<br />

Oblicz pole i obwód prostokąta o bokach długości — 3 4<br />

m i 1 — 1 3<br />

m.<br />

Dokończ zdanie – wybierz odpowiedź spośród podanych. Pole rombu o przekątnych<br />

długości 2 — 1 4<br />

m i 4 — 3 4<br />

m jest równe<br />

A. 5 — 32 11 m2 B. 7 m 2 C. 10 — 16 11 m2 D. 14 m 2<br />

Pierwszy prostokąt ma wymiary 2 — 3 5<br />

m × 3 — 2 5<br />

m, a wymiary drugiego to<br />

2 — 2 5<br />

m × 3 — 3 5<br />

m. Który prostokąt ma większe pole i o ile jest ono większe?<br />

Działka ma kształt kwadratu o boku długości 10 — 3 4<br />

m. 1 m 2 tej działki kosztuje<br />

400 zł, a 1 m bieżący ogrodzenia kosztuje 180 zł. Brama o szerokości 4 m<br />

kosztuje natomiast 1200 zł.<br />

a ) Ile kosztuje ta działka?<br />

b ) Ile wynosi łączny koszt ogrodzenia i bramy?<br />

10 3 — 4<br />

m 4 m<br />

30<br />

31<br />

Pokój ma kształt prostopadłościanu o wymiarach 3 — 1 2<br />

m × 3 — 3 14<br />

m × 2 — 1 10<br />

m.<br />

Czy 7 — 1 2<br />

l farby wystarczy na dwukrotne pomalowanie ścian tego pokoju, jeśli<br />

1 l farby wystarcza na jednokrotne pomalowanie 6 m 2 ściany? W obliczeniach<br />

pomiń okna i drzwi.<br />

Iloczyn dwóch liczb mieszanych jest równy 5 — 5 32<br />

, iloczyn ich części całkowitych<br />

jest równy 2, a iloczyn części ułamkowych jest równy — 32 21 . Wyznacz te liczby.<br />

CO UMIEM?<br />

1.<br />

•<br />

D<br />

2.<br />

3.<br />

4.<br />

a )<br />

•<br />

• C.<br />

CO UMIEM?<br />

Na końcu każdego<br />

rozdziału znajduje<br />

się specjalny<br />

zestaw zadań.<br />

Ich rozwiązywanie<br />

pozwoli Ci sprawdzić<br />

swoje umiejętności.<br />

46 47<br />

20 21<br />

Treść matematyczna<br />

W granatowej ramce<br />

wyróżniono ważne treści,<br />

które będą przydatne<br />

w dalszej nauce.<br />

Zadania na medal<br />

W wielu rozdziałach zamieszczono<br />

zadania, których rozwiązanie będzie<br />

wymagało od Ciebie pomysłowości.<br />

2<br />

Zadania wprowadzające<br />

Zadania ćwiczeniowe<br />

Powtórzenie<br />

Na końcu każdego<br />

działu przygotowano<br />

zestaw zadań –<br />

Czy już to umiem?.<br />

Ich rozwiązywanie<br />

pozwoli Ci przygotować<br />

się do sprawdzianu.<br />

Znajdziesz wśród nich<br />

zadania z rozwiązaniami<br />

i komentarzami.<br />

1<br />

2<br />

3<br />

Czy już to umiem?<br />

Do szkolnego sklepiku dostarczono 100 jabłek i 50 gruszek. Pierwszego dnia<br />

sprzedano 50 jabłek i 10 gruszek. Jaki procent jabłek i jaki procent gruszek<br />

sprzedano pierwszego dnia?<br />

10 50 — 10<br />

50 = ——<br />

20<br />

Na sprawdzianie z matematyki nie było 5 z 25 uczniów klasy VIa. Ile procent<br />

uczniów tej klasy było nieobecnych?<br />

Wypisz dane z treści zadania.<br />

Określ, jaka część uczniów klasy VIa była nieobecna. Ile to części setnych?<br />

Jaki to procent wszystkich uczniów tej klasy?<br />

Sprawdź poprawność rozwiązania i sformułuj odpowiedź.<br />

Test z matematyki składał się z 20 pytań. Wojtek udzielił 5 poprawnych odpowiedzi,<br />

Antek – 10, a Asia wszystkie zadania zrobiła dobrze. Ile procent<br />

poprawnych odpowiedzi miało każde z tych dzieci?<br />

Opisz za pomocą procentów, jaka część koła została zamalowana.<br />

a ) b ) c ) d )<br />

124<br />

Wypisz dane z treści zadania.<br />

Określ, jaką część jabłek sprzedano.<br />

Określ, jaką część gruszek<br />

sprzedano. Ile to części setnych?<br />

Jaki to procent wszystkich gruszek?<br />

Sprawdź, czy rozwiązanie spełnia<br />

warunki zadania, i sformułuj<br />

odpowiedź.<br />

Potrafię więcej, umiem lepiej<br />

Procent liczby<br />

1 Wyznacz liczbę, której 40% jest równe 240.<br />

2 Czy 50% liczby 25 to tyle samo co 25% liczby 50?<br />

Odpowiedź uzasadnij.<br />

3 Przygotowano napój: do dwóch litrów wody wlano<br />

pół litra soku. Jaki procent napoju stanowi sok?<br />

4 Sprawdź, czy suma 20% liczby 20 i 20% liczby 30 jest równa 20% liczby 50.<br />

Dostrzeżoną prawidłowość zbadaj na innych przykładach. Sformułuj swoje<br />

przypuszczenia.<br />

Odczytywanie danych przedstawionych graficznie<br />

5 Na diagramach przedstawiono dane dotyczące produkcji i spożycia jaj j<br />

w Polsce.<br />

a ) W którym roku – spośród podanych – przeciętna kura zniosła najwięcej<br />

jaj?<br />

b ) W którym roku – spośród podanych – przeciętny mieszkaniec Polski zjadł<br />

najwięcej jaj?<br />

c ) W których latach przeciętna kura „nie zaspokoiła” potrzeb przeciętnego<br />

mieszkańca Polski? Dla których z podanych lat nie można tego określić?<br />

Liczby ujemne<br />

Dwie liczby przeciwne są oddalone od siebie na osi liczbowej o 11 jednostek.<br />

Jakie to liczby?<br />

Zaproponuj trzy takie liczby a, b, c, które spełniają warunki: a < b < c oraz<br />

|b| < |c| < |a|.<br />

Dodatkowonazak<br />

zakończenie powtórzenia<br />

zamieszczono zestaw zadań na medal –<br />

Potrafię więcej, umiem lepiej.<br />

6<br />

7<br />

134<br />

12<br />

Zadania na medal<br />

Zadania z rozwiązaniem<br />

Gra dla dwóch osób<br />

Ciekawostka<br />

Projekt

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!