Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Polityka obronna<br />
Krzysztof Nicpoń<br />
We wrześniu tego roku, na wiecu Partii<br />
Sprawiedliwości i Rozwoju, prezydent<br />
Turcji Recep Tayyip Erdoğan stwierdził,<br />
że to iż niektóre kraje, bynajmniej nie<br />
jeden czy dwa, dysponują pociskami<br />
nuklearnymi, natomiast Zachód mówi,<br />
że Turcja nie powinna ich mieć, jest dla<br />
niego nie do zaakceptowania. Słowa te<br />
zostały zinterpretowane przez wielu<br />
obserwatorów na świecie jako zapowiedź<br />
dążenia do uzyskania własnej broni<br />
jądrowej. Czy Erdoğan mając wielkie<br />
ambicje dotyczące pozycji swego<br />
państwa w regionie i na arenie<br />
międzynarodowej chce naprawdę<br />
broni jądrowej dla Turcji? Nie wszyscy<br />
komentatorzy są co do tego zgodni.<br />
Ilustracje w artykule: US DoD/SSGT Phil<br />
Schmitten, US DoE, USAF, USAFE,<br />
MO Turcji, MAXAR, SNL.<br />
Bomby z Incirliku<br />
9października <strong>2019</strong> r. wojska tureckie rozpoczęły<br />
operację militarną w północno-<br />
-wschodniej Syrii. Atak był wymierzony w siły<br />
kurdyjskich Powszechnych Jednostek Samoobrony<br />
(kurd. Yekîneyên Parastina Gel, YPG), które Turcja<br />
uważa za terrorystyczne, jednakże są one popierane<br />
przez kraje zachodnie, ponieważ stanowią znaczącą<br />
część Syryjskich Sił Demokratycznych (SDF),<br />
które walczyły z oddziałami tzw. państwa islamskiego<br />
na terenie Syrii. SDF kontrolują obecnie większość<br />
północnych terenów Syrii. Akcja wojskowa<br />
Ankary przeciw rdzeniowi sił SDF nie tylko zaogniła<br />
sytuację w Syrii, ale i pogorszyła jeszcze bardziej stosunki<br />
polityczne z Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi.<br />
W związku z turecką inwazją eksport<br />
wszelkiej broni do Turcji zawiesiło dziewięć państw<br />
europejskich i Kanada. Akcję ostro potępiła Liga<br />
Arabska, a prezydent Donald Trump 14 października<br />
Rozmieszczenie miejsc składowania broni jądrowej na terytorium Turcji na przestrzeni lat od 1959 r.<br />
44 bomby termojądrowe B61 na wózkach transportowych w pomieszczeniu magazynowym wewnątrz strefy<br />
składowania broni (WSA – Weapon Storage Area). Podobnie musiało to wyglądać w latach 70. i 80., gdy na<br />
lotniskach nie było jeszcze „skarbców” WSV.<br />
podpisał dekret o nałożeniu sankcji na kilku wyższych<br />
urzędników tureckich. 18 października turecka<br />
akcja została wstrzymana na pięć dni, po negocjacjach<br />
w Ankarze między prezydentem Turcji<br />
a przedstawicielem administracji Stanów Zjednoczonych.<br />
Natomiast 22 października prezydent Erdoğan<br />
spotkał się w Soczi z prezydentem Federacji<br />
Rosyjskiej Władimirem Putinem, gdzie przyjęli plan,<br />
dotyczący syryjsko-tureckiego pogranicza. Turcja<br />
nie będzie kontynuowała ofensywy, ponieważ – jak<br />
twierdzi – jej wojska osiągnęły w drugiej dekadzie<br />
października założone cele operacyjne. Kurdowie<br />
mieli wycofać się z 30-kilometrowego pasa przygranicznego<br />
aż do granicy z Irakiem, a nadzorować tę<br />
akcję mają syryjskie siły rządowe i Rosjanie, których<br />
pododdziały wkroczyły do tego rejonu. Rząd Stanów<br />
Zjednoczonych mógł wobec tego znieść sankcje<br />
wobec Turcji, argumentując, że zniknęła ich<br />
przyczyna (co nie jest prawdą, gdyż wojska tureckie<br />
pozostają na terytorium Syrii do niedawna kontrolowanym<br />
przez Kurdów).<br />
W kontekście tureckiej inwazji na Syrię i komentarzy<br />
politycznych o rzekomej chęci dysponowania<br />
bronią jądrową przez Turcję po raz kolejny w mediach<br />
pojawiła się sprawa bomb atomowych z İncirliku,<br />
ponieważ broń jądrowa w Turcji jest i to już od<br />
60 lat, ale to amerykańska broń jądrowa. Obecnie to<br />
prawdopodobnie już „tylko” 50 lotniczych taktycznych<br />
bomb jądrowych typu B61, składowanych na<br />
terenie bazy lotniczej İncirlik, leżącej we wschodniej<br />
części miasta Adana na południu Turcji.<br />
Amerykańskie głowice jądrowe zaczęto rozmieszczać<br />
w Europie Zachodniej i Południowej na<br />
początku lat 50., czyli niedługo po utworzeniu Sojuszu<br />
Północnoatlantyckiego, po to by zrównoważyć<br />
znaczną przewagę militarną sił konwencjonalnych<br />
ZSRS i państw satelickich. Ponieważ wycieńczone<br />
wojną europejskie państwa NATO nie były w stanie<br />
utrzymywać, ani tym bardziej rozbudowywać zna-<br />
50 <strong>Wojsko</strong> i <strong>Technika</strong> • Listopad <strong>2019</strong><br />
www.zbiam.pl