Lotnictwo Aviation International 8/2020 short
Magazine by ZBiAM
Magazine by ZBiAM
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Siły powietrzne<br />
Adam Gołąbek<br />
Andrzej Wrona<br />
Polskie rozpoznanie powietrzne:<br />
1945-<strong>2020</strong><br />
III<br />
Rozpoznanie jest jednym z głównych czynników zapewniających sukces prowadzonych operacji wojskowych<br />
umożliwiających doprowadzenie do zwycięstwa na współczesnym polu walki. O ile omówione we wcześniejszych<br />
częściach artykułu środki i elementy rozpoznania bezpośrednio wpływają na zakres i jakość pozyskanych<br />
danych, to do osiągnięcia pełnego sukcesu potrzebne są również platformy powietrzne przystosowane<br />
do wykonywania konkretnych zadań rozpoznawczych.<br />
Nie jest znana liczba<br />
Ił-2KR użytkowanych<br />
w Polsce. Natomiast<br />
w ostatnich dostarczonych<br />
szturmowcach<br />
Ił-2 standardowo<br />
było zabudowane<br />
stanowisko AFA-1M<br />
w lewej gondoli podwozia<br />
głównego.<br />
Jak-1 polskiego lotnictwa<br />
wojskowego.<br />
Ciekawostką jest fakt,<br />
że większość samolotów<br />
myśliwskich tego<br />
typu miało stelaż pod<br />
zabudowę aparatu<br />
fotograficznego.<br />
W<br />
omawianym okresie czasu rozpoznanie<br />
w Siłach Zbrojnych RP<br />
należy postrzegać w aspekcie<br />
rzeczowym i czynnościowym. W ujęciu<br />
rzeczowym rozpoznanie to potencjał rozpoznawczy,<br />
przeznaczony do pozyskiwania,<br />
zdobywania i gromadzenia danych z rozpoznania,<br />
ich przetwarzania w dane syntetyczne,<br />
kluczowe informacje czy wiadomości<br />
rozpoznawcze, a następnie przekazania dowództwom<br />
i sztabom.<br />
W ujęciu czynnościowym rozpoznanie<br />
powietrzne, to ciągły proces zdobywania<br />
i gromadzenia danych dotyczących rozmieszczenia<br />
wojsk przeciwnika, jego najważniejszych<br />
zgrupowań bojowych oraz infrastruktury<br />
i tym samym określenie możliwości<br />
prowadzenia walki z aktualnym stanem sił<br />
i środków bojowych na konkretnym obszarze.<br />
Zdobyte informacje po odpowiednim<br />
przetworzeniu w wiadomości rozpoznawcze<br />
służą także dowództwom i sztabom w układzie<br />
narodowym i sojuszniczym.<br />
Dla usystematyzowania tematu dotyczącego<br />
nosicieli systemów rozpoznawczych,<br />
zdecydowaliśmy się dokonać podziału statków<br />
powietrznych wykorzystywanych przez<br />
polskie lotnictwo wojskowe do zadań rozpoznawczych<br />
ze względu na ich generację<br />
(rok wprowadzenia do uzbrojenia) oraz czas<br />
użytkowania przez lotnictwo polskie.<br />
Pierwsze lata powojenne:<br />
od Jak-1 do Jak-9<br />
Pierwsze samoloty rozpoznawcze powojennego<br />
lotnictwa wojskowego wywodziły się<br />
z okresu wojennego. W ich przypadku nie<br />
określono historycznie generacji, jednak<br />
w tym opracowaniu przyjęto ten czas powstania<br />
konstrukcji jako generację „zero”.<br />
Powstały one na bazie samolotów myśliwskich,<br />
szturmowców i bombowców nurkujących.<br />
W kategorii myśliwców, były to:<br />
Jak-1, Jak-7 i Jak-9.<br />
Samolot myśliwski Jak-1 był przystosowany<br />
do zabudowy lotniczego aparatu fotograficznego<br />
typu AFA-1M. W momencie<br />
zakończenia II wojny światowej na stanie<br />
lotnictwa polskiego znajdowało się ponad<br />
40 myśliwców tego typu, przypisanych do:<br />
1. Pułku Lotnictwa Myśliwskiego (plm) – 23<br />
(w tym 8 w dwóch kluczach przystosowanych<br />
do rozpoznania ze stelażami pod<br />
aparaty fotograficzne), 9. plm – 3 (w tym<br />
1 samolot wyposażony w stanowisko) oraz<br />
10. plm – 2 (w tym 1 samolot z AFA-1M).<br />
Pewną ilością Jak-1 dysponował 11. plm,<br />
jednak nie wiadomo, czy miał egzemplarze<br />
wyposażone w stanowiska pod zabudowę<br />
lotniczych aparatów fotograficznych (LAF).<br />
Poza lotnictwem myśliwskim Jak-1 znajdowały<br />
się po 1 egzemplarzu w dowództwie<br />
1. Dywizji Lotnictwa Bombowego, 2. Dywizji<br />
Lotnictwa Szturmowego, 3. Dywizji Lotnictwa<br />
Myśliwskiego i 4. Mieszanej Dywizji Lotniczej.<br />
Żaden z nich nie posiadał zabudowanego<br />
stelaża pod LAF typu AFA-1M. Ponadto<br />
w jednostkach szkolnych było 6 samolotów<br />
tego typu w 15. Zapasowym Pułku Lotniczym<br />
oraz od 2 do 3 w Wojskowej Szkole<br />
Pilotów w Dęblinie.<br />
W końcu czerwca 1945 r. większość<br />
Jak-1 została odesłana do Dęblina, gdzie<br />
poddano je remontom głównym. W dniu<br />
1 października na stanie 1. plm znajdowało<br />
się 6 maszyn tego typu, jednak żadna nie<br />
posiadała stanowiska pod aparat AFA-1M.<br />
Do końca lutego 1946 r. spisano je ze stanu<br />
pułku, a pozostające na stanie kluczy<br />
rozpoznawczych LAF zachowano do dal-<br />
62<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> SIERPIEŃ <strong>2020</strong>
Change language