Fritz Hans Schwarzenbach - bei ElfenauPark

Dynastie made in Aemmetal
Es Stück Generatione-Gschicht
von Hanny Kiener
Die Gschicht, wo ig Euch wott erzelle,
handlet im ghögerige Aemmetal,
dert imene wunderschöne Dörfli mit
sine bhäbige u hablige Burehüser. Si
strahle so viel Geborgeheit u Rue us
mit ihrne usladende Decher dene
breite Ründine über zwo Reihe vo
glänzige Fäischter, wo sech d` Sunne
drin spieglet, mit schöne wisse Umhägli
u drvor e züntrote Flor vo Granium.
Vor em Hus e gschläckete Garte
mit emene Hufe Summerblueme,
feine Chrütli u knackigem Gmües.
Alls zäme singt es Lied vo Wermi u
Daheimesi,vomene gwüsse Schtolz u
Wohlstand, brichtet aber ou vo Flyss
u Liebi zur Sach – u nid zletscht
vo flyssige Froue. Äbe i eim vo dene
Hüser, em schönschte u gröschte im
Dorf hei die Lüt ghuset.
22 Wichtiges & Unwichtiges
D` Schwigermueter
Dr Grossätti, ä tüchtige Handwärksma,
wo no chli büürlet het näbebi,
isch i junge Jahre vil uf dr Walz gsi
als Handwärksbursch. Er isch gäge
Weschte zoge, wit i Frankrich iche,
wo är es paar Jahr umezoge isch
vo Meister zu Meister, u ou nach
Dütschland, wit i Norde ufe isch
är cho. Er het perfekt Französisch
chönne parliere u ou Hochdütsch.
Wider zrügg id`s Dörfli isch är natürlich
schier echli agluegt worde
wienes „Mehr-Wunder“ – wär het
denn zumal scho Französisch chönne,
i däm chline Dörfli. Er isch eso
guet grüschtet gsi für ds` Gschäft u
Burerei vom Vater z` übernäh. Äbe
sini Zukunft… die het si Muetter,
wo z` Regimänt gfüert het im grosse
Hus, scho igfädlet gha. Si het e rychi
Buretochter im Gürbi ga für ihre
Suhn. Dä het aber sälber Auge im
Chopf gha. U die si bimene junge,
härzige u gschaffige Meitschi blybe
hange, ere Chälnere im Dorfpintli.
U d`Mueter het wohl oder übel
die Schwigertochter müesse akzeptiere.
Si isch blind gsi, für z` gseh,
das ihre Suhn vom mönschleche
Standpunkt us gse, kei besseri Wahl
hät chönne träffe. Sis Froueli het es
warms Härz, es fröhlechs Gmüet, es
amächeligs Usehe, zwe flissigi Händ
u vil guete Wille i z` Hus brunge
– die beschte Vorussetzige für
e glücklichi Ehe. Aber äbe, si isch
nid zwöispännig mit ihrer Usschtür
vorgfahre, no vil weniger het si Ussichte
gha uf ene feissi Mitgift oder
gar Erbschaft. U ds Schlimmste isch
gsi, si isch e „Frömdi“ gsi, eini vo
der andere Syte vom Hoger, u d` Muetter
het si nid sälber chönne useläse!
Das het die Frou zytläbens nid
chönne abeworgle, das isch zviel gsi
für die willensstarchi Frou, so übergange
z` wärde! Ds jungi Froueli het
gwärchet vo eir Tagheiteri zur an-
dere. Het sorg g`ha zum Gäld, keini
grossi persönlichi Asprüch gstellt u
dr Schwigernuetter z` lieb ta was äs
het chönne.
Ir grosse Schtube mit em Trittofe, em
iboute Buffet u em länge Tisch mit dr
Eckbank si die Gmeindsmanne öppe
zäme cho u hei grossi Gmeindspolitik
tribe. Dr Grossätti isch e agsehene
Maa gsi u sini Meinig het vil
gulte i dr Gmeind, drum isch är ou
i dr Behörde gsi. Mängisch isch ou
dr „geischtlich Herr“ z`Absitz cho. Er
het sini Französischkenntnis us dr
Studäntezyt nid wölle la yroschte u
het se niene besser chönne uffrüsche
als bim Grossätti. D`Frou het alli
Manne bestens versorget mit Gaffee
u feine Sache. So isch alles bim Beste
gsi. Aber nid vil über füfzgjährig
isch di gueti Frou plötzlech gschtorbe,
niemer het rächt gwüsst a was.
Di alti Frou - also d` Muetter vom
Grossätti – het ihri Schwigertochter
äs paar Jahr überläbt. D` Hefti im alte
Hus het si nie us de Händ gä, bis si d`
Auge zueta het. Si isch kei bösi frou
gsi, aber unheimlech willensstarch
u traditionsbehaftet.
Site verchert
Dä allsyts beliebt u höch gachtet
Grossätti, wo zu dene sogenannt
„bessere Lüt“ ghört het - wenigstens
was me im Dörfli bhouptet het-, het
ou a Tochter gha. Si isch i jeder Hinsicht
ds Abbild vo dr Muetter gsi. Dr
schtarch Wille hingäge het si vo dr
Grossmuetter gha. Das Meitli het
natürlech – denn zumal es Privileg
für die bessere Lüt – id Sekundarschuel
törfe. Nach dr Schuel het das
schöne Fröilein ids Wälsche chönne
ga, für ga Französisch z` lehre wie si
Vatter u nachhär het es e Hushaltigschuel
bsuecht für die fini Chuchi
z`lehre. E so isch ou äs bestens grüstet
gsi für d’ Zukunft.
Usgrächnet dr Grossätti, wo i sine
junge Jahre au nid gfolget het – aber
das isch scho lang här u längschtens
vergässe – het di Zukunft für sini
Tochter längschtens planet gha, i
dr Gstalt vomene flyssige, tüchtige
Handwärker, vo sir Branche natürlich,
-het doch dr Grossätti kei Suhn
gha – u, wär erratetes, mit emene
Huufe Gäld.
Aber d’ Rächnig isch wieder einisch
nid ufgange, dr Grossätti hät’s eigetlich
solle wüsse.
Im erschte Wältchrieg si flotti,
stämmige Soldate yquartiert worde
im Dorfpintli. Das Dorfpintli het
ja scho einisch e Rolle gspielt. Mit
dene Soldate isch a junge, fröhliche
Bursch mit schwarze Haar u emene
schwarze Schnauz g’ marschiert. E
Bursch, wo fantastisch het chönne
tanze u wo uf de Tanzböde zäntume
alli Meitschi hei Härzchlopfe
übercho, we dä Bursch ufgchrüzt
isch. Er isch e Handwärker gsi.
Ou däm Ämmetaler Meitschi isch
dä Bursch id Auge gstoche u viellicht
au umgekehrt. Das schlaue
Meitschi het du e raffinierte Plan usgheckt
für dr Ufmerksamkeit e chli
uf d’ Bei z’ hälfe. Äs hat ernäslet,
wenn da schwarzhaarig Soldat Geburtstag
heig. Nachhär isch es id’s
Nachbardörfli gange – ja ja nid im
eigete Dörfli, äs hät ja chönne uffalle
– u het dert im Lädeli es Truckli
Schnauzwichsi – choleschwarzi versteit
sech – gkouft u das Gschänkli
em Soldat uf Schlychwäge la zuecho.
Für damaligi Verhältnis isch das
feiechly a grossi Investition gsi. Di
Schnouzwichsi het anschynend
ihri Würkig nid verfählt! U wies so
geit im Läbe: em Grossäti isch zletscht
nüt anders übrigblybe als zu
dere Hochzyt ja und Amen z’ säge.
Dä jung Bursch het alli charakterliche
Vorrussetzige mitbrunge für
es nöis Glück im alte Hus. Er isch
usere rächte Burefamilie cho, aber
äbe, vo änät am Hoger a „Frömde“.
Gäld het är ungfähr glych viel gha
wie synerzyt am Grossätti si Frou,
nämli keis. U dr Grossätti? Är isch
blind gsi für da Mönsch, er het ja
ganz anderi Plän gha mit syner
Tochter. Dä jung Maa, wo ids alte
Hus cho isch, dr Schwiegersohn,
het em Grossätti z’ lieb ta was er het
chönne. Er het em Grossätti, punkto
Tüchtigkeit, durchus chönne d’
Stange ha. Näbe sim eigete Bruef
als Handwärker, wo er im Gägesatz
zum Grossätti isch Agstellte gsi,
het er d’ Burerei vom Grossätti mit
grossem Gschick gführt. Aber äbe,
er esch a „Frömde“ blybe. Nei, nei,
di Gschicht geit nid z’ Änd wie bir
Frou vom Grossätti, no nid. I muess
da no chli witer ushole. Die jungi
Familie het au wieder a Tochter gha
u si isch nid us dr Art gschlage. Dr
Grossätti het ja bekanntlich guet
Französisch chönne u so het halt si
Wärchstatt äbe „Boutique“ gheisse.
I dere „Boutique“ isch är dr ganz Tag
gsi u het si Bruef usgüebt. Zwüsche–
ine het är müesse ds Material la
trochne u de het är Zyt gha für sis
chline Grosschind, wo si Augestärn
isch gsi. Das chline Meiteli isch
gäng bim Grossätti i dr „Boutique“
gsi. Wie isch das doch e so schön
gsi, we dr Grossätti Zyt het gha für
e chly z’ spiele mit de Chüe u Ross
uf dr Weid am Bode vo dere grosse
„Boutique“ oder uf em Schoss vom
Grossätti bim blettere u vorläse i dr
Brattig „Der hinkende Bote“ oder
we dr Grossätti gäng u gäng wieder
di gliche alte Märli erzehlt het. Die
zwöi si unzertrennlich gsi. U öppis
darf ig nid vergässe: Zu dere Zyt isch
so alli 14 Tag es Auto dür das Dörfli
bruuset, u niemer het sich das Spektakel
wölle la entga. Das chline Meiteli
het drufabe si vierfärbige Chatz
zwüsche d’ Vorfänster ta. Das arme
ElfenauPark magazin Wichtiges & Unwichtiges 23