Bult - University of the Free State

Nuus News
Kovsies se dramadepartement
laat waai
Deur Margaret Linström
“Ja, jong, dit woel hier!” Aan die woord is die trotse hoof van die Departement Drama en
Teaterkuns, prof. Nico Luwes, oor sy departement se onlangse gesonde oes prestasies.
Nie net het die departement ‘n klein plasie se prys in
beurse losgeslaan nie, maar daar was ook meer as ‘n
handvol toekennings. Dan het die departement ook
met ‘n paar van sy produksies na die platteland getoer,
en lê daar nog die deelname aan ‘n paar kunstefeeste
vanjaar voor, om nie te praat van al die produksies wat
in 2009 op die Kovsiekampus op die planke gebring
gaan word nie.
Dit maak ‘n mens uitasem net om dit alles op te noem,
maar as jy kyk na die energieke teaterman voor jou (wat
elke nou en dan opspring om ‘n nommer op die selfoon
te soek of ‘n program te gaan uitdruk of iemand te bel
vir inligting) dan sien jy (spring)lewende bewys van die
gesegde: “Real success is finding your life’s work in the
work that you love.”
Dít beaam die professor onmiddellik as jy hom vra
hoe die departement dit regkry om Kovsies se naam
keer op keer hoog te hou in ‘n bedryf wat bekend is
daarvoor dat dit “cut throat” is. “Almal hier is lief vir hulle
werk en daarmee saam gaan goeie spanwerk.” Byna
al die dosente het ‘n professionele teateragtergrond.
Watter soort bestuurstyl bring hierdie resultate voort?
“Ek loer nie oor hul skouers nie en ek hou hulle nie
artisties terug nie – ek sê, laat waai!”
Vir prof. Nico gaan dit allermins oor homself. Dit gaan
oor die studente en die dosente en die bevordering
van die kunste. Oor sy studente kan hy nie uitgepraat
raak nie. Hy vertel graag van die R150 000 se beurse
wat die departement van die Nasionale Kunsteraad vir
sy eerstejaars ontvang het. “Die afgelope paar jaar het
ons maar tussen R50 000 en R60 000 gekry, en vanjaar
het dit verdubbel.”
Eers as jy hom daarna uitvra, vertel hy dat hy ook by
die Nasionale Kunsteraad ‘n toekenning ontvang het vir
die skryf van die toneelstuk Don’t shoot the messenger,
wat as deel van die Darwin-herdenkingsprogram
ingestudeer word. Die toneelstuk, wat prof. Nico as
“opspraakwekkend” beskryf, se première was in
Maart vanjaar in die Wynand Mouton-teater op die
Bloemfontein-kampus.
Ook is daar die R100 000 wat die departement van die
Nasionale Kunsteraad ontvang het vir die ontwikkeling
van ‘n musiekblyspel vir tieners wat ook op die
Volksblad-kunstefees gaan speel. Dit is juis op dié fees
waar die departement sy skoene meer as vol staan.
Die lede van die departement is deel van die artistieke
komitee, hulle is betrokke by die beplanning, by die
voorsiening van infrastruktuur en die studente help met
die tegniese aspekte van die fees.
Die departement glo ook daaraan om terug te
gee aan die gemeenskap en as deel hiervan word
voorgeskrewe werke by skole opgevoer. Hiervoor is
daar ook fondse van die Nasionale Kunsteraad ontvang
wat regisseur Michelle Luwes vir die opvoer van Reza
de Wet se Mis kon aanwend. Mis is ‘n voorgeskrewe
werk vir graad 12-leerders en die stuk het ‘n week lank
vol sale in die Wynand Mouton-teater op kampus
getrek. Mis was ook in Klerksdorp en Potchefstroom
‘n groot sukses. Vanweë die sukses hiervan het die
departement nog ‘n werk aangepak: Die potlooddief
en die engel van A.S. van Staden, wat voorgeskryf is
vir graad 11-leerders, word vanaf 18 tot 20 Maart in die
Scaena-teater opgevoer.
Prof. Nico sê dié geleenthede word ook gebruik om
reklamemateriaal van die departement aan leerders uit
te deel. “’n Mens weet nooit wanneer jy mense vir die
kunste kan werf nie,” sê hy.
‘n Ander inisiatief van die departement om mense na
die teater te lok is die nuwe Klub Theatron. Nog iets
waarop prof. Nico ooglopend trots is, is die nagraadse
studente. Hy vertel breëbors van een van sy studente,
Kea, wat werk doen by ‘n hospice vir weeskinders op
Hertzogville. Kea gee drama-opleiding aan kinders.
Die opleiding kulmineer in ‘n drama-opvoering deur
die kinders wat handel oor lewensvaardighede en die
voorkoming van MIV/Vigs.
Ook met navorsing wikkel die departement. Prof. Nico
sê daar is tans vyf magisters by die departement
geregistreer, en hulle spog ook met twee doktorale
studente. “Albei die proefskrifte handel oor baie
interresante onderwerpe. Karrabelo Leka Lake kyk na
die tekort aan swart vroulike regisseurs in Suid-Afrika,
terwyl Kingdom Moshounyane devising theatre as
onderwerp het.”
Die departement was gereeld in die nuus met
die sukses wat behaal is met die Sanlam-prys vir
Afrikaanse teater, oftewel SPAT. Die wenprys is die
grootste in die geskiedenis van Suid-Afrikaanse
teater vir die ontwikkeling van nuwe Afrikaanse
teaterproduksies. Kovsies se dramastudente het in
2005, 2007 en 2008 met die louere weggestap. Vanjaar
gaan die span van Kovsies met die bekroonde skrywer
Jeanne Goosen se Spokie Snygans probeer om vir
‘n vierde keer die ander departemente se stertvere te
pluk.
Prof. Nico se laaste woorde beaam dít wat die meeste
mense reeds lankal vermoed: “Ons kan regtig nie kla
nie. Dit gaan goed met die kunste by Kovsies!”
16 Bult 17