UrbanStyleMag #30 Your Street

naturalpark
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ: Η ΤΡΟΦΗ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΣΟΥ
Καθημερινά πάνω από 90 φάρμακα εκρέουν από τους βιολογικούς καθαρισμούς και τις χωματερές
της Ευρώπης και καταλήγουν στα επιφανειακά ύδατα και εν συνεχεία, στο ποτήρι μας.
Σε πρακτικό επίπεδο, ήδη έχουν αρχίσει να δημοσιοποιούνται διαπιστευτήρια ενδοκρινικής διατάραξης
σε ψάρια και βατράχους, ενώ πρόσφατη γονιδιακή έρευνα σε σολομούς του Ατλαντικού διαπίστωσε
ότι η έκθεση των ψαριών αυτών σε υποβιολογικές συγκεντρώσεις ουσιών –όπως παρακεταμόλης,
καρβαμαζεπίνης και ατενολόλης- προκαλούν σοβαρό λόγο ανησυχίας για τις επιδράσεις που μπορεί
να έχει η αλόγιστη απόρριψη φαρμάκων στην ποιότητα των τροφίμων που φτάνουν στο πιάτο μας.
ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
Έχοντας αντιληφθεί το μέγεθος του προβλήματος, οι περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες εδώ και
χρόνια έχουν θεσμοθετήσει εθνικά, ολοκληρωμένα προγράμματα συλλογής και καταστροφής
φαρμάκων. Επειδή πάντα η καταπολέμηση ενός φαινομένου ξεκινά με την κατανόηση των αιτιών
του, αξίζει να αναφερθούμε στους λόγους για τους οποίους ο μέσος άνθρωπος αποθεματοποιεί
φάρμακα. Σύμφωνα με τις έρευνες που έχουμε μέχρι στιγμής, οι 4 σημαντικότεροι λόγοι είναι οι εξής:
(i) Λήξη φαρμάκου
(ii) Αλλαγή φαρμακευτικής αγωγής
(iii) Θάνατος χρήστη
(iv) Βελτίωση της υγείας του χρήστη
ΤΡΟΠΟΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει κανένα σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, κάτι που αποτελεί παράβαση
Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι η ενημέρωση του κοινού είναι ανύπαρκτη,
οι κάδοι που χρησιμοποιούνται είναι πρακτικά ανοιχτοί και έτσι ο κάθε φαρμακοποιός μπορεί να
προσθαφαιρέσει ό,τι επιθυμεί, ενώ σε διάφορα φαρμακεία υπάρχουν και άλλοι παρόμοιοι κάδοι όπου
οι Γιατροί του Κόσμου συλλέγουν μη-ληγμένα σκευάσματα με σκοπό την κάλυψη των φαρμακευτικών
αναγκών διάφορων αναξιοπαθούντων.
Τα βασικά χαρακτηριστικά τα οποία εγγυώνται την αποτελεσματικότητα και την αξιοπιστία του
εγχειρήματος είναι:
i) εκστρατεία ευαισθητοποίησης του κοινού, με κύριους άξονες την περιγραφή του
προβλήματος (π.χ. μόλυνση υδάτων) και την ανάδειξη της συμβολής των λανθασμένων επιλογών
απόρριψης οικιακών φαρμάκων στη δημιουργία του.
ii) Δημιουργία σημείων περισυλλογής (κάδοι) ληγμένων και μη-χρησιμοποιούμενων φαρμάκων
σε όλα τα φαρμακεία.
iii) Καταγραφή των επιστρεφόμενων φαρμάκων, ώστε να γίνει δυνατή η επεξεργασία των
στοιχείων και η διεξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με το τι και γιατί επιστρέφεται το εκάστοτε
σκεύασμα.
iv) Διασφάλιση του ατομικού απορρήτου των χρηστών (π.χ. τα φάρμακα να επιστρέφονται μέσα
σε ειδικές σακούλες).
v) Εγγύηση του αδιάβλητου της διαδικασίας με χρήση σφραγισμένων κάδων συλλογής μίας
κατεύθυνσης, στους οποίους τα φάρμακα μπαίνουν εύκολα αλλά βγαίνουν μόνο με ασφαλείς
διαδικασίες (π.χ. χρήση διπλών κλειδιών), ώστε να είναι αδύνατη η παράνομη χρήση των
απορριπτόμενων φαρμάκων.
vi) Πιστοποιημένος φορέας μεταφοράς και αποθήκευσης των συλλεγμένων φαρμάκων.
vii) Καύση των φαρμάκων σε ειδικούς αποτεφρωτήρες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η εφαρμογή και λειτουργία ενός προγράμματος συλλογής και καταστροφής ληγμένων ή μηχρησιμοποιούμενων
οικιακών φαρμάκων δεν αποτελεί απλώς αυτονόητη κίνηση προστασίας
της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, αλλά επιπλέον νομική απαίτηση της Ευρωπαϊκής
Ένωσης. Επειδή οι δημόσιοι και οι σχετιζόμενοι επαγγελματικοί φορείς δεν κινητοποιούνται ώστε να
ανταποκριθούν στις υψηλές οργανωτικές απαιτήσεις ενός τέτοιου εγχειρήματος, επείγει η συμμετοχή
ενός εξειδικευμένου ιδιωτικού, μη-κερδοσκοπικού φορέα, ο οποίος θα αναλάβει την εκστρατεία
ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, θα προσφέρει την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή και θα
εγγυηθεί την αξιόπιστη και αδιάβλητη λειτουργία του προγράμματος.
USM 133