25.10.2014 Views

Devenir du pyruvate - IBMC

Devenir du pyruvate - IBMC

Devenir du pyruvate - IBMC

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Chap IV.<br />

<strong>Devenir</strong> <strong>du</strong> <strong>pyruvate</strong><br />

1. Pyruvate Ethanol<br />

Levure et certains microorganismes<br />

Figures tirées de<br />

Lehninger Principles of Biochemistry<br />

Fourth Edition<br />

Copyright © 2004 by W. H. Freeman & Company<br />

a : Décarboxylation<br />

C O- + H + Pyruvate<br />

C O<br />

décarboxylase<br />

H<br />

C<br />

O<br />

CH 3<br />

+ CO 2<br />

CH 3<br />

Pyruvate<br />

Acétaldéhyde<br />

Coenzyme = thiamine pyrophosphate


: Ré<strong>du</strong>ction :<br />

H<br />

C<br />

O<br />

+ NADH + H +<br />

Alcool<br />

déshydrogénase<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

H<br />

H<br />

C<br />

OH<br />

+ NAD +<br />

c : Bilan (avec glycolyse) :<br />

Glucose + 2 Pi + 2 ADP + 2 H +<br />

2 Ethanol + 2 CO 2 + 2 ATP + 2 H 2 O<br />

= fermentation alcoolique<br />

= processus anaérobie


2. Pyruvate Lactate<br />

(microorganismes, organismes supérieurs si O 2 limité)<br />

C O- C O-<br />

Lactate<br />

C O + NADH + H + déshydrogénase<br />

HO C H<br />

+ NAD +<br />

CH 3<br />

CH 3<br />

Bilan :<br />

Glucose + 2 Pi + 2 ADP<br />

2 lactate + 2 ATP + 2 H 2 O


3. Formation d’Acétyl-CoA<br />

Conditions AEROBIES, dans les mitochondries<br />

Décarboxylation oxydative <strong>du</strong> <strong>pyruvate</strong> :<br />

C O- C CH 3<br />

C<br />

CH 3<br />

O<br />

+ NAD + + HS-CoA<br />

Pyruvate<br />

déshydrogénase<br />

S-CoA<br />

+ CO 2<br />

+ NADH


Bilan général :<br />

Glucose<br />

ANAEROBIOSE FERMENTATION<br />

Lactate<br />

NAD +<br />

ou<br />

EtOH<br />

NADH + H +<br />

Pyruvate<br />

Pyruvate<br />

NAD +<br />

NADH + H +<br />

Chaîne RESPIRATOIRE<br />

OX - PHOS<br />

AEROBIOSE RESPIRATION


Acétyl-CoA<br />

1. Entrée <strong>du</strong> <strong>pyruvate</strong> dans la mitochondrie<br />

Membrane<br />

externe<br />

Mb interne<br />

Mb interne<br />

Mb externe<br />

Pyruvate<br />

Pyruvate<br />

Translocase<br />

Matrice<br />

Pyruvate<br />

Matrice<br />

Porine<br />

PORINE


2. Décarboxylation oxydative <strong>du</strong> <strong>pyruvate</strong><br />

Pyruvate + CoA + NAD + Acétyl-CoA + CO 2 + NADH + H +<br />

Enz = complexe de la <strong>pyruvate</strong> déshydrogénase<br />

Cofacteurs : Thiamine pyrophosphate (TPP)<br />

Lipoamide<br />

FAD<br />

NAD +<br />

CoA<br />

Pyruvate<br />

déshydrogénase<br />

Dihydrolipoyl<br />

transacétylase<br />

Dihydrolipoyl<br />

déshydrogénase<br />

TPP<br />

Lipoamide<br />

FAD<br />

Décarboxylation <strong>du</strong><br />

<strong>pyruvate</strong><br />

Oxydation de C 2 et<br />

transfert à CoA<br />

Régénération de la<br />

forme oxydée de la<br />

lipoamide


Thiamine pyrophosphate (TPP)


Lipoamide<br />

Forme oxydée<br />

Acide<br />

lipoic<br />

Forme ré<strong>du</strong>ite<br />

Forme acétylée<br />

Rés. Lys<br />

de E2<br />

Chaîne polypeptidique de E2


Le complexe de la <strong>pyruvate</strong> déshydrogénase :<br />

Pyruvate déshydrogénase : E1<br />

Dihydrolipoyl transacétylase : E2<br />

Dihydrolipoyl déshydrogénase : E3


a : Le <strong>pyruvate</strong> est décarboxylé :<br />

Pyruvate + TPP hydroxyéthyl-TPP + CO 2<br />

E1 <strong>pyruvate</strong> déshydrogénase<br />

OH<br />

C<br />

CH 3<br />

OH<br />

C<br />

CH 3<br />

C<br />

C<br />

R<br />

R<br />

N<br />

S<br />

N<br />

S<br />

C<br />

C<br />

C<br />

C<br />

CH 3<br />

R’<br />

CH 3<br />

R’<br />

R<br />

CO 2<br />

R<br />

C O- +<br />

O C<br />

C<br />

N<br />

CH 3<br />

S<br />

H + + δ− δ +<br />

HO<br />

C O-<br />

C<br />

CH 3<br />

C<br />

N<br />

S<br />

C<br />

C<br />

C<br />

C<br />

CH 3<br />

R’<br />

CH 3<br />

R’


: Le groupe hydroxyéthyle lié au TPP est oxydé en groupe<br />

acétyle et simultanément transféré sur la lipoamide<br />

CH 3<br />

S<br />

C<br />

R’<br />

C<br />

C<br />

OH<br />

N<br />

C<br />

CH 3<br />

R<br />

+<br />

S S<br />

CH 2<br />

C<br />

CH 2<br />

Lipoamide<br />

H<br />

R<br />

E1<br />

H<br />

S<br />

CH 2<br />

CH 3<br />

C O<br />

S<br />

H<br />

C<br />

R<br />

CH 2<br />

+<br />

C<br />

S<br />

N<br />

R<br />

C<br />

C<br />

R’<br />

CH 3<br />

Carbanion <strong>du</strong> TPP


c : Formation d’acétyl-CoA<br />

CH 3<br />

C O<br />

H<br />

S S<br />

H<br />

CH 2<br />

C<br />

R<br />

CH 2<br />

acétyllipoamide<br />

SH<br />

SH<br />

E2<br />

H<br />

+ SH-CoA CH 2<br />

C<br />

R<br />

CH 2<br />

dihydrolipoamide<br />

CH 3<br />

C O<br />

S-CoA<br />

Conservation de la liaison riche en énergie<br />

d : Régénération de la lipoamide oxydée<br />

SH<br />

CH 2<br />

CH 2<br />

SH<br />

C<br />

H<br />

R<br />

E3<br />

+ NAD + (FAD)<br />

Dihydrolipoyl<br />

déshydrogénase<br />

S<br />

CH 2<br />

S<br />

CH 2<br />

C<br />

H<br />

R<br />

+ NADH<br />

+ H +


Résumé :


Régulation de la Pyruvate déshydrogénase<br />

Inhibition par les pro<strong>du</strong>its :<br />

Acétyl-CoA inhibe la transacétylase<br />

NADH inhibe la dihydrolipoyl déshydrogénase<br />

Inhibitions levées par CoA et NAD +<br />

Régulation par rétroinhibition :<br />

GTP inhibe la <strong>pyruvate</strong> déshydrogénase<br />

AMP active la <strong>pyruvate</strong> déshydrogénase<br />

Régulation par modification covalente :<br />

Phosphorylation d’une sérine de la <strong>pyruvate</strong> déshydrogénase = inactivation<br />

Phosphorylation augmentée si ATP, ADP, Acétyl-CoA, CoA, NADH,<br />

NAD + élevés<br />

Réactivation par phosphatase (déphosphorylation activée si [<strong>pyruvate</strong>]<br />

élevée)

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!