Ta'iala mo le Gagana SÄmoa - Pasifika Education Community
Ta'iala mo le Gagana SÄmoa - Pasifika Education Community
Ta'iala mo le Gagana SÄmoa - Pasifika Education Community
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vāega 7: ‘O ni fa‘ata‘ita‘iga i <strong>le</strong> gagana Sā<strong>mo</strong>aLevel 7: Suggested aspects of gagana Sā<strong>mo</strong>aFeso‘ota‘igaCommunication‘O ni fa‘ata‘ita‘iga i <strong>le</strong> gagana Sā<strong>mo</strong>aSuggested aspects of gagana Sā<strong>mo</strong>a7.1 Communicate information in somedetail‘O <strong>le</strong> ‘āiga Sā<strong>mo</strong>a e pū<strong>le</strong>a e <strong>le</strong> matai.E lua itū‘āiga matai Sā<strong>mo</strong>a: ‘O <strong>le</strong> matai ali‘i ma <strong>le</strong> matai tulāfa<strong>le</strong>. ‘O<strong>le</strong> matai e fa‘amaopoopo mea o <strong>le</strong> ‘āiga. ‘O <strong>le</strong> matai tulāfa<strong>le</strong> e fetalai<strong>mo</strong> <strong>le</strong> ‘āiga.‘O <strong>le</strong> ‘aulakapī e sefulu lima tagata e iai. E tofu <strong>le</strong> tagata ma lonatūlaga. E iai <strong>le</strong> laufalī e pu<strong>le</strong> i <strong>le</strong> ta‘aloga. E valusefulu minute <strong>le</strong> ‘umio <strong>le</strong> ta‘aloga.Fai sau su‘esu‘ega i se tagata Sā<strong>mo</strong>a ta‘uta‘ua e fa‘aaogā ai tala mainusipepa, <strong>le</strong>itiō, komipiuta, vitio ma ni isi alagā‘oa.Līpoti mai e uiga i lau gāluega. ‘Ia fa‘aali ni ou lava manatu e uiga ilau su‘esu‘ega na fai.7.2 Share personal perspectives andexplore the views of othersFa‘aaogā ‘upu fa‘aaloalo pe‘ā talanoa ‘i isi, (use respectful wordswhen speaking), for examp<strong>le</strong>:Fa‘amatala mai po ‘o <strong>le</strong> ā sou lagona e uiga i <strong>le</strong> matā‘upu?‘O <strong>le</strong> ā sou finagalo e uiga i <strong>le</strong> mea ‘ua tupu?‘O lo‘u lagona e tatau ona …‘O lo‘u manatu e mafai ona …‘Ua ‘ou iloa …‘Ou te mautinoa …87‘Ailoga …‘Ou te lē lagolagoina lou finagalo …E ‘au ‘ese lo‘u manatu …7.3 Describe activities and events in asequenceSaofa‘i (a cere<strong>mo</strong>ny to bestow a matai tit<strong>le</strong>), for examp<strong>le</strong>:‘O <strong>le</strong> saofa‘i e fai muamua <strong>le</strong> lotu. ‘A māe‘a <strong>le</strong>a ‘ona tu‘umuli <strong>le</strong>a o <strong>le</strong>‘aufaigāluega, ‘ae fai <strong>le</strong> ali‘i taeao a <strong>le</strong> nu‘u. E folafola e <strong>le</strong> ‘āiga ‘avao <strong>le</strong> nu‘u. E folafola e <strong>le</strong> nu‘u ‘ava o <strong>le</strong> nofo. E fa‘apa‘ia e <strong>le</strong> nu‘u <strong>le</strong>nofo fou.Lotu (prayers), for examp<strong>le</strong>:‘O lā mātou sāuniga e ‘āmata i <strong>le</strong> ‘āmata lotu. ‘A māe‘a <strong>le</strong>a ‘onasoso‘o ai <strong>le</strong>a ma <strong>le</strong> pese. ‘Ona faitau <strong>le</strong>a o <strong>le</strong> Tusi Paia.E mulimuli lava <strong>le</strong> lāuga ma <strong>le</strong> pese fa‘ai‘u.7.4 Communicate in formal situations Introductions, for examp<strong>le</strong>:E muamua ona ‘ave mea ‘i Matāutusā. E muamua fo‘i ona <strong>mo</strong><strong>mo</strong>lilā‘au ‘i Foga‘a. ‘Aiseā? ‘Auā ‘ua muā‘au, muli‘au <strong>le</strong> Atua i lo ‘outousoifua ma lo tātou ola.Sayings, for examp<strong>le</strong>:‘O <strong>le</strong> ‘upu a Sā<strong>mo</strong>a e fesili mulimai ‘ia muamai. E fesili <strong>le</strong> tagatala‘itiiti i <strong>le</strong> tagata matua. ‘O <strong>le</strong> aganu‘u <strong>le</strong>a a Sā<strong>mo</strong>a.