ΑΕΡΟΒΙΑ ΑΝΤΟΧΗ ΚΑΙ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΕ ΕΛΛΗΝΟΠΟΥΛΑ 15Πίνακας 2. Διαφορές μεταξύ του 1997 και του 2007 των τεταρτημόριων της απόδοσης στο Παλίνδρομο τεστ αντοχής 20μέτρων, ανά φύλο και κατηγορία ΔΜΣ.1997(%) Αγόρια (%) ΚορίτσιαΤεστ αντοχής 20 m Χαμηλή Καλή Εξαιρετική Χαμηλή Καλή ΕξαιρετικήΛιπόβαροι 21,1 39,1 39,8 16,9 43,5 39,6Νορμοβαρείς 21,8 41,9 36,3 17,8 46,4 35,8Υπέρβαροι 31,5 47,5 21,0 30,6 48,0 21,4Παχύσαρκοι 43,7 46,0 10,3 41,8 45,6 12,62007Λιπόβαροι 26,1 46,3 27,6 37,4 30,0 32,6Νορμοβαρείς 32,1 46,8 21,1 42,6 30,1 27,3Υπέρβαροι 44,5 46,0 9,5 55,6 29,5 14,9Παχύσαρκοι 55,8 37,1 5,1 66,5 24,8 8,7Χαμηλή=1ο τεταρτημόριο, Καλή=2ο, 3ο τεταρτημόρια, Εξαιρετική=4ο τεταρτημόριολότερες επιδόσεις στη δοκιμασία της καρδιοαναπνευστικήςαντοχής. Είναι αξιοσημείωτο, αλλά ταυτόχρονακαι ανησυχητικό, το εύρημα ότι, μεταξύ του 1997 καιτου 2007, το ποσοστό των παιδιών της χώρας μας ηλικίας8 έως 9 ετών με χαμηλή καρδιοαναπνευστική ικανότητααυξήθηκε σημαντικά μεταξύ όλων των κατηγοριώνβάρους και στα δύο φύλα.Η παρούσα μελέτη καταγράφει μία σημαντική μείωσητης αερόβιας αντοχής και στα δύο φύλα με έναμέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης περίπου 0,45%. Τα αποτελέσματάμας είναι σε συμφωνία με δύο πρόσφατα δημοσιευμένεςανασκοπήσεις 16,26 οι οποίες καταγράφουνμία ταχεία μείωση στην επίδοση της παλίνδρομης δοκιμασίαςαντοχής 20 μέτρων σε παιδιά και εφήβους τατελευταία 20 χρόνια (μέση ετήσια μείωση κατά 0,44%και 0,40% για αγόρια και κορίτσια, αντίστοιχα). Στα παιδιά,η χαμηλή φυσική κατάσταση σχετίζεται με 6 έως 7φορές αυξημένο κίνδυνο για τη συσσώρευση υψηλώνεπιπέδων παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακέςπαθήσεις. 6 Από την άλλη πλευρά, έχει προταθεί ότι τονα είναι φυσικά εύρωστο ένα παιδί, μπορεί να μειώνειτον κίνδυνο για ανάπτυξη της παχυσαρκίας. 13,17 Το χαμηλόεπίπεδο της καρδιοαναπνευστικής ικανότηταςτων παιδιών της χώρας μας 21 κάνει επιτακτικό το σχεδιασμόκαι την εφαρμογή προγραμμάτων τα οποία θασυμβάλλουν στη βελτίωσή του.Η φάση της σταθεροποίησης που παρατηρείται στααγόρια με χαμηλή VO 2max τα τελευταία 3–4 χρόνια, πιθανάνα δηλώνει ότι το ποσοστό αυτών των παιδιώνέφτασε στο υψηλότερο όριό του, κάτι που από τηνπλευρά της δημόσιας υγείας αποτελεί ένα ενθαρρυντικόμήνυμα. Οι πιθανοί παράγοντες οι οποίοι συνέβαλανσε αυτό (σεξουαλική ωρίμανση, φυσική δραστηριότητα,γενετικό υπόβαθρο κ.ά.) δεν έχουν διερευνηθεί στηνπαρούσα έρευνα και επίσης απαιτείται ένα μεγαλύτεροχρονικό διάστημα παρακολούθησης για να εξάγουμεασφαλή συμπεράσματα. Η μεγαλύτερη αύξηση τουεπιπολασμού των κοριτσιών που ανήκαν στο χαμηλότεταρτημόριο της VO 2max σε σχέση με τα αγόρια, δεδομένουότι ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της παχυσαρκίαςήταν ίδιος μεταξύ των φύλων, θα μπορούσε να αποδοθείτουλάχιστον εν μέρει στη μεγαλύτερη μείωση τωνεπιπέδων της φυσικής δραστηριότητας. Αν και στηνπαρούσα μελέτη δεν καταγράφηκαν ταυτόχρονα καιτα επίπεδα της φυσικής δραστηριότητας των παιδιών,ούτε υπάρχει δημοσιευμένη σχετική έρευνα στη χώραμας, ανασκοπήσεις των Tomkinson & Olds 2007 26 καιHaug et al 2009, 27 που συμπεριέλαβαν έρευνες σε παιδιά,καταλήγουν ότι υπάρχουν επαρκή στοιχεία πως ταεπίπεδα της φυσικής δραστηριότητας παρουσιάζουνμείωση τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα στα κορίτσια.Επιπροσθέτως, η μελέτη μας προτείνει ότι το υπέρβαροκαι η παχυσαρκία είναι ενδεικτικά της χαμηλήςαπόδοσης και στα δύο φύλα (πίνακας 3). Τα παραπάνωευρήματα είναι σε συμφωνία με μελέτες από επιλεγμένεςπεριοχές της χώρας μας των Mamalakis et al 2000, 20Koutedakis et al 2005 19 και Tokmakidis et al 2006, 21 οιοποίες αναφέρουν ότι η αερόβια ικανότητα σχετίζεταιαντίστροφα με την παχυσαρκία σε παιδιά και ενήλικους.Επιπλέον, τα αποτελέσματά μας είναι σε συμφωνία μεπρόσφατες μελέτες σε παιδιά και εφήβους των Stigmanet al 2009, 17 Westerstahl et al 2003, 28 Stratton et al2007 18 και Huotari et al 2009, 29 οι οποίες συμπεραίνουνότι η αερόβια ικανότητα και η παχυσαρκία ακολουθούναντίθετη διαχρονική εξέλιξη. Οι περισσότερες από τιςπαραπάνω μελέτες έχουν χρησιμοποιήσει, όπως καιεμείς, την παλίνδρομη δοκιμασία αντοχής 20 μέτρωνκαι τα κριτήρια του IOTF, και ως εκ τούτου τα αποτελέσματάτους είναι ευθέως συγκρίσιμα με τα δικά μας.Κάποιος θα περίμενε, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνωευρήματα, μια εξαρτημένη σχέση ανάμεσα στηναύξηση της παχυσαρκίας και την ταυτόχρονη μείωση© 2011 Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης
16 Κ. Τάμπαλης και συνΠίνακας 3. Συσχέτιση μεταξύ των κατηγοριών του ΔΜΣ και της χαμηλής απόδοσης στην αερόβια δοκιμασία, ανά φύλο καιέτος έρευνας.Χαμηλή επίδοση στην αερόβια δοκιμασία*ΑγόριαΚορίτσια1997 2007 1997 2007OR 95% CI P OR 95% CI P OR 95% CI P OR 95% CI PΛιποβαρείς 0,96 (0,86–1,07) 0,477 0,87 (0,79–0,95) 0,002 0,94 (0,84-1,04) 0,249 0,80 (0,74–0,87)
Change language