Blood Utilization in Elective Surgery at Police General Hospital

93นิพนธตนฉบับBlood Utilization in Elective Surgery at Police General Hospitalผกาวรรณ ชนะชัยสุวรรณงานธนาคารเลือด กลุมงานพยาธิวิทยา โรงพยาบาลตำารวจบทคัดยอ : ความเปนมาและปญหา : การจองโลหิตผาตัดมากเกินความตองการใช สงผลกระทบทำาใหเกิดความสูญเสียทรัพยากรการทบทวนการใชโลหิตของผูปวยผาตัดมีความจำาเปนในการประเมินความเหมาะสมในการใชโลหิตของแตละหัตถการ เพื่อพัฒนาการใชโลหิต และนำาผลการศึกษาครั้งนี้เสนอตอคณะทำางานบริหารการใชโลหิตของโรงพยาบาล (Hospital Transfusion Committee)สำาหรับเปนขอมูลในการพิจารณากำาหนดนโยบายการจองโลหิตผาตัดแบบ T&S หรือ MSBOS วิธีการ : รวบรวมขอมูลการจองและใชโลหิตของผูปวยผาตัดแบบ elective surgery ที่โรงพยาบาลตำารวจ ระหวางเดือน มกราคม-มิถุนายน 2551 โดยคำานวณคา C:Tratio, Transfusion probability (%T) และ Transfusion index (T i) จำาแนกตามหัตถการการผาตัด ผลการศึกษา : จำาแนกประเภทการผาตัดของผูปวย จำานวน 1,204 ราย พบวาการผาตัดทางดานกระดูกและขอมีการใชโลหิตเหมาะสมมากที่สุด (C:T ratio= 1.5) เมื่อเปรียบเทียบกับการผาตัดดานศัลยกรรมทรวงอก (1.6), ศัลยกรรมสูตินรีเวชกรรม (1.6), ศัลยกรรมยูโร (1.7), ศัลยกรรมทั่วไป (1.9) และศัลยกรรมประสาท (2.5) ผลศึกษาการใชโลหิตจำาแนกตามหัตถการ พบวามีหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสม 31 หัตถการคิดเปนรอยละ 54.4 ในขณะที่มีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต 24 หัตถการ คิดเปนรอยละ 42.1 ซึ่งหัตถการเหลานี้ควรจองโลหิตผาตัดแบบ T&S การผาตัด coronary artery bypass graft (CABG) ใชโลหิตมากที่สุด 155 ยูนิต มีคา C:Tratio = 1.4, %T = 96.6 และ T i= 5.3 หมายถึงมีการใชโลหิตเหมาะสมในการผาตัด CABG ในการศึกษาครั้งนี้มีโลหิตจำานวน641 ยูนิต ที่สั่ง cross match แลวไมไดใช หากมีการสั่งจองโลหิตแบบ T&S จะประหยัดคาใชจายไดถึง 51,280 บาท สรุป : การทบทวนกระบวนการจองโลหิตผาตัด โดยจำาแนกตามหัตถการ เพื่อประเมินความเหมาะสมในการใชโลหิต นอกจากจะชวยใหมีโลหิตสำารองใชเพียงพอกับผูปวยแลว ยังลดกระบวนการเตรียมโลหิตที่เกินความตองการใชกับผูปวย ลดภาระงานที่มากเกินความจำาเปนผลการศึกษาครั้งนี้เปนขอมูลเพื่อนำาเสนอพิจารณากำาหนดเปนนโยบายในการจองโลหิตผาตัดแบบ T&S หรือ MSBOS และยังสามารถนำามาเปนตนแบบใหกับโรงพยาบาลอื่นๆKey Words : • Blood utilization • C:T ratio • MSBOSวา​รสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต 2553;20:93-104.การจองโลหิตมากเกินความตองการใชโลหิต เปนปญหาที่สงผลกระทบตอการสำารองโลหิตที่ไมสอดคลองกับการใชจริงของผูปวยทำาใหมีโลหิตหมดอายุมาก สูญเสียคาใชจายและเพิ่มภาระงานของธนาคารเลือด ในภาวะทีมีแหลงโลหิตสำารองอยางจำากัดแตละโรงพยาบาลทั้งในประเทศและตางประเทศใหความสนใจศึกษาทบทวนและพัฒนาการใชโลหิตกันอยางแพรหลาย เพื่อกำาหนดนโยบายและแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการใชโลหิตที่สอดคลองกับการใชจริง จุดมุงหมายใหมีการเตรียมและใชโลหิตอยางเหมาะสมและคุมคา (Bloodutilization management) ลดการสูญเสียทรัพยากร โดยการจองได​รับ​ตนฉบับ 26 กุมภาพันธ 2553 ให​ลงตี​พิมพ 16 มีนาคม​ 2553ตองการ​สำาเนา​ตนฉบับ​ติดตอ พ.ต.ท.หญิง ผกา​วรรณ ชนะ​ชัย​สุวรรณ งานธนาคารเลือด กลุมงานพยาธิวิทยา โรงพยาบาลตำารวจ เขต​ปทุม​วัน กรุง​เทพ​ฯ 10330โลหิตผาตัดแบบ type and screen (T&S) มีการศึกษา 1 อัตราการใชโลหิตของผูปวยศัลยกรรมกระดูกและขอที่จองโลหิตผาตัดแบบ T&S พบวามีการใชโลหิตในระหวางผาตัดเพียงรอยละ 5.4ทำาใหลดการเตรียมโลหิตและประหยัดคาใชจาย เชนเดียวกับการศึกษาใน Queen Mary Hospital 2 ป 1993 เปรียบเทียบระหวางconventional cross match system กับ type, screen (T&S)and save policy system พบวา T&S สามารถลดโลหิตหมดอายุไดมากกวา 50 ยูนิตตอเดือน และลด C:T ratio จาก 2.42เหลือเพียง 1.67 ซึ่งคา C:T ratio > 2.0 แสดงวามีการสั่ง crossmatch มากเกินความตองการใชโลหิตการพัฒนาการใชโลหิตนอกจากนโยบายการจองโลหิตผาตัดแบบ T&S แลว ยังมีการศึกษาการใชโลหิตของผูปวยผาตัดยอนวารสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต ป​ที่ 20 ฉบับ​ที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2553

94ผกาวรรณ ชนะชัยสุวรรณหลัง (retrospective study) เพื่อหาจำานวนยูนิตของโลหิตที่เหมาะสมสำาหรับสั่ง cross match ในแตละหัตถการ ซึ่ง maximumsurgical blood order schedule (MSBOS) 3-6 มีประโยชนในการลดการสูญเสียคาใชจาย ลดโลหิตหมดอายุ ลดภาระงานที่มากเกินความจำาเปนและมีโลหิตสำารองเพียงพอสำาหรับผูปวยฉุกเฉินThe British Committee for Standards in HaematologyBlood Transfusion Task Force 7 ไดศึกษาการใชโลหิตและจัดทำาแนวทางปฏิบัติในการสั่งเตรียมโลหิตสำาหรับหัตถการการผาตัด(Guidelines for implementation of a maximum surgicalblood order schedule)เพื่อแกไขและพัฒนาการจองโลหิตผาตัดใหเหมาะสมสอดคลองกับการใชจริง และลดจำานวนโลหิตสำารองที่มากเกิน จึงมีการศึกษาขอมูลการใชโลหิตของแตละหัตถการเพื่อนำาขอมูลเสนอตอคณะทำางานบริหารการใชโลหิต (Hospital Transfusion Committee) และคณะกรรมการทีมนำาทางคลินิก (PCT) รวมกันพิจารณากำาหนดนโยบายการจองโลหิตผาตัดแบบ T&S หรือ แบบ MSBOS ทั่วไปกำาหนดเกณฑในการจองโลหิตแบบ T&S เมื่อ C:T ratio 8 > 2,Transfusion index (T i) 3 < 0.5 ยูนิต, Transfusion probability(%T) 9 < 30, Request rate (%) for pre-transfusion test 10 10 ซึ่งเกณฑเหลานี้ใชในการประเมินการจองโลหิตผาตัดที่มากเกิน (over-ordering) ในปจจุบันมีการใช MSBOSเปนแนวทางปฏิบัติในการจองโลหิตผาตัดกันแพรหลาย 7,8,12,13,14 ซึ่งMSBOS เปนตารางที่ระบุจำานวนยูนิตของโลหิตในการสั่ง crossmatch ของแตละหัตถการ จำานวนยูนิตของโลหิตที่กำาหนดในMSBOS อาจมีความแตกตางกันในแตละโรงพยาบาล ขึ้นอยูกับขอมูลการใชโลหิตของแตละแหงและชวงเวลาที่ทำาการศึกษา ในบางแหงมีการพัฒนาปรับเปลี่ยนหลักการจองโลหิตผาตัดจาก MSBOSเปน Standard blood order (SBO) ซึ่งหมายถึงจำานวนยูนิตเฉลี่ยของโลหิตที่ใหกับผูปวยในแตละหัตถการ ในขณะที่ MSBOSหมายถึงจำานวนยูนิตของโลหิตที่กำาหนดเทากับความตองการใชโลหิตรอยละ 80-90 ของผูปวย 15 ดังนั้นการกำาหนดวาหัตถการใดควรใชการจองโลหิตผาตัดแบบ T&S หรือ MSBOS ควรพิจารณาโดยศึกษาขอมูลการใชโลหิตที่ผานมา และใชตัวชี้วัดการใชโลหิตตางๆเปนเกณฑในการพิจารณา กรณีสั่งจองโลหิตผาตัดแบบ T&S แลวพบวาผูปวยมี antibody screening positive ตอง identifyเพื่อหาชนิดของ antibody และเตรียมโลหิต antigen-negativeไวใหผูปวย จำานวนโลหิตที่เหมาะสม คือ 2 ยูนิต 8 การศึกษาของLin และคณะ 11 ไดกำาหนดเกณฑพิจารณาสั่งจองโลหิตสำาหรับผาตัด (surgical blood ordering criteria) ดังนี้Journal of Hematology and Transfusion Medicine Vol. 20 No. 2 April-June 20101. หัตถการที่มี Transfusion probability (%T) < 5 และใชเม็ดโลหิตแดงไมเกิน 1 ยูนิต ไมจำาเปนตองสั่ง pretransfusiontest หรือเตรียมโลหิตใหผูปวยกอนผาตัด2. หัตถการที่มี Transfusion probability (%T) > 5 และใชเม็ดโลหิตแดงมากกวา 2 ยูนิต ใหสั่งจองโลหิตผาตัดแบบ T&S3. ควร cross match โลหิต กรณีตรวจพบวาผูปวยมีclinically significant antibodies หรือ หัตถการนั้นมีคาเฉลี่ยการใชเม็ดโลหิตแดง > 2 ยูนิตภายหลังกำาหนดนโนบายการจองโลหิต มีการติดตามประเมินความเหมาะสมในการใชโลหิตโดยใชตัวชี้วัดการใชโลหิต ไดแกC:T ratio, %T และ T iเชน การศึกษาของ Muizuddin และคณะ 16 ไดศึกษาการใชโลหิตของผูปวยผาตัดนิ่วในถุงน้ำาดี จำานวน132 ราย มีการใชโลหิตเพียงรอยละ 4.9, C:T ratio = 20.1,Transfusion probability = 6.8 (คา significant เมื่อ %T >30) และ Transfusion index = 0.1 (คา significant เมื่อ T i=0.5) ซึ่งหมายถึงมีการใชโลหิตเพียง 0.1 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match นั่นคือไมจำาเปนตองเตรียมโลหิตไวสำาหรับการผาตัดนิ่วในถุงน้ำาดีธนาคารเลือด โรงพยาบาลตำารวจ ไดศึกษาและพัฒนาการใชโลหิตเพื่อลดการสูญเสียทรัพยากรอยางตอเนื่อง ในป 2545รวมกับคณะกรรมการหองผาตัดกำาหนดแนวทางปฏิบัติสำาหรับจองโลหิตเตรียมผาตัดแบบ elective surgery โดยแบงประเภทการจองโลหิต (category) ดังนี้Category 1 ไมจำาเปนตองจองโลหิตCategory 2 จองโลหิตแบบ T&S และสั่ง cross matchเมื่อใชโลหิต หรือเมื่อ antibody screeningpositiveCategory 3 จองโลหิตแบบ Group & match จะ crossmatch ไวใหธนาคารเลือดไดศึกษาและติดตามตัวชี้วัดอยางตอเนื่อง เพื่อดูแนวโนมของปญหาและหาแนวทางในการปรับปรุงพัฒนาการใชโลหิตสถิติตั้งแตป 2545-2551 มีคา C:T ratio = 1.55, 1.51, 1.50,1.55, 1.54, 1.65 และ 1.64 ตามลำาดับ ซึ่ง C:T ratio < 2 ตามมาตรฐานของ AABB สวนสถิติโลหิตหมดอายุป 2545-2551 เทากับรอยละ 3.85, 1.62, 1.74, 1.26, 1.02, 1.27 และ 1.89 ตามลำาดับ ซึ่งเกินเปาหมายที่กำาหนดไมเกินรอยละ 1 นอกจากนี้ยังพบวาอัตราคืนโลหิตจากหอผูปวยยังไมลดลงและเกินเปาหมายที่กำาหนดไมเกินรอยละ 7 สถิติป 2546-2551 พบรอยละ 9.97,10.03, 11.53, 8.49, 8.90 และ 9.29 ตามลำาดับ จากผลการ

Blood utilization in elective surgery at Police General Hospital95Transfusion probability (%T)ติดตามตัวชี้วัดแยกตามประเภทผูปวยพบวา C:T ratio มีแนวโนมจำานวนผูปวยที่ไดรับการเติมโลหิตตอจำานวนผูปวยที่ทำา cross match ประเมินการใชโลหิตมีคา C:T ratio = 1.4, %T = 98.7, T i= 1.8เพิ่มขึ้น ยกเวนผูปวยโอพีดีและผูปวยเด็กที่มีการใชโลหิตเหมาะสม=No of patients transfused X 100ที่สุดมีคา C:T ratio ระหวาง 1.1-1.2 และจากการติดตามการจองNo of patients cross matchedโลหิตสำาหรับผาตัด พบวามีการระบุ category ไมครบถวน สวนใหญไมระบุหัตถการ และจำานวนยูนิตของโลหิตที่จองผาตัดแตกตางกันในหัตถการเดียวกัน ทั้งนี้เนื่องจากแนวทางปฏิบัติที่จัดทำาขึ้นเมื่อป 2545 มีการระบุเฉพาะ category ของแตละหัตถการแตไมมีการกำาหนดจำานวนยูนิตของโลหิตในการสั่ง cross matchกำาหนดคา Significant ของ %T = 30 หรือ %T ที่เหมาะสมในการทำา cross match คือ %T > 303. Transfusion index (T i) 3 หมายถึง จำานวนยูนิตของโลหิตที่ผูปวยไดรับตอรายของผูปวยที่ทำา cross match ทั้งหมดTransfusion index (T i)อีกทั้งคูมือดังกลาวยังไมไดมีการทบทวน ซึ่งปจจุบันมีหัตถการเพิ่ม=No of units transfusedขึ้นมาก จึงไดทำาการศึกษาการใชโลหิตของหัตถการการผาตัด เพื่อNo of patients cross matchedพัฒนาการใชโลหิตในการผาตัดใหเหมาะสมกำาหนดคา Significant ของ T iที่เหมาะสมในการทำา cross match= 0.5 ยูนิตตอรายวัตถุประสงคเพื่อศึกษาความเหมาะสมในการใชเม็ดโลหิตแดงของหัตถการในผูปวยประเภท elective surgery ที่จองโลหิตสำาหรับผาตัดผลการศึกษาจากการศึกษาการใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดประเภทelective cases ของโรงพยาบาลตำารวจ ระหวางเดือนมกราคม-วัสดุและวิธีการศึกษาโดยการเก็บขอมูลแบบ retrospective study ในกลุมผูปวยประเภท elective surgery ที่จองโลหิตผาตัดทางดานศัลยกรรมทั่วไป ศัลยกรรมทรวงอก ศัลยกรรมประสาท ศัลยกรรมยูโรศัลยกรรมกระดูกและขอ และศัลยกรรมสูตินรีเวชกรรม ที่โรงพยาบาลตำารวจ ระหวางเดือน มกราคม-มิถุนายน 2551 ขอมูลประกอบดวย การจองเม็ดโลหิตแดงสำาหรับผาตัด การเตรียมและใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวย โดยคนหาขอมูลเพิ่มเติม จากตารางนัดผาตัดและเวชระเบียนผูปวยการวิเคราะหขอมูลทางสถิติโดยใชโปรแกรมสำาเร็จรูป แจกแจงเปนความถี่ และรอยละของการใชเม็ดโลหิตแดงแยกตามประเภทผูปวยและหัตถการ คำานวณตัวชี้วัดการใชโลหิต 3 รูปแบบ ไดแก1. Cross match-to-transfusion (C:T) ratio 8 หมายถึงสัดสวนของจำานวนยูนิตของโลหิตที่ cross match ตอจำานวนยูนิตของโลหิตที่ผูปวยไดรับCross match-to-transfusion (C:T) ratioมิถุนายน 2551 จำานวน 1,204 ราย พบวามีการจองเม็ดโลหิตแดงสำาหรับผาตัดทางดานศัลยกรรมกระดูกและขอมากที่สุด จำานวน360 ราย (รอยละ 29.9) มีคา C:T ratio = 1.5 ซึ่งนอยที่สุด หมายถึงผาตัดทางดานศัลยกรรมกระดูกและขอมีการใชโลหิตเหมาะสมมากที่สุด ผูปวยไดรับการเติมโลหิตรอยละ 89.3 ของผูปวยที่ทำาcross match ผูปวยไดรับโลหิตเฉลี่ย 2 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match การผาตัดทางดานศัลยกรรมยูโรมีการจองโลหิตนอยที่สุดเพียง 29 ราย (รอยละ 2.4) มีคา C:T ratio =1.7, %T = 77.8 และ T i= 3.2 ผูปวยไดรับโลหิตเฉลี่ย 3.2 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match เมื่อแยกตามประเภทของการผาตัด พบวาการผาตัดสวนใหญมีคา C:T ratio < 2 ยกเวนการผาตัดทางดานศัลยกรรมประสาทที่มีคา C:T ratio = 2.5 ซึ่งเกินกวาคามาตรฐานของ AABB แสดงวาการผาตัดทางดานศัลยกรรมประสาทมีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิตดังแสดงในตารางที่ 1ตารางที่ 2 การผาตัดทางดานศัลยกรรมกระดูกและขอ จอง=No of units cross matched โลหิตใหผูปวย 360 ราย (907 ยูนิต) สั่ง cross match 197No of units transfused ราย (584 ยูนิต) ผูปวยไดรับโลหิต 176 ราย (391 ยูนิต) คิดเปนตัวอยางเชน C:T ratio = 2.0 แสดงวามีการสั่ง cross match2 สวน ตอ transfuse 1 สวน ซึ่งเปนคามาตรฐานของ AABBกำาหนด แตถา > 2 แสดงวามีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิตรอยละ 89.3 ของผูปวยที่ทำา cross match เมื่อจำาแนกตามหัตถการพบวาการผาตัด TKR จองโลหิตมากที่สุด 113 ราย (264 ยูนิต)สั่ง cross match 78 ราย (192 ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย 77 ราย(137 ยูนิต) คิดเปนรอยละ 98.7 ของผูปวยที่ทำา cross match2. Transfusion probability (%T) 9 หมายถึง อัตรา เฉลี่ยเติมโลหิตใหผูปวย 1.8 ยูนิตตอรายที่ทำา cross match ผลวารสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต ป​ที่ 20 ฉบับ​ที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2553

96ผกาวรรณ ชนะชัยสุวรรณตารางที่ 1 จำานวนผูปวยที่จองเม็ดโลหิตแดงสำาหรับผาตัด จำาแนกตามประเภทของผูปวย ระหวางเดือน มกราคม – มิถุนายน 2551Elective surgeryNumberof casesPercent C:T ratio Transfusionprobability(%T)Transfusionindex (T i)Orthopedics 360 29.9 1.5 89.3 2.0Obstetrics and Gynecology 323 26.8 1.6 73.1 1.5Cardiac-thoracic surgery 257 21.3 1.6 76.9 3.4Neurosurgery 145 12.1 2.5 59.1 1.2General surgery 90 7.5 1.9 58.9 2.6Urology 29 2.4 1.7 77.8 3.2Total 1,204 100 1.7 77.3 2.2ตารางที่ 2 การใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดทางดานศัลยกรรมกระดูกและขอ จำาแนกตามหัตถการsurgicalprocedurePre-oprequestedCrossmatchedTransfusedcases units cases units cases unitsC:TratioTransfusionprobability(%T)Transfusionindex(T i)Total knee replacement 113 264 78 192 77 137 1.4 98.7 1.8(TKR)Open Reduction 38 93 14 55 13 29 1.9 92.9 2.1Total hip replacement 37 118 31 101 28 78 1.3 90.3 2.5(THR)Plate and screw fixation 31 94 12 49 11 29 1.7 91.7 2.4Decompression 23 74 19 57 14 32 1.8 73.7 1.7Revision nail/Nailing 17 27 5 9 4 6 1.5 80 1.2ITD/ITC with dural plate 14 28 3 6 3 4 1.5 100 1.3Off implant/ remove nail 12 21 2 4 2 4 1 100 2Arthroscopy 11 20 5 9 4 6 1.5 80 1.2Amputation 11 25 4 12 2 5 2.4 50 1.3Disectomy 10 15 2 3 0 0 3 0 0Scrup and debridement 9 19 4 10 3 4 2.5 75 1Close Reduction 7 14 1 3 0 0 3 0 0Osteotomy 7 11 1 2 1 1 2 100 1Revision of hip eplacement 6 31 6 30 5 21 1.4 83.3 3.5Spinal fusion 6 25 4 20 4 18 1.1 100 4.5Laminectomy 4 12 4 12 3 7 1.7 75 1.8Corpectomy 2 9 1 4 1 4 1 100 4Revision of knee2 7 1 6 1 6 1 100 6replacementTotal 360 907 197 584 176 391 1.5 89.3 2Journal of Hematology and Transfusion Medicine Vol. 20 No. 2 April-June 2010

Blood utilization in elective surgery at Police General Hospital97หัตถการที่ใชโลหิตมากเปนอันดับสองคือ การผาตัด THR ใหโลหิตกับผูปวย 28 ราย จำานวน 78 ยูนิต ผูปวยไดรับโลหิตเฉลี่ย 2.5ยูนิตตอรายที่ทำา cross match มีคา C:T ratio = 1.3, %T =90.3 และ T i= 2.5 เมื่อพิจารณาตามเกณฑตัวชี้วัด พบวาทั้งTKR และ THR เปนหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสม สวนหัตถการที่คา C:T ratio > 2 ซึ่งหมายถึงมีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต ไดแก amputation, disectomy, scrupand debridement และ close reductionตารางที่ 3 การผาตัดทางดานศัลยกรรมสูตินรีเวชกรรม จองโลหิต 323 ราย (418 ยูนิต) สั่ง cross match 26 ราย (62 ยูนิต)ใหโลหิตกับผูปวย 19 ราย (38 ยูนิต) คิดเปนรอยละ 73.1 ของผูปวยที่ทำา cross match และมีคา C:T ratio = 1.6 หัตถการที่มีผูปวยจองโลหิตมากที่สุดคือ cesarean section 196 ราย (205ยูนิต) สั่ง cross match 2 ราย (4 ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวยเพียง1 ราย (1 ยูนิต) มีคา C:T ratio = 4, %T = 50 และ T i= 0.5หมายถึงการผาตัด cesarean section มีการ cross match มากเกินความตองการใชโลหิต สวนการผาตัดที่ใหโลหิตกับผูปวยมากที่สุดคือ hysterectomy จำานวน 9 ราย (22 ยูนิต) มีคา C:Tratio = 1.3, %T = 90 และ T i= 2.2 หมายถึงการใชโลหิตในการผาตัด hysterectomy มีความเหมาะสม หัตถการที่มีคาC:T ratio > 2.0 ไดแก cesarean section, myomectomyและ salpingectomyตารางที่ 4 การผาตัดทางดานศัลยกรรมทรวงอก จองโลหิตใหผูปวย 257 ราย (740 ยูนิต) สั่ง cross match 65 ราย (361ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย 50 ราย (224 ยูนิต) คิดเปนรอยละ76.9 ของผูปวยที่ทำา cross match และมีคา C:T ratio = 1.6หัตถการที่มีผูปวยจองโลหิตมากที่สุดคือ CAG 199 ราย (401ยูนิต) สั่ง cross match 14 ราย (36 ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย8 ราย (19 ยูนิต) คิดเปนรอยละ 57.1 ของผูปวยที่ทำา crossmatch เฉลี่ยเติมโลหิตใหผูปวย 1.4 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำาตารางที่ 3 การใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดทางดานศัลยกรรมสูตินรีเวชกรรม จำาแนกตามหัตถการsurgicalprocedurePre-oprequestedCrossmatchedTransfused C:TratioTransfusionprobabilityTransfusionindex (T i)cases units cases units cases units (%T)Cesarean section 196 205 2 4 1 1 4 50 0.5Laparoscopic surgery 62 86 8 16 6 11 1.5 75 1.4Hysterectomy 24 54 10 28 9 22 1.3 90 2.2Ovarian cystectomy 16 29 1 2 1 1 2 100 1Myomectomy 11 18 3 6 1 2 3 33.3 0.7Suction curettage 8 13 1 2 1 1 2 100 1Salpingectomy 6 13 1 4 0 0 4 0 0Total 323 418 26 62 19 38 1.6 73.1 1.5ตารางที่ 4 การใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดทางดานศัลยกรรมทรวงอก จำาแนกตามหัตถการsurgicalprocedurePre-oprequestedCrossmatchedTransfused C:TratioTransfusionprobabilityTransfusionindex (T i)cases units cases units cases units (%T)CAG 199 401 14 36 8 19 1.9 57.1 1.4CABG 29 217 29 217 28 155 1.4 96.6 5.3Lobectomy 13 31 8 21 4 8 2.6 50 1MVR / AVR 10 70 9 68 9 40 1.7 100 4.4Thoracotomy 6 21 5 19 1 2 9.5 20 0.4Total 257 740 65 361 50 224 1.6 76.9 3.4CAG = Coronary arteriography using two catheters; CABG = Coronary artery bypass graft;MVR/AVR = Mitral valve replacement/atrium aortic valve replacementวารสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต ป​ที่ 20 ฉบับ​ที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2553

98ผกาวรรณ ชนะชัยสุวรรณcross match มีคา C:T ratio = 1.9, %T = 57.1, T i= 1.4หัตถการที่ใชโลหิตมากที่สุดคือ CABG จำานวน 155 ยูนิต ใหกับผูปวย 28 ราย จากโลหิตที่ cross match ใหผูปวย 29 รายจำานวน 217 ยูนิต ผูปวยไดรับโลหิตเฉลี่ย 5.3 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match มีคา C:T ratio = 1.4, %T = 96.6และ T i= 5.3 หัตถการที่ใชโลหิตมากเปนอันดับสองคือ MVR/AVR จำานวน 40 ยูนิต ผูปวยไดรับโลหิตเฉลี่ย 4.4 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match มีคา C:T ratio = 1.7, %T = 100และ T i= 4.4 หัตถการที่มีการใชโลหิตเหมาะสม ไดแก CAG,CABG และ MVR/AVR สวนหัตถการที่มีคา C:T ratio > 2.0ไดแก lobectomy และ thoracotomyตารางที่ 5 การผาตัดทางดานศัลยกรรมประสาท จองโลหิตใหผูปวย 145 ราย (377 ยูนิต) สั่ง cross match 66 ราย (203ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย 39 ราย (82 ยูนิต) คิดเปนรอยละ 59.1ของผูปวยที่ทำา cross match มีคา C:T ratio = 2.5 ซึ่งมากกวา2 หมายถึงมีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิตหัตถการที่มีผูปวยจองโลหิตมากที่สุดคือ Laminectomy 59 ราย(175 ยูนิต) สั่ง cross match 35 ราย (113 ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย 27 ราย (57 ยูนิต) คิดเปนรอยละ 77.1 ของผูปวยที่ทำา crossmatch ใหโลหิตกับผูปวยเฉลี่ย 1.6 ยูนิตตอราย มีคา C:T ratio= 2, %T = 77.1, T i= 1.6 ซึ่งเปนหัตถการเดียวที่มีการใชโลหิตเหมาะสม สวนหัตถการที่เหลือมีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต (C:T ratio > 2.0) ไดแก disectomy,craniotomy, VP shunt, cranioplasty และ corpectomyตารางที่ 6 การผาตัดทางดานศัลยกรรมทั่วไป จองโลหิตใหผูปวย90 ราย (338 ยูนิต) สั่ง cross match 56 ราย (271 ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย 33 ราย (143 ยูนิต) มีคา C:T ratio = 1.9, %T =58.9 และ T i= 2.6 หัตถการที่มีการใชโลหิตมากที่สุดคือ bowelresection จำานวน 71 ยูนิต ใหกับผูปวย 13 ราย มีคา C:T ratio= 1.6, %T = 65 และ T i= 3.6 การผาตัด bowel resectionใชโลหิตเฉลี่ย 3.6 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match การผาตัด hepatectomy เปนหัตถการที่ใชโลหิตมากเปนอันดับสองจำานวน 28 ยูนิต แตเปนหัตถการที่ใชโลหิตตอรายของผูปวยที่ทำาcross match มากที่สุดคือ 5.6 ยูนิตตอราย C:T ratio = 1.7,%T = 80 และ T i= 5.6 หัตถการทางดานศัลยกรรมทั่วไปที่มีการใชโลหิตเหมาะสม ไดแก bowel resection, Laparotomy,hepatectomy และ pancreatectomy สวนหัตถการที่มีคาC:T ratio > 2.0 ไดแก abdominal drainage, thyroidectomy,mastectomy, splenectomy, cholecystectomy, gastrectomyและ adrenalectomyตารางที่ 7 การผาตัดทางดานศัลยกรรมยูโร จองโลหิตใหผูปวย29 ราย (119 ยูนิต) สั่ง cross match ใหผูปวย 18 ราย (95ยูนิต) ใหโลหิตกับผูปวย 14 ราย (57 ยูนิต) คิดเปนรอยละ 77.8ของผูปวยที่ทำา cross match และมีคา C:T ratio 1.7 หัตถการที่ใชโลหิตมากที่สุดคือ cystectomy จำานวน 41 ยูนิต ใหกับผูปวย 5 ราย มีคา C: T ratio = 1.3, %T = 100 และ T i= 8.2นอกจาก cystectomy ยังมีหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสม (C:T ratio< 2) ไดแก nephrctomy, ureterostomy และ laparostomyสวนหัตถการที่มีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต (C:T ratio > 2.0) ไดแก PNCL, Prostatectomyและ Endoscopeตารางที่ 8 ผลการประเมินความเหมาะสมในการใชเม็ดโลหิตแดงของหัตถการการผาตัด จำานวน 57 หัตถการ ประกอบดวยศัลยกรรมกระดูกและขอ 19 หัตถการ ศัลยกรรมสูตินรีเวชกรรมตารางที่ 5 การใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดทางดานศัลยกรรมประสาท จำาแนกตามหัตถการsurgicalprocedurePre-oprequestedCrossmatchedTransfused C:TratioTransfusionprobabilityTransfusionindex (T i)cases units cases units cases units (%T)Laminectomy 59 175 35 113 27 57 2 77.1 1.6Disectomy 49 99 11 27 7 11 2.5 63.6 1Craniotomy 19 61 12 43 3 10 4.3 25 0.8VP shunt 10 18 3 6 1 2 3 33.3 0.7Cranioplasty 5 14 2 4 0 0 4 0 0Corpectomy 3 10 3 10 1 2 5 33.3 0.7Total 145 377 66 203 39 82 2.5 59.1 1.2VP shunt = Ventricle peritoneum shuntJournal of Hematology and Transfusion Medicine Vol. 20 No. 2 April-June 2010

Blood utilization in elective surgery at Police General Hospital99ตารางที่ 6 การใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดทางดานศัลยกรรมทั่วไป จำาแนกตามหัตถการsurgicalprocedurePre-oprequestedCrossmatchedTransfused C:TratioTransfusionprobabilityTransfusionindex (T i)cases units cases units cases units (%T)26 123 20 111 13 71 1.6 65 3.6Bowel resection(large & small)Laparotomy 22 52 10 33 7 18 1.8 70 1.8Abdominal drainage 8 20 3 10 2 3 3.3 66.7 1Hepatectomy 5 48 5 48 4 28 1.7 80 5.6Pancreatectomy 5 24 5 24 3 14 1.7 60 2.8Thyroidectomy 5 12 3 7 0 0 7 0 0Mastectomy 4 14 2 11 1 5 2.2 50 2.5Splenectomy 4 14 3 12 1 2 6 33.3 0.7Cholecystectomy 3 8 1 4 1 1 4 100 1Gastrectomy 2 7 2 7 1 1 7 50 0.5Adrenalectomy 2 4 2 4 0 0 4 0 0Appendectomy 2 4 0 0 0 0 0 0 0Hernia 2 8 0 0 0 0 0 0 0Total 90 338 56 271 33 143 1.9 58.9 2.6ตารางที่ 7 การใชเม็ดโลหิตแดงของผูปวยผาตัดทางดานศัลยกรรมยูโร จำาแนกตามหัตถการsurgicalprocedurePre-oprequestedCrossmatchedTransfused C:TratioTransfusionprobabilityTransfusionindex (T i)cases units cases units cases units (%T)Nephrectomy 10 25 4 11 3 6 1.8 75 1.5Cystectomy 5 54 5 54 5 41 1.3 100 8.2PNCL 5 15 3 11 3 4 2.8 100 1.3Ureterostomy 3 6 1 2 1 2 1 100 2Prostatectomy 2 8 2 8 1 2 4 50 1Endoscope 2 7 2 7 0 0 7 0 0Laparotomy 2 4 1 2 1 2 1 100 2Total 29 119 18 95 14 57 1.7 77.8 3.2PNCL = Percutaneous nephrolithotrypsy7 หัตถการ ศัลยกรรมทรวงอก 5 หัตถการ ศัลยกรรมประสาท6 หัตถการ ศัลยกรรมทั่วไป 13 หัตถการ และศัลยกรรมยูโร 7หัตถการ การสั่งใชโลหิตมีความเหมาะสมเมื่อคา C:T ratio < 2,%T > 30 และ T i> 0.5 จากผลการวิเคราะหตัวชี้วัดการใชโลหิตพบวามีหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสม 31 หัตถการ คิดเปนรอยละ54.4 ในจำานวนนี้เปนหัตถการทางศัลยกรรมกระดูกและขอมากที่สุดคือ 15 หัตถการ มีหัตถการที่สั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต 24 หัตถการ คิดเปนรอยละ 42.1 สวนอีก2 หัตถการ คือ appendectomy และ hernia ไมสามารถสรุปผลได เนื่องจากไมไดสั่ง cross match โลหิต คิดเปนรอยละ 3.5วารสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต ป​ที่ 20 ฉบับ​ที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2553

Blood utilization in elective surgery at Police General Hospital101จากการประเมินความเหมาะสมในการใชเม็ดโลหิตแดงของหัตถการ โดยใชตัวชี้วัดการใชโลหิตที่กำาหนดเกณฑความเหมาะสมในการใชโลหิตเมื่อ C:T ratio < 2, %T > 30 และ T i>0.5 ผลการวิเคราะหตัวชี้วัดการใชโลหิตพบวาหัตถการสวนใหญมีความเหมาะสมในการใชโลหิต 31 หัตถการ คิดเปนรอยละ 54.4ในจำานวนนี้เปนหัตถการทางศัลยกรรมกระดูกและขอมากที่สุด15 หัตถการ และมีหัตถการที่สั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต 24 หัตถการ คิดเปนรอยละ 42.1 ในจำานวนนี้เปนหัตถการของศัลยกรรมทั่วไปมากที่สุดคือ 7 หัตถการ หากพิจารณาสัดสวนของหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสมตอหัตถการที่สั่งcross match มากเกินความตองการใชโลหิตแยกตามประเภทของผูปวย พบวาการทำาหัตถการทางศัลยกรรมกระดูกและขอมีหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสมมากที่สุดคือ 15 หัตถการ และมีหัตถการที่สั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต 4 หัตถการ คิดเปนสัดสวนของหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสมตอหัตถการที่สั่ง crossmatch มากเกินความตองการใชโลหิตเทากับ 3.8 ในขณะที่การผาตัดทางดานศัลยกรรมประสาท มีเพียง 1 ใน 6 หัตถการเทานั้นที่มีการใชโลหิตเหมาะสม คิดเปนสัดสวนของหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสมตอหัตถการที่สั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิตเทากับ 0.2 หัตถการทางศัลยกรรมประสาทที่สั่ง cross matchเกินความตองการใชโลหิต มีคา C:T ratio ระหวาง 2.5-5, %T= 0-63.6 และ T i= 0-1 การสั่ง cross match โลหิตมากเกินอาจเนื่องมาจากการทำาหัตถการทางศัลยกรรมประสาทมีความเสี่ยงสูง จำานวนยูนิตของโลหิตที่สั่ง cross match จึงอาจมากขึ้นเพื่อลดความเสี่ยงในการผาตัด แตจากทักษะความสามารถและความเชี่ยวชาญของแพทยศัลยกรรมประสาททำาใหการใชโลหิตของหัตถการนอยกวาการประเมินกอนผาตัดในการประเมินความเหมาะสมของการใชโลหิตนอกจากใชคา C:T ratio เปนตัวชี้วัดการใชโลหิตแลว ในการศึกษาครั้งนี้ไดศึกษาตัวชี้วัดการใชโลหิตอื่นรวมดวย ไดแก %T และ T iโดยใชเกณฑพิจารณาความเหมาะสมในการใชโลหิตเมื่อ C:T ratio< 2, %T > 30 และ T i> 0.5 ตามเกณฑที่กำาหนดในเอกสารอางอิง อยางไรก็ตาม C:T ratio ยังคงเปนตัวหลักในการพิจารณาเนื่องจากเปนตัวชี้วัดการใชโลหิตที่ใชในการศึกษามากกวาตัวชี้วัดอื่นๆ การศึกษาครั้งนี้ไดสรุปผลการวิเคราะหแยกเปนหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสม และหัตถการที่สั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต จากขอมูลนี้สามารถนำาไปพิจารณาเพื่อจัดทำา MSBOS ของหัตถการได การแปลผลการวิเคราะหตัวชี้วัดการใชโลหิตทั้ง 3 รูปแบบ (C:T ratio, %T และ T i) ของหัตถการสวนใหญมีความสอดคลองกัน เชน การผาตัด CABG ซึ่งเปนหัตถการที่ใชโลหิตมากที่สุด จำานวน 155 ยูนิต เฉลี่ยใหโลหิตกับผูปวย 5.3 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match มีคา C:Tratio = 1.4, %T 96.6, T i= 5.3 หัตถการที่ใชโลหิตมากเปนอันดับสองคือ TKR ใหโลหิตกับผูปวย 137 ยูนิต เฉลี่ยใหโลหิต 1.8ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match มีคา C:T ratio = 1.4,%T = 98.7 และ T i= 1.8 หัตถการที่ใชโลหิตมากเปนอันดับสามคือ THR ใหโลหิตกับผูปวย 78 ยูนิต เฉลี่ยใหโลหิต 2.5 ยูนิตตอรายของผูปวยที่ทำา cross match มีคา C:T ratio = 1.3, %T= 90.3 และ T i= 2.5 ซึ่งผลการวิเคราะหตัวชี้วัดการใชโลหิตแปลผลวาการผาตัด CABG, TKR และ THR มีการใชโลหิตเหมาะสม สวนการผาตัด thoracotomy มีคา C:T ratio = 9.5, %T= 20 และ T i= 0.4 ซึ่งแปลผลวามีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต อยางไรก็ตามมีหลายหัตถการที่มีคาC:T ratio > 2 หมายความวามีการใชโลหิตไมเหมาะสม แตกลับมีคา %T > 30 และ T i> 0.5 ที่แปลผลวาเหมาะสมในการทำา cross match ซึ่งการแปลผลไมสอดคลองกับคา C:T ratioทั้งนี้อาจเนื่องมาจากการกำาหนดคา significant ของ %T และT iนั้นคาต่ำากวาที่ควรจะเปนทำาใหผลการวิเคราะหไมสอดคลองกับC:T ratio หัตถการเหลานี้ ไดแก amputation, scrub anddebridement, cesarean section, myomectomy, lobectomy,disectomy, VP shunt, corpectomy, abdominal drainage,mastectomy, splenectomy, cholecystectomy, gastrectomy,PNCL และ prostatectomy นอกจากนี้อาจเนื่องมาจากหัตถการมีจำานวนผูปวยไมเพียงพอทำาใหการวิเคราะหมีความคลาดเคลื่อนได ดังเชนการผาตัด ureterostomy และ laparotomy มีการสั่งcross match โลหิตใหผูปวยเพียงหัตถการละ 1 ราย มีคา C:Tratio = 1, %T 100 และ T i= 2 ซึ่งผลตัวชี้วัดแปลผลวามีความเหมาะสมในการใชโลหิต ในขณะที่การผาตัด cholecystectomyทางศัลยกรรมทั่วไปก็มีการสั่ง cross match โลหิตใหผูปวยเพียง1 ราย เชนกัน แตมีคา C:T ratio = 4, %T 100 และ T i= 1 ซึ่งผลตัวชี้วัดแปลผลวามีสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต ดังนั้นหัตถการที่มีจำานวนไมเพียงพออาจทำาใหการวิเคราะหมีความคลาดเคลื่อนได จึงยังไมสามารถนำาผลการประเมินของหัตถการที่มีจำานวนผูปวยไมเพียงพอไปพิจารณาจัดทำา MSBOS ได แตอาจใชผลการศึกษา หรือ MSBOS 7,8,12,13,14 ของโรงพยาบาลอื่นที่จัดทำาไวเปนแนวทางในการพิจารณาได เชน ผลการประเมินการใชโลหิตในการผาตัด cholecystectomy ของ Civil Hospital Karachi 16ที่มีคา C:T ratio 20.1, %T = 6.8 และ T i= 0.1 สรุปวาไมตองสั่ง cross match โลหิตสำาหรับผาตัด cholecystectomyประโยชนที่จะไดรับจากการกำาหนดแนวทางปฏิบัติการจองโลหิตวารสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต ป​ที่ 20 ฉบับ​ที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2553

102ผกาวรรณ ชนะชัยสุวรรณสำาหรับผาตัดแบบ T&S หรือ MSBOS คือ สามารถลดคาใชจายจากการ cross match โลหิตแลวไมไดใช การศึกษาในครั้งนี้ (ระยะเวลา 6 เดือน) มีการสั่ง cross match เม็ดโลหิตแดงแลวไมไดใชจำานวน 641 ยูนิต หากมีการสั่งเตรียมโลหิตแบบ T&S จะสามารถประหยัดคาใชจายได 51,280 บาท เชนเดียวกับการศึกษาอัตราการใชโลหิตของผูปวยศัลยกรรมกระดูกและขอที่จองโลหิตผาตัดของโรงพยาบาลขอนแกน 1 จะประหยัดคาใชจายไดถึง 196,880 บาทและการศึกษาในผูปวยศัลยกรรมกระดูกและขอของ WansbeckGeneral Hospital 17 ที่สามารถประหยัดคาใชจายไดมากกวา8,000 ปอนดตอป นอกจากนี้ King Fahd Hospital of theUniversity 18 ไดกำาหนดนโยบายในการใชโลหิตเพื่อลดการสูญเสียคาใชจายของโรงพยาบาล โดยใหสั่ง cross match เฉพาะ majorcases หรือการผาตัดที่คาดวาผูปวยจะมีการเสียโลหิตระหวางผาตัด โดยใหเตรียมโลหิตไวเพียง 2 ยูนิต และเมื่อศึกษาเปรียบเทียบกอนและหลังใชนโยบาย สามารถลดการเตรียมโลหิตแลวไมใชไดถึงรอยละ 50 คา C:T ratio ลดลงจาก 4.8 เหลือ 2.1 และในทางกลับกันมีการจองโลหิตแบบ T&S เพิ่มขึ้นรอยละ 10.2 (จากรอยละ 23.1 เปน 33.3) นโยบายการจองโลหิตแบบ T&S นอกจากลดการ cross match โลหิตแลว ยังสามารถลดจำานวนโลหิตที่ตองสำารองจาก 296 ยูนิตตอวัน ลดลงเหลือ 50 ยูนิตตอวัน 2 โลหิตที่cross match แลวไมไดใหผูปวย มีการศึกษาวาโลหิตยูนิตนั้นๆจะถูกนำามา cross match ซ้ำาใหผูปวยรายอื่นอีกประมาณ 3-10ครั้ง 19 จึงมีโอกาสหมดอายุมาก ดังนั้นการใชนโยบายจองโลหิตแบบT&S ชวยลดโลหิตหมดอายุได เชนในการศึกษาของ Jensen 20สามารถลดโลหิตหมดอายุจากรอยละ 9 เหลือเพียงรอยละ 3.2ทำาใหประหยัดคาใชจายจากโลหิตหมดอายุไดประมาณ 1,000 ยูนิตตอป นอกจากคิดคาใชจายจากโลหิตหมดอายุแลว ยังมีการคิดคาใชจายของเวลาที่สูญเสียไปในการ cross match โลหิตใหผูปวยแลวไมใช เชน ในประเทศสหรัฐอเมริกาไดคำานวณเวลาที่ใชในการ cross match ประมาณ 3 ยูนิตตอชั่วโมง จากการคำานวณได wasted technician working time รอยละ 54.58คิดเปนคาใชจายที่สูญเสียประมาณ 25,000 เหรียญสหรัฐตอป21การพัฒนาการใชโลหิตเพื่อลดการสูญเสียทรัพยากรที่มีประสิทธิภาพและไดผลตามจุดมุงหมายตองไดรับความรวมมือจากหลายฝายที่เกี่ยวของกับกระบวนการใหโลหิต ดังนั้นหากมีการสั่งเตรียมโลหิตโดยพิจารณาตามขอบงชี้ในการใชโลหิตอยางเหมาะสมและปฏิบัติตามแนวทางที่กำาหนดแลว จะสามารถลดการสูญเสียทรัพยากร ผูปวยมีความปลอดภัยในการใชโลหิต มีโลหิตหมุนเวียนใชไดอยางมีประสิทธิภาพ ลดจำานวนโลหิตสำารองที่เกินความจำาเปน ลดภาระงานที่มากเกินความจำาเปนเพื่อมีเวลาเตรียมJournal of Hematology and Transfusion Medicine Vol. 20 No. 2 April-June 2010โลหิตให emergency case หาโลหิตที่หายากใหผูปวยและพัฒนาดานการตรวจวิเคราะหทางธนาคารเลือดใหมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้นสรุปการศึกษาทบทวนการใชโลหิตในผูปวยผาตัดแบบ electivesurgery ของโรงพยาบาลตำารวจ โดยจำาแนกตามหัตถการ พบวามีหัตถการที่ใชโลหิตเหมาะสม 31 หัตถการ คิดเปนรอยละ 54.4ในขณะที่มีการสั่ง cross match มากเกินความตองการใชโลหิต24 หัตถการ คิดเปนรอยละ 42.1 ทั้งนี้ไดใชเปนขอมูลเสนอตอคณะทำางานบริหารการใชโลหิตพิจารณารวมกับคณะกรรมการทีมนำาทางคลินิก (PCT) กำาหนดนโยบายการสั่งจองโลหิตผาตัดแบบT&S หรือ แบบ MSBOS เพื่อพัฒนาการใชโลหิตใหเหมาะสมลดความแตกตางในการจองโลหิตเตรียมผาตัดในหัตถการเดียวกันและลดการสูญเสียทรัพยากร อีกทั้งสามารถเปนตนแบบใหกับโรงพยาบาลอื่นๆ ดวยกิตติกรรมประกาศขอขอบพระคุณ พล.ต.ต. วีรชัย วุฒิกรสมบัติกุล ที่ใหคำาปรึกษาแนะนำา และเจาหนาที่ธนาคารเลือดที่ใหความรวมมือตอการศึกษาครั้งนี้เอกสารอางอิง1. กาญจนา โถมนาการ, พุทธิชัย ไกรตรี, รำาพิณ โภคา, ปกรณ นาระคล. ผลการใชเลือดแบบ Typing and Screening ในหอผูปวยศัลยกรรมกระดูกและขอ โรงพยาบาลขอนแกน. ขอนแกนเวชสาร 2550;31:138-42.2. Wong L, Cheng G. Type and screen of blood units at a teachinghospital. HKMJ 1995;1:27-30.3. Friedman BA, Oberman HA, Chadwick AR, Kingon KI. Themaximum surgical blood order schedule and surgical blood usein the United States. Transfusion 1976;16:380-7.4. Dodsworth H, Dudley HF. Increased efficiency of transfusionpractice in routine surgery using pre-operative antibody screeningand selective ordering with an abbreviated crossmatch. Br JSurg 1985;72:102-4.5. Napier JF, Biffin AH, Lay D. Efficiency of the use of blood forsurgery in south and mid Wales. Br Med J 1985;291:799-801.6. Perrault RA, Barr RA. Blood ordering strategies. In: Progressin Transfusion Medicine, 1(ed Cash J.D.) Churchill Livingstone,Edinburgh. 1986:95-107.7. British Committee for Standard in Haematology Blood TransfusionTask Force. Guidelines for implementation of a maximum surgicalblood order schedule. Clin lab Haemat 1990;12:321-7.8. Brecher ME: Technical Manual, 15 th edn. Bethesda, MD, AmericanAssociation of Blood Banks, 2005.

Blood utilization in elective surgery at Police General Hospital1039. Mead JH, Anthony CD, Sattler M. Hemotherapy in electivesurgery: an incidence report, review of literature, and alternativesfor guideline appraisal. Am J Clin Path 1980;74:223-7.10. Gottschall J. Surgical blood ordering practice. In: GottschallJ, ed. Blood Ttransfusion Therapy: A Physician’s Handbook, 8 thedition. Bethesda, MD: American Association of Blood BanksPress, 2005:57-9.11. Lin JS, Chen YJ, Tzeng CH, Lyou JY, Lee CH. Revisiting ofPreoperative blood ordering policy- A single institute’s experiencein Taiwan. J Chin Med Assoc 2006;69:507-11.12. Capital Health. Surgical Blood Ordering Schedule (SBOS). In:Clinical Guide to Blood Transfusion. 2007:70-3.13. Great Ormond Street Hospital for Children NHS Trust. MaximumSurgical Blood Ordering Schedule (MSBOS) Clinical Guideline. 2007.14. Niagara Health System. Strategy for creation and implementationof a surgical blood order list. 2003.15. Devine P, Linden JV, Hoffstandter L, et al. Blood donor, apheresisand transfusion-related activity: Results of the 1991 AmericanAssociation of Blood Banks Institutional membership Questionnaire.Transfusion 1993;33:779-82.16. Muizuddin M, Jawaid M, Alam SN, Soomro SS, Manzar S. Utilizationof blood in elective cholecystectomy. Pak J Med Sci 2007;23:331-3.17. Gower A, Hussein AI, Briggs PJ, Dewar MS. Blood utilization inhip and knee arthroplasty: a cost-minimization study. J R CollSurg Edinb 1998;43:397-9.18. Abdelhadi M, Bashawari L. Blood conservation in elective surgery.Kuwait Medical Journal 2001;33(3):232-4.19. Chawla T, Kakepoto GN, Khan MA. An audit of blood crossmatch ordering practices at the Aga Khan University Hospital:first step towards a Maximum Surgical Blood Ordering Schedule.J Pak Med Assoc 2001;51(10):379.20. Jensen BA. Rational blood reservation for elective surgery. Aprospective evaluation of blood reservation, use of transfusionsand resources. Ugeskr Laeger 1992;154(13):850-5.21. Baraka A, Juma T, Asfar SK, Al-Sayer H. Conserving blood inpreparation for elective surgery. J R Soc Med 1991;84:600-1.วารสาร​โลหิต​วิทยา​และ​เวชศาสตร​บริการ​โลหิต ป​ที่ 20 ฉบับ​ที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2553

104ผกาวรรณ ชนะชัยสุวรรณBlood Utilization in Elective Surgery at Police General HospitalPagawan ChanachaisuwanBlood Bank, Department of Pathology, Police General HospitalBackground : Unnecessary preoperative blood orders do infact, cause expensive waste of resources. A reviewof preoperative blood orders for utilization of each certain surgical procedure will improve appropriate use ofblood. The result of this study will be proposed to Hospital Transfusion Committee (HTC) for establishment ofpreoperative blood order guidelines, such as type and screen (T&S) policies and maximum surgical blood orderschedule (MSBOS). Methods : A retrospective review of preoperative blood orders of elective surgery was studiedat The Police General Hospital for a six month period, starting from January – June 2008. The blood transfusionof each certain surgical procedure was studied by using cross match-to-transfusion (C:T) ratio, transfusionprobability (%T), and transfusion index (T i). Results : A total of 1,204 elective patients underwent preoperativeblood orders. Orthopedics surgery had the most appropriate use of blood (C:T ratio = 1.5) compared to cardiacthoracicsurgery (1.6), obstetrics and gynecology (1.6), urology (1.7), general surgery (1.9) and neurosurgery (2.5).31 surgical procedures (54.4%) with C:T ratio < 2, T i> 0.5, %T > 30 were utilized while 24 surgical procedures(42.1) were not utilized, these surgical procedures should be incorporated as a part of T&S policies. Coronaryartery bypass graft (CABG) was a surgical procedure, requiring the highest blood transfusion; 155 red bloodcell units with Cross match-to-transfusion (C:T) ratio = 1.4, Transfusion probability (%T) = 96.6, Transfusionindex = 5.3 indicated an appropriate use of blood. This study also revealed that if the non-transfusion units ofpreoperative blood orders (641 units) had undergone T&S in stead of cross matching, it would save the cost ofcross match up to 51,280 baths during a six month period. Conclusions : A review of preoperative blood ordersof each certain surgical procedure will be proposed to an appropriate use of blood utilization by reducing theunnecessary demands, laboratory workload of blood bank, maintaining adequate supply of blood products foremergency, and will also be proposed to blood utilization policy (T&S and MSBOS), and will be able to be originalreference for other hospitals.Key Words : • Blood utilization • C:T ratio • MSBOSJ Hematol Transfus Med 2010;20:93-104.Journal of Hematology and Transfusion Medicine Vol. 20 No. 2 April-June 2010