WOJEWÓDZTWO

50 51
POWIAT GNIEŹNIEŃSKI
IV Trasa C ok. 1 km *
Dojazd: samochód
WIELKOPOLSKI
PARK ETNOGRAFICZNY
Park położony jest we wsi Dziekanowice na południowo-wschodniej
stronie Jeziora Lednica.
Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach to część Muzeum
Pierwszych Piastów na Lednicy – miejsca odkrycia wczesnopiastowskiego
grodu biskupiego, wzniesionego w X wieku nad Jeziorem Lednickim. Badania
archeologiczne wykazały, że są to pozostałości kamiennych budowli:
pałacu, kaplicy, kościoła oraz wału obronnego, zbudowanych za panowania
Mieszka I. To tutaj prawdopodobnie pierwszy historyczny władca Polski
przyjął chrzest. Z tego powodu Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy nosi
także nazwę Pomnika Historii Narodu Polskiego.
Wielkopolski Park Etnograficzny (jako oddział Muzeum Pierwszych Piastów
na Lednicy) został oficjalnie otwarty 1 czerwca 1982 r. Obecna kolekcja
zgromadzonych obiektów liczy dziś już 53 i stale się powiększa. Możemy
zobaczyć tutaj obiekty architektoniczne przeniesione z różnych części Wielkopolski,
m. in. z okolic Chodzieży, Gniezna, Kalisza, Krotoszyna, Leszna, Nowego
Tomyśla, Poznania, Trzemeszna, Uniejowa i Witkowa. W Dziekanowicach
zobaczymy więc przykłady wszystkich konstrukcji architektonicznych
stosowanych w Wielkopolsce: konstrukcje zrębową (wieńcową), sumikowo-
-latkową oraz szkieletową wypełnianą zarówno szachulcem – gliną i sieczką,
jak i cegłą. To ostatnie rozwiązanie – konstrukcja szkieletowa wypełniona
cegłą, jest popularnie określane jako mur pruski. Dziekanowice są miejscem,
gdzie możemy zobaczyć przykłady wielkopolskich chałup podcieniowych.
W skład każdej zagrody wchodzą: chałupa, stodoła oraz niekiedy obora
(dla bydła z częścią przeznaczoną dla koni), chlew i kurnik, jest w pełni wyposażona,
dzięki czemu odzwierciedla warunki życia na wsi wielkopolskiej
z przełomu XIX i XX w. Przy odtwarzaniu wyglądu wsi owalnicy (typowej
wsi w tym regionie), nie zapomniano o centralnie usytuowanym kościele.
W Dziekanowicach stanęła więc drewniana, barokowa świątynia z 1719 r.,
pochodząca ze wsi Wartkowice. Do dziś zachowało się jej wyposażanie,
m.in. ambona i chrzcielnica oraz osiemnastowieczne polichromie.
Uwagę każdego odwiedzającego Wielkopolski Park Etnograficzny zwrócą
zapewne trzy wiatraki, ustawione na wzgórzu. Dwa z nich to wiatraki
drewniane – tzw. partlak i koźlak, zbudowane w XIX w., trzeci wiatrak to murowany
holender. Warto też zwrócić uwagę na najstarszy obiekt muzealny
– ponad czterystuletnią chałupę z 1602 r. z miejscowości Zdrój.
DZIEKANOWICE –
OSTRÓW LEDNICKI
Spacer rozpoczynamy z Parkingu przy Muzeum. Muzeum położone
jest w pięknej okolicy: wśród niewielkich wzgórz, nad Jeziorem Lednickim.
Zwiedzanie, połączone ze spacerem, na pewno sprawi każdemu
przyjemność. Wędrówka wiejskimi drogami, wzdłuż których na płotach
suszą się gliniane garnki i dzbany to estetyczna uczta dla oczu.
Zachwycają też przedmioty kryjące się we wnętrzach chałup: np. malowane
w kwiatowe wzory drewniane skrzynie, służące do przechowywania
ubrań. Muzeum z zewnątrz w pełni dostępne dla w-skersów
a wewnątrz niektóre tylko obiekty ze względu na stopnie schodowe.
Informacja turystyczna:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy,
Instytucja Samorządu Województwa Wielkopolskiego,
Dziekanowice 32, 62–261 Lednogóra, tel. 61 427 50 40, 61 427 50 46,
www.lednicamuzeum.pl, sekretariat@lednicamuzeum.pl