WOJEWÓDZTWO

150
POWIAT POZNAŃSKI
XXII Trasa C ok. 1,2 km *
PAŁAC W ROGALINIE
151
Dojazd: samochód, autobus
ROGALIN
Rogalin to wieś położona nad Wartą, w Kotlinie Śremskiej, ok. 20 km na
południe od Poznania, przy drodze Kórnik – Mosina. Znany ośrodek krajoznawczoturystyczny,
słynie z jednego z największych w Europie starodrzewi dębowych,
tzw. Dębów Rogalińskich, rosnących na obu brzegach Warty, z których ok.
954 szt. uznano za pomniki przyrody.
Dobra rogalińskie należały do kilku znacznych familii wielkopolskich, m.in.
Rogalińskich i Arciszewskich. W 1768 r. nabył je marszałek nadworny koronny
Kazimierz Raczyński i postanowił wznieść tu swoją główną rezydencję. Do 1773 r.
powstał dwupiętrowy korpus z trzema ryzalitami i siedemnastu osiami okiennymi,
nakryty wysokim, łamanym dachem. W latach 80. XVIII w. ukończono skrzydła
boczne, złączone z pałacem ćwierć kolistymi galeriami, tworzące wraz z nim tzw.
założenie palladiańskie. Znakomici królewscy architekci epoki stanisławowskiej
Dominik Merlini i Jan Christian Kamsetzer zostali zatrudnieni przy dekorowaniu
wnętrz, m.in. salonu, z którego do ogrodu prowadzą wielkie schody, odtworzone
po II wojnie światowej. W 1820 r. w wielkim parku romantycznym, sięgającym
Warty, zbudowano klasycystyczne mauzoleum Raczyńskich, wzorowane na
rzymskiej świątyni Maison Carree w Nimes.
Pałac w Rogalinie należący niewątpliwie do czołowych przykładów architektury
rezydencjonalnej w Polsce, pełni funkcje muzealne od 1949 roku. Goście muzeum
z kraju i zagranicy zwiedzający ekspozycję mogą skorzystać z audioprzewodników
przygotowanych w trzech wersjach językowych, tabletów lub tradycyjnego
oprowadzania przez przewodnika. Na terenie zespołu pałacowo-parkowego
zostały uruchomione kioski multimedialne z informacjami o dziejach pałacu i jego
mieszkańcach oraz ofercie muzeum.
Integralną częścią rezydencji w Rogalinie, ufundowanej przez Kazimierza
Raczyńskiego w latach 70-tych XVIII w. jest założenie ogrodowo-parkowe.
Bezpośrednio do pałacu od strony zachodniej przylega ogród rokokowy, stanowiący
kompozycyjne dopełnienie barokowego w swej genezie założenia entre cour et
jardin (między dziedzińcem a ogrodem). Na zachodnim skraju ogród zamyka
kopiec zwany Parnasem, z którego rozciągał się niegdyś, zasłonięty obecnie przez
wysokie drzewa, widok na nadwarciańskie łąki. Ramy ogrodu wytyczają strzyżone
szpalery grabowe, wewnątrz których na wysokości Parnasu znajdują się owalne
gabinety. Akcentami uzupełniającymi kompozycję ogrodu są kamienne wazony
i rokokowe posągi mitologicznych bóstw.
W późniejszym okresie dawny zwierzyniec (ogrodzony obszar leśny, gdzie
utrzymywano zwierzynę łowną), przylegający do rezydencji od strony południowej
i zachodniej, zaczęto przekształcać w park o charakterze krajobrazowosentymentalnym.
Już w 1788 r. powstał, „Plan dzikiego ogrodu …”, z którym należy
zapewne wiązać projekt pawilonu w formie kiosku tureckiego. W zachodniej części
parku znajdują się pomnikowe okazy dębów szypułkowych. Najsłynniejszymi
wśród nich są Lech, Czech i niewiele od nich starszy, liczący sobie ok.700 lat Rus.
Wydarzenia:
– Rajd Pojazdów Zabytkowych Śladami Raczyńskich
Spacer po Pałacu w Rogalinie warto rozpocząć z parkingu. Zjeżdża
się nań z drogi nr 431 w prawo (prowadzą tablice informacyjne). Z parkingu
idziemy brukowaną aleją. Przechodzimy przez bramę na dziedziniec
honorowy. Po obu stronach za bramą znajdują się czworaki, gorzelnia,
stajnia i powozownia oraz aleje kasztanowe. Na wprost dziedziniec
honorowy a w głębi główny fronton pałacu. Aby wejść do ogrodów, należy
obejść pałac z prawej strony. Po zwiedzeniu pałacu i ogrodów na
parking wracamy tą sama drogą.
Informacja turystyczna:
Pałac w Rogalinie, ul. Arciszewskiego 2, 62-022 Rogalin,
tel. 61 813 88 00, www.majatekrogalin.pl