WOJEWÓDZTWO
przewodnik_wielkopolska ON 2015 PROGRES 1
przewodnik_wielkopolska ON 2015 PROGRES 1
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
170 171<br />
XXV Trasa A ok. 3,2 km * <br />
HISTORIA I TRADYCJE<br />
POWIAT SZAMOTULSKI<br />
Dojazd: samochód, autobus, kolej<br />
SZAMOTUŁY<br />
Miasto położone jest nad rzeką Samą, na Pojezierzu Wielkopolskim,<br />
ok. 35 km na północny zachód od centrum Poznania, w sąsiedztwie Puszczy<br />
Nadnoteckiej. Położenie sprzyja rozwojowi gospodarczemu miasta<br />
i gminy, a także ruchowi turystycznemu. Przecinają się tutaj ważne szlaki<br />
komunikacyjne, łączące sąsiednie ośrodki. Wiodą tędy również drogi<br />
międzynarodowe, które poprzez trasę A2 i Frankfurt n. Odrą biegną do<br />
Berlina, oraz linia kolejowa Poznań – Szczecin.<br />
Pierwsze wzmianki o osadzie Stare Szamotuły pochodzą z 1231 r. Przed<br />
1257 r. otrzymała ona od Przemysła I prawo do odbywania targów. W 1284 r.<br />
kasztelan poznański Tomisław uzyskał od księcia Przemysła II zwolnienie Nowych<br />
Szamotuł od opłat targowych oraz przywilej lokowania tych osad na<br />
prawie zachodnim. W 1420 r. król Władysław Jagiełło nadaje prawa miejskie<br />
miastu. Na początku XV w. miasto podzielono między Świdwów-Szamotulskich<br />
i Górków. W 1551 r. powstaje pierwsza drukarnia w regionie wielkopolskim.<br />
XVI w. Szamotuły stają się ośrodkiem reformacji. Na przełomie XVI i I poł.<br />
XVII w. ma miejsce osadnictwo niemieckie, szkockie i żydowskie. W latach<br />
1793-1919 miasto trafia do zaboru pruskiego. Od 1815 – Szamotuły znajdują<br />
się w obrębie Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W 1848 r. uruchomiona<br />
zostaje linia kolejowa Poznań-Szczecin. Na przełomie XIX/XX w. następuje silny<br />
rozwój miasta. Powstają: cukrownia, olejarnia, zakłady meblarskie i młyny.<br />
W latach 1918-1919 Szamotuły były ośrodkiem Powstania Wielkopolskiego.<br />
W okresie międzywojennym następuje szybki rozwój miasta. Po II wojnie światowej<br />
Szamotuły znów weszły w fazę intensywnego rozwoju gospodarczego.<br />
Warto zobaczyć:<br />
– historyczny układ urbanistyczny z XIV-XX w.,<br />
– kolegiatę MB Pocieszenia i św. Stanisława<br />
Biskupa z 1423 r. i z lat 1513-42,<br />
– zespół klasztorny reformatów obejmujący<br />
kościół pw. Świętego Krzyża z lat 1675-82,<br />
oraz klasztor z 2. połowy XVII w.,<br />
– zespół zamkowy obejmujący Zamek Górków<br />
w Szamotułach, wieżę mieszkalną „Baszta<br />
Halszki” z XIV w., budynek na podzamczu,<br />
tzw. Zamek, z XV w., oficynę z końca XVIII w.,<br />
park z fragmentami fosy i wały, (XV-XIX w),<br />
– domy w Rynku z VIII i XIX w.,<br />
– dom przy pl. Sienkiewicza 23, z 2. poł. XIX w.,<br />
– dom przy ul. Braci Czeskich 8, szachulcowy<br />
z XIX w.<br />
Muzeum Zamek Górków<br />
w Szamotułach prezentuje<br />
wnętrza siedziby magnackiej<br />
i jedną z największych w Polsce<br />
kolekcji ikon. W oficynie<br />
mieści się wystawa etnograficzna,<br />
a w baszcie eksponowane<br />
są m.in.: komnata<br />
Halszki z Ostroga, obiekty<br />
archeologiczne i historia<br />
miasta. W XIX-wiecznym spichrzu<br />
wystawiono skarby archeologiczne<br />
odkryte w czasie<br />
budowy przebiegającego<br />
przez Wielkopolskę gazociągu<br />
jamalskiego.<br />
Muzeum – Zamek Górków, ul. Wroniecka 30, 64-500 Szamotuły,<br />
tel. 61 292 18 13, www.zamek.org.pl<br />
Spacer po Szamotułach możemy rozpocząć z dworca PKP przy<br />
ul. Dworcowej. Po wyjściu z dworca skręcamy w lewo w ul. Dworcową<br />
i przemierzamy ok. 800 m do Rynku. Po drodze mijamy Urząd Miasta<br />
i Gminy oraz kościół pw. Świętego Krzyża. Wchodzimy na okazałą<br />
starówkę otoczoną kamienicami z przełomu XIX/XX w. W centralnej<br />
części kamienica z 1905 r. Obchodzimy Rynek z prawej strony i wchodzimy<br />
na ul. Braci Czeskich. Stąd ok. 300 m prosto, przecinając wąskie<br />
uliczki z zachowanym średniowiecznym układem urbanistyczny. Ulicami<br />
Braci Czeskich, Wroniecką i Szczuczyńską docieramy do Zamku<br />
Górków. Całe założenie położone jest po prawej stronie. Wchodzimy<br />
przez bramkę koło domku Alchemika. Na wprost gościniec a po prawej<br />
pałac. Za nim od strony ul. Wronieckiej wieża obronna i wały. Po<br />
zwiedzeniu założeń zamkowych i ogrodowych wracamy na ul. Wroniecką<br />
i skręcamy w lewo. Po ok. 200 m skręcamy w prawo na ul. Kapłańską<br />
i po dalszych 120 m docieramy do kolegiaty MB Pocieszenia<br />
i św. Stanisława Biskupa. Ulicą Kapłańską docieramy do ul. Ratuszowej<br />
wychodzącej z Rynku. Skręcamy w prawo i po 200 m docieramy<br />
do ul. Dworcowej, którą podążamy na parking przy PKP.<br />
Wydarzenia:<br />
– Dni Szamotuł<br />
Informacja turystyczna:<br />
Urząd Miasta i Gminy Szamotuły, ul. Dworcowa 26,<br />
64-500 Szamotuły, tel. 61 292 75 01, www.szamotuly.pl<br />
Szamotulski Ośrodek Kultury, ul. Dworcowa 43,<br />
64-500 Szamotuły, tel. 61 292 13 07