ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ - Μια περιήγηση στις Αρχαίες Ελληνικές Πόλεις - Αιολίς, Ιωνία, Καρία, Λυκία, Παμφυλία

ΑΦΡΟΔΙΣΙΑΔΑ
ΗΑφροδισιάδαήτανμικρήπόληστηνΚαρίατης
Μικράς Ασίας κτισμένη στην περιοχή του
Αφροδισίου ακρωτηρίου και υπαγόταν στην Κνίδο.
ΉτανγνωστήγιαταμάρμαράτηςκαιτηΣχολήτης
γλυπτικής. Βρίσκεται 230 χλμ. νοτιοανατολικά της
Σμύρνηςενώαπέχει100χλμ.απότηνακτή.
Πήρετονόνομάτηςαπότονναόπουείχε
αφιερωμένο στην θεά Αφροδίτηκαι στην περίοδο
της Ύστερης Αρχαιότητας μετονομάσθηκε σε
Σταυρούπολη. Η Αφροδισιάδα αποτελούσε ιερό
τόπο από το 5.800 π.Χ. όταν οι Νεολιθικοί αγρότες
λάτρευανεδώτηνΜητέραΘεά,τηςγονιμότηταςκαι
τωνκαλλιεργειών.ΠριναπότηνΕλληνικήπερίοδο
ονομαζόταν Λελέγων πόλις, ενός από τα
προελληνικάφύλαπουζούσανσταπαράλιατης
ΜικράςΑσίας,επίσηςωςΝινόηκαιΜεγάληπόλις.
ΗστάσητηςκατάτονΑ’Μιθριδατικόπόλεμοκαιη
βοήθειαπουέδωσεστηΡώμητηνέβγαλεαπότην
αφάνεια, και έτσι η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορική
περίοδος σήμανε μια μακρά φάση ευημερίας και
προνομίων.
ΗΑφροδισιάδαπαρέμεινεγνωστήγιατοναότης
(υπήρξεένααπόταπιοδιάσημακέντραλατρείαςτης
Αφροδίτης),γιαταμάρμαρακαιτησχολήγλυπτικής
της. Η ποιότητα του μαρμάρου είχε ως αποτέλεσμα
την δημιουργία ενός ασυνήθιστα μεγάλου αριθμού
επιγραφών.Ταέργαπουέβγαιναναπότα
εργαστήριά της κοσμούσαν όλα τα ισχυρά κέντρα
της αυτοκρατορίας. Η Σχολή Γλυπτικής της
Αφροδισιάδας άκμασε από τον 1ο αι. π.Χ. έως και
τον 6ο αι. μ.Χ. Μερικά αριστουργήματα της
γλυπτικής έχουν την υπογραφή των δημιουργών
τους, οι οποίοι ήταν ειδικοί στην κατασκευή
ανάγλυφων και σαρκοφάγων. Πολλές σαρκοφάγοι
ήταν διακοσμημένες με "ζωντανά" ανάγλυφα,
συμβολίζοντας την άρνηση της κενότητας του
θανάτου.Ταμάτιατωναγαλμάτωνπουβρέθηκαν
εδώ είναι εκφραστικά, θαρρείς ζωντανά, ενώ τα
σώματαδίνουντηνεντύπωσηότιμπορούννα
κινηθούν.
ΗδιαφοράτηςαπότιςάλλεςπόλειςτηςΜικράς
Ασίας είναι η ποικιλία διαφορετικών
οικοδομημάτων: Το σύνολο αυτό περιλαμβάνει το
θέατρο,τηναγορά,τοβουλευτήριο,τομεγαλύτερο
σωζόμενοαρχαίοελληνικόστάδιο,τοσιντριβάνι,και
τοωδείο.
Στοκέντροτηςπόληςβρισκότανοναόςτης
Αφροδίτης. Αρχικά, η λατρεία εκδηλωνόταν σε
τοπικήγυναικείαθεότητα,πουαργότεραοιΈλληνες
ταύτισανμετηνΑφροδίτη.Κρίνονταςαπότα
αγάλματατηςθεάς,ήτανκοντάστηλατρείατηςθεάς
που λατρευόταν στην Έφεσο, της Εφεσίας
Αρτέμιδας. Ο ναός χτίστηκε τον 1 Ο αιώνα π.Χ. και
τον 5 ο μετατράπηκε σε ναό με ρυθμό βασιλικής. Οι
ανασκαφέςέφερανστοφωςταερείπιαενός
παλαιότερου κτιρίου που χρονολογείται στον
7 Ο αιώνα.ΤοΤετράπυλοναποτελείτοκύριο
αξιοθέατο της Αφροδισιάδας. Δημιουργήθηκε το
2ο αιώνα μ.Χ. και είναι κορινθιακού ρυθμού. Το
μοτίβο του περιλαμβάνει εικόνες ζιζανίων πάνω σε
ακάνθους,πουήτανπολύδημοφιλείςέωςκαιπολύ
αργότεραστοσχεδιασμότωνεκκλησιών.
Ήταν ιδιαίτερα αναπτυγμένη εμπορικά, οικονομικά,
πολιτικά, θρησκευτικά και πολιτιστικά. Έπεσε σε
παρακμή μετά τον 7 ο αιώνα, όταν σημαδεύτηκε από
τιςαραβικέςεπιδρομέςαλλάκαιένανκαταστροφικό
σεισμό,πουκατάστρεψεκάποιααπόταπιο
επιβλητικά κτίρια. Από τον 12 ο έωςτον13 ο αιώνα
δέχτηκε τις επιδρομές των Σελτζούκων Τούρκων. Οι
επιδρομές αυτές οδήγησαν στην εγκατάλειψή της
τον13 ο αιώνα.
Η Αφροδισιάδα είναι Μνημείο Παγκόσμιας
ΠολιτιστικήςΚληρονομιάςτηςUNESCO.