122 MAKALE Tablo 4’de verilen renk değişimi değerleri incelendiğinde, Numune 1, Numune 2 ve Numune 3 kimyasallarının artan konsantrasyonlarda az miktarda renk değişimi olduğu görülmektedir. Bu renk değişimi sonuçlarının sebebi ise uygulanan 3 çeşit kimyasalın da katyonik karakterde olmasıdır. 4. SONUÇ Önemli bir kimyasal bitim işlemi olan yumuşatıcı kimyasallarının kumaşa yumuşak bir tutum kazandırmasının yanı sıra esneklik özelliği ve renk değişimi özellikleri kazandırdığı görülmüştür. Bu çalışmada %100 pamuk 30/1 OE kırmızı renkli penye suprem kumaş kullanılmış ve bu kumaşlara 40 g/L, 80 g/L konsantrasyonlarda emdirme yöntemi ile apreleme işlemi yapılmıştır. Kumaşlara uygulanan numuneler katyonik yumuşatıcı grubuna giren yağ asidi bazlı yumuşatıcı, silikon bazlı yumuşatıcı ve polietilen bazlı yumuşatıcı çeşitleridir. 3 farklı kimyasal yapıya sahip bu yumuşatıcılar, kumaşlara emdirme yöntemi ile verildikten sonra bu 3 farklı yumuşatıcı tipi ile işlem görmüş kumaşların tutum özelliklerinin incelenmesi için James Heal marka Titan 4 model cihazında T28 çenesi kullanılarak Metot ASTM D1894 ile analiz edilmiştir. Ölçüm sonrası uzama değerleri incelendiğinde kumaş ile disk arasında hareket anında oluşan, kinetik sürtünme katsayısı ile durgun haldeki diskin kumaş ile arasında oluşan, statik sürtünme katsayısı azaldıkça, kumaşın yumuşak tutumu arttığı görülmektedir. Numune 3, silikon bazlı yumuşatıcı çeşidinden en iyi sonuç alınmıştır. Kumaşların uzama değerlerinin incelenmesi için James Heal marka Titan 4 model cihazında T17 çenesi kullanılarak analiz edilmiştir. Uzama değerleri T17 çenesinin kumaşa uyguladığı 10 N’luk kuvvet sonucunda kumaşın mm cinsinden uzama miktarını vermektedir. Uzama değerlerinin artması kumaştaki uzama performansının iyileştiğini göstermektedir. Emdirme yöntemi ile apre işlemine tabi tutulan numuneler arasında en iyi uzama performansı Numune 3’e aittir. Numune 3, silikon bazlı yumuşatıcılar grubuna girmektedir. Silikon bazlı yumuşatıcı grubunun uzama performansının yüksek olmasının sebebi, silikon zincirinin pozitif yüklü gruplarının birbirini itmesi ve silikon zincirlerinin esnekliğini artırmasıdır.[5] Kumaşların renk değişimi değerlerinin incelenmesi için renk spektrofotometre cihazı kullanılmıştır. Katyonik yumuşatıcı çeşitlerinin emdirme yöntemi ile apreleme işlemi sonucunda %100 pamuk EO kırmızı renkli suprem kumaşlarda renk değişimi ölçüldüğünde, numunelerin sahip olduğu katyonik karakter nedeniyle az miktarda renk değişimi meydana geldiği görülmektedir. Bu sonuçlar doğrultusunda yumuşatıcı malzemelerinin tekstil ürününün kullanım yerine göre kazanılması istenen özelliğe uygun olarak seçilmesinin önemini vurgulamaktadır. Yumuşatıcı kimyasallarının, yumuşatmanın yanı sıra uzamaye sunduğu katkı gözardı edilmeyecek kadar önemlidir. KAYNAKLAR: 1. Sabır, E., C., (2011) Haşıl Prosesin Önemi, Maliyet Analizi, Karşılaşılan Sorunlar Ve Çözüm Önerileri, <strong>Tekstil</strong> ve Mühendis, 83, 18, 8 2. Tamtürk H., F., (2007) Pamuklu Dokuma Kumaşlara Uygulanan Seçilmiş Ön Terbiye İşlemlerinin Kumaş Performansına Etkisi, T.C. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi 3. Aniş, P., Özsoy, E., (2008) KlasiK SilikOn EmülsiyonlarI Ve HidrofiL SilikonlarIn Kumaş Tutumu, Renk DeğişiMi Ve Hasliklar Üzerindekİ Etkilerinİn Karşilaştirilmasi ÜzerinE BiR Araştirma T.C. Uludağ Üniversitesİ. Fen Bili mlr Enstitüsü 4. Özbarutcu, B.,Orhan, M.,(2019) Farklı Tip Yumuşatıcıların Pamuk, Viskon Ve Poliester Örme Kumaşlar Üzerinde Etkilerinin İncelenmesi, T.C.Bursa Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü 5. Özdil, N., Mengüç, G., Ateş, (2014), Kumaş Tutumu: Silikon Esaslı Yumuşatıcıların Etkisi, XIII. Uluslararası İzmir <strong>Tekstil</strong> ve Hazır Giyim Sempozyumu 6. Orhan, M., Tiritoğlu, M., Özbarutçu, B., (2020), Silikon Yumuşatıcıların Pamuk Ve Viskon Örme Kumaşlar Üzerinde Etkileri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 2 7. Islam, M., M., Islam, A., Jiang H., (2015) Silicone Softener Synthesis And Application On Knit And Woven White Cotton Fabrics, American Journal of Polymer Science & Engineering, 3, 8. Choudhury,A., K., Chatterjee, B., Saha S., Shaw K., (2012) Comparison of performances of macro, micro and nano silicone softeners The Journal of Institute, 1, 12 TEKSTİL & TEKNİK MAYIS | MAY | <strong>2022</strong>
Yurtdışı ve yurtiçi seyahatlerinizde en uygun fiyat ve koşullarla uzman personelimizle 1992’den beri hizmetinizdeyiz. UÇAK BİLETİ OTEL REZERVASYONU En uygun fiyat! VİZE İŞLEMLERİ YURTDIŞI FUAR TURLARI PAKET TUR VE SEYAHAT ORGANİZASYONU BAYİ TOPLANTI ORGANİZASYONU VIP TRANSFER HİZMETİ Diğer hizmetlerimiz, rezervasyon ve tüm sorularınız için 0212 604 51 00 – voli@volicentro.com Voli Centro Turizm Seyahat Acentası 22.05.1992 tarih 2228 Belge No’lu A Grubu TÜRSAB üyesi ve IATA Yetkili Seyahat Acentasıdır. VOLİ TURİZM SEYAHAT TİCARET LTD. ŞTİ. Yenibosna Merkez Mah. Ladin Sk. No: 4M Iç Kapı No:1272 Kuyumcukent Bahçelievler – İstanbul Telefon: +90 212 604 51 00 Eposta: voli@volicentro.com