Novo Brdo Fortifications

UTVR}EYA SREDYOVEKOVNOG GRADA NOVOG BRDA 35
Sl. 10. Dowi grad,
Kula 7 sa turskim obzi|em
(foto \. Bo{kovi}, 1933)
Fig. 10. Lower Town,
Tower 7 with the Ottoman enclosure wall
(photo by \. Bo{kovi}, 1933)
kompleksa gra|evina, sa mawom jednobrodnom crkvom u sredi{tu. 47 Na padini
sa zapadne strane zamka nalazio se relativno prostran utvr|eni deo grada tzv.
Dowi grad, koji je na uglovima bio oja~an dvema kulama. Prema povr{inskim
tragovima ku}a, mo`e se pretpostaviti da je bio gusto naseqen. Na to ukazuju i
prvi rezultati istra`ivawa prostora uz severoisto~ni bedem Doweg grada. 48
Na padinama isto~no i jugoisto~no od Zamka {irilo se gradsko naseqe u Podgra|u,
koje je, kako izgleda, ve}im delom bilo opasano zidanim bedemom. U prostoru
nekada{weg Podgra|a postoje brojni tragovi kamenih zidova zgrada i
nekada{wih komunikacija. Povr{inskim osmatrawem, s obzirom na to da
obimnija arheolo{ka istra`ivawa nisu vr{ena, mogu se uo~iti polo`aji nekada{wih
gradskih kvartova. 49 U sredi{tu naseqa, gde su se susticale ulice
iz razli~itih pravaca, nalazio se prostrani trg. 50
O nekada{wim novobrdskim crkvama sada svedo~e arheolo{ki ostaci, od
kojih su samo neki detaqnije istra`eni. O pravoslavnim crkvama Novog Brda u
istorijskim izvorima gotovo da i nema podataka. Na jednom uzvi{ewu u sredi-
{tu naseqa nalazila se glavna gradska crkva – katedralni hram Svetog Nikole.
O ostalim pravoslavnim crkvama u Podgra|u Novog Brda u istorijskim izvorima
gotovo da i nema podataka. O~uvana je samo jedna isprava koja baca tra~ak
svetla na verski `ivot u ovom gradu. Taj dokument svedo~i da je 4. septembra
1434. godine monah Savatije usinio popa Bogdana i dao mu deo svoje ba{tine u
novobrdskom Podgra|u – polovinu crkve i polovinu ku}e, i to da ih poseduje do
veka po zakonu grada Novog Brda. U svojstvu svedoka ovog ~ina darovawa, uz predstavnike
vlasti – vojvodu i kneza – navedeno je jo{ sedam sve{tenika i novobrdski
protopop, 51 {to bi ukazivalo na to da je u gradu sa brojnim pravoslavnim
stanovni{tvom tada bilo i dosta sve{tenika.
47 Program istra`ivawa, konzervacije
i delimi~ne obnove fortifikacija
Novog Brda izvodi se u organizaciji
Uneska, sredstvima koja je obezbedila
Evropska unija. Izvo|ewe radova na
me|unarodnom tenderu povereno je
Privrednom dru{tvu za izgradwu,
obnovu i rekonstrukciju gra|evinskih
objekata „KOTO d.o.o.“ iz Beograda.
Sistematskim arheolo{kim
istra`ivawima koja se izvode
u okviru ovog projekta rukovodi
dr Marko Popovi}.
48 Popovi}, Biki} 2017, 387–407.
49 Zdravkovi} 1953–1954, 809–812.
50 Popovi} 2016a, 58.
51 Stari srpski hrisovuqi 1890, 51.