Niños, niñas, adolescentes y jóvenes en situaciones de calle
Niños, niñas, adolescentes y jóvenes en situaciones de calle
Niños, niñas, adolescentes y jóvenes en situaciones de calle
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
85.1<br />
1<br />
¿Has acudido a alguno <strong>de</strong> estos lugares alguna vez?<br />
12.9<br />
2<br />
2.0<br />
3<br />
Qui<strong>en</strong>es acud<strong>en</strong> m<strong>en</strong>cionan que lo hac<strong>en</strong> para bañarse (27.9 %), por el<br />
apoyo moral (15.5 %), porque les dan <strong>de</strong> comer (13.5 %) y por gusto (10.5 %),<br />
<strong>en</strong>tre otras razones.<br />
27.9<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
1<br />
15.5<br />
2<br />
13.5<br />
3<br />
8.2<br />
para bañarme<br />
apoyo moral<br />
me dan <strong>de</strong> comer<br />
ya no me quiero drogar<br />
por gusto<br />
me ayudan con cuando t<strong>en</strong>go<br />
problemas<br />
4<br />
10.5<br />
5<br />
¿Por qué sí acu<strong>de</strong>s?<br />
5.0<br />
6<br />
7.7<br />
7<br />
3.7<br />
8<br />
3.3<br />
9<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
1.1<br />
10<br />
sí<br />
no<br />
no sabe/no contestó<br />
2.1<br />
11<br />
1.1<br />
12<br />
7. por sus activida<strong>de</strong>s y sevicios<br />
8. me tratan bi<strong>en</strong><br />
9. porque ahí trabajo<br />
10. para <strong>de</strong>jar la <strong>calle</strong><br />
11. para que la policía no me lleve<br />
12. por costumbre<br />
13. otros<br />
0.5<br />
13<br />
La imag<strong>en</strong>, la mejora <strong>de</strong> la autoestima, así como la higi<strong>en</strong>e y la alim<strong>en</strong>tación<br />
son algunas <strong>de</strong> las causas que congregan a los niños, <strong>niñas</strong> y <strong>jóv<strong>en</strong>es</strong> hacia<br />
estas instituciones.<br />
Estos argum<strong>en</strong>tos son transmitidos a través <strong>de</strong> distintas retóricas y prácticas<br />
que aplican muchas <strong>de</strong> las instituciones que los ati<strong>en</strong>d<strong>en</strong>,<br />
«¿Si uno vive <strong>en</strong> la <strong>calle</strong>, se complica más para estar limpio?»<br />
«No. Y te voy a <strong>de</strong>cir por qué no. Porque por lo m<strong>en</strong>os las que asistimos<br />
aquí (institución x), x es la que nos respalda.»<br />
«O como hoy, que nosotras no vinimos a x, pero conseguimos (dinero).<br />
Si conseguimos para nuestro vicio, pues también conseguimos para bañarnos.<br />
Lógico, ¿no?». (Chavas <strong>de</strong> la <strong>calle</strong>, grupo <strong>de</strong> discusión) .<br />
Este fragm<strong>en</strong>to revela el hecho <strong>de</strong> que el cuidado y la limpieza quedan<br />
tan incorporados al discurso y la práctica <strong>de</strong> estas <strong>jóv<strong>en</strong>es</strong>, como el consumo<br />
<strong>de</strong> sustancias adictivas.<br />
En este s<strong>en</strong>tido, bu<strong>en</strong>a parte <strong>de</strong> la explicación que los mismos niños,<br />
<strong>niñas</strong> y <strong>adolesc<strong>en</strong>tes</strong> <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran a este cambio <strong>en</strong> la imag<strong>en</strong> y la apari<strong>en</strong>cia<br />
física, evoca los argum<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> la autoestima, el cuidado <strong>de</strong> sí y la limpieza<br />
como factores <strong>de</strong> prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s.<br />
Por otro lado, el discurso <strong>de</strong> las instituciones sobre la higi<strong>en</strong>e y el autocuidado<br />
ha sido principalm<strong>en</strong>te dirigido hacia la población fem<strong>en</strong>ina, como<br />
parte <strong>de</strong> formas <strong>de</strong> interv<strong>en</strong>ción ori<strong>en</strong>tadas a la conci<strong>en</strong>tización <strong>de</strong> género y<br />
a la prev<strong>en</strong>ción <strong>de</strong> <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s <strong>de</strong> transmisión sexual. Pero, por otro lado,<br />
hay que reconocer que operan también ciertos elem<strong>en</strong>tos socioculturales<br />
<strong>de</strong> la socialización <strong>de</strong> género (dirigido hacia las <strong>niñas</strong> <strong>de</strong>s<strong>de</strong> muy pequeñas)<br />
que contribuy<strong>en</strong> también a que el discurso y la práctica sobre la higi<strong>en</strong>e y<br />
la limpieza se insert<strong>en</strong> con más insist<strong>en</strong>cia <strong>en</strong>tre las <strong>niñas</strong>, niños y <strong>jóv<strong>en</strong>es</strong><br />
que viv<strong>en</strong> <strong>en</strong> la <strong>calle</strong>.<br />
Diversificación <strong>de</strong> estrategias para el acceso a<br />
recursos económicos<br />
Los cambios <strong>en</strong> la imag<strong>en</strong> <strong>de</strong> los <strong>adolesc<strong>en</strong>tes</strong> y <strong>jóv<strong>en</strong>es</strong> varones que viv<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> situación <strong>de</strong> <strong>calle</strong> se explican más por la incid<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> otros f<strong>en</strong>óm<strong>en</strong>os;<br />
<strong>en</strong>tre ellos, la diversificación <strong>de</strong> estrategias para obt<strong>en</strong>er dinero.<br />
Los <strong>jóv<strong>en</strong>es</strong> <strong>de</strong> la <strong>calle</strong> continúan realizando ciertas tareas más tradicionales<br />
como una forma <strong>de</strong> obt<strong>en</strong>er recursos económicos para la sobreviv<strong>en</strong>cia,<br />
54 <strong>Niños</strong>, <strong>niñas</strong>, <strong>adolesc<strong>en</strong>tes</strong> y <strong>jóv<strong>en</strong>es</strong> <strong>en</strong> <strong>situaciones</strong> <strong>de</strong> <strong>calle</strong> Elem<strong>en</strong>tos para rep<strong>en</strong>sar las formas <strong>de</strong> interev<strong>en</strong>ción 55