09.12.2012 Views

Ase-Bapuru - Euskaltzaindia

Ase-Bapuru - Euskaltzaindia

Ase-Bapuru - Euskaltzaindia

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Orotariko Euskal Hiztegia 3. lib.: ase-bapuru<br />

1 baltzu (V-ger ap. A), baltzo, baltsu. � Asociación, sociedad. "Sociedad de comercio, alianza. Lo he oído<br />

muchísimas veces" A. "Baltzu baten arazopean norbait jarri, destinar a una persona al servicio de una<br />

corporación" A DEV s.v. adscribir. "Baltzukoak, los socios" A DBols.<br />

� Ondarroak erantzun eutsan batzarrari, / ez Castroko itxasgizon / arrantzaleari. / Nai badabe irabazi / euren<br />

baltzukoak, / aupada ona egin dabe / Ondarroakoak. Azc PB 230 (Ur PoBasc 160 soziedadekuak). Orain amar<br />

bat urte ta geixago, 1923-garren urteko lotazilean Carol Society deritzan baltzua, eguberri-kantak zabaltzekoa,<br />

bere yaioterrian sortu zuen berak [Edward Bliss Reed-ek]. A EY I 20. Baserritarrak, lugin edo labradoreak,<br />

euren eskubide ta ondasunak zaintzeko alkarrekin batzandu bear leukie, euretarikoa eztanik baltzu orretan artu<br />

barik. Eguzk GizAuz 127. Garazkide dan langilleren bat il, nai baltzutik urtengo balitz, orren lan-garazkiok<br />

erosteko eskubidea baltzuak berea dau. Ib. 154. Ari ortara zabaldu zan pitagora-zaleen anaidi ta baltzua Elade<br />

Aundiko uriburuetan. Zait Plat 60. Alabaina, kitara-iotzailea, kitara ioteko, zuzena baino obea danez, zuzena<br />

nolako baltzuan ote da argina ta kitara-iotzailea baino lagun obea? --Zilar arazoetan, nik uste. Ib. 94. En DFrec<br />

hay 5 ejs.<br />

- BALTZUAN. (Estar, etc.) asociado, en asociación. � Hay varias sociedades / peskeren artean / y otras que a<br />

nadie quieren / eurakaz baltzuan. Azc PB 182 (Ur PoBasc 392 iñogaz partian). Orain Sacramenton nago ingeles<br />

batekin baltzuan, bion artean arroztegi andi bat, Hotel bat, egin degu uriaren erdi-erdian. A Ardi 4. Zuzenbidea<br />

baltzuan, naiz, bakarrean onuragarrien daite, inauskai bat zaitu bear dezanean: erabili bear dezanean, ordea,<br />

mahastizaingoa ote? Zait Plat 94.<br />

- BALTZU BATEAN. (Estar, etc.) juntos. � Enbarkaziño guztiak baltsu baten ibilli gara (leku baten). Berriat<br />

Bermeo 391.<br />

- BALTZU-EGIUNE. Contrato de asociación. � Baña alogera berenez makurkeri ta bidebagea izan ez arren<br />

be, oraingo gizabatzen izakera ta bizikerea aintzat arturik, aloger-egiune edo kontratu ori, baltzu-egiunearen<br />

bidez, albestean leundu ta gozatuko balitz, gure aburuz obe litzateke. Eguzk GizAuz 150s.<br />

- BALTZU IZAN (baltzo ixan V-ger). Asociarse. "Ez ixan orregaz baltzo, balbea daukotsu-ta" Otx Voc s.v.<br />

balba.<br />

- BALTZU-LAGUN. Socio. � Nere garatzak ederki zijoazik. Nere baltzu-lagun onek Mister Stephenson dik<br />

izena. A Ardi 19.<br />

� Perteneciente a la misma orden religiosa. � Aita Fitaren eskabidez bere adiskide ta baltzu-lagun Aita<br />

Uriartek Gaztelako iri artan egindako bilatze ta aztertzeak gora-bera. A Y 1934, 4.<br />

- BALTZUTIK. Del común. � Afaria baltsutik jaten dogu danok (lapikotik bertatik). Berriat Bermeo 388.<br />

2 baltzu. "(V-m), balsa" A. v. 2 baltsa.<br />

baltzukide. � Socio. "Baltzu "sociedad comercial" ta ide "compañero" dira itz berri onen iturriak" A Ardi 147.<br />

� Nere baltzukide onek (Mister Stephensonek) eriotze aurretxoan maiterakutsi (fabore) auxe eskatu zidan. A<br />

Ardi 50.<br />

� Perteneciente a la misma orden religiosa. � Beraren [Larramendiren] baltzukide A. Fidel Fitak Barzelonan<br />

1882garren urtean argitaratu zuen. A Y 1934, 3.<br />

baltzune. v. beltzune.<br />

baltzutu. "Asociarse, arau bat egin, baltzutu" A DBols.<br />

baluarte (Lar). � Baluarte. � Elexa Santiaren apaingarririk ederrena, eta bere baluarterik gogorrena. Ur<br />

BulaAl 55. Dabiden torrea bezela zure lepoa, egiña dagoena baluartekin. CantCS (G) 4, 4 (Echn baluarte; Dv<br />

hazkargailu).<br />

balunba, baloma (Hb ap. Lh). � Balanceo. v. balanba. � Erriko erdel-abesti zatarrak ikasi ditu ta oiek<br />

dabilzki, seaskaren balunbaz amak edo amonak erakutsitakoak baztertuta. Garbiz EEs 1929, 102.<br />

balur (SP � Dv; bald-lur O Not � SP � Dv). � "Baldio, H[ispanice], ager compascuus, ut interpretatur<br />

Nebrissensis; V[asconice] bald-lurr, idem, a baldi, id est, vanum, inutile, & lurr, id est terra" O Not 48. "Baldlurra<br />

(O), padoüan, ager compascuus" SP. "Balurra, bald-lurra, terre en friche, vacante, padoüan" Ib. "Bal-lu-ra<br />

et bald-lur (SP), padouan, pâturage commun. Bald-lur est à conférer avec baldarna" Dv. Cf. baldalur.<br />

baluri (Lar, Hb ap. Lh). "Materia no bien conocida de la llaga, baluria, gesala" Lar. "Plaie non mûre" Lh.<br />

Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-PartekatuBerdin baimen baten<br />

mende.<br />

1169

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!